|
2001
|
|
|
Kimikari
|
horren
seme alabek mende horren amaieran beste perfume berri bat sortu zuten, gaur egun lore perfumeen artean adibide moduan sarri aipatzen dena, Jicky izenekoa alegia.
|
|
2002
|
|
|
Horrek ardiei jarraitzen die eta
|
horren
semeak arkumeei,
|
|
2003
|
|
|
Elkarte horretako lehendakari Gloria Justerentzat, helburua da “gauzatzen ari diren ekimenak eta abian jarri behar diren beste batzuk zabaltzea eta sustatzea, oraindik asko baitago egiteko”. Haren iritziz, gai horri buruzko legedian aurrera egin den arren, “askotan enpresek ez dute betetzen, eta
|
hori
seme alabengan eragiten du ezinbestean”. Alde horretatik, emakumea lanean hasteak seme alabengan izan ditzakeen ondorioak ponentzietako bat izanen dira, Rafael Garoz psikoterapeuta familiarraren kargura.
|
|
|
" Ordu honetan beti autoak eta sakelako telefonoak", pentsatu du.
|
Horrek
semea ekarri dio gogora atzera berriz. " Dios!", esan du berekiko," deituko ahal du!".
|
|
|
semeak edo alabak ez zuen ama jaraunsgabetzen; aitzitik, aitak quia pater hoc ei fecit. Horrenbestez, erabakiaren oinarria zen ondasunak testamentu bidez xedatzeko zegoen askatasun mugagabea, askatasun
|
horrek
seme alaben seniparteari kalte egin arren; printzipio hori ez da Zuzenbide naturaleko erregela, ezta gure legeriaren barneko araua ere. Horregatik, ezin daiteke erregela moduan hartu harako zorroztasuna, alegia, printzipio hori erabilita, seniparteak kentzeko balio duen zorroztasuna, bai seme alabei gurasoen ondasunen gaineko senipartea, bai amari seme edo alabaren ondasunen gainekoa kentzeko balio duena.
|
|
2004
|
|
|
1 Seme edo alaba adingabearen nahiz ezgaituaren legezko ordezkariak edo Fiskaltzak egikari ditzakete seme edo alaba
|
horri
seme alabatasuna zehazteko edo aurkaratzeko dagozkion akzioak, legeria zibilean xedatutakoaren arabera.
|
|
|
Erregistroko arduradunak erabilera arrunteko izen bat eta abizen batzuk ezarriko dizkio jaioari,
|
horren
seme alabatasunak halakoak zehaztu ezin baditu.
|
|
|
Urtero, 20.000 eta 100.000 neskatila bitarte uzten dira Txinan, Gobernuaren jaiotza politikaren ondorioz. Politika
|
horrek
seme alaba bakarra uzten du familia bakoitzeko, eta gizonak lehenesten ditu, batez ere nekazaritzan.
|
|
|
Bakarrik zegoen etxean, bi seme alabaren ama izan arren. " Gehien deigarri zitzaidana zen eskatzen zuen lotura afektiboaren beharra, ez baitzuen ez oparirik ez paseorik espero, musu bat besterik ez zuen nahi, egun
|
horretan
seme alaben oroitzapena", azaldu du. Gabonak kaba, turroi eta itsaskiekin bizi dituzten beste pertsona batzuk ere ez dira zoriontsuak maitatuak sentitzen ez direlako, gehitu du.
|
|
|
Albert Dauzat hizkuntzalariak, nahiz eta hizkuntzari buruz frantses aitakeria ezagun
|
horren
seme izan, hunela aitortzen du kidetasun huni buruz mintzo dalarik: " Gure garaiean naziotasunaren ezagugarririk agiriena billakatu da hizkuntza.
|
|
|
Suomi’ko burgesia eta aiton semeak, hortara," finländere" izanik, atzerritarrak eta atzerrizaleak izan dirala esan diteke hertsiki. Alde huntatik, Mannerheim esate baterako, eta Europa’n gehienik ezagutzen diran buruzagirik haundienak, suomitar motzak dirala esan behar da, gehienak goiko klase
|
hortako
seme baitira, izenez eta izanez. Horregatik Suomi’ko erresumak, orain arte bederen, eta askatasuna lortu ondoren ere, eskubi aldera eta finlandiarren aldera jo du, klase nagusi eta arrotzaren zerbitzutan, eta Suomi’ko herriaren interesen kontra.
|
|
2005
|
|
|
Etapa
|
horretan
seme alabek gurasoen etxea utzi egiten dute batzuetan; baliteke, horren ondorioz, gauzaeztasunaren, bakardadearen eta hustasunaren sentsazioa etortzea.
|
|
|
–Anderrek hil zuen emakume
|
horren
semea. Jakin beharra daukat –galderak bazuen boomerang baten itxura:
|
|
2006
|
|
|
Ezkontideek, batak bestearen edo
|
horren
seme alaben aurka egindako delitu edo faltaren ondorioz, eta bigamia delituaren ondorioz izan ezik.
|
|
|
Ez ote dio azkeneanjakin minaren harrak barrua jango fruta saltzaileari? «Zer krimen odoltsu egin otedu emakume on puska
|
horren
semeak edo alabak?». Ipuin eder bat dago hemen: fruta saltzaileak aukeratzen dituen laranjei buruzkoa.
|
|
|
«Ez naiz kometitu ez dudan delitu baten errudunegingo», esaten omen zuen behin eta berriro atxilotu baino aste batzuk lehenagoihes egiteko aholkatzen ziotenean. Javier Landaburu bere lagunak ez zuen berdinpentsatzen eta ihes egitea lortu zuen nire beste aitonaren furgonetan ezkutatuta.Orain dela urte gutxi,
|
horren
seme bati, El Paiseko kazetari ezaguna bera, lehergailudun gutun bat bidali zion ETAk. Ez zen hil baina behatz batzuk galduzituen.
|
|
|
Bere semearekin bakeroak ohetik lurrera botaz suizidatzera jolasten jarraitzen ote duen galdetu dio bere buruari. Jolas
|
hori
semeari erakutsi ote dion, edo semeak nahiago duen Nintendoa edo Play Station a. Ziur baietz.
|
|
|
Ama baten esanak ez du balio handirik izango, esan zien poliziei. Baina, bai, ordu
|
horretan
semea etxean zen.
|
|
2008
|
|
|
" Semeak, urtero lez, ez dit lore eskaintzarik egin, ez nau zoriondu". Eskutitz
|
hori
semea komisaldegian eta inkomunikaturik dutela agertzen da. Ez jakin (non ote?) sakon batean murgilduta aurkitzen den ama baten eskutitza, hain zuzen ere.
|
|
|
Beiran birtuoso bat izateko era bakarra hauxe da: beira maite duen birraitona bat izatea, birraitona
|
horrek
seme bat izatea gustuko duena beira, era berean haren semea ere beirazale handia izatea. Azkenik, zuk zeuk haien ondorengo legez trebatu behar duzu eta, horrelako herentzia jaso eta gero ez baduzu arrakastarik, zeurea da errua.
|
|
|
Nornahik zernahi erranik ere, holakoa dugu gure Euskal Herria, aspaldiko arbasoek egin bezalakoa. Zenbaitek nahi bailuzkete oro zatikatu herri batean, hemen bizipideak, hor sinesteak, han kulturak, eta kirolak edo herrigintzak, ez dutea horiek herri huni bekoz beko behatu sekulan, ikusiz hoik direla herri baten bizia, ez batere nahasketan saltsatuak bainan, aitzitik, elgarri polliki lotuak eta josiak, gu aldiz, giren bezala, herri
|
horren
seme alabak. Beha gure mendigoren bortuetan, adibidez, nola ikusten ditugun, Baiguratik Okaberaino mairu harri eta harrespilak batetik eta lehengoen pilota plaza eta soroak bestetik, horietan orotan hasi zirela gure arbasoen herriak.
|
|
|
Lan hartan, Preyerek Axel bere semearen garapenaren lehen hiru urteak deskribatu zituen. Deskribapen
|
hori
semea goizez, eguerdiz eta gauez sistematikoki behatuz idatzi zuen, eta hainbat jardueratan gertatzen ziren aldaketetatik (gaitasun berriak agertzea, garatzea zein desagertzea) ateratako datuetan oinarritu zen, besteak beste, adierazpenean (hitzezkoa, adibidez), psikomotrizitatean, imitazioan eta ekintza sentsorialetan (ikusi eta entzun nola egiten duen, esaterako).
|
|
|
Espainiako bankuen ideiarik originalenetako bat Nafarroako Kutxak “Can Crédito Eszedentzia” izeneko maileguaren bidez garatutakoa da. Mailegu
|
hori
seme alabak zaindu eta zaintzeko eszedentziaz baliatzea erabakitzen duten pertsonentzat da. Hiru hilabetetik beherako seme alabak dituzten pertsonentzat da kreditua, eta nominaren zenbatekoa hilabeteka eta interesak bakarrik ordainduta izatea ahalbidetzen du.
|
|
|
Ikaslearen tutorearekin harreman periodikoa eta arina izatea; Lehen Hezkuntzan bezala, familietarako erreferentziazko pertsona izaten jarraitzen du; harreman horri esker, gurasoek ikasleak ikastetxean duen bilakaera ezagutu ahal izango dute, eta etxean hauteman daitekeen edozein arazoren berri emango diote tutoreari. Etapa
|
horretan
seme alabekin komunikatzea funtsezkoa da ondo garatzeko eta beren heldutasun maila handiagoa den eta askatasun maila baina erantzukizuna handitzen duen adin horietan behar duten segurtasuna transmititzeko. Komeni da erakustea bi kontzeptuak osatu egin behar direla.
|
|
|
Izan ere, aita, Angel Garitano Ondarru, hainbat urtetan aritu zen bertan bigarren entrenatzaile lanetan. Gogoan izan zuen
|
hori
semeak atzo: «Oso pozik nago hona etorrita.
|
|
|
Gero eta euskara nahasiagoa erabiltzen dutela ikusten dute, batez ere gazte hizkeran erdarako esamoldeak hartzen dituztelako. Gurasoek euren artean gazteleraz egiten badute,
|
horrek
seme alabengan izango duen eraginaz galdetzen didate. Zer egin kasu horietan?
|
|
|
Eta horretan zalantzarik ez izateko aholkatzen du argitalpenak. Izan ere, gurasoak dira haien" aberastasun
|
hori
seme alabei transmititu diezaieketen bakarrak, bestela alferrik galduko" baita. Horretaz gain," abiapuntu ederra izanen da beste hizkuntzak ikasteko".
|
|
2009
|
|
|
Hortaz, 70 urte baditu %20 egokituko litzaioke eta 30 urte izanez gero %60 Alarguna zenbat eta gazteagoa izan, orduan eta gehiago egokituko zaio, beraz. % hori herentziaren heren baten gainean jasoko du, baina
|
hori
seme alabak daudenean gertatuko da soilik. Etxebizitza erabiltzeko eskubideari alargunak muzin egiten dionean, etxebizitzaren heren bat seme alaben gain geratuko litzateke eta beste heren bat, hildakoak libre xedatzeko zatian zehaztutako pertsonaren gain.
|
|
|
Guk bermatuko dugu. Beraz, pertsona
|
horrek
seme alabak etxetik urrun dagoen lekura eraman nahi baditu, garraioetako gastuak ordainduta izango ditu. Gu heldu aurretik gertatzen zenaz, gu ezin gara arduratu, ez da gure erantzukizuna, erantsi du Celaak.
|
|
|
–Seguru filosofo frantses
|
hori
seme bakarra zela. Eta etxean ez zuela ispilurik?
|
|
|
NEKANE. Zoaz etxera eta gorde energia
|
hori
semea zaintzeko. Bere egoera ezta bape polita.
|
|
|
Atal honen bidez liburuenganako maitasuna sustatu nahi dute irakurle txikienengan. 0 eta 16 urte artekoei zuzenduta dago bereziki, baita adin
|
horretako
seme alabak dituzten gurasoei eta hezitzaileei ere. Bertan, liburutegiari buruzko informazio orokorra, hilabeteko jarduerak eta gomendatutako liburuak aurki ditzakete.
|
|
|
Orduan ulertu zuten zerbait larria gertatu zela. Arrazoi
|
horregatik
semeari behin eta berriz deitu ziola argitu du aitak.
|
|
|
85 min. Manuelek 80 urte ditu, eta bere bizitzako azken egunean esnatuko da. Gaixorik dago, eta egun
|
horretan
semea atzerritik bera ikustera etorriko dela uste du. Baina arratsaldean, leihoa ireki eta ihes egitea erabakiko du.
|
|
|
–Seguru filosofo frantses
|
hori
seme bakarra zela. Eta etxean ez zuela ispilurik...
|
|
2010
|
|
|
Australian girotutako filmeko protagonistak Clive Owen, Emma Booth, Laura Fraser, George MacKay eta Nicholas McAnulty dira. Katy emaztea hiltzen zaionean, Joek (Owen) bere bi semeak zaindu behar ditu, baina hori egin beharrean dena alde batera utzi eta Australiara joango da bizitzera berriarekin, Katyrekin, eta
|
horren
semearekin.
|
|
|
Brugal operazioan atxilotutako Orihuelako hiru zinegotziek bihar deklaratuko dute, eta baita Angel Fenoll enpresaburua eta Antonio Angel azken
|
horren
semea ere.
|
|
|
Oviedoko Guardia Zibilak 63 urteko gizon bat eta
|
horren
semeetako bi, 40 eta 38 urtekoak, atxilotu ditu, atzo Mieres udalerriko Uxo parrokian ijito familia biren arteko liskarrean parte hartu izana egotzita. Tiroketa ere izan zen bertan, eta, tiroen ondorioz, bi gizon hil eta beste bost pertsona zauritu ziren.
|
|
|
Proiektuak jakin nahi du gurasoek elikadura orekatu eta elikagarriari buruzko informazioa duten, bai eta informazio
|
hori
seme alabei transmititzeko duten gaitasuna ere.
|
|
|
Jordi Gol IDIAPen eta Mataróko Oinarrizko Osasun Laguntzako Zentroen proiektuak egiaztatu nahi du gurasoen elikadura ohiturek eta portaerek zuzenean eragingo ote duten haurraren garapen osasungarrian. Era berean, gurasoek elikadura orekatu eta elikagarriari buruzko informazioa duten jakin nahi du, bai eta informazio
|
hori
seme alabei helarazteko behar diren trebetasunak ere. Bi urteko iraupena du eta ikasturtean hasiko da.
|
|
|
Muga: gehienez ere 300 euro kenduko dira urtean, adin
|
horretako
seme alaba bakoitzeko banakako tributazioa egiten denean, eta 600 euro urtean, baterako tributazioan. Baldintzak:
|
|
|
Guraso bakarreko familietan, haurtzaindegiko gastu guztien% 15 kenduko da. Hori bai, gehienez ere 600 euro urtean adin
|
horretako
seme alaba bakoitzeko. Beharrezkoa da semearen zaintza duen aitak edo amak familiaren etxetik kanpo lan egitea eta zerga oinarria 17.600 eurotik beherakoa izatea.
|
|
|
Zaharrenek uste dute beren bilobekin duten harremanari esker gaztetzen direla, eta, aldi berean, maitasun berezi bat jasotzen dutela, oso gogobetegarritzat jotzen dena, “aiton amonak esperientzia iturri agortezina baitira bizitzeko, eskuzabaltasunerako eta maitasunerako artean”. Hala ere, gurasoek saihestu egin behar dute elkarrekiko grina
|
horrek
seme alaben esku uztea aiton amonekiko harremanen kontrola. Belaunaldien arteko harremanek, gaur egun hain balioetsiak izanik ere, ikastetxe batzuek adinekoak bertan egotea eskatzen dute haurtzaroko oroitzapenak transmititzeko edo balio jakin batzuk irakasteko, eta horiek orekatuak izan behar dute beti.
|
|
|
Nahikoa dira jarrera baikorra eta ikasteko prestutasuna erakustea. Interneteko erabiltzaile izatea giltzarria da bide
|
horretan
seme alabendako lagungarria izateko. Internet dibertigarria, osasungarria eta hezitzailea izan daiteke.
|
|
|
Horixe berori baieztatzen da Digestoan: ezin zaio ukorik egin senidetasun eskubideari, eta
|
hori
semeari edo alabari lehengoratzen zaio. Hortik ateratzen da berez ez dela senidetasuna, baizik eta horrek eratortzen duen akzio edo ahalmen morala.
|
|
|
Trikitilariek guretu dituzte tango eta habanerak. Mendiagak Hego Amerika igorri zuen Hazparnera eta Pantxix Bidart
|
horren
semea da. Zuberoko dantzariek anitz ekarri izan dute Frantziako armadatik, baina berentzat inportanta zen gauza baten errateko.
|
|
2011
|
|
|
3 Semea edo alaba jaio edo adoptatzean, gurasoek auzotartasun zibil desberdina badute, semearen edo alabaren auzotartasuna izango da
|
horren
seme alabatasuna lehenengoz bi gurasoetatik zeini begira zehaztu eta guraso horri dagokiona; halakorik izan ezean, jaiotza tokiari dagokiona; eta, azken buruan, zuzenbide erkideko auzotartasuna.
|
|
|
Aitak edo amak zuzen jaraunsgabetzen badu semea edo alaba, horrek galdu egingo du erreserbaren gaineko eskubidea; hala ere, seme edo alaba
|
horrek
seme alabak edo ondorengoak izanez gero, 857 artikuluan eta 164 artikuluaren 2 zenbakian xedaturikoa bete da.
|
|
|
Akzio horri ezin zaio ukorik egin, eta, dohaintza emailea hil eta gero,
|
horren
seme alabei eta haien ondorengoei eskualdatzen zaie.
|
|
|
Testamentugileak pertsona bati eta
|
horren
seme alabei oinordetzara deitzen dienean, ulertuko da horiek guztiak aldi berean izendatu direla, eta ez ondoz ondo.
|
|
|
Eusko Jaurlaritzak 33,9 milioi euroko partida bat onartu du gaur langileei familia eta lana bateragarri egiteko diru-laguntzak emateko; iaz baino 7 milioi gehiago, beraz. Laguntza programa
|
hori
Seme alabak dituzten Familiei Laguntzeko Erakundeen II. Planaren barruan kokatzen da.
|
|
|
Anjel
|
horren
semea da Jose Santos, Petra Hiriart azkaindarrarekin hark egin zuen hirugarren umea.
|
|
|
NEKANE. Bai, adibidez... Rikardo
|
horren
semeak. Seme gazte bat dauka.
|
|
|
Estilo
|
horrek
seme alabak kokatzen ditu erdigunean. Aita ama demokratikoek arauak ezartzearen arrazoiak azaltzen dizkiete seme alabei, haien indibidualtasuna eta eskubideak aitortu eta errespetatzen dituzte, ahozko harremanen bidez negoziatzen dute, eta haiekin batera hartzen dituzte erabakiak, jokabide positiboak sustatzen eta egokiak ez direnak urruntzen saiatzeko.
|
|
|
Gaztetan harreman sexualen batzuk eduki zituen Arthur-ek klase maila baxuko emakumeekin. Hogeita hamahiru urte zituela korista batekin harremanetan hasi zen, eta hamar bat urte iraun zuen harekin harremanetan; berarekin bizitzeko proposamena ere egin zion Arthur-ek, baina
|
horretarako
seme bat albora utzi behar zuen korista horrek, eta ez zegoen horretarako prest. Arthur-ek 43 urte zituela ere hasi zen 17 urteko neskatila bat gorteiatzen, baina baztertua izan zen.
|
|
|
Gainera, haurrek hiru urte baino gutxiago badituzte, hobari berriak daude herritarrarentzat, bakoitzaren gutxienekoa 2.244 euro igotzen baita. Adin
|
horretako
seme edo alaba bat izanez gero, familiaren gutxienekoa 9.231 eurokoa izanen da (5.151+ 1.836+ 2.244). Adopzio edo harreraren kasuan, zenbateko igoera hori adingabekoa izateagatik ere aplika daiteke.
|
|
|
Behin, etxe
|
horretako
seme bat umezurtz geratu zen, osaba baten zaintzapean. Ezkontzeko adinera iritsi zenean, osabak Arabako handi baten iloba aurkitu zuen harentzat egoki.
|
|
|
Marcel. Gero, Haritxelhar
|
horren
semeetako bat, Martin, guarda izan zen ere. Martin horrek izan du seme bat, Arnaud, hori ere guarda.
|
|
2012
|
|
|
–
|
Hori
seme alabengatik da, inondik ere.
|
|
|
–Ole, Andoni,
|
horretarako
seme alabak eduki behar dituzu? –Anita Albisuk.
|
|
|
Nafarroa eta Katalunia dira izatezko bikoteen eskubideak ezkontzaren antz handiena duten erkidegoak Izatezko bikote bat bi lagunek osatzen dute, eta horien artean ezkontzaren antzeko lotura dago.
|
Hori
seme alabek froga dezakete, baina baita dokumentuen, lekukoen eta abarren bidez ere. Frogarik eztabaidaezinena kontratu pribatu bat edo notario baten aurrean sinatzea da, non lotura hori islatzen baita, edo izatezko bikoteen erregistro batean inskribatzea.
|
|
|
Kontuan izan behar da erakundeek ohiko boluntarioak dituztela, eta, beraz, baliteke guztiek ez onartzea boluntario “bisitariak”. Proba egin ondoren berriro egin nahi bada, familiako boluntario lanak egin daitezke, esperientzia
|
hori
seme alabekin partekatzeko eta balio solidarioak emateko. Igandea:
|
|
|
Izan ere, proteina osatuenak eta balio biologiko handiena duen elikagaia da, eta, beraz, oso gomendagarria da. Inkestatutakoen %32k dio elikagai
|
hori
seme alaben dietan astean 2 aldiz sartzen duela, eta %62k astean 1 aldiz. Hanburgesak, saltxitxak, hestebeteak… gantz ase, kolesterol eta sodio asko dute.
|
|
2013
|
|
|
Gaztelania bizkor ikasi zuen, Cortesen konfiantza eskuratu zuen, eta, itzultzaile izatez gain, konkistatzailearen idazkaria eta, geroago, maitalea ere izan zen. Harreman
|
horretatik
seme bat jaio arren, konkista amaitzean Hernan Cortes Juana de Zuñigarengana, Espainian utzitako emaztearen albora itzuli zen. Juan Jaramillo gaztelar kaparearekin ezkondu zen orduan Malinche.
|
|
|
Horren hitzetan, Frantzisko aita santua aukeratuta Latinoamerika munduaren erakusleihoan jarriko da. Poztasun handiz ospatu dugu kardinal argentinarra aukeratu izana, maite dugu herrialde
|
horretako
semea delako, eta han hasi zelako Latinoamerikako herrialdeak askatzeko Pozik eta harro gaude Bergoglio kardinala aita santu aukeratu dutelako, adierazi du Sebastian Pi, eiro Txile ko presidenteak. Lehen aita santu latinoamerikarra izateaz gain, Eliza Katolikoa zuzentzen duen lehen jesuita dela nabarmendu du.
|
|
|
Ezkontzerakoan, bost mila libra izendatu zituen Bennet anderearentzat eta seme alabentzat. Baina diru
|
hori
seme alaben artean zelan banatu, gurasoen borondatearen menpeko zen. Puntu hori, Lydiari zegokionez bederen, orain geratuko zen erabakita, eta Bennet jaunak ez zuen inongo zalantzarik izan bere aurrean jarritako proposamena onartzeko.
|
|
|
AXUN. (Irribarre pozik eta) Beste
|
horren
semea atxilotu omen ditek?
|
|
|
Tradizioari ekinez, XII. mendearen erdialdean Federico Bizargorri enperadoreak eta
|
horren
semeak, Henrike VI.ak, euren botereei buruzko kontsulta egin zieten jurista ezagunenei. Federicok Bulgaro eta Martinori galdetu zien ea, ikuspegi juridikotik begiratuta, bera munduaren jabe ote zen (dominus mundi).
|
|
|
Irudia: Clarkston SCAMP Aita edo ama
|
horren
semea Aita edo ama bakoitzak bere izaera, jarduteko modua eta era ditu. seme alabak tratatu bakarrak direla.
|
|
|
Adiskidetzeko txikiaren ametsa nekatuta dago. Kasu horretan, espezialistek beste objektu edo estimulu bat ematea aholkatzen dute, lo egiteko gogoa pizteko, hala nola, peluxea edo panpina gogokoena. Antsietate edo urduritasun uneetan lasaitzeko. Gurasoek bide alternatiboak bilatu behar dituzte egoera
|
horretan
semea lasaitzeko: besarkada edo laztana hutsa edo harekin hitz egitea eta bere beldurrei erantzutea eraginkorra izan daiteke.
|
|
|
Hori ez da harritzekoa, zeren eta, jende horrentzat, frantses hizkuntza baita ukatu eta ukitu ezineko erreferentzia, inoiz ere zalantzan jar ez daitekeena... euskararen kontuarekin eta bereziki idazkerarekin, aldiz, nahi dena egin daitekeelarik! Pena ematen du, haatik, Urdatx Santa Grazi izan dadin" eredu" lotsagarri horren aurrendarien artean, jakinez herri
|
horretako
seme direla Aita Junes Casenave Harigile eta Txomin Peillen euskaltzainak eta euskal kulturako izen handiak... Jatorriz behintzat, bertakoak ziren ere Bigarren Mundu Gerraren aurretik eta ostetik euskaltzale sutsua izan zen Albert Constantin mediku eta hautetsia eta XVIII. mendean bizitu zen Jusef Egiategi historia ikertzaile eta filosofoa.
|
|
|
Harengandik jasoko nuen glaukoma, berbarako etorria beste. Amuma
|
horren
seme ertaina zen begia petardoak atera zion nire osaba hura (parodia bat irudi lezake kointzidentzia mordoak, baina aipatzea pertinentea delakoan nago).
|
|
2014
|
|
|
Umiltasuna ez da jende horien ezaugarria; izan ere, batenbat
|
horren
seme alabak omen gara, bere itxuran egindakoak, bere kume kutunak, beste animalietatik ezberdinak.
|
|
|
Horrez gain, zenbait laguntzatarako baldintzak ere gogortuko dizkiete EBko etorkinei; adibidez, seme alabengatik ematen direnak. Esaterako, laguntza
|
hori
seme alabengatik sorterrian jasoko lukeen laguntzaren parekoa izatea aztertzen ari da Berlin. «Abusuak geraraztea da asmoa», adierazi zuen atzo Andrea Nahels Lan ministroak, eta «iruzurra» aipatu zuen Maizierek.
|
|
|
Iñaki pentsatzen geratu da bere artean, ordu horretan beste inor izan ezin daitekeelako bota duen, ala benetan ezagutu duen urruma urrun
|
horretan
seme gazteenaren kotxea, ibilgailuez deus ere jakin ez arren, hitz baten doinuan seme alaben gezurrei antzematen zien antze eta ziurtasun berberaz.
|
|
|
Pentsamendu bat etorri zitzaion burura bat batean. Tatariarrek Omsk inbaditu bazuten, Mikel Strogoffen ama, hiri horretan bizi zena, arriskuan egongo zen, eta kezka handia eragingo zion
|
horrek
semeari. Ulergarria zen amarengana iritsi arteko onik ez izatea.
|
|
|
Lan hartan, Preyerrek «Axel» bere semearen garapenaren lehen hiru urteak deskribatu zituen. Deskribapen
|
hori
semea goizez, eguerdiz eta gauez sistematikoki behatuz idazten zuen, eta hainbat jardueratan gertatzen ziren aldaketetatik (gaitasun berriak agertzea, garatzea zein desagertzea) ateratako datuetan oinarritzen zen, besteak beste, adierazpenean (hitzezkoa, adibidez), psikomotrizitatean, imitazioan eta ekintza sentsorialetan (ikusi eta entzun nola egiten duen, esaterako).
|
|
|
Jarduera horiek haurren ahozko trebetasunen garapena eta gaitasun kognitibo orokorrak sustatzen dituzte. Prozesu
|
horretan
seme alabei lagundu behar zaienean, komeni da gurasoek jarraibide batzuk jarraitzea irakurri aurretik, bitartean eta ondoren. Horrela, irakurri aurretik urrats gisa, edukiari buruz hausnartzen laguntzea gomendatzen da, gai horri buruz dakitena gogoraraztea edo hitz familiarrak identifikatzea.
|
|
|
Hiriart Urrutik euskara salbatu nahi du ikusten dituelarik Hazparneko familiak Baionari so, aliantza berrien bila abian, beren alabentzako ezkontza abantailatsuak desiratzen eta ordu arte Eliza atxiki duten familiak, hots gure antolaketa politikoaren egitura kulunkatzen ikusten baitu. Labegueriek ere gazte denborako zinak utzirik, ez du erakutsi sekulan euskara egoera diglosikotik ateratzeko xederik bere gobernatze moldean, eta hori diot anakronismoa parrez par behatuz, zeren
|
horren
seme espiritualak, abertzale kolorez arratindatuak, beti horretan baitira. Likidazionismoan.
|
|
|
Ez ote dugu zerbitzatu behar ez zen nagusia? Arrotzek ekarri gerla
|
horretan
semeak mendekioz aita erailtzen.
|
|
|
Etxearen izena?", galdegin dio Jauregiberriren seme pulo horrek. " Eta San Jose hori nola bizi zitekeen emaztea hunki gabe?", harroturik, postari gorri
|
horren
seme mandoak. " Nik ulertzen ez dudan kontua da, otoi azal ahal balit berorrek, zera...
|
|
2015
|
|
|
Atsekabea sortu zuen horrek, eta foruen aldeko diskurtsoa nagusitu zen euskal lurraldeetan. Eta foruen aldeko sentimendu
|
horren
seme ere bada Arana. Eta seme izate horrek bihurtu zuen aita, Majueloren hitzetan:
|
|
|
Hori horrela, Terminator motako cyborg bat (Arnold Schwarzenegger) bidali dute iraganera, filmean bizitzen ari diren sasoira? Connor akabatzeko asmoz
|
horrek
semea izan baino lehen.
|
|
|
Bizitzan lehenengo aldiz inportante sentitzen naiz, zerbait banaizela sentitzen dut?. Inori ezer eskatu gabe, bere dirua irabazi eta
|
horrekin
semeak aurrera ateratzeak itzelezko satisfazioa ematen dio. –Beti besteren mendeko izan naiz:
|
|
|
Gizonaren begirada lurrean, lur eta harri arteko zirrikituetan galdu da berriro, buru makur berriro, eta sakon hartu du arnasa,
|
horrekin
semeak bertan utzitako sentimenduak barneratu nahi balitu legez.
|
|
|
oinarrizko beharrak asetzeko behar den diru kopurua. Jakina da adingabeko
|
hori
seme alaba adingabeekin ondorengo ahaideak aplika daitekeela, baina 18 urtera iristen denean, zenbaitek zalantzak dituzte Errenta Aitorpena egitean. Desgrabatzerik badago adin nagusiren baten alde?
|
|
|
ETAren osteko garaian, izan ere, kontsentsua lortu nahi duen literatura euskaldunak ETAren zein estatuaren biktimak irudikatzea ezinbesteko duela pentsatzeko arrazoiak badira azken urteetako narratibari begira. Orobat, Antzararen bidea n, zinegotzi sozialista bat hil izanaren balizko errudun egiten da hildako etakidea,
|
horrek
semea galdu duen amari (eta beraz, irakurleari) harekiko urruntasuna sorrarazteraino.
|
|
|
Familiaren bizilekuan, Gurutzeaga baserriko behealdean, mahai handi bat ipinia zuten festa bazkarirako. Paulino Uzkudun ez zen isiltzen, aldamenean eserita zeukan osabari, adineko gizonezkoa txapela erantzi gabe isilik jaten ari zenari, kontatzen Parisko ibilerak, eta baita lehengusuari ere, ezkerretan eserita zeukan
|
horren
semeari. Pare parean, mahaiaz bestalde, Joakina Eizmendi zegoen, Paulinoren ama, honen andregaia Rosaritorekin hizketan ari zena.
|
|
|
Gauza ageria da, duela zonbait mendetik hunara, Ipar Euskal Herrian, etxaldea ezagutua dela izena+ artikulua formaren bidez. Horrela Agerre izeneko etxea Agerrea bezala ezagutua da. Eta gauza ageria da ere etxalde
|
horretako
semea edo nagusia izanen dela Agerreko semea edo Agerreko nagusia. Hori hala da, bai eguneroko mintzamoldean, bai eta ere literaturan.
|
|
2016
|
|
|
Lan honetan argi geratu da hizkuntza biziberritzeko elementu nagusia konprometitutako gizabanakoak direla, hortaz, garrantzitsua da ikasleen (eta irakasleen) motibazioak eta helburuak ulertzea. hizkuntza ikasteko sinesmen linguistikoengatik, helduek ez dute beren burua hizkuntza bat ikasteko gai ikusten, eta haien ordez seme alabek ikastea nahi dute. Bestalde, eskola
|
horretara
seme alabak eramateko guraso askoren arrazoia ez da manxeraren biziberritzeak arduratzen dituztelako, baizik eta, eskola elebidun bakarra delako eta elebitasunak dituen abantaila kognitiboak ezagutzen dituztelako. Beste arrazoi bat ere" eskola txikia delakoa" 11 izan daiteke (Clague 2009; Sallabank 2013b).
|
|
|
umetan euskaraz (bakarrik) egiten zuen hainbat heldu erdaraz bizi da orain, partez edo osoz; mintzaldatu egin da une batez, haurtzaroko transmisioak txukun antzean funtzionatu zuen arren. Amahizkuntzaren belaunez belauneko jarraipenaren garaipen/ porrota ez da hizkuntza
|
hori
seme alabei etxean transmititzerakoan bakarrik erabakitzen: urte gehiago behar dira urak alde batera edo bestera makurtzeko (mintzaldatze osoaren kasuan 35 bat urte:
|
|
|
–Begira, gizon
|
horren
semeari gauza izugarriak egin dizkiote eta barruan min handia du, min horrek nola edo hala irten beharra dauka.
|
|
|
–Bikote
|
horrek
semea galdu du, gogorarazi zion Asiainek?. Ez dago dirurik hori senda dezakeenik.
|
|
|
Informazioa ematea eta informazioa estaltzea dira fikziozko istorioak idazterakoan erabili ohi diren mekanismo arruntenak: batzuetan, irakurleak informazio gehiago du protagonistak baino; adibidez, eleberri baten hasieran kontatzen zaigu nola lapur batzuk etxe batean sartu eta bertan zegoen amona xaharra hil duten, uso tiraketako garaikurrarekin burua maspilduta; handik pixka batera, emakume zoritxarreko
|
horren
seme mutilzaharra, lanetik edo txikiteotik edo putetxean parrandan ibiltzetik etxera bueltan dator; gizajoak ez daki zer topatuko duen, irakurleak bai, eta honek bere buruari galdetzen dio nola erreakzionatuko duen ama hilda aurkitzean: ehizako eskopeta hartuta mendeku gosez hara eta hona hasiko da?
|
|
|
Batetik, harreman sareak zabaltzen ari direla, bikoteetan adibidez. «Arnasgune
|
horretako
seme edo alaba batek bikotea egiten du gune erdaldunago batekoarekin. Erdaldunago bat dator, edo euskalduna izan arren bestelako ohiturak dituena.
|
|
|
Etxeko semea, aldiz, sos beharretan aurkitzen da eta etxeko partea eskatzen du. Aitak ukatzen dio etxeko partea,
|
horregatik
semeak alde eginen du etxetik. Baina drama gertatuko da eta semeak aita hilko du.
|
|
|
Errege Magoetan, Aita Noelu Olentzero, adituaren ustez, haurrek astronautak, futbolariak edo lehoi hezitzaileak jokatzen dituztenean garatzen dituzten fantasien maila bera dute. Bere modura, jokoak irauten duen bitartean, haiek sinesten dute, eta «gurasoek jolas horien alde egiten dute,
|
horrek
seme alabengan eragiten duen zoriontasuna intuitzen dutelako, eta ez dute horregatik min hartzen». Zertan sinetsi, haurren erabaki bat Jésica Rodríguez Czaplikki, perinataleko psikologo eta psikopedagogoa, Espainiako Psikologia Perinatalaren (AEPP) kide den aldetik, adierazi du kasu honetan krudelarekin zerikusia duten ia gehien gehienean, gurasoak ez dagoela kasu guztietarako balio duen erantzun orokorrik, baizik eta, hein handi batean, beren ideiengatik eta seme alabei buruz duten ezagutzagatik «eraman» behar dutela.
|
|
|
Eta zalantzarik gabe, adopzioa eta menorraren jatorria bat da. Ondorioz, guraso batzuek ez diete informazio
|
hori
seme alabei jakinarazi. Maite Muñoz Guillén psikologoak Haurraren eta Nerabearen Psikiatria eta Psikoterapiako Espainiako Elkarteak argitaratutako artikulu batean azaltzen denez, pertsona horiek «agian haurrek beren garapenerako frustrazioa arriskutsua izan daitekeela uste dute».
|
|
|
Horregatik, funtsezkoa da adingabekoak bizi duen etxeko egonkortasun emozionala kontuan hartzea, horrek hazteko eta garatzeko behar den oreka emango baitio. Ingurune soziala edo familiarra, anai arrebak ez banantzea, bikote berriarekin harreman ona izatea (baldin badago), eta
|
horren
seme alabak ere kontuan izango ditu epaileak, erabakigarriak baitira haurra orekatua izateko. Gainera, haurraren orekak eragina izango du zaindariak osasun mentaleko arazoak baditu.
|
|
|
4 Ohiturak eta errutinak Jaikitzea, garbitzea eta janztea, gosaltzea, hortzak garbitzea, motxila eta eskolara begiratzea. Errutina
|
hori
seme alabei irakastea lortzen bada eta egunero errajotzera bultzatzen bada, goizak askoz errazago gaindituko dira. Eguneroko ohitura horiek ezartzen hasi behar da adin goiztiarrean, ohitura bihur dadin eta haurrari inolako ahaleginik egin gabe.
|