|
2006
|
|
|
2 Herri Ogasunak konkurtso prozeduren barruan hitzarmenak sinatu eta egiteko, Ogasun Ministerioaren baimena baino ez da behar, eta eskumen
|
hori
Tributu Administrazioko Estatu Agentziako organoei eskuordetu ahal zaie.
|
|
2008
|
|
|
Modu horretara, erakundea bazter uzten du tributu legeak eta horren kideek zuzenean ordaindu behar duten zerga, erakundea egongo ez balitz bezala. Konponbide
|
horrek
tributu zama pertsonalizatu du eta pertsona fisiko bakoitzaren ekonomi ahalbideari egokitzen dio.
|
|
|
Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan, solidaritate beste kasu bat ere jaso da. Ekonomi jarduera edo ustiapena garatzeko behar diren aktiboak eta enpresa antolaketa pertsona fisiko edo juridiko batzuen artean banatuta badago itxurari begira baina euren gaineko kontrol eragingarria bakarra bada, hots, enpresaren egoera osoa ezkutatzen bada zenbait erakunde eratuz, eta modu
|
horretara
tributu zorren ordainketa saihesten bada, orduan aktiboak eta enpresa antolaketa dituzten pertsona fisiko eta juridiko ezberdinek modu solidarioan tributu zor osoaren gainean erantzungo dute aktibo horiekin eta, hala denean, ekonomi jarduera edo ustiapenetik erator daitezkeen zehapenen gainean ere bai. Kontrol eragingarri hori badagoela uste da ondarean edo sozietate kapitalean %25eko partaidetza edo hori baino handiagoa dutenean, zuzenean nahiz zeharka.
|
|
|
Horren inguruko argudioen artean, TLOren 42.1.c) artikulua erabili izan da. Hariari segiz, artikulu
|
horrek
tributu erantzukizunari buruzko kasu bat arautzen du, eta ez eskualdaketa bat; izan ere, ustiapenaren jatorrizko edo lehenengo titularrak (hau da, ustiapena eskualdatzen duenak) tributu betebeharpean dirau. Eskuratzaileak ustiapena hirugarren bati eskualdatzen dionean ere, katea ez da mozten.
|
|
|
Hori dela eta, legeek neurri batzuk hartu dituzte jasanarazpena ziurtatzeko: fakturak egiteko eskatzea; ekonomia administraziozko bidean erreklamazio karien artean jasanarazpena sartzea; zor ez den diru sarrera egin bada, diru
|
hori
tributuaren jasaleari itzultzea. Horretara, subjektu jasaleak baditu Administrazioarekiko eskubide batzuk, berrikuspen bidean batik bat.
|
|
|
Esate baterako, PFEZren zerga oinarria zergaldian lortu diren errenta edo sarrera garbiak direla jakinik, eta oinarria zenbatzeko erregela bereziak zeintzuk diren jakinda, erregela horiek kasu zehatzetan nola aplikatzen diren jakin behar da. Arazo
|
horrek
tributu sistema baten egitura bera baldintza dezake; oinarriak zehazteko sistema bat edo bestea aukeratzeak badu bere garrantzia, arauketa horren bidez tributu sistema edo zerga egitateak desitxuratu daitezkeelako (batez ere, zenbatespen objektiboarekin). Zerga egitate zein zerga oinarriaren arauzko definizioan ez ezik, zerga oinarria zehazteko metodoetan ere aplikatu behar da ekonomi ahalbidearen printzipioa; horrela bakarrik lor daiteke tributuen osagaien definizioa eta benetan kargatzen diren zenbatekoak bat etortzea.
|
|
|
Esate baterako, PFEZren zerga oinarria zergaldian lortu diren errenta edo sarrera garbiak direla jakinik, eta oinarria zenbatzeko erregela bereziak zeintzuk diren jakinda, erregela horiek kasu zehatzetan nola aplikatzen diren jakin behar da. Arazo horrek tributu sistema baten egitura bera baldintza dezake; oinarriak zehazteko sistema bat edo bestea aukeratzeak badu bere garrantzia, arauketa
|
horren bidez
tributu sistema edo zerga egitateak desitxuratu daitezkeelako (batez ere, zenbatespen objektiboarekin). Zerga egitate zein zerga oinarriaren arauzko definizioan ez ezik, zerga oinarria zehazteko metodoetan ere aplikatu behar da ekonomi ahalbidearen printzipioa; horrela bakarrik lor daiteke tributuen osagaien definizioa eta benetan kargatzen diren zenbatekoak bat etortzea.
|
|
|
Karga tasen artean, berezia da zero karga tasa;
|
horrek
tributu prestazioa ezabatzen du, tributu kuota zero bihurtuta.
|
|
|
Bestetik, TLOren 179.2.d) artikuluak tributu arau haustearen gaineko erantzukizuna kentzen die kontsulta baten erantzunean Administrazioak adierazitako irizpideen arabera diharduten zergadunei, baldin eta zergadunaren inguruabarrak eta kontsultaren erantzunak jasotakoak berdinak badira eta harrezkero aldatu ez badira. Arau horren interpretazio hertsia eginez gero, uler daiteke berandutza korrituak zergadunari dagozkiola, manu
|
horretan
tributu arau haustearen gaineko erantzukizuna bakarrik kentzen zaiolako; berandutza korritua, ostera, ordainketa atzeratzeagatik sortzen da, baina ez beti tributu arau haustea gauzatzeagatik.
|
|
|
Jarduera horren bidez, interes publikoa babestea bermatu nahi da. Interes hori ezin da Administrazioarena berarena izan, Zuzenbide pribatupeko hartzekodunarekin gertatuko litzatekeen bezala; haatik, interesa publikoa izan behar da, eta
|
horregatik
tributu eginkizunaz hitz egiten da.
|
|
|
Labur zurrean esan daiteke zerga egitatea arauaren egitezko kasu abstraktua dela, eta zergapetzea bidezkotzen duen ekonomi ahalbidea adierazten duela kasu horrek. Zerga egitateak, beraz, ez du betebehar izaerako loturarik sortzen zuzen zuzenean, baina zeharka izan arren, zergapetzearen prozedura abian jartzen du, prozedura
|
horretan
tributu betebeharra sortzen delarik.
|
|
|
Horiek horrela, preskripzio epea ezartzeaz batera, Bizkaian sei urteko iraungitasun epea ezarri da eta bi biok batera zenbatzen hasten dira. Iraungitasun epe
|
horrek
tributu zorra zehazteko ahalmenari eragiten dio; modu horretara, preskripzio epea geldiarazteagatik zorra likidatzeko ahalmena zazpi edo zortzi urteetara arte luzatu badaiteke ere, seigarren urtean ahalmena azkenduko da iraungi delako. Iraungitasun epea eteteko arrazoiak eta preskripzio epea geldiaraztekoak berdin berdinak dira.
|
|
|
Behin salbuespena sortu eta gero, ezin da ulertu hurrengo zergaldi guztietarako balio duenik, honexegatik: zergaldi bakoitza igaro arte ez dakigu egitate salbuetsia gauzatuko den ala ez, ezta egitate
|
hori
tributuaren menpe egongo den edo tributua bera izango den ere.
|
|
|
Kasu horietan, Administrazioak likidazio egintza ematen du subjektu pasiboaren jokabidea kontrolatzeko eginkizunaren barruan, ikuskapen jardueraren baitan edo egiaztapen mugatuaren ondoren. Bestela esanda, likidazio egintzak subjektuaren aitorpen eza edo aitorpen akastuna ordezten du,
|
horren
tributu egoera konponduz.
|
|
|
Beste kasu batzuetan, aitorpena edo autolikidazioa epez kanpo baina borondatez egin arren, aldi berean ez da ordainketarik egiten edo zorra geroratzea zein zatikatzea ala berau konpentsatzea ez da eskatzen. Kasu
|
horretan
tributua zenbatuta dagoenez (subjektu pasiboak zenbatu badu ere), exekuzio bidea hasi behar da. Orduan, berandutza korrituekin batera, TLOren 28 artikuluko betearazpen aldiko errekarguak sortzen dira, TLOren 161 art.aren aginduz.
|
|
|
Likidazioaren aurka errekurtsorik aurkeztu bada, ondasunak besterendu aurretik premiamendua gelditu behar da likidazio hori irmoa izan arte. Horrenbestez, eginkizun
|
hori
Tributu administrazioaren eginkizun esklusibo eta baztertzailea da.
|
|
|
Ekonomi Itunak beren beregi arautu ditu ezaugarri horiek, ikuspegi orokorretik nahiz tributu mota eta zerga mota bakoitzetik abiatuta. Lehenengo kapitulu
|
horrek
tributu izaera dauka modu nabarian. Bertan arautu dira tributuen araugintza harmonizatzeko bideak eta zerga bakoitzaren lotuneak.
|
|
2012
|
|
|
Neurri
|
hori
Tributuen Kontrolerako Plan Orokorraren parte da, eta horrekin 8.171 milioi euro biltzea espero da 2012an.
|
|
2023
|
|
|
Behin salbuespena sortu eta gero, ezin da ulertu hurrengo zergaldi guztietarako balio duenik, honexegatik: zergaldi bakoitza igaro arte ez dakigu egitate salbuetsia gauzatuko den ala ez, ezta egitate
|
hori
tributuaren menpe egongo den edo tributua bera izango den ere.
|
|
|
Erantzule mota horien artean badago ezberdintasunik euren araubide juridikoari begira. Nolanahi den ere, erantzuleak beti erantzun behar du subjektu pasiboarekin batera tributuaren ordainketaz, azken
|
hori
tributu betebeharretik askatuz; batzuetan, subjektuak erantzun ez duelako (subsidiaritatea), eta, beste batzuetan, subjektuaren maila juridiko berean jartzen delako (solidaritatea).
|
|
|
a) Tributu administrazioaren edozein jarduketagatik, baldin eta tributu betebeharpekoak modu formalean horren berri jaso badu, eta helburua tributu zorra benetan biltzea bada. Adibidez, ordaindu gabeko zorren ziurtagiria eskatzeak eta
|
hori
tributu betebeharpekoari jaulki eta jakinarazteak ez du preskripzio epea geldiarazten (2023ko otsailaren 16ko AEAZren ebazpena). b) Errekurtso edo erreklamazioen bat jartzeagatik; errekurtso zein erreklamazioetan egindako jarduketengatik, betebeharpekoak horiek modu formalean ezagutuz gero; Ekonomia Itunaren Arbitraje batzordearen aurrean gatazka aurkezteagatik; zorduna konkurtsoan dagoela adiera... Hala ere, 390 foru eredua aurkezteak ez du preskripzio epea geldiarazten nahiz eta BEZaren autolikidazioa bertan izan; geldiarazi ere, lurralde erkideko pareko ereduak ez du preskripzioa geldiarazten baina aitorpen horretan ez da BEZ zenbatzen (2021eko ekainaren 22ko AGE).
|
|
|
Horregatik, kasuan kasuko likidazioaren bitartez tributu zorra zehazteko administrazio ahala ezin daiteke egikaritu behin preskripzio ala iraungitzea, bietatik edozein, gertatu denean. Iraungitze epe
|
horrek
tributu zorra zehazteko ahalmenari eragiten dio; modu horretara, preskripzio epea geldiarazteagatik zorra likidatzeko ahalmena zazpi edo zortzi urteetara arte luzatu badaiteke ere, seigarren urtean ahalmena azkenduko da iraungi delako.
|
|
|
Lehenengo kasuan, Ogasunak lehenespena izango du, baldin eta Ogasunak bere eskubidea inskribatu baino lehen jabetza, hipoteka, bahi edo beste eskubide erreal horien titularrek ez badute eurena inskribatu (prior in tempore, potior in iure), hirugarren onusteduna babesteko eta publizitaterako Erregistroko printzipioak aplikatuta. Nolanahi den ere, eskuratzaileak bere titulua inskribatu ez badu eta kreditu
|
hori
tributu kreditua jasoarazi aurrekoa bada, orduan titular horiek euren eskubidea erabil dezakete jabari hirugarrengotza egikarituz, inskripzioak ez duelako izaera eratzailerik (kontrara, hipotekek izaera eratzailea badute, inskribatzen direnean).
|
|
|
Tributu administrazioak prozedura hasiko honako inguruabarren bat gertatuz gero: ...Autolikidazioaren bidez hasitako prozedura bat iraungitzearen ondorioz amaitzen denean, eta autolikidazioaren emaitza diru kopurua itzultzekoa izan bada, prozedura derrigorrez hasi behar da iraungitzea gertatu denetik hurrengo bi hilabeteko epean; b) autolikidazioaren bidez hasitako prozedura bat iraungitzearen ondorioz amaitu aurretik, betebeharpekoari dokumentazioa aurkez dezala eskatzeko, edota
|
horren
tributu egoera erregularizatu beharra egiaztatzen duten zantzuak daudenean, hau da, Tributu administrazioak prozedura hastea erabakitzen duenean autolikidazioaren bidez hasitako prozedura iraungi bitartean; eta c) Tributu administrazioak ikusten duenean behin behineko likidazio baten bidez berrikusi den autolikidazioan edo aitorpenean hurrengo inguruabarren bat gertatzen dela, hala nola, aurreko ...
|
|
|
Arabako eta Gipuzkoako TFAOen 127 artikuluak eta Bizkaiko TFAOren 126 artikuluak dionez azken
|
hori
tributu zorraren zenbatekoa zehazteko prozeduraren izenarekin, Tributu administrazioak betebeharpeko bati errekerimendua50 bidaltzen badio arauzko epean aurkeztu ez duen autolikidazioa edo aitorpena aurkez dezan, eta errekerimendua jakinarazi eta hilabetearen buruan betebeharpekoak epe horretan eskatutakoa aurkezten ez badu edo aurkeztu
|
|
|
Atzeraeragin kasuetan izan ezik, ebazpena betearazteko egintzak jakinarazi behar dira hilabeteko epean, ebazpen
|
hori
Tributu administrazioaren erregistroan sartzen denetik aurrera. Ez da berandutze interesik eskatuko Administrazioak hilabeteko epea bete ez duenetik aurrera.
|
|
|
Subjektu pasiboak autolikidazioa ala aitorpena aurkezteko beharra bete ez badu, hurrengoetatik bat gerta daiteke: a) likidazio egokiaren bidez tributu zorra zehazteko Administrazioak duen ahala eta zehapenak jartzeko ahala preskribatzea (edo iraungitzea Bizkaian), modu
|
horretara
tributu zorra eta zehapenak azkenduko direla; b) Administrazioak zorra zehazteko jarduketak hastea (kudeaketan ala ikuskapenean), eta likidazioa ematea interesak eta guzti, eta kasuan kasuan, zehapenak ezartzea; c) subjektu pasiboa epez kanpo autolikidazioa edo aitorpena borondatez aurkeztea (Administrazioak horretarako errekerimendurik egin gabe) hurrengo ondorioekin.
|
|
|
babes edo oinarritzat erabilitako araua (arau estaltzaile deitu izan dena) eta hautsi nahi den araua (horri egiten zaio iruzurra). Kontzeptu
|
hori
tributuen arloan modu ordeztailean erabili behar da, itzurpenaren aurkako klausula edota tributu araua aplikatzeko gatazka ez guztiz bat berarekin: a) Tributuen arloan ez da beharrezkoa tributu antolamenduaren aurkako emaitzak edo horrek debekatutako emaitzak ematea; nahikoa da tributu zorra osorik edo zati batean ez ordaintzearekin. b) Ez da arau estaltzailea beti behar. c) Tributu zuzenbidean lege iruzurra emaitza ekonomikoaren bidez antzeman daiteke.
|
|
|
Hori dela-eta, legeek neurri batzuk hartu dituzte jasanarazpena ziurtatzeko: kargapeko eragiketen fakturak egiteko eskatzea; bide ekonomiko administratiboan erreklamazio karien artean jasanarazpena sartzea; zor ez den diru sarrera egin bada, diru
|
hori
tributuaren jasaileari itzultzea Horretara, subjektu jasaileak baditu Administrazioarekiko eskubide batzuk, berrikuspen bidean batik bat.
|
|
|
Esate baterako, PFEZren zerga oinarria zergaldian lortu diren errenta edo sarrera garbiak direla jakinik, eta oinarria zenbatzeko erregela bereziak zeintzuk diren jakinda, erregela horiek kasu zehatzetan nola aplikatzen diren jakin behar da. Arazo
|
horrek
tributu sistema baten egitura bera baldintza dezake; oinarriak zehazteko sistema bat edo bestea aukeratzeak badu bere garrantzia, arauketa horren bidez tributu sistema edo zerga egitateak desitxuratu daitezkeelako (batez ere, zenbatespen objektiboarekin). Zerga egitate zein zerga oinarriaren arauzko definizioan ez ezik, zerga oinarria zehazteko metodoetan ere aplikatu behar da ekonomia ahalbidearen printzipioa; horrela bakarrik lor daiteke tributuen osagaien definizioa eta benetan kargatzen diren zenbatekoak bat etortzea.
|
|
|
Esate baterako, PFEZren zerga oinarria zergaldian lortu diren errenta edo sarrera garbiak direla jakinik, eta oinarria zenbatzeko erregela bereziak zeintzuk diren jakinda, erregela horiek kasu zehatzetan nola aplikatzen diren jakin behar da. Arazo horrek tributu sistema baten egitura bera baldintza dezake; oinarriak zehazteko sistema bat edo bestea aukeratzeak badu bere garrantzia, arauketa
|
horren bidez
tributu sistema edo zerga egitateak desitxuratu daitezkeelako (batez ere, zenbatespen objektiboarekin). Zerga egitate zein zerga oinarriaren arauzko definizioan ez ezik, zerga oinarria zehazteko metodoetan ere aplikatu behar da ekonomia ahalbidearen printzipioa; horrela bakarrik lor daiteke tributuen osagaien definizioa eta benetan kargatzen diren zenbatekoak bat etortzea.
|
|
|
Karga tasen artean, berezia da zero karga tasa;
|
horrek
tributu prestazioa ezabatzen du, tributu kuota zero bihurtuta. TLOk karga tasa hori aipatu du, ez ordea TFAOek.
|
|
|
Esate baterako, prozedura TFAOen 163 artikuluan arautu da: prozedura hasteko, tributuak aplikatzeko organo eskudunak (Ikuskaritzak) txostena eman behar du; txosten
|
hori
tributu betebeharpekoari bidaliko zaio bere aldeko alegazioak aurkez ditzan eta frogabide egokiak ekar ditzan hamabost eguneko epean. Espedientea bete ondoren, Batzorde aholkulariari helaraziko diote eta horrek bere ebazpena eman behar du hiru hileko epean.
|