2000
|
|
" Ez, umea nintzen, eta ez naiz oroitzen, baina ni oroitzen ez banaiz ere, san Jose oroituko da, bai, zeruan, eta hori da inportantena". Eta galdetu nionean ea ba ote
|
zekien
nondik zetorkion erranari san Joseren aipua, ezetz ihardetsi zidan, deus ere ez zekiela hari buruz. Ordea, nik banekien.
|
2004
|
|
Isilik geratu nintzen, ez
|
nekien
nondik etorri nintzen ere, baina seguru nengoen hori zela ekarri ninduen zeregina. Yitzhadek, seguruenik, nire angustia irakurtzen zuen nire begietan, zeren, besarkatuz, zera esan zidan:
|
|
Lodikotea mando asaldatuaren atzean gordeta zegoen, bere arma prestatzeko ahaleginean. Oraindik ez
|
zekien
nondik zetozen tiroak.
|
|
Biolin baten aiene melodia. Ondo
|
zekien
nondik zetorren.
|
2006
|
|
Ez daukat neurririk. Horregatik, hasi zenean ez nuen
|
jakin
nondik zetorren eta nola geldiarazi.
|
2009
|
|
Xanti ez zegok hire erantzunaren zain, bost axola zaiok txanpon horiek Kongotik edo hire amonaren ipurtzulotik atera diren! Beharbada ondoegi eta guzti
|
zekik
nondik datozen. Berdin dik.
|
|
(?) Ohartuko zinen, bada, arima biluzten ari natzaizula, gutxitan bezala, eta are gehiago biluztuko natzaizu: nik ez
|
dakit
nondik datorkidan desberdin izateko joera nabarmen hau, jantzietan eta orrazkeran islatzen saiatzen naizena, baina atzera begira jartzen naiz eta umetako gertaera bat gailentzen zait, argibidean jar nazakeena, ilunbidean ez bada, auskalo. Nik bederatzi bat urte nituen, eta Josebak, nire nebak, hiru:
|
|
arintasun berezi bat, alegia, gorputzean ere igartzen zuena, bizkar gainetik berunezko xafla bat kendu baliote bezala; hala, bada, bazirudien ezen emazteak telefonoaren bestaldetik esaten zizkiòn hitzak sendagarri gertatzen zitzaizkiola Nazariori, haiek haize zurrunbilo batzuk balira bezala, arimaren lurretara sartzen zitzaizkionak, han sei hilabete lehenago errotutako itzala, zoritxarraren eta erruduntasunaren itzal beltz astuna? bere baitatik erauzteko eta urrunera uxatzeko; Nazario Orbek
|
bazekien
nondik zetorkion arintasun hura, munstroaren etorrerak ekarri zizkion nekeak eta buruhausteak, eta munstroaren joanak kenduko zizkion?, baina nola, bestalde, Eliza Ama Santu Katoliko Apostoliko eta Erromatarraren aginduetara zegoèn fededun zintzoa baitzen, Elizak alor hartan zioena sinetsi nahi izan zuen, pixka bat ere sinetsi zuen, ausaz, Nazariok Elizaren hitzetan sinesten baitzuen, hitzen esa... hara, bada, etxeko munstroa bat batean aingeru bihurtua, Elizaren doktrina baitzen bataiatutako haurrak aingeru bihurtzen zirela hil bezain laster, eta hara, bada, nola ehundu zuen Nazariok, beharbada, jantzi ezin dotoreago bat, hitz hutsezko jantzia bazen ere, Nazario ez baitzen, inondik ere, asmakizunetara eta ipuinetara emana?
|
|
Izan ere, Nikolaik urduri segitzen zuen, itxura batean; Nikolaik, beharbada, gose moduko bat zuen, goseago egin zitzaiona une hartan, abokatuaren ilobarekin izan zuèn eztabaidagatik edo; Nikolaik, gainera,
|
bazekien
nondik zetorkion gose hura; urte luzeetan esplotatua izan ondoren, hamar urte bete zituenetik ari zen lanean, eraikuntza enpresa batean lehenik, hamabi orduko lanaldietan, igeltsero, eta harrobi batean gero, pikotxa eta pala?, esplotazioaren arrazoia zuen, hatz erakuslea luzatzera bultzatzen zuena, errudunen bila, esplotatzaileen norabidean beti; horrezaz gain, besoa bi aldiz hautsi zuen, batean ... esan nahi baita berez erremindua zena are erreminduagoa egin zela, zoritxarren ondorioz; komunista egin zenean, gainera, aurkitu zuen, ongi aurkitu ere, nori leporatu zoritxar haiek, kasualitatetik edo zuhurgabetasunetik haratago zihoazenak:
|
|
(...) Ohartuko zinen, bada, arima biluzten ari natzaizula, gutxitan bezala, eta are gehiago biluztuko natzaizu: nik ez
|
dakit
nondik datorkidan desberdin izateko joera nabarmen hau, jantzietan eta orrazkeran islatzen saiatzen naizena, baina atzera begira jartzen naiz eta umetako gertaera bat gailentzen zait, argibidean jar nazakeena, ilunbidean ez bada, auskalo. Nik bederatzi bat urte nituen, eta Josebak, nire nebak, hiru:
|
|
Izan ere, Nikolaik urduri segitzen zuen, itxura batean; Nikolaik, beharbada, gose moduko bat zuen, goseago egin zitzaiona une hartan, abokatuaren ilobarekin izan zuèn eztabaidagatik edo; Nikolaik, gainera,
|
bazekien
nondik zetorkion gose hura; urte luzeetan esplotatua izan ondoren –hamar urte bete zituenetik ari zen lanean, eraikuntza enpresa batean lehenik, hamabi orduko lanaldietan, igeltsero, eta harrobi batean gero, pikotxa eta pala–, esplotazioaren arrazoia zuen, hatz erakuslea luzatzera bultzatzen zuena, errudunen bila, esplotatzaileen norabidean beti; horrezaz gain, besoa bi aldiz hautsi zue... esan nahi baita berez erremindua zena are erreminduagoa egin zela, zoritxarren ondorioz; komunista egin zenean, gainera, aurkitu zuen, ongi aurkitu ere, nori leporatu zoritxar haiek, kasualitatetik edo zuhurgabetasunetik haratago zihoazenak:
|
|
Istripua goiz erdian izan zen, hamaikak aldean, eta berandu gabe jakin zuen Nazario Orbek albistearen berri, emazteak egin ziòn telefono deiaren bidez; honen hitzak entzuten zituen bitartean, Nazariok betiko itzala nabaritzen zuen, Benjamin Mariaz hitz egiten zioten bakoitzean nabaritzen zuen bezala; egoera hartan, baina, liberazio handi bat sentitzen zuen nagusiki: ...iote bezala; hala, bada, bazirudien ezen emazteak telefonoaren bestaldetik esaten zizkiòn hitzak sendagarri gertatzen zitzaizkiola Nazariori, haiek haize zurrunbilo batzuk balira bezala, arimaren lurretara sartzen zitzaizkionak, han sei hilabete lehenago errotutako itzala –zoritxarraren eta erruduntasunaren itzal beltz astuna– bere baitatik erauzteko eta urrunera uxatzeko; Nazario Orbek
|
bazekien
nondik zetorkion arintasun hura –munstroaren etorrerak ekarri zizkion nekeak eta buruhausteak, eta munstroaren joanak kenduko zizkion–, baina nola, bestalde, Eliza Ama Santu Katoliko Apostoliko eta Erromatarraren aginduetara zegoèn fededun zintzoa baitzen, Elizak alor hartan zioena sinetsi nahi izan zuen –pixka bat ere sinetsi zuen, ausaz, Nazariok Elizaren hitzetan sinesten baitz... hara, bada, etxeko munstroa bat batean aingeru bihurtua, Elizaren doktrina baitzen bataiatutako haurrak aingeru bihurtzen zirela hil bezain laster, eta hara, bada, nola ehundu zuen Nazariok, beharbada, jantzi ezin dotoreago bat, hitz hutsezko jantzia bazen ere, Nazario ez baitzen, inondik ere, asmakizunetara eta ipuinetara emana...
|
2012
|
|
Ostiralek nik baino hobeto egin zuen tiro, eta hark tiro egindako aldean bi izan ziren hildakoak eta beste hiru zaurituak; nire aldean, berriz, hildako bat eta bi zauritu. Guztiz izututa zeuden, ziur egon zaitezke, eta zauritu gabeko guztiak bat batean zutitu ziren, baina ez zuten berehala asmatu norantz ihes egin, edo nora begiratu, ez
|
baitzekiten
nondik zetorkien hondamena. Ostiralek ez zidan begirik kentzen, egiten nuen guztia gogoan hartu behar baitzuen, nik esan nion bezala.
|
2014
|
|
Ez
|
dakit
nondik etorri zitzaidan inspirazioa baina eragina izan zuen. Lasaitu eta arretaz aditu zuen.
|
|
–Eta
|
badakizu
nondik datorkizun? –ez dakit zergatik, baina bere begiradak urduritu egiten nau.
|
|
–Eta orduan, zergatik ez nauzu sendatzen? , entzun dut, baina ez
|
dakit
nondik etorri den ahotsa.
|
|
Oraindik erdi lo dago, baina bere albora begiratzen du, eta P ikusten bertan. Ez
|
daki
nondik etorri den, baina berdin dio; berarekin egon nahi du. Gainean etzaten da, eta musuka hasten zaio.
|
|
Fox terrier bat zen, eta inork ez
|
zekien
nondik zetorren, norbaitek gerora erran bazuen ere zirku batetik ihes egina izan zitekeela, aitzin egunetan hirian egondakotik hain zuzen ere, baliteke?
|
2015
|
|
Etxean sartu eta Kristinek hotz begiratu die Ari eta Magnus semeari.
|
Badaki
nondik datozen, eta badaki egin dutenak zer ondorio dituen familiarentzat, Hura berreskuratzea ezinezkoa izango baita betiko. Badaki halakorik ez diola sekula barkatuko senarrari, eta gorroto sentimendu gogor batek hartu du Kristin bere baitan.
|
2017
|
|
Badakit zuretzat ez naizela karga bat besterik» eta nik «Sinesten hastekotan nago, aspalditxotik ari zara hori esaten» bakarrik zera, esaten dut, hobe duzula ez niri esatea noiz zaren joatekoa zeren gau horretan bertan seguru 17an sartuko dudala eta esaten dut uste dut ezagutzen dudala beste hori ere ametituko luketen toki bat ez dagoena ez Esne kalean ez Ezti Etorbidean. Orduan negarrez hasi zen eta nik esaten dut Ondo da ondo da beste edozeinek adina urguilu badut nire ahaideekiko nahiz beti ez
|
jakin
nondik etorriak diren».
|
|
Eta edozein emakume treberen birtutea, merke erositakoari balio gehiago ematea, saltzeko edo erabiltzeko gero. Eta batek
|
daki
nondik etorritako morroi langile hura, ondo tratatuz gero, balio handia har lezakeen pertsonatzat jo nuen. Ezin nintzen esperientzia luze batez harrotu, baina ondotxo ikasia nuen, halere, aitarekin han hemenka genbiltzala, gizonei prezioa jartzen.
|
|
–Kostatzen da arazo ekonomikoez hitz egitea, baina nik
|
badakit
nondik natorren, eta badakit herri honetan zer dagoen, eta herri honetan ni pribilegiatu bat naiz. Unibertsitatera joan naiz, arropa erosi didate, gidatzeko baimena ordaindu, dirua eman didate, poteatzeko aukera eduki dut.
|
2018
|
|
Nobela baten itxura gero eta handiagoa dauka, txostena behar lukeenak. Ez
|
daki
nondik datorkion inoiz izan ez duen irudimenerako joera gero eta nabarmenagoa. Nondik konparazioak eta metaforak?
|
2019
|
|
Artxiduke gazteak ondotxo
|
zekien
nondik zetorkion hainbeste zoritxar. Ezin zezakeen luzaroago atxiki thaler ebatsia, benetako jabearen esku jarri beharra zeukan.
|
2020
|
|
" Hemen oso enbenenatua egon da asuntua, oso, eta nik segitu badut izan da burugogorra naizelako, baina egon naiz gaizki begiratua, toki guztietatik kanpo... Gero, badira urte batzuk gauzak baretu direla, baina sekula ez dut
|
jakin
nondik zetorren zera hori, kontrakotasun hori... Gaur da eguna oraindik ez dakidana nondik sortu zen kontsigna hori, baina bai dut gogoan milien zuzendaritzako ahaide horri behin baino gehiagotan entzun diodana, haiei min handia egin ziela asuntu honek...".
|
2022
|
|
Agian, gauzak esaterakoan, modu atseginago batean esaten ikasi behar dugu guztiok. Ze inoiz ez
|
dakigu
nondik gatozen eta nora goazen, eta bakoitzak ze karga daraman motxilan.
|
2023
|
|
Ez oso garbia hasieran. Ez
|
nekien
nondik zetorren hura, geroxeago zehaztu zen. Norbait geneukan begira.
|
|
–Berton jaiotakoa zara eta ez
|
dakizu
nondik datorkion izena herriari?
|