|
2002
|
|
|
Ikerketaren zuzendaria den Mathis Wackernagel irakasleak esan du, gaur egun, biosferak urtebete eta hiru hilabete lukeela gizateriak berak bakarrik erabiltzen duena berritzeko. Teknologia berriak Baina nazioarteko azterketa
|
horrek
lurreko ekosistemen joera negatiboa alderantzikatzeko neurri aringarriak eskaintzen ditu, adibidez, energia berriztagarriak ekoizteko teknologia berriak aplikatzea. Zientzialari talde horren arabera, badira jada garraiorako eta etxebizitzetarako energia kontsumoa nabarmen murritz dezaketen teknologiak, zerbitzu maila bera mantenduz.
|
|
2003
|
|
|
Geruza
|
horrek
lurra euritik eta haizetik babesten du, eta lurraren hezetasun maila eta azaleko tenperatura egonkortzen du.
|
|
|
Organismo horiek lizuna beratzen eta desegiten dute, harik eta humus bihurtzen den arte, eta
|
horrek
lurraren egitura fisikoa egonkortzen lagunduko du.
|
|
2004
|
|
|
Zainak (itsatsita geratu den gibel pixka batekin), jarri ontzi batean Maria bainuan koipe guztia aska dezaten. Koipe
|
horrek
lurra lantzeko balioko digu. Uretako gibel zatiak izotzarekin kendu eta beratzen jartzen dira gatzarekin eta piperbeltz beltzarekin eta ardoarekin (moskatela) 2 orduz.
|
|
2005
|
|
|
Bi neurgailu behar dira, erabe rean, lurrikarekin: bat da lur azpi sakonean mugitzen den energia; bestea inarrosaldi
|
horrek
lur azal gainean zer eta nolakoa topa, batez ere nor eta zenbat, eta horiei egiten ahal dien astinduaren neurria.
|
|
|
zuharia, lurraren astrologoa arabieraz. Nonbait, azti mota
|
horrek
lurrak barnean duen kosmosaren mugimenduetan hartu behar du sustrai, azpiko lasterrak lakioan harrapatzea du helburu. Mundu oso bat bizi omen da gure oinpean, ez bakarrik ura.
|
|
2007
|
|
|
Aipatzekoa da gertatutako orientabide aldaketa, ezabatu direlako, bai 1980ko Legeak eskatutako «profesionaltasun» betekizuna, bai lege
|
horrek
lurren metatzea saihesteko kopuruari begira ezarrita utzi zuen muga ere. Arauak aplikazio praktikoan huts egin zuela esan daiteke, legeak bere norainokoa hutsaldu zuen eta, gutxieneko betekizunak zituzten sozietateei, erraz erraz eratzen zirenei, errentari izaten utzi zielako, eta arauok ez betetzeagatiklamendu aldarazi eta indargabetu zituen eta.
|
|
|
Oso korapilatuta badaude, hatzekin bereiz daitezke:
|
horrek
lur berrian azkarrago errotzen lagunduko du. Transplantea lorontzi batera Oro har, landare bat lorontzi batetik bestera aldatzeko arrazoia da landare bat txiki geratzen dela.
|
|
|
Inpaktuaren erdia baino gehiago labore uztei edo bestelako landaketei dagokie, %40 lurzoruaren erabileran izandako beste aldaketa batzuei, eta %7 nahita egindako baso suteei. Eremuei dagokienez, Asiako hegoaldeak ekosistemen ekoizpenaren %63 hartzen du; Europako ekialdeak eta hego ekialdeak %52; Afrikako iparraldeak eta mendebaldeko Asiak %42; mendebaldeko Europak %40; Ipar Amerikak %22 eta Australiak %11 Azterketa
|
horrek
lurraren erabilerak eragiten duen inpaktua baino ez du neurtzen, baina kontuan hartuta gizakiak biosferan egiten duen eskaera, biologikoki produktiboa den lurraren eta itsasoaren aldetik, erabiltzen ditugun baliabideak emateko eta gure hondakinak xurgatzeko behar dena, hau da, “aztarna ekologikoa”, 2003an planetaren birsorkuntza ahalmenaren %25 gainditu zuen inpaktua. Horrek esan nahi du Lurrak urtebete eta hiru hilabete behar izan zituela baliabide horiek ekoizteko.
|
|
2008
|
|
|
Herri lur eta propioen salmentak udalaren diru sarrerak gutxitu zituenez, udal ogasuna orekatzeko kontsumo gaien gaineko zergak areagotu ziren. Gainera desamortizazioa deskapitalizazio abagune batean burutu zen, eta
|
horrek
lurraren balio jaistea eragin zuen. Neurri berean, gerrak utzitako zorra herri lurraren balioarekin parekatu beharrak ordainagirien balio galtzea ekarri zuen, eta erosketak bermatzeko aukera bakarra 1/ 6 esku-dirutan ordaintzea izan zen.
|
|
|
Lurra hil bizian baldin badago ez ote da jakintsuek asmatu guzien ondorioz? Ez zaie gogoan pasatu ere, haiei esker daukagun biribilak botatzen duen CO2 famatu
|
horrek
lurra hil zezakeenik.
|
|
2010
|
|
|
Gerra aspaldidanik aurreikusita zegoen arren Maginot bezalako defentsa lerroak egin zituzten, eraso
|
horrek
lur jota utzi zituen armada frantziarra, belgikarra eta britainiarra. Maiatzaren 10ean hasitako erasoaldia, ekainaren erdialdean amaitzear zegoen.
|
|
|
N errepidea itxita egon da Barazar mendatean, Zeanuriko udalerrian (Bizkaia). Zuhaitz handi bat errepidera erori da eta
|
horrek
lur jausi bat eragin du. Ibilgailu bat kolpatu du lur jausiak eta gidaria zauritu da.
|
|
2011
|
|
|
Kaio ken 20
|
horrek
lur jota utzi nau.
|
|
|
Ohartarazpena Nekazaritzarako eta Elikadurarako Nazio Batuen Erakundeak (FAO) egindako “Lurraren eta uraren munduko baliabideen egoera elikadurarako eta nekazaritzarako” txostenak egin du. Azterketak adierazten duenez, azken 50 urteetan nabarmen hazi da elikagaien ekoizpena, baina leku gehiegitan lorpenak kudeaketa jardunbideekin lotu dira, eta
|
horrek
lurrak eta sistema hidrikoak hondatu ditu, eta horien mende dago elikagaien ekoizpena. Hala, sistema horietako askok ekoizpen ahalmena galtzeko arriskua dute, presio demografiko handiegia eta jasangaitzak diren nekazaritza praktika eta erabilerak nahastuta.
|
|
2012
|
|
|
Biztanle pobre horiek, hein batean nekazaritzan jarduten dute. Aberatasunaren pilaketa
|
horrek
lurrean dago islatuta; enpresa handiak edo lur jabeek lursail gehienak eta hoberenak dituzte. Nekazari gehienek, berriz, ez dituzte lur emankorrak.
|
|
|
Biztanle pobre horiek, hein batean nekazaritzan jarduten dute. Aberatasunaren pilaketa
|
horrek
lurrean dago islatuta; enpresa handiak edo lur jabeek lursail gehienak eta hoberenak dituzte. Nekazari gehienek, berriz, ez dituzte lur emankorrak.
|
|
|
Prozesu horretan elkartu diren hainbat elementu dira kezkagarriak, etaageriko arriskuen aurrean. Nafarroako kasuan errealitate dira?, erne kokatzerabehartzen gaituzte: arriskua atzerapauso larriak emateko gure finantza sistemarenegituraketan, edo are gehiago, sistema
|
horrek
lurra jotzeko, baina ez krisiaksortutako arriskuen eraginez, baizik eta gure politikariek, arlo honetan, izandezaketen arduragabekeriaren ondorioz?.
|
|
|
deusi' k ez ulertzen! eta erakaslearen esker gabekeria
|
horrek
lur pean sartzeko nahi bat pizten zion haurrari. Eguerdiko apairua.
|
|
2013
|
|
|
Bien bitartean, behin behineko Aizpurutxoko bidea erabili dezakete lur orotako ibilgailuek; Martirietara joan etorrian ibiltzeko Aizpurutxoko bide bat egokitu dute, eta auzotarrei herrigunera joateko eta auzora itzultzeko zerbitzua ematen die udalak. GI errepideari dagokionez, berriz, ur korronteak desbideratu dituzte, eta udalak adierazi du
|
horrek
lurra egonkortu egin duela. Izan ere, errepide berria egin du Aldundiak.
|
|
|
Gakoetako batzuk energia berriztagarriak eta energia eraginkortasuna bultzatzea dira. Aberastasuna areagotuz gero eta hazten ari diren populazioak areagotuz gero, haragi eskaera indartuko da, eta
|
horrek
lur baliabide eskasen aldeko lehia globala indartuko du. Azken urteotan, Lurraren eskala handiko erosketa transnazionalen hazkunde «ikusgarria» adierazi dute EEaren arduradunek.
|
|
|
Baina bide luzea egin du, eta
|
horrek
lur jota uzten du.
|
|
2014
|
|
|
Arazoa da interbentzionismoa nola egiten den. Majueloren arabera, prezioak lur jabe handien mesedetan finkatu zituzten, eta
|
horrek
lur jabe txikiak eta herritar xeheak ito zituen. Ondorioz, nekazari xumeek merkatu beltzaren beharra zuten bizirik irauteko.
|
|
|
Ildo berari jarraiki, Eskozian whiskia egiteko erabiltzen dute hainbat ekoizlek. Antza, zohikatza erretzen dute sutan, eta
|
horrek
lur zaporea ematen dio edariari. Laster amaituko dira Gabonak.
|
|
|
Eraikuntza material gehienak ez bezala, lokatza forma organikoetara eta plastikoki sortutako gainazaletara bideratua dago. Plastikotasun
|
horrek
lurrez egindako eraikuntzei erakargarritasun ia sentsuala eskaintzen die.
|
|
|
Elkartearekin elkar lanean nekazaritza birsortzailea lantzeko prestakuntza saio bat izanen da. Nekazaritza mota
|
horrek
lurra lehengoratzen (erregeneratzen) laguntzen du. Erabiltzen dituen teknikak, lur eremuan aplikatuz, ura denbora luzeagoan gordetzea lortzen da, bertako mikroizakien osasuna hobetu eta lurzorutik datorren karbono dioxido isurketa gelditzen du.Helburua lurzoruaren oreka berreskuratzea da ura eta materia organikoaren galera ekidinez, horrela landareak osasuntsu garatzen dira kanpoko intsumorik aplikatu gabe nekazaritza birsortzailea bertako ezagutzetan eta baliabideetan oinarritzen baita.Irakaslea:
|
|
|
Estatu indar bateratzaile eta errepresiboek, tokiko botere aliatuek berdin, debekatzen zituztenak baita ezkontza eta harreman sexualak, ordainduak barne. Lege
|
horrek
lur errearen metodoa aplikatzen zuen. Populu bat nahi delarik gaztigatu, bizi oinarriak deuseztatu behar zaizkio, moztu behar zaizkio populazioak ematen dizkion laguntzak.
|
|
2015
|
|
|
Ahalegin handia egin behar izan duzu aitorpena zuk nahi bezala moldatzeko, eta ez duzu arriskuan jarri nahi atarramentu segururik ez duen abentura batean sartuta. Hamalau egun eman dituzu sufritzen, etengabeko nahigabean, baina tunelaren irteera gertu dagoela uste duzu, eta iltze
|
horrek
lurrari lotuta zauzka. Azkenean, izerditan blai, eskuak kendu dituzu aulkiaren bizkarretik, eta saiorik ez egitea erabaki duzu.
|
|
|
Beste alde batetik, Israel jakitun zen militarki zuen nagusitasunaz. Nagusitasun
|
horrek
lurrik ez bueltatzeko indarra eman zion, eta, horrela, ez zuen 1973ko arabiar erasoa espero.
|
|
2016
|
|
|
Beldur naiz, ordea, gezi igarle
|
horrek
lur hartu ez izanaren arrazoia euskal literaturen bihotzean sartu izana izatea. Eta horrexegatik, normaltasun egarri dei dezakegun indar eragile horrek beldur ematen dit, beldur handia.
|
|
|
Agian zuhaitzetan hazten direlako, eta ez daudelako lurrarekin kontaktuan eta kanpoko azala (azala) kanpoko agenteengandik isolatzen dutelako. Baina kontuan izan behar da fruta batzuk, marrubiak, adibidez, lurretik oso gertu hazten direla, eta
|
horrek
lurra eta intsektuak ukitzen dituela. Garrantzitsua da, halaber, kontsumitzaile batzuek fruta piezak ukitu baino lehen ukitu ohi dituztela ez ahaztea, hau da, etxean garbiketa eta higienizazio prozesu egokia egiteko beharra planteatzera.
|
|
2017
|
|
|
Baina, elur antzara udako lurretara itzultzen zenean, umearen eta gizonaren artean langa bat sortzen zela ematen zuen, eta Fritha ez zen itsasargira joaten. Urte batean, hegaztia ez zen itzuli, eta
|
horrek
lur jota utzi zuen Rhayader. Gauza guztiak amaitu zitzaizkiola ematen zuen.
|
|
2019
|
|
|
Jainkoaren begietan, ordea, pertsona guztiz autonomoa da. Gizonarentzat, gainditzeko zerbait da existentzia, eta emakumearentzat, berriz, mantentzeko zerbait, bai, baina
|
horrek
lurrean bakarrik egiten ditu desberdin: transzendentzia ez da lurrean mamitzen, baizik Jainkoaren baitan.
|
|
|
bazter guztietan zelatan ditu begiak, eskuak; noraezean baldin badabil pentsamenduak haizetan utzita, zigarreta bat pizten baldin badu kafetegi bateko terrazan, bakarrik baldin badoa zinemara, luze gabe gertatuko da ez gertatzeko desatseginen bat; emakumeak errespetua piztu behar du janzkerarengatik, itxurarengatik: kezka
|
horrek
lurrera eta bere baitara iltzatzen du. –Hegoak erori egiten dira?.
|
|
|
Alta, basetxeren batera abiatzen den bakoitzean abagunea baliatzen du ibiltariak Hodeirekin bakarka mintzatzeko. Ezin ditu burutik kendu Ximenak antzinako garaien eta beste mundu batetik itzulitakoen gainean kontatutakoak, baina ez du jaunaren leinukoa ei den neskatila mindu gura, odol
|
horrek
lur haietara ekarri duen pairamena aurpegiratuz. Bere herritik erbesteratu aurretik zeukan kezka batekin egiten du bat kontakizun horrek.
|
|
2020
|
|
|
Nahiz eta zure ametsetako lana ez eduki, nahiz eta lana oso gustukoa ez izan, lan egitean baliozko ekarpen bat egiten ari zarela, baliotsu zarela senti dezakezu. Egia da, baita ere, gustukoa ez duzun lan batean sarritan zure bizitza alperrik galtzen ari zarela pentsa dezakezula, baina lanik ez daukazunean pentsamendu etsigarri
|
horrek
lur jota utz zaitzake.
|
|
|
Bestela, ez nintzen komuneraino helduko. Salto itzela egin behar izan dut neska
|
horrek
lurrean irekita zuen maleta ekiditeko! Gorrotoz begiratu dit gizon marmartiak.
|
|
|
Duela zenbait egun, Zaldibarko zabortegian bilaketa lanetan aritzeko beren beregi egindako miaketa pala bat hasi ziren erabiltzen. Pala
|
horrek
lurra bahetzen du, eta orain B1 gisa izendatu duten eremuan ari da lanean. Emaitzak ikusita, horren moduko beste pala bat egitea erabaki dute bileran.
|
|
|
Aurkakoen arabera, Aroztegiko egitasmoak lur ez urbanizagarrietan eraikiz, herrigunetik kanpo kokaturiko asentamendua proposatzen du. Zabaltze mota
|
horrek
lurrak kentzen baitizkie abeltzaintza eta nekazaritza jarduerei, garrantzi ekologikoa duten guneak eraldatzeaz eta erreserba naturala murrizteaz gain. Lur ez urbanizagarria hiri lur bihurtzeko, hau da, birkalifikatzeko, behar justifikatuak izatea eskatzen da, espekulazioa eragozteko.
|
|
2021
|
|
|
Adibidez, bailararen batean kutsadura kasuren bat gertatzen bada, industriaren eraginez edo beste arrazoiren batengatik, kutsadura
|
horrek
lur azpian zer bide jarraituko lukeen jakin ahal izateko garrantzitsua suertatu daiteke lur azpiko inguruaren ezagutza izatea. Izan ere, inguruko jendeak, baserritarrek, auzoek edo herriek, erabil ditzakete lur azpiko urak.
|
|
2022
|
|
|
Haizea harrotu eta hodi birakari itxurako korronte bortitz bat eratzen denean. Zurrunbilo
|
horrek
lurra ukitzen duenean, korrontea bizkortu egiten da, inguruko dena suntsituz. Hain zuzen, bere 35 urteurrenean, Futuroscope parke tematikoak (Poitiers, Frantzia) sentsazio hori transmitituko dio lehenengoz bisitariari, uztailaren 2tik aurrera.
|
|
|
«Nekazaritza estentsiboa, ingurumenaren zaintza eta turismo jasangarria ez dira bateragarriak Magnak egin nahi duen meategiarekin». Izan ere, proiektu
|
horrek
lurrak «xehatu» eta «bizitzen kontra» egiten dutela uste dute. Guztiaren kontra daudela esaten dietenei ere erantzun die Mailonek:
|
|
|
«Nekazaritza estentsiboa, ingurumenaren zaintza eta turismo jasangarria ez dira bateragarriak Magnak egin nahi duen meategiarekin». Izan ere, proiektu
|
horrek
lurrak «xehatu» eta «bizitzen kontra» egiten dutela uste dute. Guztiaren kontra daudela esaten dietenei ere erantzun zien Mailonek:
|
|
2023
|
|
|
Petalo horiak ditu lore horrek, eta Ipar Amerikako kostaldean du jatorria, baina beste eskualde batzuetako dunetan sakon bota ditu sustraiak: «Dunetako landareak oso lur pobreetan hazten dira, eta, espezie inbaditzaile
|
horrek
lurra aberasten duenez, bertan dauden beste landareak mehatxatzen ditu. Duna habitat gisa ere galdu egiten da», azaldu du irakasleak.
|
|
|
Bai, baldin eta
|
horrek
lur gaineko aparkalekuak kentzea badakar
|
|
|
Basajauni iskin egin eta gero aurrera etorri zen– Eta ados nagok. Norbait
|
horrek
lurra bistatik galdu arte itxaron dik, eta han parean daukagula esango nikek.
|