|
2001
|
|
|
Ondo gogoratzen dut. Baina ezin genuen besterik egin, trukatze
|
horren
gose ginen, eta konturatu gabe, hau eta hura komentatzen jartzen ginen edozein aitzakiarekin. Orain, urteak pasata, berriro elkartu garenean, berdin berdin jarraitzen dugula ematen du, eta pozgarria izan da elkarrekiko interesa ez dela galdu ikustea. Arratsaldea motz geratu zitzaigun.Zaletasunak konpartitzea lagunak aurkitzeko oso bide zuzena, polita eta aberasgarria da, eta aurkituz haratago, mantentzeko ezin formularik onena.
|
|
2006
|
|
|
Egoera bereziki larria da Andeetako eta Erdialdeko Amerikako herrialdeetan, eta NBEren Milurtekoko Helburuak egoki betetzea eragotz dezake. Eskualde
|
horretan
goseak eta desnutrizioak izateko arrisku handiena dute landa eremuetan bizi diren pobreek. Andrés Fernández eta Rodrigo Martínez adituek egindako txostenaren arabera, “talde indigenetakoak edo afroondorengoetakoak dira, hezkuntza maila baxua dute eta edateko ura eta estolderia gutxi dute”.
|
|
|
Bigarren taldekoek, Wulff zutela buru, bidearen laurden bat bakarrik egin zuten itsasertzeko leku jakin batera, eta han zain geratu laguntza etorri arte. Bitarte
|
horretan
goseak ez hiltzeko, ehizarako bi eskopeta, 80 kartutxo eta 40 posta zituzten.
|
|
2007
|
|
|
Lehenik eta behin, ura hartzen du, eta, beraz, gorozkien bolumena eta heste igarotzearen abiadura handitzen ditu, idorreriaren kasuan ona baita. Gainera, urdailean puztuta, asetasun sentsazio handia ematen du, eta
|
horrek
gose sentsazioa murrizten du, eta horrek behar baino gehiago ez jaten laguntzen du. Hesteetan kolesterola bezalako substantziak ere finkatzen ditu, kolesterola xurgatzea eragotziz, eta glukosa odolera astiroago igaroarazten du (ez da bat batean gluzemia areagotzen); alderdi hori onuragarria da diabetesa dutenentzat.
|
|
|
Era berean, gizonak baino joera handiagoa du bere irudia kontrolatzen eta pisua galtzen lagunduko dioten dietak eta bestelako estrategiak hartzeko. Gehiegizko kezka
|
horrek
goseaz eta asetasunaz duen pertzepzioa desitxuratzen laguntzen du, eta modu konpultsiboagoan jateko tentazioan erortzen da. Atrakatze patologikoak eragindako nahasmenduaren kasuan, psikiatra eta psikologoen aholkularitza aditua behar baitu, erretratu arruntena adin ertaineko emakume batena da, bere figuraz nolabaiteko kezka duena eta bizitzan zehar argaltzeko dietak hainbat alditan egin dituena, nahiz eta espezialistek ez dioten beti aholkularitza ona eman.
|
|
2009
|
|
|
Etekin latza zor soro berari.
|
Horrek
gosearen kalean bizi zirenak lurra lantzera eraman zituen. Milaka eta milaka baserri eraiki zen gure mendietan.
|
|
|
Bien bitartean, lekuko zuzen izate
|
horren
goseak Nazismoaren bezperan zen Alemanian egonaldi baten egitera bultzatu zuen 1930ean. 1932an, Auxerrera bidali zuten irakasle.
|
|
|
Bioteknologia industriek, berriz, esaten dute genetikoki manipulatutako elikagaiei esker produktibitatea igo dela Txinan, Indian eta halako herrietan, eta
|
horrek
goseari aurre egiten lagundu duela.
|
|
|
Indiara genetikoki manipulatutako elikagaiak sartu zirenetik, nekazarien produkzioa erdira jaitsi da. Industria bioteknologikoek euren uztekin lurra erabat suntsitu dute, pentsa zenbaterainoko krisia eragin duten nekazarien artean 200.000 nekazarik bere buruaz beste egin dute hamar urtean, eta nekazarien krisi
|
hori
gosearen adierazlea da; gaur egun, 214 milioi pertsona daude goseak Indian, eta %70 dira pobreak milioi pertsona inguru bizi da Indian.
|
|
|
Marka baita, baina Irujok ez du torneo bakar bat ere irabazi denboraldi honetan. Nabaritzen zaio
|
hori
gosean.
|
|
|
Dozena bat urte igaro da ordutik. Eta tarte
|
horretan
goseak daudenen kopuruak gora egin badu ere, elikadura segurtasunaren inguruan hitz egitera bildutakoei ez zaie XX. mendeko konpromisoak berritzea besterik bururatu. Beste batzuk, haatik, ez dira bilerara agertu ere egin:
|
|
2010
|
|
|
Yogurinha, zure izen
|
horrekin
gosea sartu zait…
|
|
|
VICTOR: Ez dio sirenari jaramonik egiten eta
|
horrek
gose direla esan nahi du. Gose direnean, ez ditu ezerk beldurtuko.
|
|
|
|
Horrek
gosea areagotuko dio agian!
|
|
|
KEVIN.
|
Hori
gosea duk, motel! Arratsaldeko laurak dituk eta oraindik eztiagu bazkaldu.
|
|
|
Proteina, zuntza eta fruta eta barazkien ur edukia asetasun indize handiagoarekin lotzen dira, eta
|
horrek
gose sentsazioa atzeratzen du.
|
|
|
Pepeluri gorritu egin zitzaizkion begiak, maltzurtu aldartea. Ez zitzaion
|
horregatik
gosea berdindu. San Markoko zabortegiak ez luke gau bakarrean janari gehiago hartuko.
|
|
|
Hainbat erreportaje eta eskaerari erantzuten die.
|
Horren
gose da, gainera. Jakin minez eta bizitzeko:
|
|
2011
|
|
|
Noiz?
|
Horren
gose egarri gara gehienok.
|
|
|
Plazer hutsagatik. Plazer handiagoa ematen baitie janari gozo hori lortzeak, kaiolan duten elikagai lehor
|
horrekin
gosea berdintzeak baino.
|
|
2012
|
|
|
Merkatuen aurrean belaunikatu dira (banku handiak, inbertsio fondoak, aseguruak…) eta espekulatzaile lotsagabe zurrupatzaileek agintzen dutena zehatz mehatz betetzen ari dira. Euren dirua bermatzea baino ez dute buruan,
|
horretarako
gosea, miseria eta munduan milioika lagunen heriotza eragiten badute ere. Merkatuek politikari miserableak dituzte lagun, haiek ohoratzen dituzte.
|
|
|
Egün, horren berri haboro beitügü, hortzaz arrenküra haboro badügü. Holatan gük, eüskaldünek gure jitetik elkitzen den, gure bizitzea moldatzen düan, bizi den eta bizitü nahi dügün kültüra
|
horrez
gose gira. Sail hortan sartzen da oroz gainti berezia den pastorala.
|
|
|
Albiste ona da lagun dezakegula. Okerrena da ez dutela denek egiten, eta
|
horrek
gosea, mina eta drama iraunarazten ditu, ez gure pantailetatik alde egiteagatik errealitatetik aldentzen baita.
|
|
|
Glukomanoa eta plantagoa. Saguzar (zuntz mota bat) ugari dituenez, bi landareak urez irensten direnean, gel bat sortzen dute urdailean, asetasun eta osotasun sentsazioa ematen duena, eta
|
horrek
gosea murrizten du. Garcinia Cambodia.’ Koipeak metatzea zailtzen duen landare gisa iragartzen da, nahiz eta argaltzeko eragin horiek frogatu gabe dauden.
|
|
2013
|
|
|
katuentzako argaltzeko dietak, rd deiak edo antzekoak fabrikatzailearen arabera. Horrelako janariek gantz gutxiago eta zuntz dosi handiagoa dute, eta osagai asetzaile
|
horrek
gose sentsazioa galtzen laguntzen die eta pisua murrizten. Argaltzeko dieta luze samar egiteak, hala ere, arazo batzuk ekar diezazkioke katuari.
|
|
2014
|
|
|
Felido trebeek ikasi egin dute beren ahotsarekin beren sekretuak edo behar intimoenak adierazten. Hala, zurrunbiloa erabiltzen dute zoriontasuna eta ongizatea adierazteko, baina, batzuetan, zurrumurru dardarkari berezi
|
horrek
gosea, antsietatea eta mina ere ezkutatzen ditu. Katu zurrunduaren katuak eta beste sekretu batzuk zergatik zurrunbilo dauden argitzen du artikulu honek.
|
|
|
Den problema euskal antzerkian Hamlet muntatzea da?". Ez, ez da problema, baina
|
horren
gose denarentzat izan daiteke, bai! Eta oroz gain, onartu behar da gezur aldarrikatu bat saldu duen komunikazio kanpaina indartsu eta luze baten ondotik, batzuen engainu sentimendua.
|
|
2016
|
|
|
Normalean premiazko prendak edukitzen genituen oparitzat, oinetakoak, alkandoraren bat… Horien ondoan sugeen formako mazapanak, goxokiak eta txokolateak etortzen zitzaizkigun. Jakien kultura
|
hori
goseagatik baino, aspaldiko ohituragatik zen”.Aizarnan jaio eta bertan hamaika senideren ondoan hezi zen Karmen Txapartegik ez zuen jostailurik ezagutu etxean. “Ni, aldameneko etxeko neskak edukitzen zuen panpinarekin gogoratzen naiz.
|
|
2017
|
|
|
Haragia desagertzeaz gainera, ohiko kontu bihurtu ziren janari urritasuneko garaiak, eta egoera larriagotu egiten zen uzta txarra zetorrenean. Halakoetan, bihien erreserban sortutako eskasiak izugarri garestitzen zuen horien prezioa, eta
|
horrek
gosea jasatera kondenatzen zituen hirietako biztanleak (Braudel 1966, I. liburukia, I: 328). Halaxe gertatu zen 1540ko eta 1550eko hamarkadetako goseteetan, bai eta 1580ko eta 1590eko urteetan ere:
|
|
|
Halako desira pizten zuen janak, non uste baitzen behartsuek beren arima saltzen ziotela deabruari janaria eskuratzeko. Europan, gainera, uztak txarrak zirenean, landa inguruetako jendea ezkur, basa sustrai eta zuhaitz azalez elikatzen zen, eta hara eta hona ibiltzen zen, malkotan eta intzirika;?
|
horren
gose zirenez, soroan bertan irents zitzaketen indabak? (Le Roy Ladurie 1974); edo hiriak hartzen zituzten, bihien banaketaz baliatzeko edo aberatsen etxe eta bihitegiei eraso egiteko; aberatsek, berriz, armak eskuratzera jotzen zuten arrapaladan, eta hiriko ateak ixten zituzten gosetiak kanpoan uzteko (Heller 1986:
|
|
|
Baina hor ditugu gure begira, zain. Eta ez dago zertan txonbo egin etimologiaren ozeano prozelosoan, Florentzio Basalduak legez, igarri ahal izateko gosekil adjektibo
|
hori
goseak hil dela, hau da, miseria gorria —porca miserialexiko bihurtu zutela gure aurrekoek: lexikalizatu egin zuten modurik grafikoenean.
|
|
2018
|
|
|
«Haurdun dauden emakumeak kontsultara etortzen dira gauzak ondo egiteko, eta horretarako motibatuta daude. Hala ere, hormona asaldurak etapa
|
horretatik
gosea aldatzen da, eta ez da beti erraza izaten nutrizio jarraibide guztiak betetzea», azaldu du María Jesús Cancelo doktoreak, Ginekologiako eta Obstetriziako Espainiako Elkarteko idazkari nagusiak (SEGO). «Kontuan hartu behar da ohiturak eta emakume haurdunek bizitza soziala dutela:
|
|
2019
|
|
|
Plazer hutsagatik. Plazer handiagoa ematen baitie janari gozo hori lortzeak, kaiolan duten elikagai lehor
|
horrekin
gosea berdintzeak baino.
|
|
|
obesitatea.... Gainera, karbohidrato prozesatuek gutxi elikatzen dute, eta azukrearen eta intsulinaren bat bateko igoerak eta jaitsierak eragiten dituzte, eta
|
horrek
gosea, hanturak, intsulinarekiko erresistentzia eta dislipidemiak.
|
|
2020
|
|
|
Horri aurre egiteko, pankreak intsulina estra sortzen du, odoleko glukosa guztia kentzeko. Eta hori gertatzen denean eta mailak azkar jaisten direnean, hipogluzemia sortzen da —justu kontrakoa—, eta
|
hori
gosea, zorabioa edo takikardiak sentituz adierazten da. Azkenean, gozokiei eta glukosan gorabehera horiek maiz eragiten badizkiegu, gehiegizko pisua izateko arriskua areagotzen da, eta gaixotasun metabolikoak garatzen laguntzen da, hala nola diabetesa, bihotz hodietako arazoak eta arazo gastrointestinalak edo hortzetako txantxarra.
|
|
|
Gainera, gerran alemaniarrek kolpistei eskaini zieten laguntza ordaindu egin behar izan zuen Francok, nazien alde borrokatzera soldaduak bidaliz, dirutzak ordainduz eta nekazaritzaren ia ekoizpen guztia Alemaniara esportatuz. Hori guztia zela-eta, 40ko hamarkadan gainbehera ekonomiko larria egon zen, eta
|
horrek
gosea ekarri zuen.
|
|
|
Bueno
|
hori
gosea hori! Guk kakahueteak azal eta guzti jaten genituen e!".
|
|
|
Ez haserretu. Negar hori ez da lo faltarena,
|
hori
gosearena da.
|
|
2021
|
|
|
«Zikinak», landareez nahasiak, nahi ditut errotondak, lorategiak, bide bazterrak: usain eta kolore guztietako lorez jantziak, haiengana datozen modu eta tamaina ezberdineko intsektuekin eta azken
|
horien
gose diren gainerako bizidunekin. Utzi belarra mozteari, arren, loreak atera aurretik. Jar dezagun arreta bertakoak ditugun bizidunak eta landareak hobeto ezagutzen, izendatzen, zaintzen.
|
|
|
batek daki, beharbada lagunarekin muino bat egiten aritu gineneko une urrun hartan, ateak danbatekoz itxi, ahots basek durunda egin eta masailak lotsaz gorritzen zitzaizkigunean, une hartan, beharbada, lotsak bere sustraiak errotuko zituen gugan; eta pentsatzen dugu bizitza osoa eman dugula lotsatik askatzeko, besteen behakoaren aurrean bakarrik gaudenean bezain ausart eta axolagabe mugitzen ikasteko. Geure artean sumatzen dugu lotsa dugula oztopo nagusia sinpatia eta onespen unibertsala lortzeko, eta onespen
|
horren
gose eta egarri gara, hain zuzen: bakarkako ameskerietan geure burua ikusten dugu zaldi gainean garaileen eran ibiltzen hirietan, txaloka eta miresmenez dugun jende andanaren erdian.
|
|
2022
|
|
|
Ez duelako sartu behar inoren horman bere kontuak egiteko, egin dezala berean eta parte hartzea nahi badugu ba emango dugu geure iritzia. Jaunak asetzen bazaitu,
|
horrek
gosea ematen du, ezta. Ba, gosaltzera, baina ikusten dut ezetz, ez duzulako gosaldu.
|
|
|
Dama, ikusirik bere burua maite behar lukeenak abandonaturik, eta, bertzalde, halako printze eder batek maitatua eta gorteatua, franko uros sentitu zen haren grazia onean. Eta beti bere ohorea gordetzeko grina ukan bazuen ere, plazer handia hartzen zuen gizonarekin mintzatu eta bere burua maitatua eta estimatua ikusirik,
|
horren
gose baitzen. Harreman horrek denbora bat iraun zuen, harik eta Errege, zeina senarraren lagun ona baitzen, ohartu zen arte, ez baitzuen hark neholako lotsa edo nahigaberik pairatzerik.
|
|
2023
|
|
|
Haurrek berezko autoerregulazio mekanismoak dituzte, eta egoera normalean, osasun arazorik ez dagoenean, beren gose eta asetasun seinaleak oso ondo kalibratuta daude, gosea sentitzen duten eta betetakoan lasaitzen diren jan dezaten. Ebidentzia zientifikoaren arabera, helduei zentzuzkoa iruditzen zaigun elikagai kantitatea jan dezaten presioa eginez gero, mekanismo horiek aldatu egin daitezke eta seinaleekiko berezko sentikortasuna galtzea eragin dezakete, eta
|
horrek
goserik gabe jatea eragin dezake. Horrek gehiegizko pisua edo obesitatea izateko arriskua areagotzen du.
|
|
|
Loaren erregresioa Hiru hilabeteko haurrek maizago edaten dute. Amaren esne gehiago eskatzen dute hazten ari direlako, eta
|
horrek
gosea areagotzen du. Hiru hilabeteko krisi honetan, Espainiako Pediatria Elkarteak (AEP) zehazten duen bezala, haurrek gehiago negar egiten dute, okerrago lo egiten dute, bularrari heltzen diote eta bat batean askatzen dute… Egunez egiten dute bularra, baina gutxiago, entretenituago eta estimulatuago baitaude, eta, beraz, nahiago dituzte gauez bularra hartzea hobeto elikatzeko.
|
|
|
Momentuak. Zuk ez dakizu, baina agian badago gose bat gai batekiko eta derrepente konturatzen zara zuk lau urtez atzeratu duzun proiektu hori bat datorrela une
|
horretako
gose horrekin... Horregatik gero, saiatzen bazara hori erreproduzitzen, inoiz ez duzu lortuko.
|