2000
|
|
Abildade berezia dute apaiz batzuek galdera adeitsuen bidez agintzeko, eta ezinkontra egin. Isilik egin genuen itzuliko bidaia baina, Salbatorera iristean, mojaerizainarekiko solas
|
hark
jakin mina piztuta, hala galdetu nion:
|
2001
|
|
Horregatik,
|
haren
jakin min morbosoari erantzuteari uko egin dio eta, horren ordez, ez al da arraroa horren zati zuzenean bidetik irtetea, galdetu dio ertzainari. Arraroa, erantzun du honek, beretzat azkarregi ahoskaturiko galdera prozesatzeko denbora irabazi nahian seguruena.
|
2006
|
|
neure ideien errotak etxerako on egiten zuen den dena, lastoa ere barne. Itsumen hura gogoratze hutsak lotsatu egiten nau orain; ez, ordea, garai
|
hartako
jakin minak.
|
2007
|
|
Okerra dago, bizitako ia mende baten zama darama gainean, begiak lausotzen hasiak ditu. Hasieran fidakaitz agertu da bisitan etorri zaion kalekumearen aurrean, baina
|
haren
jakin minak piztu egin du, antza, eta gazte denborako kontuak burura etortzen zaizkion heinean bizkortu egin da; eta mihia dantzan hasi da, gaztetan bezain arin.
|
2008
|
|
harri eta zur zegoen, egiatan, begiak zabalik eta ahoa ere zabalik? galdera bat ere bazuen, ausaz, buruan, galdera bat baino gehiago ere bai, hain handia behar zuen
|
haren
jakin minak; nobiziak, haatik, bazuen lehenagoko kezka bat, antza, halaxe mintzatu baitzen:
|
|
Baina aitaren partekoak oso gutxi. Beharbada horrexegatik sortzen zidan aitona
|
hark
jakin mina.
|
|
Nobizia harritzeko moduan egon zitekeen: harri eta zur zegoen, egiatan, begiak zabalik eta ahoa ere zabalik... galdera bat ere bazuen, ausaz, buruan, galdera bat baino gehiago ere bai, hain handia behar zuen
|
haren
jakin minak; nobiziak, haatik, bazuen lehenagoko kezka bat, antza, halaxe mintzatu baitzen:
|
2009
|
|
ongi zekien hori Domingok, joan ere, joan ez zitzaion, bada? nahiz eta behin ere txartelik erosi ez!, ez zaintzaile kanarioen arteko jolasa atsegin ez zuelako, burutsua ez ezik, erakargarria ere egiten zitzaion, bestela ez baitago esplikatzerik nola egoten zen inguru
|
hartan
jakin minez, txartel erosleek zer esango??, gogoan beste historia hura zeukalako baizik, gezur iruzurrekin lotua, bere jaiotegunean kanario bat leihotik sartu eta kantan hasi zitzaionekoa, halako eran, non, jakin zuenetik historia hura amak asmatua zela, abioi bat pilotatu nahi zuèn garaian jakin ere?, adur txarreko txoritzat hartu baitzuen kanarioa, are gehiago armadan egindako egonaldian eskua... horregatik hartu zuen, beharbada, jolas hartan ez jolasteko erabakia, inkontzienteak piztutako eta inkontzientearen lurretan garatutako ariketa magiko susperstizioso baten ondorio ere izan zitekeena; Domingo, baina, lanean eta bizitzan zentratuta, aspaldi ez bezalako oreka psikologiko baten jabe, gorabeherak gorabehera?, bere superstizio hura gainditzeko tenorean zegoen, ausaz; bera, ume umetatik hain txorizalea izan zena, kanario baten irudiarekin trabatua!; zer kulpa zuen, baina, txori hori polit hark?; esan nahi baita Domingok halako barne bultzada bat nabaritu zuela, txartel bat bereganatzeko; giroak ere hartara zeraman, beharbada, kanario zaintzailearen inguruan gazte batzuk baitzeuden, lagunarte berekoak, itxura batean, bakoitzak bere txartela nahi zuena, eta txartela eskuratu orduko ozenki irakurtzen zuena, gainerakoen iruzkin eta irrien artean?
|
|
Feriante hura 1929ko festetan agertu zen lehen aldiz hirian, bi urte lehenago: ongi zekien hori Domingok, joan ere, joan ez zitzaion, bada... nahiz eta behin ere txartelik erosi ez!, ez zaintzaile kanarioen arteko jolasa atsegin ez zuelako –burutsua ez ezik, erakargarria ere egiten zitzaion, bestela ez baitago esplikatzerik nola egoten zen inguru
|
hartan
jakin minez, txartel erosleek zer esango... –, gogoan beste historia hura zeukalako baizik, gezur iruzurrekin lotua, bere jaiotegunean kanario bat leihotik sartu eta kantan hasi zitzaionekoa, halako eran, non, jakin zuenetik historia hura amak asmatua zela –abioi bat pilotatu nahi zuèn garaian jakin ere–, adur txarreko txoritzat hartu baitzuen kanarioa, are gehiago armadan egindak... horregatik hartu zuen, beharbada, jolas hartan ez jolasteko erabakia, inkontzienteak piztutako eta inkontzientearen lurretan garatutako ariketa magiko susperstizioso baten ondorio ere izan zitekeena; Domingo, baina –lanean eta bizitzan zentratuta, aspaldi ez bezalako oreka psikologiko baten jabe, gorabeherak gorabehera–, bere superstizio hura gainditzeko tenorean zegoen, ausaz; bera, ume umetatik hain txorizalea izan zena, kanario baten irudiarekin trabatua!; zer kulpa zuen, baina, txori hori polit hark?; esan nahi baita Domingok halako barne bultzada bat nabaritu zuela, txartel bat bereganatzeko; giroak ere hartara zeraman, beharbada, kanario zaintzailearen inguruan gazte batzuk baitzeuden, lagunarte berekoak, itxura batean, bakoitzak bere txartela nahi zuena, eta txartela eskuratu orduko ozenki irakurtzen zuena, gainerakoen iruzkin eta irrien artean...
|
2010
|
|
– Lagun bati oparia egingo diot gaur –esan zion,
|
haren
jakin minaz ohartuta.
|
|
Hark ere ez dik besterik buruan. Hator eta ase ezak
|
haren
jakin mina; niri ez zidak bakerik ematen.
|
2012
|
|
Jonek mesfidantzaz begiratu zion. Ez zitzaion atsegin gizon
|
hark
jakin mina azaltzea Sandrari buruz.
|
|
Legea bezalako zientzia batean ez nengoela oso jantzia baieztatu nion jaun ohoragarri hari, egin zidaten zenbait bidegabekeria medio alfer alferrik abokatuak kontratatzea baino ez bainuen egin; halere, asebeteko nuela
|
haren
jakin mina ahal bezain ongi.
|
2013
|
|
|
Haren
jakin mina eta haren abilezia lan hartarako! Eta haren gogoa, orduak eta orduak sartzeko prest!
|
|
Galderari susmo txarra hartu balio bezala itzuli zuen burua. Anarteraino inoiz gutitan agertua nuen
|
haren alderako
jakin minik.
|
|
Izen hura bezala, bertze edozein noble handirena gogoratzen ahal zitzaidan. Nire gezurrak ez zuen Ollakarizketaren bisaia argitu, baina bai
|
haren
jakin mina agerrarazi. Ramonak burua baiezka inarrosi zuen.
|
|
|
Haren
jakin mina eta haren abilezia lan hartarako! Eta haren gogoa, orduak eta orduak sartzeko prest!
|
2015
|
|
Hara Rayleytarren istorioa, pentsatu zuen Lilyk. Bere burua imajinatu zuen Ramsay andreari kontatzen,
|
hura
jakin minez egongo baitzen Rayleytarrak zertan ziren jakiteko. Pittin bat garaile sentituko zen bera, Ramsay andreari esaterakoan ezkontza ez zela zoriontsua izan.
|
|
niri burutik pasa ere egin ez zitzaidan ausardiazko ekintza bat zen hura, bere etorkizunaz erabaki eta haren jabe egiteko modua. Egite heroiko hura egotzi nionez geroztik, beti geratu zitzaidan mutil
|
harekiko
jakin min bat: nolakoa zatekeen ezagutu izan banu; eta, batez ere, zer izango zen nire bizitza, hark bezala nik ere azterketa txurian entregatu izan banu.
|
2017
|
|
entzuten nuen behin eta berriz buruan. Hura zen
|
hura
jakin mina!
|
|
Abildade berezia dute apaiz batzuek galdera adeitsuen bidez agintzeko, eta ezin kontra egin. Isilik egin genuen itzulerako bidaia baina, Salbatorera iristean, moja erizainarekiko solas
|
hark
jakin mina piztuta, hala galdetu nion:
|
2018
|
|
Bidaiariak ez du ibai bat baizik zeharkatu eta natura itxuraz aldatu da; aurpegiz, gizona. Ikuskizun berri batek
|
haren
jakin mina pizten du eta haren irudimen amets egileak ilusio poetikoak onartzen baditu, pentsatzen du urruneko zeru peko lur ikertugabe batera eramanik izan dela, populu ezezagun baten erdian.
|
2019
|
|
Haurrak naturaltasunez onartzen du gizonak eta emakumeak daudela, eguzkia eta ilargia dauden bezalaxe: hitzen barrenean gordetzen diren esentzietan sinesten du, eta, hasieran,
|
haren
jakin mina ez da analitikoa. Beste neskato askorentzat, ezdeusa edo are irrigarria da mutilen hanka artean zintzilik dagoen haragi pusketa hori; berezitasun bat da, arropari, orrazkerari dagozkion berezitasunak bezalakoa; askotan, anaia txiki bat duenean konturatzen da, eta,, neskatila oso txikia denean, dio H. Deutschek?, ez dio batere zirrararik sortzen anaia txikiaren zakilak?; adibide bat aipatzen du, hemezortzi hilabeteko neskatxa batena:
|
|
Normala da.
|
Haren
jakin mina infinitua da. Hala ere, kontrapartida gisa, bost urtetik beherako haurrak dira etxean istripua izateko aukera gehien dituen adin taldea, 65 urtetik gorakoenarekin batera:
|
2020
|
|
Ez ote zuen beste egunetan ikusi? Neskaren hitz guziak aditzen zituen Pierre' k, egun
|
hartan
jakin min itsuan, eta kiñu guziak jarraitzen eta hausnartzen. Behin eta berriz neska hura pozarren algaraz ikusten zuen, eta gaiñerakoetan irribarre eztitsuz.
|
|
Historia Militarra, Ekonomia, Filosofia, Literatura... Garbi zegoen gizon
|
haren
jakin mina infinitua zela. Nolanahi ere, ez zituen liburu guztiak berak erosiko, han baziren-eta bera baino liburu zaharragoak.
|
|
Eskolako apaizek ez bezala, nire golkorako gordetzen nuen istorio haien erakutsia, baten bat edukitzekotan. "
|
Haren
jakin mina zigortzeko", kasu, Loten emaztearena. Ez.
|
2021
|
|
Irudietan, haren alboan ikus daiteke Ulrich Larsen danimarkarra. Sukaldari lanbidea utzita, Ipar Korearen inguruko 2009ko The Red Chapel dokumentalak
|
haren
jakin mina piztu zuen, eta berehala jarri zen harremanetan Mads Brugger zuzendariarekin, lan horretan abiaturiko bideari jarraipena emateko. Gerturatze horren emaitza da The Mole.
|
|
Altxor ikaragarria zeritzola. Ontzat eman zituen Davidek, bai Malthusen zintzotasuna, bai
|
haren
jakin mina. Liburuak ere miretsi zituen, eskua haien azalak laztantzeko luzatuta, baina ukitzera iritsi gabe hasieran, atzamarren artean hauts bihurtuko ziren beldur.
|
|
Itxuraz, inguruko jendea hiri berria ikusteko irrikaz zegoen, oraindik ere lokatza besterik ez baitzen, lurrezko txabola batzuk eta, erakarpen eta apaingarritako, ardi bat edo beste. Hala ere, egun
|
hartan
jakin minez beteriko jendeketa bat azaldu zen Erromara. Inguruko herrixketako gizonak beren emazte eta alabekin batera agertu ziren, izen xelebreko herrixketatik:
|
2022
|
|
2020 urtean, halaber, Gure Artea saria eman zion Eusko Jaurlaritzak, Arte plastikoen eta ikusizkoen arloan agenteek egindako lana aitortzeko modalitatean —Laida Lertxundik eta Pello Irazuk jaso zuten saria urte berean— Epaimahaiak azaldu zuen «Euskadin kultura eta arte plastikoak sei hamarkadatan sustatzearen eta zabaltzearen alde egin duen ibilbide oparoan oinarrituta» hartu zuela saria hari emateko erabakia. «Artearen munduarekin lotutako hainbat elkarte eta erakunderen ekintzaile, editore eta sortzaile izan da Leopoldo Zugaza, eta
|
haren
jakin mina eta lanerako gaitasuna nekaezinak izan dira, hain zuzen ere, bere inguruko kulturaren esparruan aurkitu diren hutsuneak betetzera bultzatu dutenak. Izan ere, artea eta kultura, orokorrean, jendearengana hurbiltzera bideratutako lana da, bai azpiegitura handietatik, bai tokiko espazio txikietatik».
|
|
2020 urtean, halaber, Gure Artea saria eman zion Eusko Jaurlaritzak, Arte plastiko eta ikusizkoen arloan agenteek egindako lana aitortzeko modalitatean —Laida Lertxundi eta Pello Irazu artistek jaso zuten saria urte berean— Epaimahaiak azaldu zuen «Euskadin kultura eta arte plastikoak sei hamarkadatan sustatzearen eta zabaltzearen alde egin duen ibilbide oparoan oinarrituta» hartu zuela saria hari emateko erabakia. «Artearen munduarekin lotutako hainbat elkarte eta erakunderen ekintzaile, editore eta sortzaile izan da Leopoldo Zugaza, eta
|
haren
jakin mina eta lanerako gaitasuna nekaezinak izan dira, hain zuzen ere, bere inguruko kulturaren esparruan aurkitu diren hutsuneak betetzera bultzatu dutenak. Izan ere, artea eta kultura, orokorrean, jendearengana hurbiltzera bideratutako lana da, bai azpiegitura handietatik, bai tokiko espazio txikietatik».
|
2023
|
|
Hark fibromialgia dauka umetatik, eta esklerosi anizkoitza diagnostikatu diote orain.
|
Hark
badaki minarekin bizitzea zer den, depresioa zer den…». Arrebarekin ez ezik, psikiatrikoan egindako lagunekin ere aritu zen hizketan Apestegi; drogak kontsumitzeari utzi zion; Kanarietatik joatea erabaki zuen, «karga emozional negatibo handia» zeukatelako toki guztiek; lana ere aldatu zuen.
|