|
2000
|
|
|
Kafka gogora lezake (absurdogatik, maiz ez baita deusik ikusten ahal), Borges (itzul eta itzal inguruko labirintoengatik), baina, batez ere, Julio Cortazar. Ipuin batzuetan, aipatu idazle ezberdinen eragina erabatekoa den arren, besteetan iragazia eta tindura pertsonaletan lerrokatua eta baitaratua ageri da,
|
horretan
ipuinak bere aldeko tantoak irabaziz. (Egunkaria XII)
|
|
|
Lerro gutxitan garatzen du haiei buruzko nondik norakoa, kontaerak eskatuko lukeen erritmoa ez du errespetatzen, arrapaladan bezala joaten zaigu istorioa, detailetan finkatu gabe, elkarrizketetan gozatu gabe, eta, batzutan bukaerako bide okerra hartuz. Oso presaka idatzitakoak dirudite gehienetan, eta
|
horregatik
ipuin batzuk absurdoak egiten zaizkigu, kontatzeko moduagatik gehiago, kontatzen denagatik baino. (El Diario Vasco I)
|
|
2002
|
|
|
Bi letter jaso nituen oso denbora gutxian eta gisa
|
horretako
ipuin luzeen ekarria (bost hizkuntzatara itzuli dute eta euskaraz hamazazpi edizio izan ditu) honako hau da, besteak beste: ingelesaren eta euskararen konbinazio heterofonikoaren fruitu den hizkuntza arteko mestizaia iradokitzailea.
|
|
2005
|
|
|
euskararen biziraupena, euskararen batasuna, herriaren askatasun falta, gizartearen deshumanizazioa, arazo sozialak, euskal ortodoxia eta heterodoxiaren arteko talka (X. Kintana)...
|
Horren aurrean
ipuinek jarrera didaktiko eta morala erakusten dute, konponbideak jokaera etikoetan aurkitu nahiz. Gizakiarengana itzultzeko ahalegin handia dago, gizakia zer den azaltzeko ere.
|
|
|
Bidaia literaturan kronika, ipuina eta eleberria landu ditu. Sail
|
horretako
ipuin liburuak Hakuna matata (Labayru, 1991) eta Zazpi kolore (Elkarlanean, 2000) bildumak ditugu. Umore sailari dagokionez beste ipuin liburu bi eman ditu:
|
|
|
Horrela bada, hitzok aurreiritzi nabarmena, sasoiko kinkaren adierazgarria, uzten dute euskal literaturaren gainean eta, batez ere ipuingintzaz, zeinari erraza izatearen dohaina ematen baitzaio. Zoritxarrez uste
|
horrek
ipuina baldintzatu du gaur arte.
|
|
|
Ahozkoari dagozkion ipuinak (kondairak, ipuin harrigarriak, ipuin erlijiosoak...) jaso eta lehenengo ipuin bildumak egiten hasi ziren. Ez da harritzekoa, beraz, luzaroan argitaratuko diren ipuin bildumetan traza
|
horretako
ipuinak baino ez ikustea, herri tradizioko ipuingintza eta ohiturazko xelebrekeriak nahas mahasean. Bestelako generoetan gertatzen zenaren kontra, ipuingintza mota hau sasoiko hizkuntzaren joera garbizaleenetatik urrunago ibili zen.
|
|
|
Nagusiki hiru hamarkadetan, 70eko hamarkadan hasita, ikusi dugu zelan euskal narratibaren baitan genero zaharberritua hazi den. Genero
|
horri
ipuin literario modernoa deituko diogu. Horixe izango da gure xedea.
|
|
|
Ikus ditzagun, bada, sarrera
|
horrek
ipuinaz ematen dizkigun ezaugarriak: prosan idatzia, narrazio lan laburra, bereziki alegiazko gertaerak kontatzen ditu, umeei kontatzen zaizkie, literatur generoa da.
|
|
|
Parekatze ahalegin horrek eraman du pentsatzera ipuina eleberria bezalako generoa dela, berdina baina laburragoa.
|
Horren arabera
ipuina ez litzateke genero berezia izango. Uste askoren arabera laburtasunak baino ez luke ipuina definituko.
|
|
2009
|
|
|
Ondo mereziduta, Prakazaharrek inoanez. Ea nork kontetan dauzan debalde
|
horren
ipuin polit sakonak!
|
|
2011
|
|
|
Horrez ganera, igaroko lau urteotan geure euskerea berreskuratzen be ahalegindu gara. Helburu
|
horregaz
Ipuin barreka liburua, geure herriko seme dan Felix Bilbaoren (Aita Felix guretzako) liburu ospetsua eta ederra barriro argitaratu dogu, Labayru Ikastegiagaz batera. Argitalpen barri hori bizkaiera gaurkotuaz egina da eta marrazki irudi politez hornidua.
|