|
2000
|
|
|
Elizak, jauregi, baseliza, gurutze eta armarri ugari zutik da oraindik, eta gure aseko dute. Marik
|
bazekien
non bizi.
|
|
2001
|
|
|
‘Ez
|
dakizu
non bizi den? ’
|
|
2002
|
|
|
HORRELAKO galderak eginez ia txantxetan ari naizen norbait galdezka azaldu baino lehen errealitatera jaitsiko naiz. Esango diot baietz,
|
badakidala
non bizi naizen, badakidala ETA hor dagoela, izugarrizko ahalmenarekin dena kutsatzeko, geure arteko harremanak usteltzeko, badakidala alderdi horietako batzuk abertzaleak direla eta besteak ez, eta zoritxarrez marra hori gaindiezina bihurtu dela hainbat jenderentzat. Gure errealitatearen marrazkia osatu bitartean, beste gauza ilun asko esango nioke.
|
|
2003
|
|
|
Josebaren kontu hori, barkatu baina ez dizut deus ere sinisten. Hark
|
badaki
non bizi naizen eta non nabilen. Zuk aurkitu nauzun bezain erraz aurki nazake hark ere.
|
|
2005
|
|
|
Buruko txapela eskuan hartu eta eskean jartzen da. Inork ez
|
daki
non bizi den, astean zehar zer egiten duen, igandeetan hamabiak arte non egoten den...
|
|
|
–Ez
|
dakit
non bizi zen Sorin Firs –Piedadek– Alemanian, Frantzian. Ez dakit non bizi zen.
|
|
|
–Ez dakit non bizi zen Sorin Firs –Piedadek– Alemanian, Frantzian. Ez
|
dakit
non bizi zen. Belgikan igual.
|
|
|
–Jakina –esan nion–,
|
badakit
non bizi zaren.
|
|
|
– Ba al
|
dakizu
non bizi den?
|
|
2006
|
|
|
Karabineroak, normala den bezala, Greta ezagutzen zuten musikari askorekin egon zituan, baina ez zitean nire berririk izan, Gretaren inguru profesionaleko ezagun guztiek esan baitzuten neska bakarrik bizi zela eta ez zuela bikotekiderik. Biharamuna arte ez zitean
|
jakin
non bizi ginen. Hilketa gertatu eta hogeita lau ordura bi karabinero bidali zitiztean Garibaldi zubitik hurbil geneukan apartamendua miatzera.
|
|
2007
|
|
|
Igor Ramos izeneko gazte baten bila gabiltza.
|
Badakizue
non bizi den?
|
|
|
Berdin da. Zatozte,
|
badakizue
non bizi naizen. Etxean lo egiten duzue.
|
|
2008
|
|
|
–
|
Badakizu
non bizi naizen.
|
|
|
Batean eta bestean ibili dira galdezka, baina inork ez die esan non bizi den. Belfasteko Poliziak eta auzitegiak, ordea,
|
badakite
non bizi den, epaitegian aurkeztu zenean helbidea eman behar izan zuelako. Baina Poliziak ez die eman komunikabideei helbidea, eta Iñaki de Juanak eta haren laguntzaileek jakin dute etxetik auzitegira egindako joan etorrietan arrastorik ez uzten.
|
|
2009
|
|
|
Suleimanie auzoan inoiz bazaudete, galdetu nitaz Alepoko babarik onenak dauzkan saltzaileari. Lagun mina dut eta
|
badaki
non bizi naizen.
|
|
|
–Ba al
|
daki
non bizi zaren?
|
|
|
Hura zen miss Albreten herria, baina Mr. Flechsigek ez
|
zekien
non bizi zen, zein etxetan, inork ezin izan zion esan. Berdin zion hala ere:
|
|
|
Frantsesak ordurako
|
bazekien
non bizi nintzen. Arrazoi gehiago handik ez agertzeko.
|
|
|
Urtean bizpahiruetan elkarrekin ateratzen gare, afari batentzat ero hala, baino beti etxetik kanpo.
|
Badakit
nun bizi diren biek, baino ez naiz egundaino heien etxetan sartu.
|
|
2010
|
|
|
Non geratzen zen, baina, gozoki hura?; urrun baitzegoen, Helenaren ezpainak bezain urrun, hiriaren bestaldean!; baina ezinezkoari ere erremedioa bilatzen hasita, neure burutazioak nituen, eta hala, nola nik bai
|
bainekien
non bizi zen Helena gutxi gorabehera, egun batean amarengana hurbildu, eta honela esan nion: –Gero eta hobeto nago, eta bizikletan hasi nahi nuke, pixkanaka?; asmo hura azaldu nionean, gibel asmoz nenbilkion, bistan da, baina ez hainbesteraino ere, menturaz; izan ere, bi urte egin nituen sendategian, beste bi urte eskas etxean, eta kaiolaz kaiola ibili zèn mutilak kaiolatik ateratzeko unea irrikatzen zuen, ezer irrikatzekotan;. Hara:
|
|
|
–Behar izanez gero,
|
badakizu
non bizi naizen. Familia gara orain, Duhalde andrea, senide bilakatu gaituzte!
|
|
|
Gutun bakarra izan da. Eta ez
|
daki
non bizi naizen, bale?
|
|
|
Aitziberren gurasoak ez ditu inoiz ikusi baina
|
badaki
non bizi diren eta hara jo du, alaba topatzeko informazio eske; uste ez bezalako zakarkeriaz hartu dute ordea.
|
|
|
Non geratzen zen, baina, gozoki hura?; urrun baitzegoen, Helenaren ezpainak bezain urrun, hiriaren bestaldean!; baina ezinezkoari ere erremedioa bilatzen hasita, neure burutazioak nituen, eta hala, nola nik bai
|
bainekien
non bizi zen Helena gutxi gorabehera, egun batean amarengana hurbildu, eta honela esan nion: " Gero eta hobeto nago, eta bizikletan hasi nahi nuke, pixkanaka"; asmo hura azaldu nionean, gibel asmoz nenbilkion, bistan da, baina ez hainbesteraino ere, menturaz; izan ere, bi urte egin nituen sendategian, beste bi urte eskas etxean, eta kaiolaz kaiola ibili zèn mutilak kaiolatik ateratzeko unea irrikatzen zuen, ezer irrikatzekotan;" Hara:
|
|
|
Sailburuaren etxeko helbidea jarri du, ez bulegokoa, ezta EAJko Araba Buru Batzarrekoa ere. Maitaneren eskola garaiko lagun baten aita da sailburua, Gasteizko familia abertzale historiko batekoa, eta horri esker
|
daki
non bizi den. Postariari utzi dio gutun azal pisua eta eskudirutan ordaindu du, aztarnarik ez uztearren.
|
|
2011
|
|
|
Bazterrak maite dituen tipoa naiz ni, ertzetatik ibiltzen dena. Ez
|
dakit
non biziko naizen; Bilbon edo Gasteizen, Baionan edo Larrainen. Edozein kasutan, nire borroka txikiekin segituko dut.
|
|
|
aspalditik
|
dakigulako
non bizi den etsaia,
|
|
|
Gose direla. Eta ni jango nautela hurrena arazoa konpontzen ez badiezue,
|
badakitela
non bizi naizen, bota zuen negar hipaka sarjentuak.
|
|
|
Zortziak eta hogeian mutil gazte argal bat atera zen tabernatik. Praka laukidunak zeramatzan eta kamiseta beltza; Martinek izena gogoratzen ez zuen arren,
|
bazekien
non bizi zen eta baita erdipurdiko ikaslea zela. Taberna hartako gazte guztiak ikertuak zituen, baita herriko beste hainbat gizon eta emakume ere.
|
|
|
Jan bakar bakarrik bizi zen Pragako Nové Me¨to auzoko apartamentu batean; bere aita ere polizia izan zen eta elkarrekin bizi izan ziren, harik eta duela bost urte aita hil zitzaion arte. Halaber, inork ez
|
zekien
non bizi zen TomᨠNovák, baina hainbatek esaten zuten bakarrik joaten zela elizako kontzertu batzuetara, eta baita Antzoki Nazionaleko eta Estatuko Operako musika emanaldietara ere. Horrenbestez, jende guztiak segurutzat ematen zuen musika klasikoa zela haren amodio bakarra.
|
|
|
Ezin zara etxera itzuli, eta are gutxiago, dendara. Tipo horrek
|
badaki
non bizi zaren eta zure bila joango da, auzi honetan muturra sartzen jarraitzen baduzu. Hemen pasatuko duzu gaua gaur; bihar goizean poliziarengana joango gara eta salaketa jarriko dugu.
|
|
|
– Hala izango da, baina urteak dira ez dudala ikusten eta ez
|
dakit
non bizi den, ezta norengana jo behar nukeen beragatik galdezka. Zure kasuan, ordea, erraza izan da.
|
|
2012
|
|
|
etxean Irlandako irratia entzuten dut, hango telebista ikusi, hango prentsa irakurri, Skyperen bitartez aitarekin egunero hitz egin, Facebooken bidez lagunekin solasean maiz... Orain jada, kasik ez
|
dakit
non bizi naizen.
|
|
|
–Dasilvak
|
badaki
non bizi zaren?
|
|
|
eta azkenean Madrila, imajinatu! Eta ordu aldaketarekin ez
|
dakit
non bizi naizen. Kriston logura daukat.
|
|
|
–Lurrak irentsi du, ez
|
dakit
non bizi den. Ez daukat argazki bakar bat ere.
|
|
|
Baina koadroa bukatu zuenetik, ez du emakumearen berririk izan. Ez
|
daki
non bizi den, ibili da galdezka han hemen, baina ez du arrastorik atera. Pintoreak zurrutari eman dio, drogatzen hasi da, lana gero eta abandonatuago dauka, lagunek alboan utzi dute, kritikariek gero eta gaizto gupidagabeago hitz egiten dute" arrakasta goizegi" lortu izanak hondoratu omen duen artistaz.
|
|
|
Detektibe bat kontratatu nuen neskaren arrastoren bat ateratzeko. Hilabete barru,
|
banekien
non bizi zen, eta baita bakarrik bizi zela ere. Ez zuen bisitarik izaten eta detektibeak ez zion harreman berezirik antzeman.
|
|
|
Ez
|
dakit
non bizi den, Berlinen den
|
|
|
—Ne' tenientea!
|
Badakit
non bizi den neska. Bidezidor honetatik da!
|
|
2013
|
|
|
galdetu dit mutil ilehoriak. . Gaur arte hemen bizi nintzen, baina gaurtik aurrera ez
|
dakit
non biziko naizen?. Ahozabalik gelditu zaizkit begira, beldurtu egin balira bezala.
|
|
|
San Petersburgoko kale horretan, helbide horretan bizi zen Rasputin staretz ospetsua. Jende askok
|
zekien
non bizi zen Rasputin. Jende asko egona zen etxe horretan.
|
|
|
Zerbitzariak, koronel bat buru zutela, Rasputinen bila joan ziren palazioko auto azkar bat hartuta. Guztiek
|
zekiten
non bizi zen Rasputin, Gorojovaia kalean, 64 zenbakian, behin baino gehiagotan joanak zirelako bere etxera. Tsarrak edo tsarinak bilera bat izan nahi zutenean Rasputinekin, zuzenean joaten ziren hara.
|
|
|
Gura baduk etor hadi, entzun?
|
Badakik
non bizi naizen. Han egongo nauk.
|
|
|
Gurekin joan etorririk izan nahi badu, utziozu berari harremana bilatzen.
|
Badaki
non bizi garen. Ez ditut neure orduak emango auzoen atzetik korrika alde egiten duten eta bueltan datozen bakoitzean.
|
|
|
Lore hurbildu zitzaion eta galdatu zion. Jauna egun on.
|
Badakizu
non bizi den Gorri senitartea?
|
|
|
Kontuz egiten duzunarekin,
|
badakit
non bizi zaren.
|
|
|
Biltegiko zure lagunek
|
badakite
non bizi garen, eta ez gara bueltatuko.
|
|
2014
|
|
|
Gazteen artean, segurtasunik eza gailendu da: ez
|
dakite
non biziko diren, non lan egingo duten, ezta lanik topatuko duten ere. Oso belaunaldi prestatua dugu, baina gazteei ezinezkoa zaie beren itxaropenak betetzea.
|
|
|
...a, eta salatuko dute halaber ni bezalako barruntatzaile sadiko batek besterik ezin dezakeela ikus ezkortasuna eta suntsipena eta akabera atzoko begirada suhar eta laztan maitekorretan eta aje goiz batez pentsatu gabe ahoskatutako agurtze formula estandarretan; eta ez nadila izan hain mindulina eta hain beldurtia eta dei dezadala nik neuk, ez dela horren zaila haren zenbakia lortzea eta bestela ere
|
badakidala
non bizi den.
|
|
|
–
|
Badakizu
non bizi den?
|
|
|
Mikel Tabar, Tunguskan lan egiten duena, oroitzen?
|
Badakizu
non bizi den?
|
|
|
Norbaitek maiz igotzen badu bere katuen argazkiak Internetera, oso litekeena da felido horiek mundu mailako proiektu baten parte izatea, eta “Nik
|
badakit
non bizi den katua”. Mapa digital erraldoi horrek milioi bat irudi erreal baino gehiago ditu, eta aukera ematen du aldameneko bizilagunak maskota hori edo hiriko felinoena den jakiteko.
|
|
|
Ikusi Sarean Katuen mapamundi handi batek, felidoen jabeek igoarazitako argazki publiko errealak aurkitu eta bere egoitza zehatzean jartzen ditu Zure katuaren Interneteko argazkirik eta #hastag batekin, felidoak beste zaleekin komunikatzeko? Erantzuna baiezkoa bada, oso litekeena da zure maskota «Nik
|
dakit
non bizi den katua» izeneko mundu proiektu batean sartzea. Sareko mapa izugarri horri esker jakin daiteke non bizi diren auzo bakoitzeko etxeko felidoak ia edozein hiritan.
|
|
|
Sareko mapa izugarri horri esker jakin daiteke non bizi diren auzo bakoitzeko etxeko felidoak ia edozein hiritan. «Nik
|
dakit
non bizi zareten» proiektua (Ik nowwhere your catlives) Internet arakatzen ari da, jabeek egindako argazki publikoen bila. Gero, munduko mapa handi batean jartzen ditu, herri eta auzo bakoitza bertako ile apaintzaileen bila ikusten duen mapa handi batean.
|
|
|
Gero, munduko mapa handi batean jartzen ditu, herri eta auzo bakoitza bertako ile apaintzaileen bila ikusten duen mapa handi batean. «‘Ni
|
dakit
non bizi den katua’ geolokalizazio azterketa bat da, benetako felidoen milioi bat argazki publiko ikusten dituena, latitude eta longitude koordinatuekin. Floridako Unibertsitateko Owen Mundy irakasleak azaltzen du.
|
|
|
Egoera horrek zaildu egiten du hiriko animaliak maite dituzten pertsonekin harremanak izatea. Isolamendu hori konpontzeko, «Nik
|
dakit
non bizi den katua», beste felido batzuk lokalizatu daitezke herri berean, baita auzo edo kale berean ere. Horretarako, nahikoa da orrian sartzea eta mapatik nabigatzea.
|
|
|
Bideo honetan ikus daiteke nola funtzionatzen duen munduko mapa honek. «Nik
|
badakit
non bizi den katua» (I Know Where Your CatLives) Vimeon. Bestelako sare sozial oso katuak Irudia:
|
|
|
Eta zuk, Brigitte,
|
badakizu
non biziko zaren?
|
|
|
Eta neska hauek
|
jakitea
non bizi naizen?
|
|
|
|
Badakit
non bizi zaren.
|
|
|
Zaude. Nola
|
dakizu
non bizi naizen?
|
|
|
|
Badakizu
non bizi den.
|
|
|
Baina denek
|
dakite
non bizi naizen.
|
|
|
Ez
|
dakit
non bizi zaren.
|
|
|
|
Badakigu
non bizi den.
|
|
|
|
Badakit
non bizi den.
|
|
|
Ez
|
dakin
non bizi den. Ez dit esan nahi.
|
|
2015
|
|
|
Aitor dut egunak eman nituela berari segika.
|
Banekien
non bizi zen, non egiten zuen lan, non erosten zituen sagarrak martitzenetan, non ematen zituen paseoak iluntzeetan. Bakarrik zegoen, edo behintzat, ez zuen maitalerik.
|
|
|
Etorkizunean, oraindik guztiz itxi ez zaidan ate bat zeharkatzeko daukadala sentitzen dut, inor ez baitzait Joek zer egin behar duen esatera ausartu... ez
|
baitakit
non bizi den, norekin oheratzen den, gutaz inoiz gogoratzen ote den... Beti ibili izan naiz zalantzaren ate zubia erabat zeharkatu gabe, itxaropenaren zirrikitutik arnasa apurra hartu ahal den bitartean.
|
|
|
–Barkatuko didazu, baina ez
|
dakit
non bizi zaren.
|
|
|
Zaindu une oro bizkarra eta aurretik etorriko zaizu erasoa, zaindu aurrea eta atzetik.
|
Badakit
non bizi zaren eta badut zure ondasun guztien berri, familia barne. Zureak egin du.
|
|
|
|
Badakizu
non bizi den?
|
|
|
Nola
|
daki
non bizi garen?
|
|
|
Ez
|
dakit
non bizi zaren.
|
|
|
Nahi duzu
|
jakin
non bizi naizen?
|
|
2016
|
|
|
Baina, aizu! Nola
|
dakizu
non bizi naizen? –galdetzen dio Aidak Joanesi harriduraz.
|
|
|
Ez dakigu nongoa zen Mariana, euskal deitura duela baizik eta Frantzian sortua zela. Notario aktengatik
|
badakigu
non bizi zen bikotea, General Urquiza karrikako 93 zb, 9 de Julio kalearen izkinan zen etxe batean. 1879eko Gualeguaychuko notario akta batean idatzia da horren jabe zela Ameztoiko etxekoandre zendua:
|
|
|
Baina Zer? Ez
|
dakizu
non bizi den?
|
|
|
|
Badakit
non bizi den.
|
|
|
|
Badakielako
non bizi garen.
|
|
2017
|
|
|
Hortik aurrera, ez dakit beste ezer. Ez
|
dakit
non bizi den, ez dakit norbaitekin bizi ote den. Minutu eta hamabi segundo horietan egingo duena da irudika dezakedan bakarra.
|
|
|
–Nik ez
|
dakit
non bizi den Baba, esan zion Beirek.
|
|
|
–Eta ez
|
dakizu
non bizi den?
|
|
|
“Senarra; ez, nobioa; ez, bikotekidea galdu dut. Ez du oroimenik, baina uste ez bezala kordoka utzi eta herioak harturik egiten du laster, ez du jakiten non dagoen, ez
|
daki
non bizi den; bilbotarra da, baina Iruñean bizi gara istripuaren ondoren; asko maite dut; geldotasunera kondenatu nau; Deustuko Erriberan, Zorrotzaurreko bidean eman zion bihotzekoak, eta zerbait pasatu zaio, igual gogoratzen hasi da”.
|
|
2018
|
|
|
Guardia zibilekin aurrez aurre egotea suertatu izan zaidanean, izuak hartu nau, aski ongi
|
baitakit
non bizi garen. Argi baitut inoiz ostaturen batean liskar bat haietako batekin izanez gero Auzitegi Nazionalean buka nezakeela aldez aurretik diseinatutako epaiketa batean.
|
|
|
Errak to?
|
Badakik
nun bizi den, bazter hauetan, emazte bat biziki eri?
|
|
|
Ez
|
dakit
non bizi naizen, Indian edo Afrikan, Panyapen edo Nakurun. Euskal Herrian, behintzat, ez.
|
|
|
–Herrian oso kontrolatuta geunden: jendeak
|
bazekien
non bizi ginen. Gau hartan ezin genuen etxean lo egin:
|
|
|
(Hasperen eta) Batzuk ez
|
dakit
non bizi zareten, ilargian edo. Ez zarete erdiarekin enteratzen!
|
|
|
—Añes, batzuetan ez
|
dakit
non bizi zaren! Bazekien komunera jarraituko niola.
|
|
|
“Ez
|
dakit
non bizi den ere. Tabernetan ikusten dugu elkar, batzuetan”.
|
|
|
|
Badakit
non bizi zaren, Enrique.
|
|
|
Ez
|
dakit
non bizi zen.
|
|
2019
|
|
|
|
Badakizu
non bizi naizen.
|
|
|
Oker ez banago, baditu emaztea eta ume bat. Baina, egia esan, ez
|
dakit
non bizi diren ere, berak ez die inoiz idazten eta. Zertarako jakin nahi duzu hori?
|
|
|
Burutik tximista bat bezain bizkor igaro zitzaion ideia txoro bat baino ez zen izan. Liburuzainak
|
bazekien
non bizi zen, etxeraino lagundu zion izatez. Hortik ganbarara bera zelatatzera igo zitekeela pentsatzera tarte handi samarra zegoen edonola ere.
|
|
|
Seigarren solairua, D atea. Txikitatik
|
daki
non bizi den Felix. Garai batean ia familia ziren.
|
|
|
Honantz nentorrela, adineko emakume bat aurkitu dut zeharo galdua, non zegoen ez zekiela. Udaltzainei deitu behar izan diet, ez
|
zekielako
non bizi zen, ez zidalako esaten seme alabarik ba ote zuen... Gure amona ekarri dit akordura.
|
|
|
Uharte osoan barrena ibili gara, eta nik jarraitzen dut
|
jakin gabe
non bizi zaren.
|