2004
|
|
Beste modu batean adierazita: aitorpen horien argitan, hizkuntza jakite hutsak berekin dakar hizkuntza
|
hori
hiztunaren identitate osagarri bihurtzea. Halere, guk dakigunez, erabileran gehien eragiten dutenetako faktorea hizkuntzaren eta hiztunaren arteko talde identifikazioa izaten da.
|
|
Alabaina, hizkuntzaren beraren sostengu den herriaren gizarte botererik ezak hura mendeko izatera behartzen duenean, zer egin dezake hizkuntza
|
horrek
hiztun berriaren aho lumetan erabilia izateko. Euskaldun berriaren kultura bakarra erdal kultura denean, kultura horrek nola arraio eragin diezaioke euskaldun berriari euskara erabiltzera, hain zuzen ere, besteak beste, kultura hori bera izan bada euskal hizkuntza ordezkatu duen faktore bat?
|
2008
|
|
Hizkuntzaren eraginindarra zein eskala edo dimentsiotan neurtu behar genuke? Esan nahi baitut, eragin indar
|
hori
hiztunen mikro esparruko fenomenoa den ala fenomeno sozial eta soziologikoa den Nire iritziz, hizkuntzaren gizarte balioa, nazio eragina, ez datza gizabanakoaren jardun bakartuan, jardun horrek gizarte ekintza hegemonikoak taxutzeko balio ez baldin badu. Hartara, euskararen nazio balioa ez datza euskal hiztunen banakako jardun soilean; jardun diglosikoan edo jardun periferikoan.
|
2011
|
|
C. Grinevald ek ohartarazten digunez, hizkuntza kitxuak, Andeetako mendikatean 8 eta 12,5 milioi lagunen artean mintzatuta ere, leku askotan ez dauka bizirik irauteko bizi indar etnolinguistiko askirik. Bestalde, Mexikon beste horrenbeste gertatu bide zaio nahuatlerari: hizkuntza
|
horren
hiztunak milioi bat baino gehiago dira, antza, baina mehatxupean dago haren etorkizuna.
|
2015
|
|
Beste alde batetik, nazioa nortzuek osatzen duten jakiteko, nazioaz nazionalismoak egiten duen definizioari begiratu behar diogu: arraza kidegotzat jotzen badu, arraza horretakoek bakarrik osatuko dute; hizkuntza kidegoa bada, hizkuntza
|
horretako
hiztunek, eta abar. Lurraldea jotzen bada, azkenik, lurralde horretako biztanleak joko dira naziokidetzat.
|
|
Aldakuntza horiek guztiok jende arruntak ere euskara batua ikasi eta erabili beharra ekarri du eta, jakina, jende arruntari ezin zaio eskatu idazle, itzultzaile, irakasle edo kazetari bati eska dakiokeen hizkuntza gaitasuna. Era
|
horretako
hiztun bati ezin zaio eskaini aspaldiko idazle lapurtarren hizkera, ez eta Zuberoako, Bizkaiko, Nafarroako eta gainerako euskalkiak nahasiaz oratutakoa. Beragandik gertuko euskara batua aurkeztu behar zaio.
|
|
Egile honen irudiko, zentzuaren, sormenaren, arrazoiketaren mintzaira horren muinera biltzen diren hiztunek osatzen dute hizkuntzaren esparru sinbolikoa; esparru hori ezinbestekoa, funtsezkoa da hizkuntzaren bizitzarako, beronen osasun egoeraren ondorio baitira haren sendotasun edo ahulezia uneak. Esparru sinbolikoa sasoiko, indartsu badago, mundua une oro interpretatzea ahalbidetuko die hizkuntza
|
horretako
hiztun kontzientziadunenei, eta, bidenabar, arrazoi horrexegatik beragatik haien hizkuntzarekiko atxikimendua hazi egingo da (hizkuntza euren egunerokotasuna eta nortasuna bera definitzeko tresna baliagarria zaielako); horrez gain, kanpoaldeko espazioetan kokatutako hiztunen hizkuntzarekiko atxikimenduak ere gora egingo du, zeharka bada ere, hauek ere esparru sinbolikotik bazkatzen baitira (dena ...
|
|
Beraz, jatorrizko hiztunengan (euskaldun zaharrengan, konparazio batean) hizkuntzaren berezko erabileratik abiatzen da prozesua; behar besteko erabilerak hizkuntzaren berezko ezagutza eskainiko dio jatorrizko hiztunari, eta, azkenik, hizkuntzaren behar besteko ezagutza
|
horrek
hiztunari bere ingurua interpretatu eta inguru horri erantzunak emateko tresna baliagarria damaionez, horrek hiztunaren behar adinako berezko motibazioa eragingo du; berezko motibazio horrek hizkuntza lantzera bultzatuko du jatorrizko hiztuna, era horretan kultur motibazioa erdietsita; horrek, aldi berean, hizkuntzaren kultur ezagutza ekarriko du ondorio modura, eta, azkenik, kultur ezagutza beha... Horra zirkulua itxirik.
|
|
Beraz, jatorrizko hiztunengan (euskaldun zaharrengan, konparazio batean) hizkuntzaren berezko erabileratik abiatzen da prozesua; behar besteko erabilerak hizkuntzaren berezko ezagutza eskainiko dio jatorrizko hiztunari, eta, azkenik, hizkuntzaren behar besteko ezagutza horrek hiztunari bere ingurua interpretatu eta inguru horri erantzunak emateko tresna baliagarria damaionez,
|
horrek
hiztunaren behar adinako berezko motibazioa eragingo du; berezko motibazio horrek hizkuntza lantzera bultzatuko du jatorrizko hiztuna, era horretan kultur motibazioa erdietsita; horrek, aldi berean, hizkuntzaren kultur ezagutza ekarriko du ondorio modura, eta, azkenik, kultur ezagutza behar bestekoa denean, hori kultur erabileran gauzatuko da. Horra zirkulua itxirik.
|
|
179 Besteak beste, kalitatezko produktuen zirkuitu
|
horrek
hiztunen komunikazio gaitasuna bera ere hobetzen lagunduko du. Izan ere, azken bolada honetan euskal hiztunen komunikaziorako gaitasun eskasa eta erabilitako baliabideen urritasuna eta egokitasun eza hainbat adituren kezka nagusi bihurtu baitira.
|
|
Hizkuntza komunitate
|
horretako
hiztun
|
|
Hizkuntza komunitate
|
horretako
hiztun kopuruaren
|
|
Hizkuntza komunitate
|
horretako
hiztun
|
|
Hizkuntza komunitate
|
horretako
hiztun kopuruaren
|
|
Hizkuntza komunitate
|
horretako
hiztun
|
2017
|
|
Elebidunaren eremu pertsonalera mugatuta, nazio identitateen arteko gatazka
|
horrek
hiztunaren nortasuna alde batera edo bestera lerrarazten du. J. M. Sánchez Carrión Txepetxek dioenez,, gatazka hau sortzen da subjektuaren hizkuntza identitate elebidunaren konfrontazioagatik, elkarrekiko bateraezinak diren identitate sozial edo nazionalak tarteko? 78.
|