|
2015
|
|
|
Sierrak aurrera nola alde egiten zuen ikusi nuen, abiadura txikitzen nuen bitartean. Segituan, polizia txiki bat gerturatu zen leihatilara, eta bizkor galdetu zidan ea ba al
|
nekien
zein abiaduratan nindoan. “Milia ta kilometro
ez denez berdina
/ pasa dena azaltzen
hemen ahalegina/
85en zen
orratzan izkina
mugaren berdina da
miliatan egina
/ barkatu nor zara zu,
zeruko birjina? ”.
|
|
|
“Alde ilun hori ateratzen dutenean, horrek segurtasuna txikitzen die logikoki. Abiatzen dira, ez
|
dakite
zein portutara iritsiko diren, eta zenbat biluztuko diren. Horren beldur ere badira.
|
|
|
“Nahiz eta guk publikoa asko maite, gu beti gaude publikoarekin aurrez aurre, eta beti gaude defentsarako eta ofentsarako arma denekin. Gainera, ez
|
dakigu
zein erabiliko ditugun ez dakigulako zer gertatuko den saio horretan. Dena da inprobisazioa.
|
|
2016
|
|
|
Halako gonbidapen erakargarriari baietz erantzun genion, asko pentsatu gabe, orduan oraindik ez
|
genekielako
zein zailak ziren ahoskatzen zipretarren izenak. Kontua da baietz esan genuela eta luzaroan lantzen ibilitakoari ginga jartzeko azken esprintera batu ginela.
|
|
2017
|
|
|
Oholtzara igo arte, ordea, ezin
|
jakin
zein izango den herri bakoitzeko publikoaren erreakzioa. Txaloak joko dituzte zenbait zatitan?
|
|
|
Unai Mendizabalek erakutsi zidan nola eraikitzen den bertso bat. Horrek ahalbidetu zidan
|
jakitea
zein unetan zegoen bertsolaria kontzentratuen, noiz inspirazio bila, eta zein unetan erlaxatzen zen, ordurako bukaera bazeukala jakinda. Bertsolarien aurpegiak apartekoak dira kantatzen ari direnean:
|
|
|
Eta nola garai hartako bertso eskolak tabernak ziren, taberna giroko umorea lantzen zen asko. Erromeria batera joaten ginenean ere, neskak etxera joaten ziren garaian,
|
bagenekien
zein bertsolari eta bertsolari izeneko bilduko ginen mahaiaren bueltan, aurrean botila bat ardo genuela. Eta han bertsotan hasten ginenean, egurra ematera joaten ginen eta hor lantzen zen umorea ere lakar samarra izan ohi zen.
|
|
2018
|
|
|
Azken finean, generoak, nolabait, hautsi egiten du existitzen den guztia, baina ez bertsolaritzan bakarrik, edozein arlotan.
|
Badakigu
zein den errezeta, errezeta hori esplizitatzea erraza delako. Badakigu orain arte gizarte mugimendu gisa funtzionatu duela, gizarte mugimendu horrek eraberritu egin duela, merkatu ezberdinei erantzun bat ematen jakin izan duela, jakin duela, hein berean, kontsumoak zatikatu egiten duela, eta hainbat produktu eskaini dira bertsozale tipologien araberakoak.
|
|
2019
|
|
|
Lau bat urte izango nituen, eta kalean topatzen genuen bakoitzean, aitak galdetzen zidan ba ote
|
nekien
zein zen: “Bertsoa badakik, ba!
|
|
|
ez
|
dakizu
zein pozik
|
|
2020
|
|
|
Ez
|
dakit
zein urtetako kontua den, baina Loidisaletxe eta Euzkitze Gabiriko Osinalde sarira etorri ziren, behin, eta gai jartzaile izatea egokitu zitzaidan urte hartan. Euzkitzek 18 bat urte izango zituen eta Loidisaletxek urte batzuk gehiago.
|
|
|
Gure kontra galdu zuten pilotariak
|
badakizue
zein ziren. Joxetxo Lizartza eta Iñaki Otamendi, Fernando Arretxeren lagun mina eta, honen garairik onenean, bere ezkutaria.
|
|
|
—Ba al
|
dakizue
zein zen Euzkitzek bere ustetan guri pasada emateko aurkitu zuen mutila. Julian Iantzi zen, telebistako aurkezle famatua.
|
|
|
Bazkari bat antolatu zuten Añotan, ez
|
dakit
zeinek eta zer arrazoirekin. Bertsolari pila bat ginen bertan, eta bertsozale mordo bat ere bai, eta bertsozaleen artean futbolari ohi bat zegoen.
|
|
2021
|
|
|
Haiek izandako greba eta lan gatazkak aipatu ditu, eta horrek egoiliarrengan zuen eragina. Halakoetan, bertsoa goxagarri izan daitekeela uste du, baina gaur egungo egoerarekin eta birusaren inguruan egina den mamu komunikatiboarekin, ez
|
daki
zein heinetan eta zein harrera motarekin onartuko diren kanpotik kantatzera datozen bi pertsona.
|
|
|
Bertsoaren bidez, autoestimua igotzen zaiela uste du, garrantzitsuak sentitzen direla, eta momentu “gozagarri zein goxagarriak” sortzen direla, denentzat baliagarriak: euskara
|
dakitenentzat
zein erdaldunentzat, bisitarientzat zein bertan daudenentzat. Murua ere ideia horrekin ados da, “bertsozaleei, noski, ilusioa eta bizipoza” ematen dielako ekimenak.
|
|
|
Esanguratsua da izenburua, eta ezin hobeto erretratatzen du Zavala. Ez
|
dakit
zein neurritan den gure artean ezaguna autore hori, baina zenbait obratan asko aipatzen da. Aintzat hartzekoa da Zavalaren aitormena.
|
|
|
“Ni, egun batez, ez
|
dakit
zein aizek bultzata, edo zein izarrek argi eginda, etxetik atera nintzan, begiak zabal eta belarriak erne, eta nere gogoko pitxiak eskuratzen asi nintzan, naiz eta jasotzen nituenak zenbaitentzat utsaren urrengoak izan”.
|
|
|
“Azkenean, injustua ere izan daiteke euskalki ezberdina oinarritzat duen jendeari ber epai irizpide taula aplikatzea”, dio Sarasuak, “bakoitzak euskalki ezberdina jaso du etxetik, edo ez, batzuek batere ez dute. Bakoitza dituen baliabideekin ari da, eta ez
|
dakit
zein heinetaraino denak ber irizpideen baitan baloratuak izan gaitezkeen”.
|
|
2022
|
|
|
Gainera, bi emakumeko otorduak egin ditugu dezente, eta ez dela askotan ematen den zerbait. Ez bada martxoak 8aren bueltan ez
|
dakit
zein herritako emakume taldeak antolatu duela. Bi txapelek ekarri dute hori.
|
|
|
Ikasi jendaurrean egoten, sortu horretarako gogoa… Zentzu horretan, bertso eskolara joateak, txapelketako bertsokideekin elkartzeak, horrek eman zidan konektatzeko bidea. Ez
|
nekien
zein gorputzaldi aukeratu, eta agian horren bidez iritsi naiz hausnartzera zein gaik laguntzen didaten hegan egiten. Azken finalaurrekoan kantatu nuen gainera, aurreko finalaurrekoetara joan eta beldurtu egiten zara… Zentzu horretan gogorra izan da.
|
|
|
Milaka bertso eder kantatu dira Matxeten eta ez nuke
|
jakingo
zein aukeratu, beraz, bat batean liburuei begira 1992koa hartu dut —artean Bertsozale elkartea Bertsolari elkartea zenekoa— Matxete plazan, Andoni Egañaren gaiei kantari, Jon Sarasua eta Xabier Amuriza, gai librean, sortu berri samarra zen Egunkaria hartu eta berriak iruzkintzen. Segi dezagun gure konplexuan zuloratzen;):
|
|
2023
|
|
|
Aldiz, Xenpelar, zer nahi duzue esatea, garratza da eztarriz, beti doinu berean kantatzen du. Baina, noski, jendeak ez dio horri begiratzen, jendea gelditzen da taxukera orokorrarekin, eta, agian ez dago ondo esatea, baina Bilintxen taxukera denok
|
dakigu
zein den: sudur kako hori, betirako geratu zaion herren hori… Ez naiz itxuraz ari, ez itxuraz bakarrik behintzat.
|
|
|
Nire kasuan, oso oroitzapen polita daukat, baina oso gaizki iritsi nintzen Gotainera. Esperientziagatik
|
banekien
zein gorputzaldirekin ez nuen joan nahi, baina ez nekien nola probokatu nire buruari beste gorputzaldi bat. Beraz, lan dezente egin nuen nire burua arnasa luzeko lasterketa batean kokatzeko, jakinik, lehenengo txanpa gainditzeko ezin nuela aurrera begira egon, baizik eta egun horretan egin behar zela eta ondo egin behar zela, gainera.
|
|
|
Badakit nire abizena eta nire izena euskal jatorrikoak direla, baina nire euskal jatorri horren inguruko informaziorik ez dut izan inoiz. Etxean ez
|
dakigu
zein den Kubara emigratu zuen euskaldun horren historia, eta gaurdaino ez diogu garrantzia handirik eman.
|