|
2000
|
|
|
Eta agian topikoa da esatea nobela agortzen ari dela. Baina inguruan ateratzen ari diren liburuei begiratuz, badirudi joera hori izango dela, memorietara jotzea, esperientzia liburuetara... eta
|
horri
fikzioa txertatzera.
|
|
2003
|
|
|
Nola ez nekien zenbaiteraino zeukan horrek zentzurik, momentu horretatik aurrera espioi nobela bezala garatzen ari nintzena beste zerbait ere bihurtu zen, han kontatzen ari nintzen guztiari beste ikuspegi bat kontrastatzeko beharra sentitu nuelako. Hau da, istorioa orain dela 40 bat urte gertatzen ari bazen, gaurko ikuspegitik ere hari kontrapuntu emateko beharra sentitu nuen, nobela
|
horretan
fikzioa den guztia datu errealekin egiaztatuz.
|
|
2005
|
|
|
Gehiago dira gertaera historiko zenbait baliatuta egoerok eskaintzen duten paradoxen agerpenak. Paradoxa
|
horien atzean
fikzio handiagoa legoke.
|
|
2006
|
|
|
Baina, egoera
|
hori
fikzio metodologikoa baino ez da, eta ez komunikaziorako komunitate ideal baten bertsio utopikoa. Egoera ideal hori ez litzateke posible izango, ezta baldintzarik onenak suertatuko balira ere.
|
|
2008
|
|
|
IKERNE. Mesedez, Lukas!
|
Hori
fikzio hutsa da.
|
|
|
Txingarrak bizkortu eta talaburnia lanean, danbolinari eragin...
|
Hori
fikzio hutsa da egungo etxean. Surik ez, dena da argindar, astirik ez dago eta, negu gordina gure artean jinik, gaztainak dastatzeko irrikatan gaude.
|
|
2010
|
|
|
fikzioak dituen ezaugarrien haritik ulertuko genituzke. Bide
|
horrek
fikzioa zer den aztertzea eskatzen du, eta hori lan eskerga da. Dena den, labur aipa ditzakegu ideia interesgarri batzuk.
|
|
2011
|
|
|
" Bestelako erritmoan lan egin nahi nuen eta kulturarekin lotutako istorioak gehiago garatu. Helburua errealitateak grabatzea da, eta
|
horri
fikzio ukitua gehitzea". Hain zuzen ere, hori da Etcheverriak ezarritako marka edo ildo nagusia.
|
|
|
Muga
|
horien barruan
fikzioa zelan ekoizten den ezagutzeko Goenkale saioaren kasu azterketa egin da; bada, ikerlanean jasotako emaitzek garbi uzten dute Goenkale beti ekoitzi izan dela Euskal Telebistak euskarazko fikzio seriatua eskaintzeko dituen mugen barruan: familia osoari zuzendutako fikzioa da, eta atal bakoitza ekoizteko baliatzen dituen aurrekontu eta grabazio egunen baldintza betetzen du.
|
|
|
Esan bezala, beste arrazoi askoren artean, bere ikasleen arreta piztearren aurkezten die gezurrezko Euskal Herri hori.
|
Horretarako
fikzioan fikziozko euskal pertsonaiak eta gertaerak zerrendatzen ditu egiazkoekin batera:
|
|
2013
|
|
|
Lirismo handiko pieza dokumental hori bere film laburraren oinarri bilakatzen du Almandozek; bere kameraren bidez jasotako errealitate
|
horren inguruan
fikzio bat eraikiz. Aipatu fikziozko kontakizunean ageri diren dokumental izaerako irudi horiei testuinguru bat eskaintzea da haren xede nagusia.
|
|
2014
|
|
|
Ibilbide
|
horrek
fikzioa eta errealitatea nahasten ditu, egiak eta gezurrak, eta pertsonaiek, autore eta aktore, antzerkiari buruzko elkarrizketan jardungo dute, zenbait galderak plazaratuz, adibidez," Lorcaren burezurra da Hamletek eskuetan duena?". Sarrerak www.kutxabank.es bitartez edo eta Herriko Antzokiko leihatilan erosi behar dira.
|
|
2015
|
|
|
Nere lana? «Dibertimendu soil, umorearen fruitu.» Asmatzen duen pseudos(??????)
|
hori
fikzioa da. Nobelagileek historialariak direla aldarrikatzen dute baina Luzianok erraten du gezurti onesta dela bera.
|
|
|
Blogak, Youtube, Vimeo, Twitter, Facebook eta Instagram bezalako komunikazio sareen erabilera sustatzen dute ekoizpen horiek audientziaren engaiatzea suspertzeko, eta lortzen dute audientziari edukiaren parte izateko aukera emanez, adibidez informazioaren jarioan edo ekoizpenaren erabakietan eragiteko. Besteak beste, Robert Greenwald ek zuzentzen duen Brave New Films media ekoiztetxearen engaiatze estrategia azaltzen digute Jenkins eta kolaboratzaileek (2013, 2015) eta parekatzen dute Greenwalden dokumentalen engaiatze
|
hori
fikzioan jarraitzaile komunitateen kasuan sortzen den audientzien engaiatze motarekin: «Los partidarios de Greenwald, sin duda un público, también muestran muchas conductas y actitudes que suelan asociarse a las comunidades fan, entre ellas el deseo de conectar con el productor para obtener acceso exclusivo a material anticipado» (Jenkins et al., 2015:
|
|
2017
|
|
|
Dena bateratzea eta ondorioak ateratzea zaila izango da, horregatik, askotan kongresuren bat egiten da eta esaten dutenean" honakoak dira ondorioak"...
|
Hori
fikzioa da, txostena idatzi duenak edo buruan izan duenaren ikuspegia baino ez, beste parte hartzaileek beste ondorio batzuk aterako dituzte. Bizitzan norabide asko daude eta horrek egiten du ederra.
|
|
|
Dena jakin uste dutenek, hutsuneez izuturik, hutsuneak bete behar dituzte nahi ta nahi ez;
|
horretarako
fikzioa erabili behar badute ere.
|
|
2019
|
|
|
Halaber, tartekatuko dituzte ustez ihes eginda dauden presoen familien jakin mina, eta kartzelako zuzendariaren azpijokoak.Egiazko gertakizunak oinarri hartuta, gidoilariek kontakizun askea sortu dute. Telesailean agertzen diren ekintza eta pertsonaia asko behar dramatikoen eraginez sortu dituzte, eta protagonisten izenak ere aldatu egin dituzte.Segoviako kartzelanTelesaileko gidoilari eta ekoizle eragileak nabarmendu du oinarrian benetako gertaera bat dagoela, eta
|
horren inguruan
fikzio oso bat sortu dutela. Zabaletak azaldu du grabazioak, gogorrak?
|
|
|
Giro nabar eta nahasi
|
hori
fikzio bihurtu du Patxi Iturregik dozena bat ipuinetan: alde bateko eta besteko espioiak, portuko eta ontzioletako langileak, kontrabando ilegalean dabiltzan mer kantzia ontziak, saltzaileen larriak, langabetuen estutasunak, jauntxoen dibertimenduak?
|
|
|
Maitasunaz eta arkitekturaz egindako irudi horren mezuan, bizitzaren arrakasta profesional eta pertsonalak ez du sare afektibo baten eraikuntzarekin loturarik, bikote harremanarekin eta familiarekin baizik. Eta irudi
|
horren
fikzioak gurean ere eraginik baduela esango nuke egoera horri arkitektura erromantikoa deituko diot, aurrerago sakonduko dudana, nahiz eta estatu antolaketarako estrategia moduan erabilia izan dela baieztatzeko daturik ez dugun. Gure etxebizitzetan familiaren irudikapenaren itzala nabaria bada ere, emakumeek familiaren kudeaketan duten paperagatik eta zaintza lan horiek estatu ekonomian lekurik ez okupatzeagatik, 7 gure herri eta auzoetan ezin da familiaren bizimodu antolaketarik atzeman.
|
|
2020
|
|
|
Urruntasunak ere bihurtzen du guretzat, nolabait, literario. Abenturazko liburu gisa ere irakur daiteke Miñan, askotan hemengo irakurle zurioi kosta egiten zaigulako irakurtzen ari garen
|
hori
fikzioa ez dela sinestea. Hizkuntza aldetik ere poetikoagoa da, aisago ulertzen dugu literariotzat.
|
|
|
Bertan arkitektura masibo baten bidez banatzen diren Ongiaren eta Gaizkiaren hiriak deskribatzen dira, bien artean eta haien baitan sortzen diren erlazio eta errituak xehetasunez kontatuz (Koolhaas, 1995). Testu
|
horrek
fikzioaren tresna erabilita arkitektura distopikoak irudikatzeko aukera ere badagoela erakusten digu.
|
|
2021
|
|
|
garai bateko maitalearekin harremanetan jarri ostean bihurtzen da gizona itzultzaile, nolabait, emakumearekiko fideltasun eza onartu ondoren. Azkenik, idazleen eta itzultzaileen arteko inbasioaren irudia," zua" eta" nia" nahasteari dagokiona, itzulpenaren eta sormen lanaren arteko borroka eta muga lausoa; sarri errepikatzen den irudia da
|
hori
fikzioan agertzen diren itzulpen auzietan (ikusi: Anderson, 2005).
|
|
|
Lehenago ere esan dugu idazle garaikideek gertu sentitzen dutela itzulpena, eta gertutasun
|
hori
fikziora eramaten dute. Mendiguren Elizegik dioenez, bere itzulpenarekiko lotura batez ere editore den aldetik datorkio, bai eta zuzentzaile den aldetik, irakurle den aldetik, eta liburu itzulien kritikak idatzi izan dituen aldetik ere.
|
|
|
Are gehiago: itzulpena bera gogoetagai izan dute euskal idazleek, bai eta gogoeta
|
hori
fikzioa egiteko baliatu eta fikzioan agerrarazi ere. Nolabait, maila sinbolikoan, pertsonaiak atzerrian kokatzeko zein pertsonaiak karakterizatzeko baliatu izan dute euskal autoreek itzulpena, edota euskal gizartea antzeratzeko.
|
|
|
Haren hipotesia zen ETA, Ezker Abertzalean hegemonia finkatzen zuen bitartean, egituratzen ari zela Estatuaren parea den beste Estatu (edo kontra estatu) bat bezala, bere estatu arrazoi anker eta bortitzarekin. Ikuspegi kritiko
|
hori
fikzioan ispilatzen da.
|
|
2022
|
|
|
Gizateriak biziraun nahi badu, etorkizuna izan nahi badu, honekiko errelato positiboak, utopiak eta mezu itxaropentsuak zabaltzen hasi du, distopietatik, nostalgia erreakzionariotik eta ezkortasunetik aldenduz. Beste mundu batekiko fedeak mugiaraziko du gizateria, beste planeta batean zer lagin utzi nahiko genukeen baino, gurean nola bizi nahiko genukeen galdetzen hasi genioke gure buruari, eta
|
horretan
fikzioa oso lagungarri izan daiteke.
|
|
|
Errealitate
|
hori
fikziora eramateko eraikitako pertsonaiak Giorgio Pellegrini du izena. Ezker muturreko militante ohia da, eta zenbait urte erbestean igaro eta gero, Italiara itzuliko da.
|
|
|
«Sexu informazio oso gutxi zegoen, eta gizonek bazuten presio bat; askotan joaten ziren prostitutekin ikastera, nolabait esateko».
|
Horri buruzko
fikzio bat sortzeaz gain, familian gertatutakoa gaur egunera nola iritsi den ere landu du obran. Antzezlan luzea da, 80 bat orrialdekoa.
|
|
|
«Sexu informazio oso gutxi zegoen, eta gizonek bazuten presio bat; askotan joaten ziren prostitutekin ikastera, nolabait esateko».
|
Horri buruzko
fikzio bat sortzeaz gain, familian gertatutakoa gaur egunera nola iritsi den ere landu du obran. Antzezlan luzea da, 80 bat orrialdekoa.
|
|
|
Horri Frantziako ezkerreko alderdien inguruko hautetsiak gehituta, 232 hautetsien erdiak baino gehiago izan daitezke. Baina
|
hori
fikzioa da, oraingoz.
|
|
|
Pornografiak ez du jende gehienen bizi sexuala irudikatzen. Irudimena eta fantasmak iturri ditu eta
|
horregatik
fikzioa da.
|
|
2023
|
|
|
Eta uste dut, alde horretatik, Bunkerrekin lortu dugula, han bildu zen jendearengan ikusmira sortu zuela, antzezlana ikusteko gogoa... Beste alde batetik, egiten ditugun proiektu guztietan saiatzen gara multidimentsionalak izaten eta istorioa ekintza konkretu batean ez agortzen, eduki ditzala ikuspegi desberdinak, istorioari begiratzeko prisma desberdinak; uste dugu
|
horrek
fikzioa aberastu egiten duela eta fikzio hori bizitzeko moduari plus bat eskaintzen diola.
|