|
2001
|
|
|
Beti agertzen den adibide bat aipatzeko, Santxo de Elsoren Dotrina Iruñean agertu zenetik alerik gelditu bada, ez
|
dakigu
non dagoen. Orain badiote Madrileko handizki nafar batzuen etxean ote dagoen, ez dakit egia den ala ez, eta egia balitz ere, nola, ni oker ez baldin banago, ez dagoen inolako eskubiderik pertsona bati bere ondasun bezala duen liburu bat agerrarazteko edo agertzera behartzeko, gorde nahi baldin badu gordeko du, berak atera nahi duen arte.
|
|
2002
|
|
|
Hurrena, ordea, Trauko eta Txantoi txikiak esandakoak gogoratu, eta bestelako hausnarketa egin zuen. Ez, guardia zibilek ez
|
zekiten
non zegoen Manuel. Hirian zela, agian bai, baina non, zehazki, ez.
|
|
2003
|
|
|
Polizia sekretuko kideak zitezkeen gizonen otoizteko gutizia zeukan: eraman nazazue preso, nik baino hobekiago
|
dakizue
non dagoen Boz. Ez zuen hitzik harilkatu.
|
|
|
Erantzun argia zen hura, eta denei hala iruditu zitzaigun. Pentsamendutan jardun genuen hainbat segundoz, eta izuz beterik ohartu ginen inork ez
|
zekiela
non zeuden begiraleak, ezta ba ote zuten laguntza posturik  edo salbamendu txaluparik edo helikopterorik. Ezjakintasun hura neurri batean normala zen, batek ez baitu sekula interesik jartzen ustez behar izango ez duenaren berri jakiten.
|
|
2005
|
|
|
–Mekaniko ona izatera iristeko, esaten zidan beti?, eskuekin trebea izateaz gain, belarri zorrotza behar dik. Mekaniko on batek, auto baten hotsa entzun orduko,
|
bazakik
non dagoen matxura.
|
|
2006
|
|
|
OK:
|
badakit
non dagoen hozkailua.
|
|
|
Gero Stefaren lekurantz hurbildu da, eta amaituta dituen hartzetako bat eskatu dio. "
|
Badakin
non dauden akastunak, biltegiko kaxa horian", esan dio Stefak. " Baina nik berri bat nahi dinat", erantzun Aniak.
|
|
|
Nolanahi ere, herr Öchlerrek apenas aipatzen zituen erregimenak zigortutako edo debekatutako idazleak, eta aipatzen zituenean, tentu eskrupuluzko batez argitzen zigun autorearen ideiak ez zirela bereak. Zolitasun handiz lotzen zen bere lanera,
|
bazekien-eta
non zegoen aleman on batek pasatu behar ez zuen marra.
|
|
|
Gorriti zineman. Ez
|
dakit
non dagoen (palkoa, zinema noski), baina, edozer gertatuta ere, sarrerako gizonari bederatzigarren palkoaz galdetzeko agintzen digu amak egunero etxetik irten aurretik.
|
|
2007
|
|
|
Bigarrenari dagokionez...
|
Badakizu
non dagoen Trilluelos?
|
|
2008
|
|
|
|
Badakizu
non nagoen, inoiz bakarrik sentitu eta nirekin egoteko gogoa sartuko balitzaizu.
|
|
|
Trenez joan zen Errusiara. Trenean,
|
badaki
non dagoen. Hegazkin batean, azpian lainoak baino ez daudenean, lekuz kanpo sentituko litzateke.
|
|
|
Nola esan. Nik neuk ere ez
|
dakit
non nagoen.
|
|
|
Louk erabaki du Eurolinesek bere mostradorea ireki bezain laster, agertu ez den autobusarengatik kontuak eskatuko dituela, eta Berlinerako hegaldi bat eros diezaioten exijituko diela. Goizeko zortzietan, Eurolineseko mostradorean inork ez
|
daki
non dagoen Berlinerako bidean Belgikatik pasatu behar zen autobusa, eta inork ez dio Berlinera doan hurrengo hegaldirako txartelik erosiko.
|
|
|
–
|
Badakizu
non dauden?
|
|
|
Inaziok, irribarrez, baiezkoa egiten dio buruarekin. Ondo
|
dakiela
non dagoen Goñi. Kolpetxo batzuk ematen dizkio depositu gaineko Sanglas logotipoari:
|
|
|
Jaka janzten laguntzen dio Tomasi. Asko eskertzen diela bisita, ateak zabalik dituztela, bai?, eta nahi dutenerako
|
badakitela
non dauden. Horiek eta horien antzekoak esanez, etxekoandreak, biei musu eman eta gero, agur esaten die jatetxeko atean.
|
|
2009
|
|
|
Ez zegoen ezer! Baina Sylviek
|
bazekien
non zegoen eta emango zion haren berri.
|
|
|
Amalia, Esther, Natalia, Ernesto... Batek
|
zekien
non zeuden denak. Bestetik, nagia sartzen zitzaion eszena irudikatze hutsarekin:
|
|
|
Liburu batzuk bidean galtzen ziren; gehienak, esan bezala, berandu iristen ziren. Alferrik zen galdutako liburuak erreklamatzea, inork ez
|
baitzekien
non zeuden. Biltegi erraldoi batean egongo ziren ziurrenik, okerreko lekuan jarrita.
|
|
|
Atsoa, zutik jarrita, bularrak eta ipurdia gantzez igurzten aritu zen. Guk uste genuen ez
|
zekiela
non geunden, baina hark dena zekien, inondik ere.
|
|
|
Badakit zein liburutan dagoen aipua, zein apaletan liburua. Trabes egingo nuke
|
badakidala
non dagoen bila nabilen esaldia ere: ezker aldeko orrialde baten beheko partean behar du, liburuaren hasiera samarrean...
|
|
2010
|
|
|
Eta gogora etorri zain Asierrek, mendiko kontuak aipatzean, hainbestetan esandakoa: zein agudo aldatzen den bizitza, oraintxe hemen gaude eta hemendik puska batera ez
|
dakigu
non egongo garen, ezta egongo garen ere. Izan ere, uste ez dela, inpentsan, huskeria lirudikeenak, tximeleta baten hegal astintze ñimiñoenak, adibiderik ezagunenarekin esatearren?
|
|
|
ez
|
daki
non dagoen,
|
|
2011
|
|
|
–Ba al
|
dakizu
non nagoen?
|
|
|
–Ez
|
dakit
non dagoen lurperatuta, erantzun zuen Annak, ahoa lepokoaren azpian ezkutatuz.
|
|
|
Begiak ireki eta zeru lanbrotua ikusi zuen. Hasieran ez
|
zekien
non zegoen, baina azkar batean konturatu zen Franen etxea zela hura, eta zeruari begiratzen ziola sabaiko leihoan zehar. Sofan etzanda zegoen, manta lodi baten azpian, eta hankak mugitzerakoan, belauneko minak aurreko arratsaldean gertatutakoa ekarri zion gogora:
|
|
|
–Alexandraren bizilagunak desagertu direla. Ez
|
dakigu
non dauden Ráchel Baros eta Natálie Sverkos. Mat, j Werfelekin hizketan ikusi genuen lehena azkeneko aldiz; geroztik, ez dugu ez bataren ez bestearen berririk izan; gaua ez dute etxean igaro eta goizean ez dira handik azaldu:
|
|
|
–Ba, hori: ez
|
dakigula
non dauden. Haien bila joan ginenean, etxean ez zegoen ez bata eta ez bestea.
|
|
|
Aztoratuta dago gizona, iluntasuna erabatekoa izanik ez
|
baitaki
non dagoen; hala ere, gela itsu mugagabean dagoela ematen du, irteerarik gabe. Ez da ausartzen aurrera egiten, ez baitago ziur horma baten kontra talka egin behar duen edo leize zulo sakon batera erori.
|
|
|
Beharbada, gainera, ondo etorriko zaik mundu apur bat ezagutzea. Joan hadi, hori bada hire nahia, baina egunen batean itzuli gura baduk,
|
badakik
non gauden. Errementeriako atea zabalik edukiko duk eta gure etxekoa ere bai.
|
|
|
Gidari ez baina txibato lanetan Zugarramurdiko txakurrak aritzen omen ziren. Kokoak (guardia zibilak) baserri inguruetan sumatzen bazituzten, zaunkaka hasten omen ziren, horrela kontrabandistek
|
bazekiten
non zeuden kontrarioak: " Baserritan zakurrak espioi lanak egiten zituzten.
|
|
|
Inork ez
|
zekien
non zeuden frenteak eta goiz batean hamar bat atera ginen ingurua miatzera. Udalarantz jaitsi ginen pinudietatik eta soldadu talde bat ikusi genuen kartetan ari zirela.
|
|
|
Barruan argia zegoela ikusi nuen eta bostehun bat metro lehenago eskuinetara hartu eta Arrilepora iritsi nintzen; handik Sarako argiak ikusten ziren. Errepiderantz jaitsi nintzen, baina ez
|
nekien
non zegoen Frantziako aduana eta, badaezpada ere, mendi bidetik jarraitzea erabaki nuen. Erreka bat zeharkatzean, argia ikusi nuen baserri batean eta txakur txiki bat zaunka.
|
|
2012
|
|
|
Galo, bat batean, geldi geldi geratu zen orduan. Ezker eskuin begiratu, eta bazekiena berretsi zuen, galduta zegoela, ez
|
zekiela
non zegoen, alegia. Etxe inguruko baso eta mendietan, begiak estalita ere ez zen galduko; buruz ezagutzen zituen hango bazter, usain eta zirrikitu guztiak eta berehala antzematen zituen leku batean azkenengoz egon zenetik hurrengo batean handik iragaten zen arte gertaturiko aldaketa guztiak.
|
|
|
Beren bila zetozen, San Kristobal gotorlekura eramateko. Taldeko inork ez
|
zekien
non zegoen presondegi hura.
|
|
|
Sartu eta irten ate beretik egiten den etxe batek segurtasuna ematen du. Sartzerakoan,
|
badakizu
non dagoen aterkien ontzia. Irteterakoan ere bai.
|
|
2018
|
|
|
–
|
Badakizu
non dagoen jateko ona?
|
|
|
–Deskuidoan nire beharra baldin baduzu,
|
badakizu
non nagoen.
|
|
2019
|
|
|
Ez
|
daki
non dagoen, ezta zein lan egin duen ere, baina lanak libre egingo duela pentsatze hutsak broma zitalaren gustua du.
|
|
|
Autoko giltzak atera zituenean gogoratu zuen autorik ez zuela. Edo ez
|
zekiela
non zegoen. Taxi bati deitu zioat.
|
|
|
Ez duk urrun.
|
Badakik
non dagoen ezta?
|
|
|
–Ez dugu preso atxikitzen ahal ere... eta zu beti joana, bost mendietan hara, ez
|
dakidala
non zauden! Uste duzu erraza dela enetako?
|
|
|
Jateko arrantzan egiten dut, eta euri uraz asetzen dut egarria. Inork ez
|
daki
non nagoen. Batzuetan, barkuan, beldurra izaten dut, hantxe ni bakarrik, gauez.
|
|
2020
|
|
|
–
|
Badakit
non gauden. Argiei esker jakin dut.
|
|
|
–Hortaz, liburua ez zagok galduta, eta hik
|
badakik
non dagoen.
|
|
|
Badaki, ordea, aukera hori pasatu zela. Anak Ramon Gandara hautatu baitzuen; eta Ramon Gandararekin ihes egin zuen eta inork ez
|
daki
non dauden.
|
|
|
Badaki zenbat denbora behar den Sligo hirira joateko, hogei minutu?, baina inguruetako beste hiriak non kokatzen diren eta Carricklearekin konparatuta zer tamaina duten, misterio bat da harentzat. Coolaney, Skreen, Ballysadare, ia seguru dago horiek guztiak Carricklearen ingurumarietan daudela, eta izenak entzunak ditu noizbait, baina ez
|
daki
non dauden. Inoiz ez da izan kiroldegian.
|
|
|
Eta ni inoiz ez natzaio bisitan joaten, haren amak ez baititu nitaz gogoan hartzen dituen gauzak, onak nahiz txarrak, neure aurrean esaten. Eta
|
badakielako
non nagoen eta libre delako nahi duen guztietan etortzeko, nik ez baitut zertan asmatu noiz duen egun ona, eta, beraz, nik konpainia ona eskaini, edo noiz duen, intxaurren moduan, itxirik gelditzeko eguna.
|
|
|
Ohea guztiz bustita, uretan sartu banindute bezala. Ez
|
nekien
non nengoen ere, hemen ala beste munduan. Bizitza eta heriotzaren arteko borroka leku bihurtu zen nire gorputza.
|
|
|
Badakigu gutxi gorabehera non gauden unibertsoan, baina ez
|
dakigu
non dagoen unibertsoa.
|
|
2021
|
|
|
Bost eta erdietan ez zen agertu, eta horrek lagunak asko harritu zituen; harrezkero, ez zioten hots egiteari edo lokalizatzen saiatzeari utzi. Ireneren gurasoei hots egin zieten, baina haiek ere ez
|
zekiten
non zegoen. Hilketa berrien albistea Interneten zabaldu zenerako, gurasoak ertzain etxera jotzeko zorian zeuden.
|
|
|
Beren lagunek jo dute alerta, Interneten biralki ibili diren irudiak ikusi dituztenean. Hildakoen familiekin harremanetan jarri dira, eta egiaztatu dute inork ez
|
zekiela
non zeuden. Goizeko ordu txikietan ere, haien aurpegiak erakusten zituzten hainbat argazki filtratu dituzte.
|
|
|
–Mila esker handi bat, Antonio. Besterik kontatu nahi badiguzu,
|
badakizu
non gauden, esan, eta bostekoa eskaini nion, berriz ere.
|
|
|
â Bai, konfinatua egoteak eztu batere laguntzen, eztit batere laguntzen. Eta eztut konfitatua esan, ze
|
eztakit
nun egongo litzatekeen olio on hori, ni igeri ibiliko nintzatekeen olio hori, Ortzadartxoko hura bezalakoa, edo antzekoa bederik. Eta Oxkar ere falta da eta...
|
|
|
Kar! ⣠Mundua aldatu egin da; mundua aldatu egin du koiteretzi honek, eta letrak eta hitzak ere aldatu egin baldin badira, lehentxoago hori esan dugu, ez?!, ba agian zu ere aldatu egin zara, edo egoteko lekuak aldatu dira, eta
|
eztakizu
nun zauden. â Hor arazoa da erasotzeko erraztasuna ematen duzula...
|
|
|
Gutun hau irakurtzen duzunean, nork
|
daki
non egongo naizen ni edo, hobeto esateko, nork daki nora eraman ote nauten. Gaur gaurkoz, neuk ere ez dakit zer gertatuko zaidan.
|
|
|
–Ba, ez dakit. Cristinak behin baino gehiagotan irakurri zuen gizon haiek fusilatu zituzten lekuaren izena, eta bere oroimenean bila ibili zen toki haren arrastoa atera nahian?. Ez
|
dakit
non dagoen, ezta ideiarik ere. Baina lasai, galdetuko dut non dagoen lorategi hori.
|
|
|
–Cristinak esan zidak, gure lagun liburuzainak. Eta
|
bazakiat
non dagoen Labarreko Lorategia!
|
|
|
–Nik
|
bazakiat
non dagoen.
|
|
|
–Barkadazu, galdu egin naiz. Ba al
|
dakizu
non dagoen Le Bédouin ostatua? –galdegin zidan neska batek gaztelaniaz.
|
|
2022
|
|
|
Ez du ahaztua nola, gelako guraso bilera baten ondoren, Zuzendari Andrea hurbildu eta Sarari galdetu zion ea zer moduz, gustura ote zebilen Nora eskolan, laguntzarik behar ote zuten: " Nahi duzuenerako,
|
badakizu
non nagoen. Eskola honetan denak berdinak gara.
|
|
|
Eta supermerkatuko plastikozko poltsa batean sartu zuten silurua, eta zakarretara bota ondoren eta sekula ez zituzten belarritakoak topatu. Eta nork
|
daki
non egongo ote diren orain.
|
|
|
–
|
Badakigu
non dauden katakumeak, gaineratu zion Victòriak ahapetik.
|
|
|
Zuek zarete! Zuek
|
badakizue
non dauden kartutxoak, granadak, fusila. Zuek badakizue, eta esan egingo didazue!
|
|
|
Negar egiteko gogoa dut eta, baina hori ez diot esaten. Gera zaitez beste tartetxo batean, nik
|
badakit-eta
non dagoen zure txakurra, eta itxarotea besterik ez dugu, benetan. Promes egiten dizut.
|
|
|
âOi, jauna! Nork
|
daki
non egongo garen bihar. Diotenez, hiri batzuk...
|
|
|
–Etorri da ja, esan zuen Cécilek?. Bai, Benoît, nire anaia; soldadua da, zu bezala, eta ez
|
dakigu
non dagoen. Maiatzetik ez dugu haren berririk.
|
|
|
Uste dut eldarniotan zabiltzala. Ez
|
dakizu
non zauden edo zer diozun.
|
|
2023
|
|
|
Sukaldera itzuli eta beltxarga mokorantz hurbildu zen, baztertu egin ziren orduan pixka batean emakumeak, eta godalet bat bete zuen urez. Edan aurretik, ispilutxoa atera zuen neskak, ahora eraman eta honela esan zuen, ahots zorrotz baina nagi batez, ama, ez ditut neure banba xuriak topatu,
|
badakizu
non dauden. Birramona lo dago eta ez dut esnatu, Olotera joango gara orain, muxu.
|
|
|
Lepoak luzatu eta kanpora begira jartzen ziren, oin puntetan jarriak eta barrez. Hesteki puska batzuk pitika pitika jan, zintzurra busti eta ispilutxoa atera zuen, eta berriro esan zuen Alexandraren ahotsak, sukaldetik irten ezinik gelditu izan balitz bezala, ama, ez ditut neure banba xuriak topatu,
|
badakizu
non dauden. Birramona lo dago eta ez dut esnatu, Olotera joango gara orain, muxu.
|
|
|
Birramona lo dago eta ez dut esnatu, Olotera joango gara orain, muxu. Irentsi egin zuen Martak murtxikatzen ari zen lukainka, ispilutxoa ahora hurbildu eta esan zuen, hara!, ez
|
zakinat
non dauden, baina bila saiatuko naun eta topatzen baditut deitu egingo dinat. Gabon, antxume hori, ongi pasa.
|
|
|
Soldadu alemaniar batzuek herri bateko biztanle guztiak hil zituztenekoa. Dolçak ez
|
zekien
non zegoen Alemania eta Lleigek adierazi zion," Alde hartan". Tren bat saboteatu berriak ziren Lleig eta bere gizonak.
|
|
|
Eta denborak aurrera egin ahala, ikusezin bihurtu nin  tzen denentzat, polizientzat izan ezik. Inork ez
|
zekien
non nengoen, inork ez zuen nitaz galdetzen. Postontziak hutsik zeuden beti.
|
|
|
Baina kameraren bidez kupel handi horien irudiak jasotzen dira. Beraz,
|
badaki
non zauden, eta, horren bidez, hainbat ondorio atera ditzake. Hala ere, aipatutakoa askoz ere argiago ikusiko duzu, eta beharbada, identifikatuta sentituko zara, adibide pertsonal honekin:
|