|
2023
|
|
|
Ikuskapen prozeduretan, adostasuna dagoela uste da adostasun akta sinatu denean; bai eta egiaztapen laburtuko prozedura amaitzeko edota tributu betebeharpekoa aurrean izan gabe erregularizazio jarduketak amaitzeko txostenaren kasuan ere, tributu betebeharpekoak txostenaren ondoriozko likidazioaren edo zehapenaren aurka errekurtsorik nahiz erreklamaziorik
|
jarri
ez badu. Murrizketa aplikatzeko, gainera, zorra eta zehapena borondatezko epean ordaindu behar da, ala geroratzea eskatu ondoren hori onartu bada.
|
|
|
Aurrekoaz gain, eta ordaintzeagatiko murrizketaren izenpean, 193 artikuluak ere diruzko zehapenak murriztea arautu du, 203.etik 213.era arteko artikuluen zehapenetarako. Zehapena %30ean murriztuko da, beti ere zehapenaren zenbateko osoa borondatezko epean ordaintzen bada, baita tributu zor osoa ere halakorik bada, edota ordainketa geroratzea nahiz zatikatzea onartu bada, eta horien aurka errekurtsorik edo erreklamaziorik
|
jarri
ez bada.
|
|
|
Horiek horrela, Lurralde honetan murrizketa aplikatzeko ez da zorra ordaindu behar, ez baita ordainketa borondatezko epean egiteko beharra aipatzen, ezta geroratzea nahiz zatikatzea lortzeko aipamenik ere ez; gure ustez, horiek guztiak zerga bilketaren prozedurarako uzten dira. Haatik, adostasuna dagoelako presuntzioa jaso da kudeaketaeta ikuskapen organoek likidazioa eta zehapena jakinaraztean, baldin eta ez bataren ez bestearen aurka errekurtsorik
|
jarri
ez bada; errekurtsorik jarriz gero, ostera, murrizketaren zenbatekoa eskatuko da interesdunari horrela jakinarazita, besterik gabe. Hala ere, errekurtsoa edo erreklamazioa aurkeztu bada baina oso osorik baiezkoa eman badiote interesdunari, zehapena berriro murriztu daiteke.
|
|
|
Ikuskapen txostenaren aurka ezin izango da
|
jarri
ez errekurtsorik ez erreklamaziorik, baina txostenaren ondoriozko egintzen eta likidazioen aurka jartzen direnetan txostenean proposatutako erregularizazioaren egokitasuna planteatu ahal izango da. Halaber, erregularizazioa loteslea da Administrazioarentzat; Administrazioak ezin izango ditu egiztatutako elementu berdinak berriz erregularizatu, geroko egiaztapen mugatuko prozedura batean edo ikuskapen prozedura batean txostenean azaldutakoak ez beste jarduketa batzuen ondorioz egitate eta inguruabar berriak agertu ezik.
|
|
|
Ikuskapen txostena betebeharpekoari jakinaraziko zaio; bertan zerga egitatea gertatu dela frogatzen duten elementuak zehaztuko dira eta betebeharpekoari adieraziko zaio organo eskudunari bidaliko zaiola, tributu egoera erregularizatzeko administrazio egintzak eman ditzan; hamabost eguneko epea emango zaio organo horri betebeharpekoak nahi dituen alegazioak aurkezteko. Ikuskapen txostenaren aurka ezin izango da
|
jarri
ez errekurtsorik ez erreklamaziorik, baina txostenaren ondoriozko egintzen eta likidazioen aurka jartzen direnetan txostenean proposatutako erregularizazioaren egokitasuna planteatu ahal izango da. Halaber, erregularizazioa loteslea da Administrazioarentzat; Administrazioak ezin izango ditu egiztatutako elementu berdinak berriz erregularizatu, geroko egiaztapen mugatuko prozedura batean edo ikuskapen prozedura batean txostenean azaldutako jarduketa batzuen ondorioz egitate eta inguruabar berriak aurkitu ezik.
|
|
|
Itzurpenaren aurkako klausula aplikatzeko ala ez aplikatzeko adierazten duen irizpena organo jarduleari bidaliko zaio jarduketak aurrera jarraitzeko; ondoren, organo jarduleak likidaziorako administrazio egintzak emango ditu. Irizpenaren eta itzurpenaren aurkako klausula aplikatzeko egintzen aurka ezin izango da
|
jarri
ez errekurtsorik ez erreklamaziorik; hala ere, irizpenaren ondoriozko egintzen eta likidazioen aurka jartzen direnetan itzurpenaren aurkako klausula aplikatzea bidezkoa denez planteatu ahal izango da.
|
|
|
Oro har, toki tributuen arloan berraztertze errekurtsoa jartzeko epea hilabetekoa da egintza jakinarazi denetik aldizkako epemuga duten eta modu kolektiboan jakinarazten diren zorren kasuan, zorrak kobratzeko epealdian eta hurrengo hilabetean; era berean, hilabetekoa da erreklamazio ekonomiko administratiboa jartzeko epea, egintza jakinarazi denetik edota berraztertze errekurtsoa berariaz ala isilbidez ezetsi denetik. Errekurtso bietatik ezein
|
jartzeagatik
ez da egintzaren betearazpena etengo; hortaz, oro har, udalerriko ordenantza fiskala begiratu da, eta erregela orokorra da behar besteko bermea eskaini dela, prozedura ekonomiko administratibo orokorrean komentatu bezala. Esaterako, Bilboko udalerriaren kasuan, erreklamazioa eta errekurtsoa jartzeagatik etetea automatikoa izango da zorra 600 eurotik beherakoa bada.
|
|
|
Hala ere, 1989ko otsailaren 20an emandako 45/ 1989 epaian Konstituzio Auzitegiak adierazi zuen orduko Errentaren gaineko Zergaren Legeak jasotako artikulu batzuk Konstituzioaren aurkakoak zirela. Kasu horretan ez zen errotikako deuseztasuna aplikatu; alderantziz, gauza epaituaren indarra zuten egoerak edota, tributu zorrak zein kuotak ordaindu eta gero, inolako erreklamaziorik edo errekurtsorik
|
jarri
ez zutenen egoerak bere hartan utzi zituen Auzitegiak. Interpretazio hori eztabaidatzeko modukoa izateaz gain, arriskutsu gerta daiteke Administrazioaren aurkako gatazkak bultza ditzakeelako7.
|
|
|
Besteak proposamenari baietza ematen badio, Administrazio eskudunak zergadunari jakinaraziko dio. Bi Administrazioak ados
|
jartzen
ez badira ere, Administrazioen arteko desadostasuna dagoela jasoko da eta Arbitraje batzordeak konpondu du.
|
|
|
Bizkaiaren kasuan salbuespena beste modu batean zehazten du Bizkaiko foru arauaren 6.5 artikuluan: toki erakunde batek zorraren helburua betetzen badu, baina egonkortasun helburua edo gastu araua betetzen ez badu, erakundearen finantza jasangarritasuna arriskuan
|
jartzen
ez duten gastuak diruzaintzako gerakinekin finantzatzeagatik, aurrekontua aurrezki garbi positiboarekin likidatzen badu, ekonomiaeta finantza planaren ordez, kontu hartzailetzako funtzioak betetzen dituen organoaren txosten bat egingo da, eta horren berri emango zaio Osoko Bilkurari. Bizkaiako foru arauak salbuespenerako kasua modu zehatzagoan jasotzen du jasangarritasun txostenaren erabilera gehiago mugatuz.
|
|
|
ETELaren 14.4 artikuluak honakoa adierazten du: " Era berean, toki erakundeek eskumen propio, transferitu edo eskuordetuetan sartzen ez den beste edozein jarduera, zerbitzu edo prestazio garatu ahal izango dute tokiko komunitatearen intereserako, baldin eta, lege honetan azaldutakoaren arabera, bikoiztasun egoerarik sortzen ez bada eta erakundearen ogasun osoaren finantza jasangarritasuna arriskuan
|
jartzen
ez bada". Eskema berdina, beraz, Estatuko oinarri legerian eta ETELean, baina Estatu legeriaren asmoa horien murriztapena den heinean (gogoratu behar da TAOLren 28 artikulu zaharra indargabeturik gelditu dela eta 25.1 artikulua berridatzi egin dela), ETELk horien garrantzia bultzatu egiten du.
|
|
|
" Bada, 781/ 86 Legegintzako Errege Dekretuaren 79.1 artikuluan eta 1372/ 86 Dekretuaren 109 artikuluan xedatutakoaren arabera, toki erakundeek ondasunak besterentzen badituzte, autonomia erkidegoari jakinarazi diote, eta ondasun horien balioa urteko aurrekontuko baliabide arrunten% 25etik gorakoa bada, autonomia erkidegoko organo eskudunak baimena eman du. Eta urteko aurrekontuaren errekurtso arruntaren% 25 gainditzen ez duen salmenta autoen kasuan, argi dago komunikazio hutsaren mende baino ez zegoela, alderdiek zalantzan
|
jartzen
ez duten bezala" 485.
|
|
|
Toki erakundeek ez dituzte beren gain hartu behar legeak esleitzen ez dizkien eskumenak eta finantzaketa egokia ez duten eskumenak. Beraz, udal ogasun osoaren finantza jasangarritasuna arriskuan
|
jartzen
ez denean eta zerbitzu publiko bera beste Administrazio publiko batekin aldi berean gauzatzen ez denean bakarrik erabili ahal izango dituzte berezkoak ez diren edo eskuordetzaz esleitutakoak ez diren eskumenak. Era berean, aurrekontu egonkortasunak zuzenean lotzen du Administrazioen arteko hitzarmenak egitea eta administrazio bikoiztasunak ezabatzea" 541.
|
|
|
TAOLk horrela adierazten du: a) TAOLren 25.3 artikuluari jarraituz, toki erakundeek berezkoak dituzten eskumenak finantza jasangarritasun printzipioari jarraituz egikarituko dituzte. b) Udal ogasun osoaren finantza jasangarritasuna arriskuan
|
jartzen
ez denean bakarrik erabili ahal izango dira berezkoak ez diren eta eskuordetzaz esleitutakoez bestelako eskumenak. Eskumen berri horiei dagokienez, nahitaezkoa eta loteslea izango da finantza jasangarritasunari buruzko finantza zaintzako organo eskudunaren txostena. c) Eskumenen eskuordetzeak bat etorri du aurrekontu egonkortasunaren eta finantza jasangarritasunaren arloko legeriarekin. d) Beste Administrazio publiko batzuekin hitzarmenak sinatzeko eta partzuergoak eratzeko, aurrekontu egonkortasunari eta finantza jasangarritasunari buruzko legeria bete da. e) Toki erakundeek ekimena erabili ahal izango dute jarduera ekonomikoa garatzeko, betiere bermatuta badago beren eskumenak gauzatzean aurrekontu egonkortasunaren eta finantza jasangarritasunaren helburua betetzen dela.
|
|
|
Lehenengo eta behin eta TAOLren 7.4 artikuluari jarraituz, toki erakundeek eskumen propioak eta eskuordetzaz esleitutakoak ez diren beste eskumen batzuk erabili ahal izango dituzte, baldin eta udal ogasun osoaren finantza jasangarritasuna arriskuan
|
jartzen
ez bada, aurrekontu egonkortasunari eta finantza jasangarritasunari buruzko legeriaren eskakizunen arabera, eta zerbitzu publiko bera beste Administrazio publiko batekin aldi berean gauzatzen ez bada. Ondorio horietarako, beharrezkoak eta lotesleak izango dira gaiaren arabera eskumena duen Administrazioaren aurretiazko txostenak, bikoiztasunik ez dagoela adierazten dutenak, eta eskumen berrien finantza jasangarritasunari buruzko finantza zaintza esleituta duen Administrazioarenak.
|
|
|
Ez dugu ahaztu behar bestetik TAOLren 113 artikuluaren arabera eta TOLTBren 171 artikuluaren arabera, aurrekontua zuzenean aurkaratu daitekeela administrazioarekiko auzibidearen aurrean. Baina honen eragingarritasuna beti jarri da kolokan, azken finean APARISI APARISIk gogoratzen duen bezala, auzibidean errekurtsoa
|
jartzeak
ez du aurrekontuaren onespena edo aldaketa zuzenean eteten447 Azken finean, hori diote TOLTBren 152.3 artikuluak eta 500/ 1990 Errege Dekretuaren 23.3 artikuluak.
|