|
2002
|
|
|
Defentsa lerroa, a priori, ez da desegokia, eta badirudi bere logika juridikoa duela, batez ere kontuan hartzen badugu zer “haragi puska” edo “hanburgesa” izan diren gaixotasunaren jatorria eta zer ekoizle, inportatzaile edo banatzaileren jatorria. Orain, Estatuko Administrazioa, haren agenteak eta arlo
|
horretan
eskumenak dituzten garaiko arduradun politikoak daude jomugan. Agian aztertu den gaietako bat izango da ea, une horietan dagoen ziurgabetasun zientifikoaren aurrean, aurrea hartzeko neurri jakin batzuk hartu liratekeen gaixotasuna eta haren ondorioak saihesteko; edo, are gehiago, salatu den bezala, interes ekonomikoek kontsumitzaileen osasuna babesteak baino lehentasun handiagoa izan ote zuten.
|
|
|
Hezkuntzak emandako datuen arabera, azken hamarkadan beketarako aurrekontuak %15, 4 igo dira. Hala, 92 ikasturtean 807.963 bekadun izan ziren; ikasturteko behin behineko zenbatekoek, berriz, 1.352.583 onuradun izan ziren; horietatik 72.000 inguru Euskal Herrikoak dira, arlo
|
horretan
eskumenak dituen erkidego bakarra. Horrek guztiak esan nahi du bekadunen kopurua %65 handitu dela Estatu osoan.
|
|
2003
|
|
|
Hala adierazten du Kontsumoko Lankidetza Batzordeak onetsitako telefonia kontratuetako abusuzko klausulei buruzko irizpen batek. Irizpen horretan erkidegoetan arlo
|
horretan
eskumenak dituzten zuzendari nagusiak biltzen dira. Osasun eta Kontsumo Ministerioak atzo jakinarazi zuenez, ordainketa banku helbideratzearen bidez egiten bada, operadoreak erabiltzaileari faktura zein unetan kargatuko den jakinarazi behar dio.
|
|
|
Urtarrilaren 11ko 1/ 2002 Errege Dekretuak, “2002 Etxebizitza Plana” jasotzen duenak, gida bat izan nahi du, arlo
|
horretan
eskumenak dituzten autonomia erkidegoen laguntzarekin, sektore behartsuenen lehen etxebizitza lortzea sustatuko duena. Bertan, etxebizitza babestuak eskuratzeko oinarrizko arauak eta Estatuko Administrazioaren finantziazioa finkatzen dira.
|
|
|
Elikagaien etiketei buruzko arauak ez dira nahikoak, ez eta osatu gabeak ere, gai
|
horretan
eskumena duten Europako agintariek diotenez. Kontsumitzaileek kontsumitzen dituzten elikagaiei buruzko informazio hobea behar dute, eta, horretarako, haien osagaiei buruzko informazioa jarri behar dute eskura, bereziki beharrezkoa alergia edo elikadura intolerantzia dagoenean, osasunerako arriskuak saihesteko.
|
|
2004
|
|
|
Hori dela eta, Alemaniako agintari eskudunek, kasu honetan, Ipar Renania Westfaliako Landaren Elikadura eta Ehizarako Lurralde Bulegoak, zehaztu zuten 1991n enpresak ezin zuela Alemaniara inportatu. Denkavit sozietateak, 1993an, aitorpen ekintza bat jarri zuen abian gai
|
horren gainean
eskumena duen administrazio organoaren aurrean, Alemanian inportatzeko eta Estatu horretan produktua libreki merkaturatzeko zilegitzat jo zedin eskatzeko, Herbehereetan baimenduta zegoen bitaminaren edukiarekin, eta beste pentsu batzuekin nahasteko erabiltzen zen, batetik zazpirako proportzioan, eta hori guztia, tratamendu askearen printzipioaren babesean. Demanda ezetsi egin zen, eta erabaki horren aurka gora jotzeko errekurtsoa jarri zen, errekurtsoa onetsi zuen organo gorenaren aurrean.
|
|
|
Oraingoz, horrelako substantziei buruzko arauketa larririk ez dagoenez, kontsumitzaileari informazioa emateko bidea besterik ez da geratzen. Kolektibo batzuk beren borondatez hasi dira kontsumitzailea informatzen, eta gai
|
horretan
eskumena duten administrazioek informazio orokorra eman lukete, kontsumitzaileen osasuna eta segurtasuna babesteko oinarrizko eskubidea babesteko. Naturala eta erregularizatzeke Espainian, produktu kosmetikoen eta kirol estimulatzaileen konposizioan debekatutako substantzien zerrendan dago efedrina.
|
|
|
OMEk kudeatuko duen sare berri horri esker, mundu osoko 190 herrialde baino gehiago izango dira onuradun, eta urte honen amaieran erabat erabilgarri egongo da. Helburua da elikagaien segurtasunari buruzko informazioa trukatzea herrialdeen artean, eta arlo
|
horretan
eskumena duten agintarien arteko lankidetza sustatzea, bai Espainian bai nazioartean. Ekimen berriak, gainera, elikagaien segurtasunerako larrialdiko sare bat sortzea ere barne hartzen du (INFOSAN EMERGENCY), INFOSANen parte izango dena.
|
|
|
gardentasuna, kontsumitzaileek eta nekazari eta abeltzainek kontsumitzen eta ekoizten dutena aukeratzeko duten eskubidea, eta produktu horien trazabilitate osoa, soroen identifikazioa barne, Gobernuaren erantzuna da. Bere erantzunean, Gobernuak azpimarratzen du Nekazaritza Ministerioaren lan ildoak, arlo
|
horretan
eskumena duten agintariekin koordinatuta, produktu horietarako berariazko xedapenak errespetatzeko kontrol planetan integratzea eta labore ekologikoen, konbentzionalen eta transgenikoen arteko lehiakortasuna bermatzeko adostasuna lortzea direla.
|
|
2005
|
|
|
Espainian, eta Europar Batasuneko legeria indarrean jartzearen babesean, giza kontsumorako ez diren animalia jatorriko azpiproduktuen Batzorde Nazionala eratu zen. Batzorde horren zeregina Animalia Jatorriko Azpiproduktuen Plan Nazional Integrala diseinatzea da, gai
|
horretan
eskumenak dituzten administrazio guztien jarduketak bilduko dituena, bai Estatuko Administrazio Orokorrarenak, bai autonomia erkidegoenak eta toki erakundeenak. Kontua ez da gutxiagorako, gure industrietan eta gure baserrietan urtero ekoizten den produktu mota horren bolumen handia dela eta.
|
|
|
Morinda Inc. enpresa estatubatuarrak “noni” zukua elikagai berri gisa merkaturatzeko eskaera egin zien Belgikako agintariei 2000ko apirilaren 25ean. Lehen ebaluazioa egin ondoren, arlo
|
horretan
eskumena duen Belgikako erakundeak informazio gehigarria eskatu zuen, eta horrek Batzordeari hasierako txostena estatu kide guztietara bidaltzera behartu zuen, 2001eko irailaren 18an. Urte horren amaieran, ebaluazio gehigarri bat egiteko eskatu zitzaion Giza Elikaduraren Batzorde Zientifikoari (CCAH).
|
|
2006
|
|
|
Hala ere, erakunde horrek salatzen du Ekonomia Ministerioak eta erakunde erregulatzaileek finantza arloan (CNMV eta Banco de España) “beren erantzukizunei aurre egin eta beren funtzioak bere gain hartzeari” uko egiteak, ondasun ukigarrietan egindako inbertsioen merkatuan, agerian uzten duela “ezin onartuzko maniobra” bat Zuzenbide Estatu batean, bere eskumenak saihesteko, “erantzukizunak kontsumoaren eskumen esparrura desbideratu nahi izatea” astungarriarekin. Hori dela eta, Adidaek behin eta berriz esan du Kontsumoko Lankidetza Batzordea gaur bilduko dela zigiluen ustezko iruzurraren gaia aztertzeko, eta inbertsio merkatu hori kontrolatzeko edozein erantzukizun baztertu behar duela eta
|
horretarako
eskumena duten finantza erakundeek bere gain hartu behar dutela. Azkenik, komunitateetako kontsumo arduradunei eskatu die ez dezatela baztertu “prozedura judizial moteletan” eragindakoak, eta modu koordinatuan jardun dezatela alderdien interesen gainetik.
|
|
|
Aski da esatea 1998an soilik sei jakinarazpen egin zirela haurrek erabiltzen zituzten gai horiei buruz, Kontsumoaren Institutu Nazionalaren (INC) datuen arabera. Kontsumoaren Konferentzia Sektorialak, Osasun eta Kontsumo Ministerioaren lehendakaritzapean, gai
|
horretan
eskumena duten agintari autonomiko gorenak biltzen ditu, eta urtero jostailuen etiketatzea eta eraikuntza kontrolatzeko kanpaina nazionalak egitea erabakitzen du. Kanpaina horietako bi, komunitateek egindako ohiko merkatu kontrolei gehitzen zaizkienak, 2005ean egin ziren:
|
|
2007
|
|
|
Herritarren kexetan ez ezik, hedabideetan zabaldu diren albisteetan ere oinarritu da Arartekoa salaketa horretarako, Telekomunikazioen Merkatuko Batzorde Nazionalak egiaztatu baitu “Espainian banda zabalaren hazkunde eskasa (Internet ADSL) ”. “ADSL lineen erabilera ahalik eta herritar gehienengana zabaltzea gai
|
horretan
eskumena duten administrazio organoek eta merkatuan dauden operadoreek hasitako eginkizuna izan behar da”, baina kexek eta berriek Arartekoari pentsarazten diote “ez direla horretarako beharrezko elementuak jartzen ari”. Enrique Múgicak zuzendutako erakundeak Gobernuari galdetu dio ea ADSL bidezko Interneteko konexioa zerbitzu unibertsaltzat hartuko duen, eta oraindik ez du erantzunik jaso.
|
|
|
Arauak Osasunari buruzko Lege Orokorrean ezarritako helburu orokorra betetzen du, arlo
|
horretan
eskumena duten administrazioek parte hartu behar dutelako. Horretarako, osasun zaintzaz arduratzen da, eta herritarren osasunarekin bateragarriak diren uren kalitate parametroak lortzeko sistemak sustatu eta hobetzen ditu.
|
|
2008
|
|
|
Azken lau urteetan Amerikan 29 larrialdi artatu ditu, gehienak Erdialdeko Amerikan. AECIDek adierazi duenez, Panama zentroa ezartzeko aukeratzeak ez ditu bere abantaila logistikoak eta garraio abantailak bakarrik ekartzen, baita “kokapen geografiko egokia izateak lagundu egingo du laguntza jasotzen duten herrialdeekin eta gai
|
horretan
eskumena duten eskualdeko erakundeekin koordinatzen, eta, hartara, bermatu egingo da harreman zuzenagoa eta egunerokoa izango duela eskualdean diharduten eragileekin”. Aurten milioi bat euro erabiliko dira zentroa hornitzeko, eta ekipamendu hauek izango ditu:
|
|
|
Itsasoko arrantza erreserbak izan litezke kalen egoera kritikoari aurre egiteko neurrietako bat. Eremu horietan debekatuta dago erauzketa (arrantza edo meatzaritza) eta isurketak egitea, eta arlo
|
horretan
eskumena duten administrazioek legez babesten dituzte. Abian jartzeak baliabideak berreskuratzea dakar, eta, beraz, gero eta eskaera handiagoa egiten dute hainbat talde eta erakundek, baita etorkizun iraunkorrean interesa duten arrantzaleek ere.
|
|
|
Modelo eraginkorrago horiek merkeagoak izan daitezen, komeni da prezioak eta markak konparatzea eta eskaintzei itxarotea. Gainera, eraginkortasun handiko tresna horiek erosteko laguntzak izaten dituzte, hala nola EDAIrenak edo gai
|
horretan
eskumena duten tokiko edo autonomia erkidegoko erakundeenak. A++ motako hozkailu batek batez beste 1.311 euro aurreztuko ditu 15 urteko bizitzan, G motako hozkailu batekin alderatuta.
|
|
2009
|
|
|
Informazio falta hori dela eta, ezinezkoa da elikagaien arriskua behar bezala baloratzea. Hori dela eta, gai
|
horretan
eskumena duten nazioarteko erakundeek azterketa gehiago egitea gomendatzen dute, giza osasunean duten zeregina berriz ebaluatzeko.
|
|
2010
|
|
|
Elikadura osagarriei lotutako arriskuak komunitateko arduradunak asko kezkatzen dituen gaia da. Hain zuzen ere, arlo
|
horretan
eskumenak dituzten agintariak Espainian egin den nazioarteko jardunaldi batean bildu dira, eta 22 herrialde kidetako ordezkariek hartu dute parte. Elikadura osatzeko erabiltzen diren produktu horiei lotutako arriskua ebaluatzeaz gain, topaketa honek Europar Batasunean irizpideak bateratzeko lehen urratsa emateko balio izan du, finkatutako helburu nagusietako bat baita.
|
|
2011
|
|
|
Europako proposamen berriak lau neurri ditu, EB osoan aplikatuko direnak, elikadura katean kutsadura arriskua murrizteko. Lehenik eta behin, landare elikagai gordinak prozesatzeko eta landare jatorriko olioetatik eta koipeetatik eratorritako produktuak fabrikatzeko enpresa guztiek
|
horretarako
eskumena duten agintarien baimena izan behar dute. Elikagaietarako koipeak ekoizpenean eta garraioan bereiziko dira, erabilera teknikorako.
|
|
2013
|
|
|
aurrekontua ahalik eta gutxien adierazten du. Proposamen gehienek ez dute MAGRAMAren finantziaziorik, baizik eta autonomia erkidegoei (autonomia erkidegoei) eta gai
|
horretan
eskumenak dituzten udalei proposatzen zaie, horiek finantza ditzaten. Hala, ezin da konpondu hiriko airearen kalitatearen garrantzia.
|
|
2015
|
|
|
Kasu honetan salaketa aurkeztu behar da epaitegi edo fiskaltzan bertan, Guardia Zibilaren edo Polizia Nazionalaren aurrean. Salaketa
|
hori
eskumena duen epaitegiak izapidetzen du, eta salatzaileari esaten dio gero itzuli egin behar duela bere edukian berresteko. Ez da abokaturik behar salaketa aurkezteko, baina bai edukitzea – eta prokuradore bat – penalki erreklamatzeko.
|