|
2002
|
|
|
E rrealitate gordin horrek ez ote digu irakasten hizkuntza bateko hiztuna izatea hizkuntz eduki batzuk barneratzea baino askoz gehiago dela? Izan ere, hizkuntza bat ikastea gizabanakoaren mailako gertakizuna bada, hizkuntza
|
horren
hiztun osoa izateak izaera soziala du: pertsona ez ezik, gizartea ere tartean sartzen da, ezinbestez.
|
|
2009
|
|
|
Labov, bere bariazionismoarekin, lehenengoetarikoa izan da hizkuntzaren irudikapenak aztertzen. New Yorken egindako ikerketa famatuan frogatzen du/ r/ ahoskatzea prestigioduna dela, eta
|
horregatik
hiztunaren gizarte maila eta nahiaren arabera ahoskatzen dela. Kasu honetan,/ r/ ahoskatzea ez da prestigioduna berez, egitura prestigioduna baizik, barneratutako gizarte arauengatik eta askotan inkontzienteak diren jarrera eta errepresentazioengatik prestigioduna.
|
|
2013
|
|
|
Esaterako, mexikar hizkuntza batean hitz bakarra dute (gure) berdea eta (gure) urdina izendatzeko. Orduan hizkuntza
|
horretako
hiztun bat jartzen baldin badugu zenbait tonu urdin eta berderen aurrean, gerta daiteke harentzat berde mota bat urdin mota baten antzekoagoa izatea beste berde mota batena baino. Alegia, haren hizkuntzak berdearen eta urdinaren arteko mugarik ezartzen ez duenez, horrek eragina dauka koloreak bereizteko eta alderatzeko gaitasunean.
|
|
|
Kasaresek ondorioztatu du belaunez belauneko segida hori, beraz, ez dela lineala, hiztunen jarrerak ez direla monolitikoak, aldatzen direla baldin eta hizkuntzaren egoera aldatzen bada. Eta segida
|
hori
hiztunaren erabakiarekin lotuta dagoela ondorioztatu du, hiztunen atxikimenduarekin.
|
|
2014
|
|
|
Hau erokeria litzake. Are larriagoa, gainera, gure huntan bezala hizkuntza oso
|
horren
hiztunak milloi bat ere ez diralarik.
|
|
2015
|
|
|
Eta mingaineko borroka
|
horretan
hiztun gehienok trebatu behar dugu, orain arte baino gehiago. Eta trebatu diodanean, ez naiz ari ikasteaz, ez naiz ari teoriaz, ez naiz ari nonbaiten ikasi edo desikasi daitekeenaz.
|
|
|
Beraz, Ama edo lehen hizkuntza izateak ez dakar per se mintzaira
|
hori
hiztunaren bizitzan nagusia izatea, ez ohikoena edo usuena, ez eta maiteena edo nahiena ere edo hiztunak seme alabekin solasteko hautatuko lukeena izatea. Ama hizkuntza ez da kontzeptu zehatza, ez eta eragingarria ere hiztunen bilakabidea aztertzeko.
|
|
2018
|
|
|
Izan ere, euskararen ezagutza bai baina hiztun komunitateko kide bihurtzeko bestelako osagaiak (erabilera, nortasuna edota lurraldea) modu apalagoan jaso dituztenak komunitate horretara erakartzeko bestelako alternatiba handirik ez baitago gure testuinguruan. Horrela, ezagutza hedatu ostean, edo hedatzearekin batera, hizkuntz politika batek hurrengo urratsak aurreikusi behar ditu, hiztun komunitatea trinkotu nahi badu eta komunitate
|
horretara
hiztun berriak ere integratu nahi baditu.
|
|
2020
|
|
|
Mudak hizkuntza
|
horretako
hiztunekin etengabe harremanetan egoteko aukera dagoenean gertatzen dira, hiztun legitimotzat hartzen dituzten edo hizkuntza hori ikasteko eta erabiltzeko zilegitasuna duten ingurune seguruetan.
|
|
2023
|
|
|
Bada, erabilerarako baldintzei gagozkielarik, erabilera
|
hori
hiztunentzat ahalik eta erosoena izan dadin baldintzak lantzeari buruz hitz egin genuke. Izan ere, hiztunentzat erosoagoa, errazagoa edota gozagarriagoa baldin bada erdaraz aritzea, nekez egingo du gora euskararen erabilerak.
|