|
2004
|
|
|
–Orain ez da euskaraz pentsatzen. Basarri zenaren ustea dugu hau?. Lehen, berriz, mordoilo egingo zen, baina euskaraz pentsatzen zen, eta esan ere bai,
|
zekitena
euskaraz egiten zuten. Gaur oso alderantziz dago.
|
|
|
Hemen esandakoa harrigarria gerta badaiteke ere, egia da. Euskaldun berriek
|
badakite
euskaraz egiten, badakite ulertzen eta baita idazten ere. Baina ez dute normalean espresabide bezala erabiltzen.
|
|
2008
|
|
|
Galdera hipotesi horiei erantzuteko, soziolinguistikak pista batzuk ematen ditu.
|
Badakigu
euskaraz egitea ezberdina dela eraztuna ezagutu duenarentzat (alegia, eskolan euskaraz egiteagatik zigortu dutenarentzat) eta batentzat. Lehen kasuan hizkuntza erabiltzea zigorrarekin lotuko da maila batean2;, aldiz, euskara ikasteko ahalegina egin ondoren euskaraz aritzea lortzeak poztasuna sortuko du gehienetan.
|
|
2010
|
|
|
2102 Demolinguistika aldetik, eta jakite mailari dagokionez, dakitenen kopuruez gainera kontzentrazioak eta dentsitateak duten garrantziaz ikus, adibidez, Mackey 1983 eta Fishman 199111 Euskaraz
|
jakitetik
euskaraz egitera dagoen jauzian faktore batek baino gehiagok eragin ohi du.
|
|
2013
|
|
|
Ba hori gertatu zen jakin ukan nuenean nire familian batzuek
|
bazekitela
euskaraz egiten, eta hasi nintzen galdezka eta hola pixkanaka pixkanaka hasi nintzen familiako euskara berreskuratzen; gero, uste ukan nuenean aski ikasi nuela, erabaki nuen nire senide euskaldunei gutun bana idaztea eta horietako batek, nire osaba handiak, poztasunez hartu zuen nire iniziatiba eta hola hasi ginen biak, bata besteari idazten eta hamar urtez euskarazko gutunak partekatu genituen....
|
|
|
Galdera ugari Bageraren jardunaldietan eta gertutik jarraitu beharreko gaiak, asko: gazteak, saretzea, erreferenteak lantzea, erakargarri dena euskaraz eskaintzea,
|
dakienak
euskaraz egitea...
|
|
2014
|
|
|
Hala ere, estres linguistikoaren ideia ere atera da eta hainbat unetan euren buruhausteak izaten dituztela garbi utzi dute. Horrez gain, euskaraz ulertu bai eta hitz egiten ez
|
dakitenekin
euskaraz egitea bortitza egiten zaiela aipatu dute pare batek. Ez omen luke horrela behar, baina horretara ohitu gaituztela esaten dute.
|
|
2016
|
|
|
oso gutxi bada ere euskaraz hitz egin, euskaraz irakurri edota euskaraz idatzi behar du halakok, euskaraz egiten jakiteaz gainera, euskal hiztun izateko. Euskaraz hitz egiten, irakurtzen edo idazten
|
jakin arren
euskaraz egiten ez duena ez da, txosten honetako terminologian, euskal hiztun9.
|
|
|
Euskaraz hitz egiten, irakurtzen edo idazten
|
jakin arren
euskaraz egiten ez duena ez da, txosten honetako terminologian, euskal hiztun. a)" bai horixe: etxean, kalean eta lanean ez dut besterik egiten egun osoan; ametsetan ere euskaraz ari izaten naiz; irakurri eta idatzi ere euskaraz egiten dut oso nagusiki." b)" euskaraz hitz egiten dut maizenik, ia erabat; baina irakurri eta idatzi erdaraz egiten dut gehienetan"; c)" segun non nagoen, norekin ari naizen eta zertaz, batera edo bestera egiten dut:
|
|
|
Beste era batera esanik, eta berriro ere V. Inkesta Soziolinguistikora joaz (50 or)," elebidunak bakarrik kontuan hartuz, %59, 4k euskara erdara beste edo gehiago erabiltzen du, %23, 9k euskara erabiltzen du, baina erdara baino gutxiago, eta gainerako %16, 6k ez du inoiz edo ia inoiz euskara erabiltzen". Euskaraz egiten
|
jakitetik
euskaraz egitera badago beraz aldea.
|
|
2017
|
|
|
Itzela da auzo eta herri guztietan berbalagun taldeak izatea astean behin ordubetez edo bi orduz euskaraz egiteko. Tabernari eta merkatari euskaldunak ere badira, eta horiengana joanez gero
|
badakizu
euskaraz egingo duzula. Dantza taldeetan ere giro euskalduna izaten da.
|
|
2018
|
|
|
Askotan euskaldunak gara bisitariak". Lekeition bisitariei galdetu zieten ea nolako esperientzia izan zuten euskararekin herrian, ea
|
bazekiten
euskara egiten zela, ea trabarik eragin zien... Ateratako ondorioa:
|
|
|
Aukeran, ahaleginak bertze nonbait jarriko nituzke: zergatik ez du euskaraz
|
dakienak
euskaraz egiten, inork ere trabarik jartzen ez badio. Ingurunea dela errateak, egoera soziolinguistikoa dela errateak, ez du deus konpontzen, ingurune hori ezin baita bortxaz aldatu.
|
|
|
Irakasle euskaldun boluntarioak eskatzen dira epaimahaietan parte hartzeko.
|
Badakite
euskaraz egiteko lana dela, eta borondatezkoa gainera. Bada, horien artean ere ez ziren guti, aitzineko urteetan baino gehiago eta dismulu gutiagorekin, erdaraz ari zirenak.
|
|
2020
|
|
|
Kontrakoa ikusten dut. Herri txiki euskaldun batean, beharbada, txapak ere ez dituzte zeren denek
|
badakite
euskaraz egiten dutela, baina herri txiki horietan ere, badira euskararen erabilera ohikoa ez duten pertsonak eta horiek hurbiltzeko belarriprest aren figura ezinbestekoa da. Bestalde, ingurune edo familia erdaldunean bizi denari esaten badiozu mundu guztiari lehen hitza euskaraz egin behar diola eta inguruko guztiekin euskaraz egin behar duela, kolapsatu liteke eta utzi.
|
|
|
Lekua egitea ez da erraza. Herrietara joan behar zara haiek jakin gabe zer egiten duzun,
|
badakite
euskaraz egiten duzula, baina hasten dira eskatzen Paquito el chocolatero jotzeko, eta guk ezetz. Jotzeko Asereje, eta guk ezetz.
|
|
|
Esan dugu lehenago Oteizak ez zekiela euskaraz. Ez
|
zekien
euskaraz egiten. Mintzatzen.
|
|
2022
|
|
|
Lehen hitza euskaraz egitea edo euskaraz
|
dakienari
euskaraz egitea dira aldatzeko portaera errazenak; zailenak, berriz, aurretik erdarazkoak edo elebidunak ziren elkarrizketak. Portaera aldaketetan txapak lagungarri direla nabarmendu dute ikerketako galderei erantzun dietenek; 10 partaidetik 7k txapa beti, ia beti edo askotan erabili du eta horrek ziurtasuna eman diela diote.
|
|
|
Obra egiten ari ziren langileak atzerritarrak ziren, ez
|
zekiten
euskaraz egiten, ezta gaztelaniaz ere, hortaz, egiten ari zirena kontratuarekin bat ez zetorrela esaten genienean, ez ziguten ulertzen. Agian ulertuko zuten, baina nahiago zuten ez ulertzearen plantak egin, inolako jaramonik egin gabe eurenean jarraitzeko.
|