|
2000
|
|
|
Jokin Zaitegik, Euzko Gogoa12 etxean argitaratzeko asmoz, Guatemalatik Euskal Herrira itzultzeko erabakia hartu zuen. Euzko Gogoa ren historia, ostera, 1949an hasi zen; urte horretan, Zaitegik, Andima Ibiñagabeitiaren laguntzaz, euskara hutsez eta goi mailako eduki kulturalez egindako aldizkari bat argitaratzeari ekiten dio, honela, urte
|
horietan
euskal kulturaren proiektu aitzindaria izango den lana aurrera eramanez. Zergatiak Zaitegik berak azaldu zituen:
|
|
2008
|
|
|
Hirietako burges erdaldunek erdal ikastetxeetara eraman zituzten beren semealabak, hortik eliteen erdalduntasuna segurtatuz hurrengo belaunaldietan ere. Soilik arlo estetiko batzuetan onartu zuten burges
|
horiek
euskal kulturaren presentzia, adibidez beren txaleten izenetan, edota herri kantutegian inspiraturiko pianozko pieza eta opera batzuetan. Nolanahi ere nazioarteko zein estatuko musika estiloak gailen izan ziren.
|
|
2009
|
|
|
Aitzitik, kasu askotan, industrializazio handiko lekuetan (Goierrin, esate baterako) daude, Europako kultura kapitalista industrialaren erdian. Birika
|
horiek
euskal kultura herentziaren osagai askori eutsi diete, eta horrenbestez, aldez edo moldez, euskal modernotasun bat eraiki dute, Europa erdiko zenbait ingurutan egin dutenaren antzera. Tamalez, ez daude inolaz ere arrisku bizi batetik libre, AHT, hirigintza sakabanatu eta merkataritza azaleren mehatxupean baizik.
|
|
2010
|
|
|
Ildo honetan aipagarria da Gernika Institutuak Mexikon, Venezuelan eta Uruguain antolatutako Eusko JakinBillerak. Batzar
|
horiek
euskal kulturaren arloan interesa zuten jakitunakbiltzen zituen gerora herrialde bakoitzean edota Gernika Institutuaren bitartez Iparraldean eta Hegoaldean bertan ekintzak eta idazkiak burutzeko.
|
|
|
Euskal kultura badela, edo horren beharraz, horren salbatzeaz, entzuten, irakurtzen da XIX. mendearen hondarrean, Duvoisin, Abadia, Francisque Michel eta mundu horren idazki eta predikuetan. Donibane Lohitzuneko Congres de la Tradition Basque egiten dutelarik, hor hasten dira eruditu
|
horiek
euskal kultura erreskatatu beharrez eta, bistan dena, horren definitzen. Duvoisinen gutunetan aski irrigarria da ere, nabari da ari direla hautatzen euskal kulturan zer sartuko duten.
|
|
2011
|
|
|
Haiek, beren aldetik, gurekiko har emanetarako Manuel Ruiz Urrestarazu Mendi inginieroa izendatzen dute. Ikastaro
|
hoietan
euskal kulturaren hitzaldiak antola nahi dituzte eta hortarako dei egiten zaie zenbait Euskaltzaindikori laguntza eske» (Euskaltzaindiaren Batzar agiriak, 1969.4.25). Hurrengo hilean hitzaldiak emateko honakoak prest agertu ziren:
|
|
|
Erran niolarik nor nintzen, euskalduna nintzela, bi besoak zabaldurik hartu ninduen eta erran zidan: " Baduzu zorte on bat, euskalduna zara sortzez, espainola badakizu, frantsesa dudarik gabe, eta beraz hiru hizkuntza
|
horiekin
euskal kulturan aritzen diren guztiak ukanen dituzu". Eta erran zidan:
|
|
2014
|
|
|
Baina horretaz gain, argi zuen testuinguru horretanemakumeen presentzia beharrezkoa zela. Jendartean, oro har, hainbat aldaketajazotzen ari ziren, eta
|
horiek
euskal kulturan zabaldu behar zirelakoan zegoen.Erronka hori ere bere gain hartu zuen. Berarekin hizketan askotan aipatzen du ideiabera:
|
|
2015
|
|
|
ZORTZI: Liburua erreferentzia, aipamen eta keinu kultural, literario eta historiko zehatz ugariz josia dago, erreferentzia
|
horiek
euskal kulturatik zein kanpokotik hartuak izan direlarik. Hori dela-eta, nobela metaliterarioa edota postmodernoa da hau, kritiko batzuen ustez, garai hartan euskal literaturgintzan horrelakorik aurkitzea nekeza zenean argitaratua.
|
|
2018
|
|
|
Liernik eta Garaitzek, berriz, dantza, euskara eta gastronomia saioak. Saio horien xede nagusia da jendeak horiekin gozatzea, eta pertsona
|
horiei
euskal kulturaren zati diren arlo horiekiko interesa piztea. Egia esan, oso bitxiak ziren saioak:
|
|
2021
|
|
|
Eta goazen aprobetxatzera 12, 14, 16 urteko neska mutikoek beraien gorputzarekin daukaten etengabeko konflikto hori, atera behar dutena, atera nahi dutena eta batzuetan ezkutatu behar dutena ere bai, baina hori jarrera bat ere bada, goazen aprobetxatzera, sortzen jartzera, mugitzera eta hitzen bidez ezagutzera igual euskal dantza edo antzerki lan batzuk ezagutzera. Eta, horra iritsita, zaletuko dira gazte
|
horiek
euskal kulturaren parte batekin, eta horrekin iritsiko dira literaturara. Batzuk iritsiko dira zuzenean, ados, eta hori ez da landu behar.
|
|
|
Ez da izango Azpeitia, baina Donostiako 14 urteko gazteek eta Iruñerriko ereduko gazteek perfil oso antzekoa dute. Eta
|
horiek
euskal kulturarekin duten harreman ia bakarra, eta batzuetan bakarra, da musika eta musika taldeak. Zuk eskatzen badiezu euskal artista baten erreferentzia, %90ean musikari baten izena esango dizute".
|
|
2023
|
|
|
Ondotik, bi erakundeak batzen dituzten gai guziak eztabaidatu dituzte.
|
Horietan
euskal kulturaren eta hizkuntzaren inguruan elkartzeak duen garrantzia azpimarratu da, lankidetza berriak aktatu dituzte.
|
|
|
Urte politak izan ziren, asko ikasi eta gozatu bainuen. Hiru saio
|
horiek
euskal kulturari egin dioten ekarpena miresgarria iruditzen zait. Sortzaile euskaldunok beti jakin izan dugu ETB1en tarte bat genuela hor guretzat gordea:
|
|
|
Hirugarren sarrera horretako adibideetan ere Mendebaldeko kulturaren zenbait logika indartzen dira, kultura harremanetan Mendebaldearen eta Ekialdearen arteko etengabeko zubiak kontuan hartzen ez dituena, eta logika bitar hori indartzen duena. ...kultura, idatzizko jarduna vs ahozko jarduna, modernitatea vs tradizioa, Mendebaldea vs Ekialdea...) kultura hierarkia eta kultura aurreiritzi zenbait eraikitzen dituzte, euskal kulturaren logiketara eta jardunbideetara hurbiltzeko eragozpenak sor ditzaketenak, kultura hegemonikoak vs kultura gutxituak logika hierarkikoan kokatzen dutelako kultura imajinarioa, eta, halaber, hierarkia eta sailkapen
|
horiek
euskal kulturaren logika zenbait ikusezin eta ulergaitz egiten dituztelako (Luku 2009).
|