|
2009
|
|
|
–urdanga lohi eta lizuna?!? irakurtzeko gai izan zirèn bi emakumek auskalo zer idatz ziezaioketen elkarri, ez zuen
|
jakin
ere egin nahi! Nahiz eta jakin nahi ez izateak halako jakin min berezia piztu behar zion, eta nahiz eta, kontrapuntu gisa, Maria Bibianak gogoan behar zuen izeba Ernestinak inoiz eman ziòn irakaspena?. Jendea estutzen baduzu, jendeak estutuko zaitu??, erdibidea bilatzera bultzatu zuena, bide estutik ihesi, eskrupuluak ez zituen jada garai bateko etsai?, bi emakumeei elkarri idazten utziz baina elkar ikusten ez; hala, bada, Maria Bibiana lasai zegoen, ahizparen eta Txaroren arteko bitartekaritzak maila bateko arazoak (moralak) zekarzkion arren, ez ote zuen Jainkoak, beste ikuspuntu batetik, jardun hartarako aukeratu?
|
|
|
Bizitza bera da, izan ere, bide estu bat, gero eta gehiago konturatuko zara horretaz, Bibi, urteek aurrera egin ahala. Bide estu bat da zure aitaren bizitza, ez baitut
|
jakin
ere egin nahi zenbat buruhauste izango dituen fabrika ongi eramateko, eta bide estu bat da langileena, neke eta izerditan dabilenak ez baitu, ez, bizitza oso erosoa; galde iezaiozu zapatariari, errementariari, baita kalean galduta dagoen ijitoari ere, eta guztiek esango dizute bizitza bide estu bat dela, arazoz josia, mundualdi honetan inori ez baitzaizkio itzalak falta:... harreman gaiztoen itzala, gaixotasunaren itzala, heriotzaren itzala?
|
|
|
Bizitza bera da, izan ere, bide estu bat, gero eta gehiago konturatuko zara horretaz, Bibi, urteek aurrera egin ahala. Bide estu bat da zure aitaren bizitza, ez baitut
|
jakin
ere egin nahi zenbat buruhauste izango dituen fabrika ongi eramateko, eta bide estu bat da langileena, neke eta izerditan dabilenak ez baitu, ez, bizitza oso erosoa; galde iezaiozu zapatariari, errementariari, baita kalean galduta dagoen ijitoari ere, eta guztiek esango dizute bizitza bide estu bat dela, arazoz josia, mundualdi honetan inori ez baitzaizkio itzalak falta:... harreman gaiztoen itzala, gaixotasunaren itzala, heriotzaren itzala...
|
|
|
Maria Bibianak, egia esan, ez zeramatzan zain bost minutu baizik; Maria Bibianaren denbora, baina, beste denbora bat zen, beharbada, Maria Bibiana ez baitzegoen memento haietan bere kontzientziarekin lasai, ausaz, ez erabat bederen, bitartekari lan haietan; izan ere, Ana Karenina –" emakume zikina" deitu zion don Anizeto kalonjeak: " urdanga lohi eta lizuna"! – irakurtzeko gai izan zirèn bi emakumek auskalo zer idatz ziezaioketen elkarri, ez zuen
|
jakin
ere egin nahi! Nahiz eta jakin nahi ez izateak halako jakin min berezia piztu behar zion, eta nahiz eta, kontrapuntu gisa, Maria Bibianak gogoan behar zuen izeba Ernestinak inoiz eman ziòn irakaspena –" Jendea estutzen baduzu, jendeak estutuko zaitu" –, erdibidea bilatzera bultzatu zuena, bide estutik ihesi –eskrupuluak ez zituen jada garai bateko etsai–, bi emakumeei elkarri idazten utziz baina elkar ikusten ez; hala, bada, Maria Bibiana lasai zegoen –ahizparen eta Txaroren arteko bitartekaritzak maila bateko arazoak (moralak) zekarzkion arren, ez ote zuen Jainkoak, beste ikuspuntu batetik, jardun hartarako aukeratu?
|
|
2012
|
|
|
Charles Bertauxetara joan ohi zen lehen garaietan, Bovary andre gazteak ez zion huts egiten gaixoaren berri galdetzeari, eta halaber, berak bikoitzean zeraman liburuan, Rouault jaunarentzako orri zuri eder bat hautatua zeukan. Baina, hark alaba bat bazuela jakin zuenean, informazio bila hasi zen; eta
|
jakin
ere egin zuen, Rouault andereñoak, komentuan hezia, Ursulinetan hain zuzen, hezkuntza bikaina jasoa zuela, esaten den bezala, eta bazekiela, beraz, dantza, geografia, marrazkigintza, tapizak egiten eta pianoa jotzen. Hau gehiegikoa izan zen!
|
|
2013
|
|
|
–Bai, beti, arrapostu zion Elizabethek, zer ari zen esaten
|
jakin
ere egin gabe. Izanez ere, bere gogoa mintzagai horretatik urrun zebilen, handik gutxira bat batean ahoratu zitzaionak argi utzi zuen bezala?:
|
|
2015
|
|
|
Hori ere tristea da ba gero?. . Orain horrelaxe gelditu gara, har mingots horrekin, nahi eta ezin, ez zeru eta ez lur, non gauden eta zertarako gauden hemen
|
jakin
ere egin gabe. Eta dena, zu bakarrik ez uztearren?.
|
|
|
Han ere ez zuen denbora luzerik egin. Bere egoskorkerian tinko, gero eta haserreago, Epikuroren Lorategira jo zuen jarraian, Epikuro entzutetsua nor zen
|
jakin
ere egin gabe. Laster bota zuen Epikurok handik ere ostikoka.
|
|
2018
|
|
|
Aiorak irakurketa diagonal azkarra egiten zuen, eta arduratu zela eta mutilarekin hitz egin zuela zioen erantzuna bidaltzen zuen, biosinatuta, baina Xabierrekin aurrez aurre jesarri eta horretaz hitz egiteko unea ez zen inoiz iristen. Hala, bere ikasketetako uhartean itxita, ez zuen
|
jakin
ere egin egun batean neska bat eroan zuela bere nebak etxera, lo egitera. Miley zen, eskolan belusa probatzea eskaintzen zieten nesken taldeko burua.
|
|
2020
|
|
|
Litekeena da, noski, lehen ere gure historia osoan zoonosi berriak aldizka han eta hemen gertatzea, baina gaitzen izaera bera jakiterik ez zegoenez —are gutxiago haien jatorria—, oharkabean joango zitzaizkigun. Amazonasko oihanaren erdian, bertako ehiztari biltzaile leinu txiki batean familia oso bat gaitzak jota hil ezkero, inork ez zukeen
|
jakin
ere egingo; are gutxiago zergatik, edo gaitzaren jatorria sumatuko. Ikusten ez dena ez da existitzen.
|
|
|
Martina ekarri du gogora gero. Laurenen ustez hura da denetan gerlariena, hala denik
|
jakin
ere egin gabe. Hark ditu konbentzimendurik sendoenak, eta haien alde ari da, nekagaitz, bentaren eguneroko bere gerra partikularrean.
|
|
2022
|
|
|
–Inolaz ere ez. Ziurrenik ez nuen
|
jakin
ere egingo. Klausurako mojak ziren; horixe da gogoratzen dudan bakarra.
|
|
2023
|
|
|
|
Jakin
ere egin nahi ez dudan hainbeste gauza egin zizkioten lehendabizi. Eta gero hil egin zuten.
|