|
2002
|
|
|
Ez nator gerrarako deirik egitera, ezta gutxiagorik ere. Esan guradudana hauxe da, alegia, alor
|
horretan
ere euskaraz egitea eta eragitea guztiz delabeharrezkoa, gero eta jende gehiago baitago, maila ertaineko unibertsitate ikasketak egitekotan dagoena nahiz eta bestelako lan batean jardun; eta geroago etajende gehiago baitago, arrazoi desberdinengatik bere etxean ikastea nahiago duena.Eta jende horiei guztiei euskaraz egiteko ahalbidea eman behar zaie. Ezin diogumerkatua erdarari libre utzi, are gehiago horretarako ahalmena daukagunean, Udako Euskal Unibertsitateak duen moduan.
|
|
|
Gainera produzitu zenaren zati txiki bat baino ez da gureganaino iritsi.
|
Horretan
ere euskarazkoaren antzera, ahozko literatura (pastoralak, maskaradak, bertsoak, bertso-paperak...) kontuan hartzen badugu. Eta horren guztiaren ondorioz ez da muga garbirik izan ikerketa filologikoen eta literatura azterketen artean, ez da bereizketarik egin balio filologikoa zuenaren eta literatura balioa zuenaren artean.
|
|
|
Etxetik atera eta etxe ondoko kioskoan egunkaria erosi ahal izango duzu.
|
Hori
ere euskaraz. Zure aita edo amak eskolako autobusera eraman zaitu urteetan zehar, eta zure heziketa euskaraz egiteko aukera izan duzu, horretaz baliatu zaren edo ez besterik da.
|
|
|
Hizkuntza kontuetan, batek bere sakoneko iturriko uretik edan behar du, ur hori gustatuko litzaigukeen bezain garbia ez bada ere (euskarak ere baditu orban zikin batzuk gero!), eta ez etiketa inguruan duen botilako ur gardenetik, munduko edozein hizkuntzalarik aski ongi dakien gisa, hori baita hizkuntzalaritzan erakusten den lehenbiziko gauza, ez baita ez kopiarik ez aldakirik jatorrizkoa baino seguruagorik eta fidelagorik, nola baita sehaskako mintzotikakoa, Sarako medikuak zioena niretako bilduz orain. Baina
|
hori
ere euskararen berezitasuna da, nonbait, menturaz salatzen ari naizen euskararen ahuleziarekin zerikusirik baduena. Nik dakidala, beste hizkuntzetan, behintzat, ez baita gertatzen.
|
|
2004
|
|
|
–Euskarak aniztasunaren irudia eskaini behar du. Aingeru Epaltza mintzo zaigu?, errealitatean izan horrela da-eta. Izateko, pentsatzeko eta bizitzeko modu batekin oso uniformatua eta lerratua ikusten da euskararen mundua eta
|
hori
ere euskarak duen arazoetako bat da. (...) Batasuna garrantzitsua da, baina une honetan gehiago kezkatzen nau euskararen inguruko aniztasunak batasunak baino.
|
|
2007
|
|
|
Dinux software librea da eta
|
horrek
ere euskararen ikuspuntutik interesgarri egiten du, kode irekikoa izanik itzulpenak egitea errazagoa baita; kodea itzuli eta berrerabili daiteke, ezer ordaindu gabe. Windowsen kodeak aldiz, badu jabea eta hark nahi izanez gero baino ez dira egingo itzulpenak, diruaren truke normalean.
|
|
|
Horixe, nola ez. Eskubide osoa du euskarak eta euskaldunok
|
hori
ere euskaraz egoteko. Beste kontu bat da ditugun indarrekin lehentasuna ote den.
|
|
|
Testuon hartzailea, orain artekoetan bezala, zuzenbidearen profesionala edota ikaslea da, lehenik eta behin. IVAPek, Euskal Gaien Institutuak bezala, abokatu, epaile edo teknikari euskaldunen esku jartzen dituen itzulpen hauen bidez zuzenbidearen arloa euskalduntzen eta hain garrantzitsua den esparru
|
horretan
ere euskara normalizatzen jarraitzeko borondatea erakusten du.
|
|
2008
|
|
|
Berdea apirilean eta maiatzean da, baina urtearen gainontzeko sasoietan horia, marroia eta gorrixka da. Hori ere Euskal Herria da, eta
|
hori
ere euskara da».
|
|
2009
|
|
|
Egia esan, gazteei eta ikasleei zuzendutako irakurketa bat izatea nahi nuen.
|
Horregatik
ere euskaraz argitaratzea nahi nuen. Baina hainbat enpresarik, exekutibok eta langile deitzen dituztenek ere irakurri dutela badakit.
|
|
|
Hiru euskal irratiez gaindi, ezinbestekoa da Radio Adour Navarre ere aipatzea, Lapurdin kokaturiko irrati
|
horrek
ere euskara erabiltzen baitzuen garai hartan. Radio Adour Navarreren sorrera izan zen guztietan lehena.
|
|
|
Azken orrira iristen naizenean Bizkaiko Foru Aldundiak sartutako orrialde osoko propaganda ikusten dut.
|
Hori
ere euskara bultzatzekoa da, eta euskaraz hutsez jarrita dago. Aldizkaria ixtean, atzeko orrialdean, leku goxoenean eta, pentsatzen dut, garestienean, Kutxaren propaganda, hau ere orrialde osokoa, agertzen zaigu.
|
|
2011
|
|
|
Beste garai eta tenore batekoak dira Euskaltzaindia, Osakidetza, Ertzaintza eta gisa bereko izenak, baina zalantza barik, irakaspen bat zabaldu dute: euskara harrobi ederra da izenak sortzeko, ezin hobea plastikotasun handikoa delako, eta azken finean, esanahiak esanahi, forma ederrak emateko gai da9 Hala izan da eta izaten jarraitzen du, baina
|
horretan
ere euskara terrenoa galtzen doa: gero eta ugariago dira ingelesezko izenak, funtzio hura betetzen10.
|
|
2013
|
|
|
errefrau bildumak baditugu baina ez, esate baterako, garaian bertan egindako balada bildumarik, romancerobildumak diren moduan. Beste alde batetik, ezgaitasunaren diskurtso horrek berak garaiko literatura ereduen araberako emaitzen sorkuntza eta zabalkundea oztopatu behar izan zuen, nahiz eta eremu
|
horretatik
ere euskaraz idatzitako saioen aztarna urri bezain adierazgarriak heldu zaizkigun. Azken batean, biolentzia epistemikoaren eraginpean garatutako literatura baten historia kontatzeko modua bera da auzitan dagoena:
|
|
2014
|
|
|
Gaur egun eraikin bi horietan familia euskaldun asko bizi dira eta beraien parte hartzea handituz doa herrikoekintza kulturaletan... Adibidez, haietariko asko udalak antolatzen dituen euskara eskoletan matrikulatuta daudeberaien seme alabei eta ilobei euskaraz hitz egin ahal izateko eta eguneroko bizitzan lagundu ahal izateko, apurka apurka gune
|
horretan
ere euskararen presentzia nabarituz doalarik.
|
|
2015
|
|
|
Hertzainakekin, bada, bide horri segituko zion, euskaraz rock&rolla kantatzearen bideari. Montoia bera euskaldun berria zen, eta beraz, urrats garrantzitsua izan zen musika estilo
|
horretan
ere euskaraz kantatzen hastea, gerora Rock Radical Vasco izena hartuko zuenaren ernamuin izango zena.
|
|
2016
|
|
|
Orain gure mugikorretatik harago joan eta etxeetaraino ere iritsiko dira; Google Assistant berriak, Google Home mikrofonodun gailu batekin, edozein gauza ahoz egiteko aukera emango omen du. Ea
|
horrek
ere euskaraz dakien.
|
|
2017
|
|
|
Hori da aldizkari horretan azken urteetan arte garaikideari euskaraz dedikatutako artikulu bakarra, baina esan beharra dago argitalpenaren gai aniztasuna kontuan hartuz, poztekoa dela gaiarekin lotutako artikulu bakarra euskarazkoa izatea. 2017rako Ismael Manterola eta Haizea Barcenillaren esku euskal arte kritikaren berrikuspena ere bada abian,
|
hori
ere euskaraz.
|
|
|
Mendearen hasieran Berria argitaratzen duen enpresak (EKT) hainbat eskualdetan Hitza egunkariak sortu zituen, tokian tokiko euskara elkarteekin batera.
|
Horrek
ere euskarazko komunikabideen mapan eraldaketa sortu zuen, hainbat aldizkari txiki Hitzetan integratu baitziren. Adibidez, 2005 urtean Irutxulo astekaria desagertu eta Irutxuloko Hitza agertu zen.
|
|
2018
|
|
|
Alde batetik, diru publikoa ondo bideratu behar zen, ordaindu ondoren berrerabili ahal izateko gauza berriak sortzeko. Baina, beste alde batetik, egunerokoan jabetzapeko softwareak zeukan erabateko nagusitasuna eta erabiltzaile arruntengana heltzeko ere interesgarria izan zitekeen
|
hori
ere euskarara ekartzea.
|
|
2019
|
|
|
Antzeko lanaz gain, uraren estresa orekatzeko erabiltzen dituzte, agidanean, azpiko hosto zimelduak tropikoetako mendietako landare ugarik; esaterako, Andeetako Espeletia schultzii eta Espeletia timotensis. Landareei bezala, ea gertakari fisiologiko
|
horri
ere euskarazko izenen bat jartzen diogun. Proposamenak onartzen dira.
|
|
|
4.2 Sare sozialak, kale berria ueMAko Goizane Aranak eta eneritz Albizuk egindako azterketak erakusten du Ondarroan arau soziala euskara dela. hori dela eta, euskararen kaleko erabilera handiagoa da etxeko erabilera baino. Bada, institutuko ikasleen whatsappeko eta Instagrameko jarduna ikertu eta gero, esan daiteke sare sozialak kale berria direla, eta, gaur gaurkoz, esparru
|
horretan
ere euskararen aldeko arau sozialari eusten zaiola, nahiz eta kale fisikoan baino indar txikixeagoarekin. Izan ere, Ondarroako institutuko nerabeen artean euskararen erabilera 5,27 puntu handiagoa da sare sozialetan etxean baino.
|
|
|
ez dok Amairuren ibilbidea, hala ere, 1972an amaitu zen. Baina
|
horien ondoren
ere euskarazko musika egiten jarraitu zen. hamaika taldek euskal kantagintza Berriko ildoari jarraitu zion, eta berpizte kultural horren oinordekoak izan ziren. Baina horiekin batera, 1970eko hamarkadan" beste iraultza bat sortu zen":
|
|
2021
|
|
|
Nork irakasten die informalki eta formalki mintzatzen?
|
Hori
ere euskarako irakasleen gain uzten da. denbora formal eta informalak sortzen ditu. Baina eskolatik kanpo beste denbora informalik ez bada euskaraz zer?
|
|
|
Nork irakasten die informalki eta formalki mintzatzen?
|
Hori
ere euskarako irakasleen gain uzten da. Edo okerrago suposatzen da gizartean mintzaira horien ikasteko tartea badutela.
|
|
|
Itxaso Etxebarria EH Bilduko legebiltzarkideak HABEk Trebiñun sortu duen arazoa konpon dezala eskatu dio Jaurlaritzari, zonalde
|
horretan
ere euskara ikasteko eskubidea bermatzeko.
|
|
|
Guk protesta egiten genuen: meza mojentzat egin zezatela erdaraz, ateak itxita, baina herriarentzat zabaltzen bazuten,
|
horrek
ere euskaraz izan behar zuela. Euskarazko meza entzutera etortzen ginela eta ez burlarik egiteko.
|
|
2022
|
|
|
Gutxiago, ordea, mintzoa, hizketan, berbetan darabilgun hizkera. Kontua da, gaur egun, ahoz darabilgun estiloari gehiago erreparatzen hasita gaudela, bal io handiagoa ematen,
|
hori
ere euskararen harrobitzat hartuta gaudelako. Joe ra hau albiste ona da neure ustez, zeren azken batean ezpainetan darabilguna da bizi dugun hizkuntza, eta berdin dio euskara, gaztelania edo galego hiz kuntza izan.
|
|
|
Horregatik da adin talde hori EHko eremu guztietan EKE apalena duena. Haatik, Bizkaian eta Iparraldean helduen erabilera ere adinekoen pare mantendu da; bestela esanda, adin talde
|
horretan
ere euskararen aldeko haize berriak ez omen dira igarri. Zergatik?
|
|
|
Atakaz ataka, motel, halaxe duk... Ataken (edo atakeen?) ama izango duk Atacama,
|
hori
ere euskaratik, hara! (hemengoak kunzaz mintzatzen dituk, eta, turismo gidarien arabera, kunza dialekto bat duk, baina ez ditek argitzen zein hizkuntzarena).
|
|
|
Argitalpen
|
horretan
ere euskara enpresan txertatzeko arrazoiak irakur daitezke, esate baterako: merkatu berriak, kalitatea, elementu bereizgarria, kohesioa, aitzindaritza, gizartearekin bat egitea edota gizarte erantzukizuna.
|
|
|
Iruñeko euskaldunon harremanak, bere txikian, txirikordatzeko balio izan du, eta baita Nafarroa Behereko eta Lapurdiko gainontzeko libertimenduetako arizaleekin harreman sare berri bat ehuntzeko ere. Eta sare
|
hori
ere euskaraz trikotatua da.
|
|
2023
|
|
|
«Frantses zorrikeria hori». Bestea oro euskaraz erran zidazun,
|
hori
ere euskaraz, baina hori frantsesez errepikatu: «Cette pouillerie de francais».
|