|
2001
|
|
|
Gaur egun dauden pinturak erabiliz, ez da ohiko kontua etxea gauez hutsik utzi behar izatea,
|
lanaren
antolamenduak hainbat gela libre edukitzea ahalbideratzen diolako langileari.
|
|
2004
|
|
|
Ekonomia sozialaren ezaugarri bereizleetako bat da langileek ekoizpenaren dinamikan eta enpresaren kudeaketan parte hartzea. Agerikoa da kudeaketaren eta
|
lanaren
antolamenduarena ez direla berdinak kooperatibetan, sozietatelaboraletan eta are gutxiago enpresa pribatuetan.
|
|
|
Baina antolamendualdaketak izan dira. Bellotaren? dinamikari zigilu berezia jarri diotenak, batez ere,
|
lanaren
antolamenduarekin eta ahalen eskuordetzearekin zerikusia dutenak.
|
|
2005
|
|
|
Azpimarratzekoa da, halaber, fenomeno erregionalak lortu zuen protagonismoa, zeren eta kudeaketa maila honetan kokatutako gobernuek, bere hurbiltasunagatik eta kokapen estrategikoagatik, eraginkortasun handiagoa baitute garapen iraunkorrarekin bat datozen politikak ezartzera begira. Johannesburgen
|
lan
antolamendu instituzional berri baten," Gobernu Erregionalen Foroa Garapen Iraunkorrari buruz" izenekoaren hozia sortu zen. Foro horrek bere adierazpen politikoa ere izango zuen," Gautengeko Adierazpena" 5 izenekoa, eta haren bidez munduko erregioek, denak bat eginik, asmoa erakutsi zuten iraunkortasun kontzeptuari eduki handiagoa emango zioten elementuak bilatzeko lana sakontzeko, munduko herriei nazioarte mailan merezi duten garrantzia emanez betiere.
|
|
2006
|
|
|
Toki eta garai guztietan izan da merkataritza(?), era berean, aro eta kultura desberdinetan hauteman ditugu gerren finantzaketak, Estatuari horniketak, zergen alokairuak, karguen salerosketa, eta abar, baina ez, haatik,
|
lanaren
antolamendu arrazionalik (Weber, 1983a: 14).
|
|
|
Hortxe bakarrik gorpuztu da, masa handien premiak asetzeko forma tipiko eta nagusi legez? ikuspegi formaletik izaera boluntarioa duen
|
lanaren
antolamendua, produkzio bitartekorik gabeko langileekin eta enpresen jabetza balio industrialak dituztenen eskuetan... (Weber, 1992:
|
|
|
Sindikatuak protesta egin nahi du lanaldi, ordainsari, langileen prestakuntza eta laneko arriskuei aurrea hartzeko legea etengabe ez betetzeagatik. CCOO “handling” eko hitzarmen sektorialean ezarritakoa betetzea eskatzen du, eta gizarte
|
laneko
antolamenduan jasotako langileen eskubideak errespetatzea. “Arauzko atsedenaldiak eta tarte denbora maximoa ez betetzea lanaldi zatituko kasuetan, langileek egindako orduak ez ordaintzea edo beren lana egiteko ezinbestekoak diren oinarrizko materialak ez izatea CCOOren ez betetze eta praktika askoren parte dira. guztiz baztergarritzat jotzen ditu”, adierazi du sindikatuak.
|
|
|
Azken honek lanaren prezioa zerbait altxa dezake, baina ez askozaz ere garestiago bihurtu. Gaur egun dauden pinturak erabiliz, ez da ohiko kontua etxea gauez hutsik utzi behar izatea,
|
lanaren
antolamenduak hainbat gela libre edukitzea ahalbideratzen diolako langileari. Ahal den neurrian, haien lana erraztea komeni izaten da, altzariak baztertuz edo koadroak kenduz, laneko denbora eta, horren ondorioz, fakturako munta murriztu eginen delako.
|
|
2007
|
|
|
eratxiki die laneko arriskuak predarrean dagoen ordezkaritza sistema kolektiboa oinarri hartuta, legeak prebentziorako eskuorde deritzenei, ordezkaritza organoen esparruan, langileen ordezkarien artean, langileen ordezkariek eurek hautatzen dituztebenitzeko eginkizun bereziak egikaritzea, horretarako behar besteko eskumenak, ahalmenak eta bermeak aitortuz. Horrez gain, Espainiako
|
lan
antolamenduan sustraitua eta tradizio handikoa den erakundearen jardunari eutsiz, segurtasun eta osasuneko batzordeak bere baitara biltzen ditu aipatu ordezkariak eta enpresaburua, arriskuak prebenitzeko arloan partaidetza orekatua izan dadin.
|
|
2008
|
|
|
Ildo horretan, hiru ardatz osagarri jorratu behar dituzte: batetik, hiritarrei ezagutzak etengabe eguneratzeko baliabideak eskaintzea; bestetik, lanaren eta
|
lan
antolamenduaren bilakaeraren ondorioz egun nahitaezkoak diren gaitasunak irakastea, enplegu ahalmena areagotzeko; eta, azkenik, europar hiritarren aberaste prozesuaren oinarriak sustatzea.
|
|
2009
|
|
|
Eta gure gizarte ordenamenduak fabrikatzen dituela esplikazio ildo eta bertsio ofizialak, norbanakoa zamatzea horrenbeste maite dutenak. Eta, era horretara, lan handia egiten dela itzalpean gera dadin
|
lan
antolamenduaren eskasa. Dike ugari eraikitzen dela sistema soziala salbu jartzeko.
|
|
|
Eta herritarra gobernatzeko molde neoliberalari izugarri gustatzen zaion asmakizuna ere bai. Izan ere,
|
lanaren
antolamenduaren pagotxa ez da nolanahikoa: akusaziotik libre, oraingoan ere bai.
|
|
2010
|
|
|
Orixek ez zion horri segidarik eman, horrela ezinezkoa zen eta. Laster ikusiko zen bezala, eginkizun terminologikoak
|
lan
antolamendu profesionala behar zuen, ongi oinarritutako zerbait egitekotan.
|
|
2011
|
|
|
Zapaterok iragarki hau Kongresuko hipoteka azpibatzordearen lanetatik at jarri du. Azpibatzorde hori duela hilabete sortu zen gai horiei ekiteko, eta bihar, osteguna, hasiko da bere
|
lanen
antolamendua.
|
|
2012
|
|
|
d) Laneko psikosoziologia:
|
lan
antolamenduaren, lanpostuaren, langilearen ezaugarrien eta haren lanetik kanpoko egoeraren eraginez, langileak jasan ditzakeen kalte psikologikoak saihestea du helburu. Horretarako, zereginen monotonia, lan antolamenduaren egitura, lan denboraren antolakuntza, erantzukizun maila, komunikazioa, agintzeko moduak?
|
|
|
lan antolamenduaren, lanpostuaren, langilearen ezaugarrien eta haren lanetik kanpoko egoeraren eraginez, langileak jasan ditzakeen kalte psikologikoak saihestea du helburu. Horretarako, zereginen monotonia,
|
lan
antolamenduaren egitura, lan denboraren antolakuntza, erantzukizun maila, komunikazioa, agintzeko moduak, aztertzen ditu.
|
|
|
Lanaldiaren iraupena, lan erritmoa, egonkortasuna, motibazioa, besteekiko harremanak, autonomia edo dependentzia maila dira, besteak beste, langilearen osasunean eragin dezaketen faktore batzuk,
|
lan
antolamenduarekin lotutakoak.
|
|
2014
|
|
|
Arreta gabeziarekin eta arreta mantentzearekin aldagai hauek agertzen dira erlazionatuak:
|
lanaren
antolamendua eta aktibazioa, energia, ahalegina, kontzentrazioa, interferentzia afektiboen kontrola, lan oroimenaren erabilera, oroitzapenak eguneratzea, argibideei jarraitzea, distraitzeko erraztasuna, objektuak galtzeko eta gauzak ahanzteko joera (Brown, 2003).
|
|
2016
|
|
|
Jarduera ekonomikoak, ekoizpena eta
|
lanaren
antolamendua etengabe aldatzen dira. Teknologia berriak erabiliz gehiago ekoiztu eta gutxiago gastatzen da, eta horrek langabeziak gora egitea eragiten du, batez ere prestakuntza gutxiko lanpostuetan.
|
|
|
Joan den mendeko 80ko eta 90eko hamarkadetan, gizarteak industrial izateari utzi zion, hau da, industriak ekoizpen jarduera nagusi izateari eta bizitzako alderdi guztiak baldintzatzeari utzi zion: lan ordutegiak, kontsumo eta aurrezki ohiturak, lan egonkortasuna, etxeko
|
lanen
antolamendua eta abar.
|
|
|
Bizitza osoan etengabe prestatzen joan beharra dago, gure gizarteko aldaketa bizkor eta etengabekoetara moldatu ahal izateko. «Ikasten ikastea» eta alfabetatze zientifiko teknologikoa ezinbestekoak dira
|
laneko
antolamenduaren eta ohiko jardueren aldaketetara egokitzeko. (1.3 DOK.)
|
|
2017
|
|
|
Emakumeek ugaltzearen gainean zuten kontrolaren kriminalizazioak izugarrizko garrantzia izan zuen, bi ikuspegitatik: emakumeengan izan zuen eraginagatik eta
|
lanaren
antolamendu kapitalistari ekarri zizkion ondorioengatik. Ondo dokumentatuta dago kontrazepzio bide asko izan zituztela beren esku emakumeek Erdi Aroan, edabeak egiteko belarrak eta, pesarioak?
|
|
2018
|
|
|
– Erkidegoan dauden espetxe erakundeen eta establezimenduen antolamendua, araubidea eta funtzionamendua; zentroen plangintza eta eraikuntza; higiezin eta ekipamenduen administrazioa eta ondare kudeaketa; presoen ordainpeko
|
lanaren
antolamendua eta neurri alternatiboen betearazpena espetxean; eta gizarteratze jarduerak.
|
|
|
Txanda aldaketan beti izaten dugu bost minutuko solasaldia:
|
lanaren
antolamenduaz, eguneko gorabeherez, bizitzaz. Gaur, baina, ezin.
|
|
|
d. Laneko psikosoziologia:
|
lan
antolamenduaren, lanpostuaren, langilearen ezaugarrien eta lanetik kanpoko haren egoeraren eraginez, langileak jasan ditzakeen kalte psikologikoak saihestea du helburu.
|
|
|
y 7.5.5 Arrisku faktore psikosozialak. Lanaldiaren iraupena, lan erritmoa, egonkortasuna, motibazioa, besteekiko harremanak eta autonomia edo dependentzia maila dira, besteak beste, langilearen osasunean eragin dezaketen faktore batzuk,
|
lan
antolamenduarekin lotutakoak. Eragin ditzaketen patologien artean daude:
|
|
2019
|
|
|
Elikaduraren ikuspegitik, II. Mundu Gerraren ostean eskala globalean aplikatu nahi izan zen «iraultza berdeak» gerora etorriko zen globalizazio prozesuarekin guztiz bat egiten duela ikus dezakegu. Gosearekin amaitzeko lemapean, munduko periferian petrolioaren deribatuetan, kimikoetan eta
|
lanaren
antolamendu kapitalistan oinarrituriko inbertsio handiak sustatu ziren, bide batez, tokian tokiko lan antolaketa komunitarioko sistemak «azpi garatu»tzat joz eta deseginez (Hiritik At, 2017). Horrek produktibitatea handitzea ekarri zuen noski (naturaren gainustiapen batekin), mundu mailako lan banaketan sakondu zuen, eta gure testuinguruan gure elikagaiak ekoizteko beharrik ezaren ideia egonkortzeko baldintza materialak ezarri zituen.
|
|
|
Hori kontuan hartuta, Marxen metodo historiko materialista, hots, historia eta gizartea ulertzeko erreprodukzio sozialaren baldintza materialak ulertu behar direla proposatzen duena, funtsezkoa da ikusmolde feminista batetik. Izan ere, mendekotasun soziala
|
lan
antolamendu jakin batean errotutako produktu historiko bat dela onartzea askatzailea izan da emakumeentzat. Horrek ekarri du desnaturalizatzea sexuaren araberako lan banaketa eta horren gainean eraikitako identitateak, eta genero kategoriak aurkeztu ditu ez bakarrik konstruktu asozial gisa, baizik eta etengabe birdefinitu beharreko kontzeptu gisa, kontzeptu infinituki mugikorrak, amaiera irekikoak, beti karga politikoz jantziak.
|
|
|
Bada beste kontu bat, gizarte komunista baten osaerari begira Marxek teknologiari esleitzen dion funtzioa zalantzan jartzera garamatzana, batez ere ideia hori ikuspuntu feminista batetik aztertzen badugu. Makinak oinarri dituen komunismoa gizakiek planeta honetan egiten dituzten jarduera oinarrizkoenak alde batera uzten dituen
|
lan
antolamendu batean bermatzen da. Lehen esan dudan bezala, Marxek gainetik baino aztertzen ez duen lan erreproduktiboa, neurri handi batean, mekanizatu ezin den lana da.
|
|
|
Horrezaz gainera, eskala handiko industriaren garapena baino askoz gehiago behar da Marxek Kapitala ren I. liburukiaren amaieran irudikatutako ekoizle askeen konbinazio eta elkarte iraultzailea eratzeko.65 Kapitalak eta eskala handiko industriak areagotu egin ditzakete" produkzio bideen kontzentrazioa" eta lan banaketaren ondorio den lan prozesuko lankidetza, 66 baina prozesu iraultzaile baterako behar den lankidetza eta Marxek (zientziarekin eta teknologiarekin batera)" produkzio molde kapitalistaren forma funtsezkotzat" daukan faktore teknikoa ez dira berdinak nolakotasunari dagokionean.67 Are gehiago, zalantzan jar dezakegu lankidetzaz hitz egin ote dezakegun langileek berek kontrolatzen ez dituzten lan harremanez ari garenean —hau da, erabakitze ekintza independenterik sortzen ez duten lan harremanak—, ez bada erresistentzia unean, lan prozesuaren antolamendu kapitalista hankaz gora jartzen denean. Ezin dugu ahaztu, gainera, Marxek
|
lan
antolamendu kapitalistaren ikurtzat daukan eta hainbeste miresten duen lankidetza langileen gaitasunen deuseztapenari eta langileek beren borroketan erakutsitako lankidetzari esker etorri dela historian zehar.68
|
|
2021
|
|
|
Erakundeen
|
lan
antolamenduan ere eragina izan du pandemiak, berrantolatu egin behar izan dutelako. Zer gabezia azaleratu dira?
|
|
2022
|
|
|
Bakoitzak bere programazio tartea baldin badu, programazio gehiena elkarrekin eramana da. Horri esker, ekoizpena errexten du, hedapena Ipar Euskal Herri guzian segurtatzen du,
|
lan
antolamendu koordinatu bati esker.
|
|
|
produkzioa eta kontsumoa, elkarbizitza, elkarren arteko laguntza eta sozializazioa. Egile horri jarraiki, nekazaritzako familia ustiategiak funtsezko unitate horren adibide (izan) dira bai ekoizpen eta erreprodukzio espazioetan, lan eta familia harremanetan, familia rolen eta hierarkien arteko identitatean eta
|
lan
antolamenduaren egituran. Familiak tarte txikia utzi izan dio bere kideen indibidualismo ekonomikoari.
|
|
2023
|
|
|
Bestetik, foru administrazioak zehaztu duenez, lanaldi partziala duten langileen kasuan haien lanaldia ohikoa baino laburragoa baldin bada, baimenaren iraupena murriztuko da langileak duen lanaldiaren eta enpresa berean lanaldi osorako kontratatuta dauden langileen ohiko lanaldiaren arteko proportzioaren arabera. Enpresari dagokio,
|
lanaren
antolamenduaren arabera, langileek botoa ematera joateko dituzten baimenak banatzea egunean zehar.
|
|
|
Lan kontratuko subjektuen eskubide eta betebeharrak barreiatuta daude
|
lan
antolamendu juridikoan (horren iturri guztietan), bai eta horretatik kanpo ere (Kode Zibilean, Zigor Kodean, administrazio zuzenbideko arauetan).
|
|
|
Enpresa taldeen arazoa da taldeko langileen benetako lan enpresaburua zehaztea. Arazo hori dago Espainiako
|
lan
antolamendu juridikoan ez delako taldea arautu. Horren salbuespen dira Enpresen Aldi Baterako Batasunak (maiatzaren 16ko 18/ 1982 Legea) eta Interes Ekonomikodun Elkarteak (apirilaren 29ko 12/ 1991 Legea).
|