|
2000
|
|
|
Banekien. Hiri honetako Entzutegian ez zen polizia baten bertsioaz sinesgogor agertuko zen jujerik,
|
horretarako
lurra zapala dela onartu behar bazuen ere. Zer eta legearen zerbitzari leial baten hitza, noren eta kazetari zabor zaku batenaren aurka.
|
|
2001
|
|
|
Mastekatu eta txistua lurrera egozten dute.
|
Horregatik
lurra toki askotan zetaka gorriz ikusiko duzu, zangoz leherturiko zomorroak balira bezala.
|
|
|
Azken hau elementuen aldizkako zikloan argi geratzen da: ura lurruntzerakoan aire bihurtzen da; ondoren airea euri bilakatzen da, euri
|
hori
lurrera eroriko den ur izango delarik; horren ostean ur hori lur bihurtuko da; eta lur hori, egurra esaterako, erre egingo da su bihurtuz; su hori zerura igotzean atzera aire bihurtuko da... Honela, elementu hauen arteko ezberdintasunen azpian bada elementu horietako batzuk beste elementu bihurtzea ahalbidetzen duen substratu komun bat.
|
|
|
Azken hau elementuen aldizkako zikloan argi geratzen da: ura lurruntzerakoan aire bihurtzen da; ondoren airea euri bilakatzen da, euri hori lurrera eroriko den ur izango delarik; horren ostean ur
|
hori
lur bihurtuko da; eta lur hori, egurra esaterako, erre egingo da su bihurtuz; su hori zerura igotzean atzera aire bihurtuko da... Honela, elementu hauen arteko ezberdintasunen azpian bada elementu horietako batzuk beste elementu bihurtzea ahalbidetzen duen substratu komun bat.
|
|
2002
|
|
|
Zientzialari askok, orduan, murrizte
|
horrek
Lurreko tenperatura ere jaistea ekarri zuela uste izan zuten eta horrekin zoruaren eta landareen arnasa ere gutxitu egin zela.
|
|
|
Ikerketaren zuzendaria den Mathis Wackernagel irakasleak esan du, gaur egun, biosferak urtebete eta hiru hilabete lukeela gizateriak berak bakarrik erabiltzen duena berritzeko. Teknologia berriak Baina nazioarteko azterketa
|
horrek
lurreko ekosistemen joera negatiboa alderantzikatzeko neurri aringarriak eskaintzen ditu, adibidez, energia berriztagarriak ekoizteko teknologia berriak aplikatzea. Zientzialari talde horren arabera, badira jada garraiorako eta etxebizitzetarako energia kontsumoa nabarmen murritz dezaketen teknologiak, zerbitzu maila bera mantenduz.
|
|
2003
|
|
|
Geruza
|
horrek
lurra euritik eta haizetik babesten du, eta lurraren hezetasun maila eta azaleko tenperatura egonkortzen du.
|
|
|
Organismo horiek lizuna beratzen eta desegiten dute, harik eta humus bihurtzen den arte, eta
|
horrek
lurraren egitura fisikoa egonkortzen lagunduko du.
|
|
|
Ehiza industriala hasi baino lehen, gutxi gorabehera 1.500 ale zeuden, baina, zenbait azterlanen arabera, 10.000 inguru. Japoniako merkatuak batez ere hornitzeko ehiza sistematikoaren hamarkadetan, hamalau metro eta berrogei tona arteko koloso
|
hori
Lurretik ezabatu zutela zirudien. Hala ere, laurogeiko hamarkadan Sajalin uhartearen eta Hego Txinako itsasoaren inguruan ale batzuk ikusten hasi ziren, eta gaur egun zetazeo ikusgarri eta misteriotsu horietako ehun bat daudela kalkulatzen da.
|
|
|
Horrela, substratua oxigenatu egiten da eta ez da itzaltzen.
|
Horrek
lur guztietarako balio du, oso buztintsuetarako izan ezik, heze daudenean edo barrubigun bat jarri zaienean. Urteko eta bi urteko espezieak landatzea.
|
|
2004
|
|
|
Bi aste igaro dira Estatu Batuetako zientzialari talde batek ordura arte behatutako galaxiarik urrunenaren aurkikuntza iragarri zuenetik. Galaxia
|
hori
Lurretik 13.0000 milioi argi urtera dago, eta “Ab22ell 2218” izena du. Aurkikuntza berri horren interesa da galaxia hori 470 milioi argi urte sortu zela “Big Bang” delakoaren ondoren, zientzialariek unibertsoaren jatorritzat jotzen duten leherketa handiaren ondoren.
|
|
|
Zainak (itsatsita geratu den gibel pixka batekin), jarri ontzi batean Maria bainuan koipe guztia aska dezaten. Koipe
|
horrek
lurra lantzeko balioko digu. Uretako gibel zatiak izotzarekin kendu eta beratzen jartzen dira gatzarekin eta piperbeltz beltzarekin eta ardoarekin (moskatela) 2 orduz.
|
|
|
Laguntasuna hausten denean Pauline Bernardettek geranioen adar hautsiekin bezala jokatu behar da: laguntasun
|
hori
lur berri batean jarriz eta itxoinez, pazientzia hartuz harik eta itsasten den arte.
|
|
2005
|
|
|
Horrela, bildumaren hasieran dugun" Pizti egilea" narrazioak gizakiaren jatorri eta hastapena ezartzen du. Amaieran," Azkeneko babes lerroa" narrazioan gizaki
|
hori
Lurretik gero eta urrunago dugu, hau da, gizakiaren jaiotzatik hil arteko tartea sinbolizatzen duena. Tartean egileak dituen kezkei lotutako gaiak.
|
|
|
Batasun organikoa osatzen duen nekazaritzako ustiategi oro, ustiategi horrek landetxerik izan zein ez, eta ustiategi
|
horretara
lur mugakideak batu zein ez; halaber, industria ustiategiak, baldin eta ustiategiok elkarri lotutako edo elkarren mendeko ondasunen multzoa osatzen badute.
|
|
|
Bere lanaren arabera, irudiek “plater formako lursail” lau bat erakusten dute Hegoaldeko Planicie Elysium eskualdean, Marteko ekuatoretik gertu. Laku
|
hori
Lurreko izotz trinkoko zenbait tokiren antzekoa da, eta 800 kilometroko luzera izango luke. Batez besteko sakonera 45 metro ingurukoa da, Ipar Itsasoaren antzeko tamaina.
|
|
|
Kaliforniako Unibertsitateko Benjamin Zuckerman buru duten zientzialari horiek Jupiter baino bost aldiz handiagoa den planeta bati argazkia egin diote. Planeta
|
hori
Lurretik 200 argi urtera dagoen izar baten inguruan dago, Hidra Konstelaziotik hurbil. Hala, amaiera eman diote objektu horren izaerari buruzko eztabaida zientifikoari, 2004ko apirilean aurkitu eta lehen aldiz atera zutenean.
|
|
|
Ozono geruzak Eguzkitik datozen erradiazio ultramoreen aurkako iragazki gisa jokatzen du. Desagertuko balitz, erradiazio
|
horrek
Lurreko bizitza osoa suntsituko luke. Zoritxarrez, nitrogenoa, hidrogenoa eta kloroa duten gasek suntsi dezakete ozonoa, bai berez sortuak, bai gizakiak sortuak.
|
|
|
Radon gas bat da, eta dozenaka mila pertsona hiltzen ditu urtero biriketako minbiziagatik. Gas
|
hori
lurrean barreiatzen da, eta erradioaktiboa, zaporegabea eta koloregabea da. Tabakoaren ondoren, biriketako minbizia izateko bigarren arrisku faktorea da, eta kasuen %6tik %15era eragiten du.
|
|
|
Gure aretoa barneko aleren bat gordetzeko leku aproposa izan daiteke. Arazo nagusia da zu ikusteko moduan egotea eta, aldi berean, ureztatzean lurzorua ez kaltetzea edo prozesu
|
horretan
lur pixka bat eror ahal izatea. Halaber, aireztatu egin behar dugu, beharrezkoa bada, ura ez zikintzeko.
|
|
|
Besaulkian bilduta, alkandora eta kulero hutsetan, begiak hitz gurutzatuetatik altxatu eta erlojuari begiratu dio. Oina ipurdi azpiko kuxin
|
horitik
lurrera eraman eta aldizkaria mahai baxuan utzi du. Bazkaltzeko zerbait prestatzeko ordua.
|
|
|
Bi neurgailu behar dira, erabe rean, lurrikarekin: bat da lur azpi sakonean mugitzen den energia; bestea inarrosaldi
|
horrek
lur azal gainean zer eta nolakoa topa, batez ere nor eta zenbat, eta horiei egiten ahal dien astinduaren neurria.
|
|
|
– Baina zer ari da Polizia? Beha ezazue hordi
|
hori
lurrean zabal zabala eta besteak hor traban!
|
|
|
zuharia, lurraren astrologoa arabieraz. Nonbait, azti mota
|
horrek
lurrak barnean duen kosmosaren mugimenduetan hartu behar du sustrai, azpiko lasterrak lakioan harrapatzea du helburu. Mundu oso bat bizi omen da gure oinpean, ez bakarrik ura.
|
|
2006
|
|
|
Instrukzioa egin bada indarkeriazko heriotzaren ondorioz edo kriminaltasun susmoa eragiten duen heriotzaren ondorioz, orduan, hilotza ehortzi aurretik edo
|
hori
lurretik atera bezain laster, eta 335 artikuluan agindutako deskripzioa egin ondoren, lekukoek, hilotza begi bistan izanda, horren identifikazioa egingo dute, bera ezagutzen dutelako kontu arrazoiak emanez.
|
|
|
Sagastiak garrantzitsutzat jotzen dira alde atlantiarrean, non laboreak ez ziren nahikoa hazten eta mahastiak ere antzera. Mota
|
horretako
lurrak ematea ohikoa zen, antzera gertatu baitzen Eneko Lopez eta bere emazte Todak Busturi Axpeko Andre Mariaren emanaldia 1051n Arabako Gartzia apezpikuari egitean, bizi zen artean, zeren ondoren Donemiliaga Kukullako monasterioari eman behar baitzion (lurrekin, arrantza egiteko lekuak eta eman zizkion131); edo San Salbatore Olazabalgoa, Lezon, 1025ean Gartzia Azenaritz eta bere emazte Gailak S...
|
|
|
Horrenbestez, sistema teologikoak geometria erreal bat egitura dezake, hots, fisika geometriko bat, ez besterik. Alabaina, fisika
|
horren arabera
lurra biribila dela esan badezakegu ere, ezin azal genezake zergatik erakartzen dituen objektu astunak: erakartze indarra, indar oro bezala, espazio barneko fenomenoa izateaz gainera funtsean delako denborazko fenomenoa.
|
|
2007
|
|
|
Hori dela eta, beharrezkoa da horien araubidea berrikustea, eragingarritasuna handitzeko, eta libre geratu azaleren bidez etorkizun hobea duten ustiategiak neurriz aldatzeko edo hobetzeko. Izan ere, hasteko, ez bide da berregituratze
|
hori
lurren salerosketaren bidez egingo, horien salneurria anitz garestitu baita.
|
|
|
Aipatzekoa da gertatutako orientabide aldaketa, ezabatu direlako, bai 1980ko Legeak eskatutako «profesionaltasun» betekizuna, bai lege
|
horrek
lurren metatzea saihesteko kopuruari begira ezarrita utzi zuen muga ere. Arauak aplikazio praktikoan huts egin zuela esan daiteke, legeak bere norainokoa hutsaldu zuen eta, gutxieneko betekizunak zituzten sozietateei, erraz erraz eratzen zirenei, errentari izaten utzi zielako, eta arauok ez betetzeagatiklamendu aldarazi eta indargabetu zituen eta.
|
|
|
Laurak, bere mundu berdean, gora begiratzeko joera zuen, baita
|
horregatik
lurrean zeuden gauzekin estropezu egin behar bazuen ere. Hori dute ona eroetxeek:
|
|
|
Oso korapilatuta badaude, hatzekin bereiz daitezke:
|
horrek
lur berrian azkarrago errotzen lagunduko du. Transplantea lorontzi batera Oro har, landare bat lorontzi batetik bestera aldatzeko arrazoia da landare bat txiki geratzen dela.
|
|
|
Inpaktuaren erdia baino gehiago labore uztei edo bestelako landaketei dagokie, %40 lurzoruaren erabileran izandako beste aldaketa batzuei, eta %7 nahita egindako baso suteei. Eremuei dagokienez, Asiako hegoaldeak ekosistemen ekoizpenaren %63 hartzen du; Europako ekialdeak eta hego ekialdeak %52; Afrikako iparraldeak eta mendebaldeko Asiak %42; mendebaldeko Europak %40; Ipar Amerikak %22 eta Australiak %11 Azterketa
|
horrek
lurraren erabilerak eragiten duen inpaktua baino ez du neurtzen, baina kontuan hartuta gizakiak biosferan egiten duen eskaera, biologikoki produktiboa den lurraren eta itsasoaren aldetik, erabiltzen ditugun baliabideak emateko eta gure hondakinak xurgatzeko behar dena, hau da, “aztarna ekologikoa”, 2003an planetaren birsorkuntza ahalmenaren %25 gainditu zuen inpaktua. Horrek esan nahi du Lurrak urtebete eta hiru hilabete behar izan zituela baliabide horiek ekoizteko.
|
|
|
Bere egunean zubi horrekin zer egingo zen aztertuko zela agindu bazen ere, dirudienez proiektuan proposamenik ez da ageri.Agian beste nonbaitera eraman daiteke eta hori ere kontutan hartu litzateke.3). Proiektuak hartzen dituen lurren artean jarduera ekonomikoetara zuzenduta dagoen A.E. 61 MUZIBAR esparruko batzuk jasotzen dira. Ikusiz Arrasaten era
|
horretako
lurren gabezia eta, aurreikusten diren beharrak asetzeko ez dagoela zergatik esparru hori ezinbeste ukitu behar, afekzio hori zuzentzea ere bidezko litzateke.4). Proiektua aurkeztu den eran Egitamu Orokorrak aurreikusten duen bide lotura bat behin betirako galeraztea dakar. Zehaztuz, A.E. 17 MARKULETE eta A.E. 20 OLANDIANO 1 (Alecoop kokatzen den gunea) esparruen arteko lotura.
|
|
|
Elkarrizketa hori, beraz, ez dugu postulatu abstraktu bezala irudikatu behar, baizik eta —modu oso ezberdinean eta lortutako adin nagusitasun mailaren arabera— eraldatzen den zerbait bezala. Gaitasun propio
|
horren
lurraren gainean etorri behar du bigarrenak, alegia, bestea elkarrizketara erakartzea, bera hitz egitera eramatea eta berari bere zailtasunak gainditzeko pazientzia behin eta berriz berritzen laguntzea. Besteari elkarrizketarako aukera eman behar zaio, eta baita elkarrizketa arrakastatsuaren esperientzia pozgarria edukitzeko aukera ere, zeinak egiaz bere izaera osoaren hazkundea ekarriko duen.
|
|
2008
|
|
|
Herri lur eta propioen salmentak udalaren diru sarrerak gutxitu zituenez, udal ogasuna orekatzeko kontsumo gaien gaineko zergak areagotu ziren. Gainera desamortizazioa deskapitalizazio abagune batean burutu zen, eta
|
horrek
lurraren balio jaistea eragin zuen. Neurri berean, gerrak utzitako zorra herri lurraren balioarekin parekatu beharrak ordainagirien balio galtzea ekarri zuen, eta erosketak bermatzeko aukera bakarra 1/ 6 esku-dirutan ordaintzea izan zen.
|
|
|
275) 433 Hona hemen, guztiak salduta ere, udal batzuek gerra zorrari aurre ezin egin izanaren arrazoia. Udalak inolako ordena eta planifikaziorik gabe eskaini zituen lurrak, eta espekulatzaileek abagune hori aprobetxatu zuten434 Guk aztertu dugun zerrendan, erosle nagusiak zerrendaren bukaeran agertzen dira, eta zerrenda horren egileak, operazioen data ez zehaztu arren, gutxienez ordena kronologiko bati jarraitu bazion, bi urte
|
horietan zehar
lurrak debaluatzen joan zirela ondoriozta dezakegu. Gainera erosketa horiek, tasazioen azpitik egin zirenen artean, multzo esanguratsuena dira.
|
|
|
Mariamaren familia adobezko adreiluzko etxe batean bizi da. Etxe
|
hori
lurreko zorua da eta metalezko sabaia du. Munduko bost pobreenetako bat da.
|
|
|
Produktibitatea murriztean, nekazariek ongarri eta pestizida gehiago erabiltzen dituzte, eta horrek, aldi berean, lurzoruaren eta lurpeko uren kutsadura handitzen du ongarritik eratorritako nitratoen bidez. Horren ondorioz, zirkulu biziotsua sortzen da, kutsaduraren epe luzeko ondorio gaiztoa, nekazaritzaren, akuiferoen eta etxeko kontsumorako uraren kalitatean islatzen dena. Nitrogenoa funtsezkoa da landareak hazteko, eta nekazaritzari esker, elementu
|
hori
lurretik agortzen ari da. Hori konpontzeko, nekazaritza konbentzionalak ongarri nitrogenatuen aplikazio masiboa eta ureztatze ugaria aukeratu ditu.
|
|
|
Boeing ek Connexion zerbitzuaren alde egin zuen. Zerbitzu
|
hori
lurretik bidalitako eta sateliteek botatako Red jaurerri batean oinarritzen zen. Ondoren, WiFi antena bat banatzen zen kabinan.
|
|
|
Lurra hil bizian baldin badago ez ote da jakintsuek asmatu guzien ondorioz? Ez zaie gogoan pasatu ere, haiei esker daukagun biribilak botatzen duen CO2 famatu
|
horrek
lurra hil zezakeenik.
|
|
|
Horrekin batera, erabilitako ur guztia, baita gernua bera ere, edangarri bihurtuko duen sistema bat ere. ISS urez hornitzea ez da erraza eta ur birziklatu
|
hori
Lurreko edozein etxetan edan daitekeena baino garbiago omen da...
|
|
|
eta geltoki
|
horian
lurreko marra zuria
|
|
2009
|
|
|
Aldea etxe edo baserri munduan, auzunea sortzeko eta elkarbizitza arau komun batzuen inguruan egituratu dadin, ezinbestekoa da gizatalde
|
hori
lurrari lotuta egotea, leku finko batean; higiezinen jabetza antolatzea, herri ondasunak zehaztea eta baliabide natural eta produktiboen gozamen arautua izatea.
|
|
|
Horretara, lurrak bitamina gehiago hartzen zuen, izerditu egiten zen eta emankorrago bihurtu. San Jose egunerako soro asko gorrituta egoten ziren, eta
|
hori
lurra emankorrago bihurtzen zegoen seinale izaten zen. Lurra ereiteko prest egoten zen maiatz hasieran, gehienen esanetan, baina beti ere aro on edo txarraren menpe.
|
|
|
Montzoia, funtsean, haizearen norabidean aldaketa bat da: ozeanotik sartzen denean, hezetasun handia ekartzen du, eta hezetasun
|
hori
lurrera indar handiz erortzen da.
|
|
|
Horretarako nekazal baliabideenganako aukera berdintasunean oinarritutako nekazal erreforma aldarrikatzen dute. SPIren arabera erreforma
|
hori
lurren banaketa berdintsuarekin hasi da, batez ere, lur pilaketa handiak desegin lituzke.
|
|
|
Eta niri zer axola liburuxka puta
|
hori
lurrean badago?
|
|
|
Bat batean izoztuta geratu eta atzera egingo du, zerbait baduela konturatuko da, hotz sentitzen du anaia.
|
Horretan
lurrean botata dagoen xiringa ikusi eta mundua gainera eroriko zaio.
|
|
|
Gobernuak, Industria Ministerioaren bidez, teknologia berri hori arautuko du. Teknologia
|
hori
lurreko multiplex digitala duten enpresek ustiatu ahal izango dute, hau da, itzalaldi analogikoaren ondoren kanal pakete oso bat jartzeko baimena dutenek. Gaur egun, multiplex digital batean, aldi berean lau programa emiti daitezke.
|
|
|
Beste eragozpen handi bat “Verticillium” onddoa da, sustraitik eraso eta landarea lehortzen duen patogenoa. Mikroorganismo
|
hori
lurrean dago, eta bertatik sustraian sartzen da, hodietara pasatzen da eta garatzen hasten da. Onddo hori kontrolatzeko modurik egokiena prebentzioa da, borroka kimikoak arrakasta gutxi baitu.
|
|
|
Eguzkian gertatzen den prozesu
|
hori
lurrean birsortu ahal izateko, tenperatura izugarri handia behar da: 100 milioi gradu baino gehiago.
|
|
|
Lehen aldia da Euskal Herriko txapelketa jokatzen dena eta antolatzaileak gogoz segitzen dute; hurrengo urtean ere bertan antolatzea gurako luketela diote. "
|
Horretarako
lurrak" dituztela dio Oñederrak (obretako zabortegiak normalean) eta bide batez babesleei ere emandako laguntza eskertu gura die.
|
|
|
Peruko araudia itun horretara moldatzeko eskubide osoa eman zion Kongresuak Gobernuari, eta aurkeztu zituen 99 lege dekretuetatik hamar Konstituzioaren kontrakoak zirela erabaki zuen iaz Kongresuko Konstituzioaren Batzordeak; baina hala ere, dekretu horiek bertan behera uzteko erabakia ez dute hartzeko asmorik azaldu orain arte. Basogintza guneak eta petrolio, gas, egur eta meatzeen ustiaketarekin loturik daude dekretuok, eta
|
horiekin batera
lurrak pribatizatzeko aukerarekin, merkataritza askea sustatzeko. Indigenek, baina, ez dute eurekin negoziatzen ez den ezer onartuko, bizimodua jokoan dutelako, eta, gainera, 169 hitzarmenak arrazoi ematen dielako.
|
|
|
Zabalgarbi ez da segurua?. Alvarezek uste du airera isuritako kutsadura lurrazalera jaitsi dela, eta, hondakinen errautsekin batera, lurrean sartu dela uraren bidez. Izan ere, haren arabera, planta kokatzen deneko Arraiz mendiaren malda
|
horretako
lurra, oso filtragarria, da.
|
|
2010
|
|
|
Gerra aspaldidanik aurreikusita zegoen arren Maginot bezalako defentsa lerroak egin zituzten, eraso
|
horrek
lur jota utzi zituen armada frantziarra, belgikarra eta britainiarra. Maiatzaren 10ean hasitako erasoaldia, ekainaren erdialdean amaitzear zegoen.
|
|
|
N errepidea itxita egon da Barazar mendatean, Zeanuriko udalerrian (Bizkaia). Zuhaitz handi bat errepidera erori da eta
|
horrek
lur jausi bat eragin du. Ibilgailu bat kolpatu du lur jausiak eta gidaria zauritu da.
|
|
|
–Utz ezazue
|
hori
lurrean, orain! –McKenzie irakaslearen hitz irmoek sasi kazetarien barre algara eten zuten.
|
|
|
Zuek ez zaretela kazetariak, eta beraz, maskara lapurtzera etorri zaretela hona. Eta orain, maskara
|
hori
lurrera, eta kontu handiz, ez baduzue tiro bana jaso nahi.
|
|
|
Baina utz ditzagun jokoak, neu ere nekatuta nago eta. Bi gizon hil berri ditut eta ez da asko galduko zuek biak ere akabatzen bazaituztet, beraz, zuk, utz ezazu zinta
|
hori
lurrean, eta zuk, egin ezazu gauza bera maskara preziatu horrekin.
|
|
|
Gainera, hurrengo urtean garaihorretan indarrean zegoen Lurzoruaren Legea osatzeko 5/ 1998 Legea aprobatuzen, Lurraren Araubide eta Hiri Antolaketaren arloko Presako Neurriak zehazteariburuzkoa.
|
Horrek
lur urbanizaezinarentzat kategoria desberdinak eta hainbat araujasotzen zituen. Horien artean «Baserri Aldeko Lur ez Hirigarria» kategoria legeztatu zuen, espazio publiko baten inguruan bildutako sei baserri edo gehiagokomultzoaz osaturiko espazioa hain zuzen ere.
|
|
|
Oro har, Mendebaldeko herri industrialetan ura eta atmosfera kutsatzen dituzten orotariko hondakinak hirukoiztu egin dira azken bi hamarkadetan.
|
Horrek
lurreko bioaniztasunaren narriadura hazkorra dakar halabeharrez. Horrela, esaterako, azken berrogeita hamar urteetan erregai fosilen kontsumoa bost bider handitu daeta karbono dioxidoaren urteko isurketak laukoiztu egin dira epealdi horretan9.Isurketa hauek ozono geruzan eta lurraren klima aldaketan eragin zuzena dute etahorrek izugarrizko kalteak sorrarazten ditu uztaroetan eta lehorraldietan.
|
|
|
Gainera, laborantza mota
|
horretarako
lurrak gehien handitu zituen estatu kidea da 2007arekiko.
|
|
|
Europako Batasuneko (EB) estatistika bulegoak (Eurostat) aste honetan argitaratutako datuen arabera, Espainia izan zen 2008an nekazaritza biologikorako azalera handiena zuen estatu kidea, 1,3 milioi hektarea baitzituen, EBren %17 Ondoren, Italia (milioi bat hektarea) eta Alemania (0,9 milioi hektarea) zeuden. Gainera, 2007 eta 2008 bitartean, Espainia izan zen EBko herrialde handiena(% 33), laborantza mota
|
horretarako
lurrak gehien handitu zituena. EB osoan ingurumena errespetatzen duten laboreetarako lurrak %21 egin du gora 2005 eta 2008 artean; urte horretan 7,8 milioi hektarea ziren, 2007an baino %7 gehiago, Eurostaten arabera.
|
|
|
Baratxuriak pilatuta daudenean, erraboilak gaixotu egiten dira. Gaixotasuna eragin duen onddoa isolatzea lortu ondoren, Fusarium procriatumak, gaur egun, agente patogenoen jatorria, onddo horrek berak beste labore batzuei eragiteko aukera eta prozesu
|
horretan
lurraren tenperaturaren eragina aztertzen ditu. Espainia, 52.455 tona guztira, hirugarren postuan dago baratxuri esportazioen munduko sailkapenean.
|
|
|
Aztertutako 262 malgukien %13tan bakarrik ikusi zen behealdean erorketa bat arintzeko elementu bat. Gailu
|
hori
lurrera finkatzen duten ainguraketak% 3 egoera txarrean daude. Txirristak:
|
|
|
Plantatxu bertsolari zenaren baserritik ere pasatu ziren, baita Paulo Errazkinen Astikagane baserritik ere.
|
Horren
lurrak Berango, Erandio, Algorta eta Leioa batzen ditu. Aldats pikoan gora ibili izana eskertu zien Errazkinek, aginaldoaz gain kopla zaharrak eman baitzizkien, bata erlijiosoa (mp3) eta bestea neskak gorteiatzekoa (mp3).
|
|
|
I luntasun kilometroak. Eguzkia Remolinosen (Espainia) bizi esnatu den arren, izpi horiek ezin dute argitu Tuteratik 60 kilometrora dagoen Zaragozako herri
|
horretan
lur azpian gertatzen dena. Negua da kanpoaldean, baina Maria del Carmen gatz meategiko zulobideetan urtarorik ez dago; 19 gradukoa da tenperatura urte osoan, eta zulagailuak, hondeamakinak eta kamioiak etengabe dabiltza aurrera eta atzera lurraren erraietan.
|
|
|
Ospitalera eraman zutenean egoera are okerragoa izan zen. Gela batera eraman ninduten, eta bost lagun etorri ziren; jotzen hasi ziren berriro, eta une
|
horretan
lurrera erori nintzen; nire odola eta oka edatera behartu ninduten. Goizaldeko laurak aldera uko egin zion protestak hasteaz akusatzen zuen dokumentua sinatzeari, eta bakartu egin zuten beste gela batean.
|
|
|
Toshirok, nonbait, panfletoa irakurri eta hamar minutu eskatu zizkion Josebari, eta denbora
|
horretan
lurrean eserita egon omen zen, yogan" loto lorea" deitzen zaion posturan. Ondoren, jaiki eta, buruarekin gur eginez, esan omen zion, hitzez hitz:
|
|
|
Are gehiago, arrezife artifizial bat sortzeko baliagarria izango da, azaldu du Saratxok. Egitura
|
hori
lur gainean beteko dute, eta behin prest dagoenean urperatuko dute. Itsasertzetik 400 metrotara egongo da.
|
|
2011
|
|
|
Onartu behar dut, niri ere malkotxoak ihes egin zidala. Malko
|
hori
lurrera erortzean Azkuna jaunari hurrengoa galdetzeko gogoa sortu zitzaidan: gazte guzti horiek non eskalatuko duten orain, non umeek malabarista bihurtu, non adinekoek beraien lanak burutu.
|
|
|
Hortaz, lur tona asko atera dituzte. Proiektuaren aurka daudenek salatzen dutenaren arabera, ordea, inguru
|
horretako
lurrak uranio eta amianto asko du. Substantzia horiek kaltegarriak dira osasunarentzat.Europako Batzordeak duela urte batzuk argitaratu zuen txosten baten arabera, lur horietan dauden substantziek ez dituzte arriskuan jartzen langileak eta eskualdeko biztanleak.
|
|
|
Eta hori neurri batean, ezker abertzalearen markek [Bildu edota Amaiur] instituzioetan erakutsi behar dute herriarentzako politika eginez.
|
Hori
lurraren gainean zapalduz egiten da. Baten batek esango du:
|
|
|
Auzoa bere oinarrian nekazaritza jarduerei zuzen lotuta dago. Gure tradizinoko gizartean, auzo bat sortzeko eta alkarbizitzako arau komun batzuen inguruan egituratzeko, oinarrizko baldintza da gizatalde
|
hori
lurrari lotuta egotea, leku finko baten; ondasun higiezinen erabilera antolatzea, herri ondasunak zehaztea eta baliabide natural eta produktiboen gozamen arautua izatea.
|
|
|
Mehelin hormak ezin badu altxaketarik jasan, horma hori altxatu nahi duen jabeak horma berregin du bere kontura; hori egin ahal izateko nahitaezkoa baldin bada mehelin hormari zabalera gehiago ematea, jabe
|
horren
lurrean zabalduko da horma.
|
|
|
Jabe mugakideen tituluek luze zabala adierazten badute, eta luze zabal
|
hori
lur osoak duena baino handiagoa edo txikiagoa bada, proportzioz banatuko da gehiegizko edo gutxiegiko zati hori.
|
|
|
Eraikin, horma, zutabe edo beste edozein egitura hur hurreko aurrian badago, horren jabea behartuta dago hori erraustera, edo, bestela,
|
hori
lurrera eror ez dadin beharrezkoak diren obrak egitera.
|
|
|
Eta euria ere bere negarra zen. Euri
|
hori
lurrak edan eta bere aitaren bihotzeraino iristen zelako.
|
|
|
Berez, Europako hiriburuak lotzeko dago pentsatuta, hegazkin trafikoan saturazioa dagoela-eta, abioi bidaia ez oso luzeen ordez ibilaldi horiek trenez egiteko. Baina
|
horretarako
lurra, gu zapaltzen ari garen lurra, jendearen bizilekua den amalurra, gure paisaia, guztiz suntsituz.
|
|
|
|
Horregatik
Lurrera etortzeko zorte handia izan nuen.
|
|
|
Kaio ken 20
|
horrek
lur jota utzi nau.
|
|
|
Ohartarazpena Nekazaritzarako eta Elikadurarako Nazio Batuen Erakundeak (FAO) egindako “Lurraren eta uraren munduko baliabideen egoera elikadurarako eta nekazaritzarako” txostenak egin du. Azterketak adierazten duenez, azken 50 urteetan nabarmen hazi da elikagaien ekoizpena, baina leku gehiegitan lorpenak kudeaketa jardunbideekin lotu dira, eta
|
horrek
lurrak eta sistema hidrikoak hondatu ditu, eta horien mende dago elikagaien ekoizpena. Hala, sistema horietako askok ekoizpen ahalmena galtzeko arriskua dute, presio demografiko handiegia eta jasangaitzak diren nekazaritza praktika eta erabilerak nahastuta.
|
|
|
" Pena handia hartu dugu, baina zer egingo diogu... Ingurune
|
horretako
lurretan mugimendu handia dago, eta eraikinak mugitzen dira". Urte hasieran Uzarragako auzotarrei elizbarrutiko arkitektoak egindako txostentxo bat iritsi zitzaien.
|
|
|
Dagoeneko indarrean da Ziordiko hirigintza plan berria, 1998tik indarrean zegoena ordezkatu duena. Epifanio Agirre Imaz (NaBai) zinegotziak esan digunez, bi ideiari erantzuna eman nahian ondu du udalak hirigintza plan. Bata, ziordiar gazteei herrian bizi ahal izateko aukera ematea, eta
|
horretarako
lur zorua aurreikustea. Hirigintza plana ontzerakoan udaleko kideek buruan izan zuten beste ideia da; jendeak herrian bertan lan egiteko aukera izatea.
|
|
|
Ikusi zituen hango arbola emankorrak, hango arto eta bestelako landare gozoak, eta iruditu zitzaion ez zutela sekula goserik izango. Ikusi zituen hango animaliak eta hegaztiak, ibaietako zein itsasoko arrainak, eta pentsatu zuen ez zuela
|
horren
lur aberatsik egundo ikusi.
|
|
|
Guardiei biluzteko eta eskuburdinak jartzeko agindu zien. Egoera
|
horretan
lurrean zabaldu zuten ertz zorrotzeko hartxintxarraren gainean belaunikarazi ninduten. Ni etzanda jarri nintzen hartxintxarrak berehala larrutu baitzizkidan belaunak.
|
|
2012
|
|
|
Biztanle behartsu horiek, hein batean, nekazaritzan jarduten dute. Aberatasunaren pilaketa
|
hori
lurraren banaketan dago islatuta; enpresa handiak edo lur jabeek lursail gehienak eta onenak dituzte. Nekazari gehienek, berriz, ez dituzte lur emankorrak.
|
|
|
Biztanle pobre horiek, hein batean nekazaritzan jarduten dute. Aberatasunaren pilaketa
|
horrek
lurrean dago islatuta; enpresa handiak edo lur jabeek lursail gehienak eta hoberenak dituzte. Nekazari gehienek, berriz, ez dituzte lur emankorrak.
|
|
|
Biztanle pobre horiek, hein batean nekazaritzan jarduten dute. Aberatasunaren pilaketa
|
horrek
lurrean dago islatuta; enpresa handiak edo lur jabeek lursail gehienak eta hoberenak dituzte. Nekazari gehienek, berriz, ez dituzte lur emankorrak.
|
|
|
Orduan ikusi nuen, aurreneko aldiz, zein zen gela argitzen zuen sufre argitasunaren jatorria. Zabalean hazbete erdi edo izango zuen arrakala batetik zetorren; arrakala hura, hormen oinarrian barna, presondegi osora luzatzen zen, eta era
|
horretan
lurretik banaturik ikusten ziren hormak, eta halaxe zeuden gainera. Saiatu nintzen, baina alferrik noski, irekiduratik zerbait ikusten.
|
|
|
Lan hori amaitu nuenean, harkaitzean zuloa egiten hasi nintzen, eta handik ateratako lurra eta harriak, dendan zehar igaro, eta hesiaren barruan uzten nituen, etxe gain baten antzekoa osatuz, eta leku
|
horretan
lurrak oin eta erdi inguru egin zuen gora; horrela, leize zulo bat nuen dendaren atzean, etxeko soto gisa erabili ahal izateko.
|
|
|
Bitarte
|
horretan
lurrean eserita egon nintzen, beldurrak airean eta bihozgabetua, eta halako batean bururatu zitzaidan hango haizea eta euria lurrikararen ondorio zirela, eta lurrikara bera amaitu zela, eta beraz leize zulora itzul nintekeela. Pentsamendu horiekin adore hartzen hasi nintzen berriz, eta euriak dendan sartu eta han esertzera bultzatu ninduen.
|
|
|
b) Ingurumeneko lurraldeetan, hala nola haratagoko espazioan, itsas hondoan edo ozeano hondoan edota
|
horren
lur azpian, nazio jurisdikzioaren mugak baino haratago dauden horietako baliabideak erabiltzea eta ustiatzea, nazioarteko araubide egokiekin bat etorriz. Aurrekoaren helburua da herriaren baliabide erabilgarriak osatzea herri orotan, nolanahi delarik ere horren egoera geografikoa, ekonomian eta gizartean aurrerabidea eta garabidea lortzeko, betiere, arreta berezia eskainiz garapen bidean dauden herrien interesei eta beharrizanei.
|
|
|
Aireontzi intertzeptatzaile bat erabiltzen bada hegaldia egiten ari den osasun aireontzi bat identifikatzeko edo aireontzi
|
horri
lur har dezan agintzeko Protokoloaren 30 eta 31 artikuluekin bat etorriz, osasun aireontzia eta intertzeptatzaileak 1944ko abenduaren 7ko Nazioarteko Abiazio Zibilari buruzko Chicagoko Hitzarmeneko 2 Eranskinean ezarritako ikusmenezko eta irrati bidezko intertzeptazioaren prozedura normalizatuak erabili lituzkete, horien ondorengo aldarazpenekin.
|
|
|
Prozesu horretan elkartu diren hainbat elementu dira kezkagarriak, etaageriko arriskuen aurrean. Nafarroako kasuan errealitate dira?, erne kokatzerabehartzen gaituzte: arriskua atzerapauso larriak emateko gure finantza sistemarenegituraketan, edo are gehiago, sistema
|
horrek
lurra jotzeko, baina ez krisiaksortutako arriskuen eraginez, baizik eta gure politikariek, arlo honetan, izandezaketen arduragabekeriaren ondorioz?.
|
|
|
Fenomeno
|
hori
lurreko ekosistemetara iristen den karbono fluxu estrak azaltzen du, euriteen ondorengo isurketa bidez.
|
|
|
kontsumorako animalien hazkuntzak berotegi efektuko gas gehiago isurtzen ditu, eta horrek ur gehiago kontsumitzea eta nekazaritzako elikagaien laborantzak baino lur gehiago hartzea dakar.
|
Horrek
lur gehiago ekarriko luke pertsona gehiagorentzat elikagaiak landatzeko, goseari aurre egiteko beste saio batean. Ganaduaren eta iraunkortasunik ezaren arteko erlazioa sortzen dituen gasek (metanoa eta oxido nitrosoa digestio sistemaren eta simaurraren bidez) eta ur kontsumoak (mundu osoan erabiltzen den uraren %8 abelburuentzako elikagaiak lantzeko) azaltzen dute.
|
|
|
Etzanda zeukaten lekutik ikusten ari zen janari bila zebiltzala zenbait zozo Balentineneko haritzaren ondoko belardian. Azkar jaitsi eta jasotzen zuten burua, moko
|
horia
lurrera gerturatuz eta, luze gabe, handik aldenduz. Ez zutela sekula nekatu behar ziruditen.
|
|
|
Francok irabazi zuen gerra zibila, Barearen iritziz, bereziki Condor Legioak emandako laguntzagatik (ez da ahaztu behar laguntza
|
hori
lur, itsaso eta airetik etorri zitzaiola Francori, eta ez soilik airetik askok uste duten bezala). Jakina da Alemaniak ederki asko aprobetxatu zuela bere potentzial osoa Espainian:
|
|
|
Gure Nafarroako ipar huntan ere, Euskal Herri guziko beste lur aldetan bezala egina izan zen, aski goizik naski, elez eta hitzez gure mintzairaren ezagutza. Gero, denentzat modu berekoa izan behar lukeen mintzaira
|
horri
lur alde bakoitxak egin nahi izan badio bere gisako moldakuntza edo adierazpena, mendi artetako gurutzamendu eskasiatik zetorkeen. Oraiko modu berrietan ezin sinetsia litzateke elgar ausikika eta bestearena ezeztu nahiz gisa hortako obra kaltekor bat egin ditaikenik.
|