2002
|
|
Eskuaraz baizik ez
|
zekiten
haiei ere malkoz bete zitzaizkien begiak Lehen Gerra amaitzean, hildakoak gogoan —mo rts pour la patrie— eta malkoz berriro ere Hitlerrent ropak Parisen ikustean, eta berriro ere malkoz liberazio egunean, Bigarren Gerra, 30 urteko aldea, baina Paris beti sinbolo. Hutsaren sinbolo, edo guztiaren sinbolo.
|
2009
|
|
Nire jatorriaz galdezka estutzen nindutenean, garaiko eufemismo onartuarekin erantzuten nuen, «Erdi frantsesa, erdi euskalduna», edo bestela, nire abizenaz galdetzen zidatenean, «frantsesa gehienbat», hori baitzen familiaren aldeetatik argitzen errazena. Frantsesak ziren, nazionalitatez, arrantxoko aita, izeba eta aitona, nahiz eta orduan nik ez
|
jakin
haiek ere, hein batean, euskaldunak zirela. Jatorri nahasketa hain tipikoa zen Ameriketan, non ez baitzitzaidan batere arraroa egin amaren anaiari galdetzea gure alde espainola zein neurritan zen euskalduna.
|
2010
|
|
Etxetik kalera eta kaletik etxera, asteburuetan ohi zuen moduan joan zen larunbata Keparentzat. Lagunek, aspaldi ikusi ez zutela-eta(" pentsa, hamabost egun!"), parranda moduko bat prestatu eta ez zuten Kepa guztiz mozkortu arteko onik izan, adiskidearen balentriaz
|
jakinaren gainean
haiek ere:
|
2014
|
|
Baina ez
|
genekien
haiek ere han zirela.
|
2017
|
|
Ez da ateekin hasi.
|
Badaki
haiek ere ondo itxiak daudela. Ez du konprobatu zaharra.
|
2018
|
|
Urrats garrantzitsu bat emanda zegoen. Orain bazekiten zeri begiratu ziezaiokeen hiltzaileak biktimak aukera  tzeko orduan, eta baita zergatik uzten zituen gorpuak toki
|
jakin
haietan ere.
|
|
Bai. Baina ez
|
nekien
haiek ere hemen biziko zirela.
|
2020
|
|
Eta ez ahaztu onena iristeko dagoela. Zuek bilobekin bezala, bai
|
baitakizue
haiek ere egunero gogoratzen direla zuekin. Eta jasotzeke daukazuela oraindik haien besarkadarik bero eta sentikorrena.
|
|
Ez dira ergelak, baina ez dira bera baino askoz argiagoak ere. Munduan ibiltzeko beste modu bat dutela, horixe, eta bera seguru asko ez da inoiz iritsiko haiek ondo ulertzera, eta
|
badaki
haiek ere ez direla inoiz iritsiko bera ulertzera, ezta saiatuko ere.
|
|
Zuloagak berak bezala, beste euskal pintore batzuek ere Etxenagusia izango zuten agian irakasle Chigi Akademian; Diaz Olano gasteiztarrak, esate baterako, bi urte egin zituen Erroman, 1894tik 1896ra, eta, atzera jaioterrira itzuli bazen ere, oso litekeena da 1898 inguruan beste egonaldi bat egin izana. Ginea eta Arrue bilbotarren aipamena ere egin nion Cianiri, baina
|
banekien
haiek ere ez zutela denbora asko egin Erroman. Irureta tolosarra zen, nik ezagutzen nituenen artean, egonaldirik luzeena egin zuena; Etxenagusiaren lagun handia izandakoa, Erroman estudioa izatera iritsi zen, nahiz eta azkenean Euskal Herrira itzultzeko aukera egin zuen; 1912an hil zen, Etxenagusia bezala, baina ez bere lagunaren moduan Erroman, Donostiako estudioko leiho batetik bere burua botata baizik.
|
2021
|
|
«Portzentajea [atzerritik etorritakoena] berez ez da oso handia, baina tamaina txikiko herrietan eragin linguistiko handia izaten ari da. Herritar horiek gure kulturara eta hizkuntzara gerturatu behar ditugu,
|
jakinik
haiengandik ere asko dugula jasotzeko». Beste erronka bat ere aipatu du:
|
2023
|
|
Baina
|
bazekiten
haiek ere, Kepa atxilotu eta gero hain gupidagabeki larrutzen zutenok, sekula ez zela izan batere tontoa, oso mutiko tolesgabea baino, azkarra ere bai, oso sentibera akaso. Bai, ez egin barrerik, ahots eme erretxingarri horrek.
|