|
2007
|
|
|
Jakina den bezala, ditugun gobernatzaileek ez dute helduen euskalduntze lana behar bezala ez aitortu eta ez diruz lagundu euskaltegi eta gau eskolentzako dirulaguntzak hasi ziren garai haietatik.
|
Horrek
askotan prekarietate egoeretara eraman du AEK ko irakasleria eta, oraindik orain, askotan AEK ko irakasleak bere lana ahalik eta kalitate handienarekin egiteaz gain, bere burua behartua ikusten du dirua nondik atera pentsatzen eta lantzen, Nafarroako Gobernuan oraindainokoan egon direnek euskararen eta helduen euskalduntze alfabetatzearen kontra egin dituzten sarraskiak azalerazten eta salatzen, ... Uztarri handia da AEK ko irakasleak lotuta izan dituena urteetan eta hori larrutik ordaindu izan dugu eta oraindik orain ere ordaintzen dugu.
|
|
|
Datu hau oso ikusgarria iduritu zait. Egia da esaterako hain zuzen ere beste herrialdeetatik heldu den jende
|
hori
askotan kalean errazago ikusten dela etxean telebistari so dagoen euskalduna baino, baina ziurrenera poltsikuko soziologia egiten hasteko arriskuan erortzen ari naiz eta jarrai dezadan beste alde batetik.
|
|
2008
|
|
|
Nabarmentzekoa da, halaber, komunikazioaren atala. Izan ere, artikuluetan iruzkinak uzteko aukera
|
horrek
asko areagotzen baitu komunikazio arloa (bai gure artean, baita kanpoko irakurleekin ere).
|
|
|
Kasuan kasuko epeak ezarriz, euskara integratzeko taktikak aplikatuz, zaharkitua geratu den hizkuntzen erabilera baztertzaileari bizkarra ematea da helburua. Esan bezala,
|
horretarako
asko dira digitalizazioak zabaltzen dituen aukerak. Batetik kopuru aldetik eskaintza handitzea (irrati telebista sareko kanal berriak; orotarikoak eta xede talde zehatzetara zuzenduak; genero, programa eta formatu desberdinak erabili).
|
|
|
" Esperientziak erakutsi eta erakusten digu, Europan batez ere, gai honetan ez dela egokia aukeraketaz hitz egitea, baizik eta, oro har, mendekotasun egoeran dagoen hizkuntza komunitate batekiko indarkeriaz (eta ez beti sinbolikoa), bai eta indarkeria horrek eragiten duen irudikatze prozesu estigmatizatzaileaz ere. Prozesu horren amaieran, hain zuzen, komunitate jakin
|
horretakoek
askoz gehiago sufritzen dute, beren hizkuntza historikoaren erabilera normalak desagertzen direla ikusten baitute, beraiek hori hautatu gabe. Hala ere, esan beharra dago desagertze hori epe luze edo oso luzean gertatzen dela" (Boyer 2007:
|
|
2009
|
|
|
Denbora izan liteke, besteak beste, muga iturri nagusietako bat. Oraingoz urte t’erdiko epea jarri da proba egiteko eta EHSk aurrera begira zer izan behar luken ikusteko, eta zaila da epe
|
horretan
askoz ikersaio gehiago aldi berean bideratzea. Datuak identifikatu, diskriminatu, sailkatu eta prozesatzeko lanak orduak eskatzen ditu, eta pauso horiek ezin dira besterik gabe gainditu.
|
|
|
Elebakarren marka
|
hori
asko interesatzen zait niri, interpretazioak zein nahi direlarik ere. Nik zentzu jakin batean garatu nahi dut neurea.
|
|
2011
|
|
|
batetik" diglossia in the classical sense of Ferguson (1959)" hartu du, eta bestetik (ez du hala esaten baina, guztiok dakigunez, gumperz en eta, bereziki, Fishman-en)" diglossia in the sense of functional compartmentalization of distinct languages". Barne diglosiaren eta kanpo diglosiaren arteko banaketa
|
horretaz
asko idatzi da han hemen. gu, ezinbestean, bigarrenarekin interesaturik gaude hemen eta orain. euskara erdaren elkarbizitza molde egonkorrak baldin baditugu aztergai, ez euskal aldaera diferenteen arteko esparru (fisiko edo soziofuntzional) posibleen banaketa, bistan da gumperz en zabalkunde kontzeptualaz baliaturik Fishman-ek 60ko hamarkadan eskainitako konstruktua (eta gero, aldian behin, konst... Labur bilduz:
|
|
2012
|
|
|
Geroz eta indibidualistagoa den jendarte honetan, beste kulturetako herritarrekin dagoen harremanari dagokionez, esan daiteke ez dela oso oparoa. Modu pertsonalean harremanak daudela ezin uka, baina jendarte mailan, orokorrean, bide
|
horretan
asko dago egiteko oraindik:
|
|
|
" zuk euskaraz hitz egiten duzu eta asko duzu irabazia". José Ignacio Esnaolak dio berak euskara jakingo balu bere bezero euskaldun guztiekin erabiliko lukeela," euskaldunen artean sortzen den enpatia ikusten dudalako, eta
|
horrek
asko laguntzen diolako pertsuasioari".
|
|
|
Herri horietan, euskaldunak oraindik nagusi dira demolinguistikoki, baina nagusitasun
|
hori
asko ahuldu da urteen joanean, eta, bereziki, neurtutako azken 6 urtetan.
|
|
|
Euskaldunen dentsitatea jaitsi egin da, erdaldunena igo. Herri horietan, euskaldunak oraindik nagusi dira demolinguistikoki, baina nagusitasun
|
hori
asko ahuldu da urteen joanean, eta, bereziki, neurtutako azken 6 urtetan. Ama hizkuntza euskara dutenen kopuruak ere behera egin du nabarmen.
|
|
|
Langileen arteko erabilerari dagokionez, egoera askotarikoak daude, egoera nahasiak ematen dira. Enpresa handi edo ertainetan langile guztiak ez dira euskaldunak eta
|
horrek
asko baldintzatzen du beraien arteko euskarazko erabilera, nahiz eta langileen arteko euskararen erabileraportzentajea handiagoa izan beste eskualdetako enpresa askotan baino.
|
|
|
Hala ere, herri horietako eskolek harreman estua edukitzen dute bertako gurasoekin, herriko eragileekin.
|
Horrek
asko erraz dezake egitasmo bateratuak bideratzea, egoeraren hausnarketa parketatzea. Eskola
|
|
2013
|
|
|
Orduan da zuk lehenengo hitza euskeraz egittia.
|
Horrek
asko egitten dau".
|
|
|
Gure ustez, kalean euskaldunak trinkotuagoa gaudela pentsatzeak badu bere zentzua; enpresetan ez bezala, kalean elkarrizketarako solaskideak neurri handi batean guk aukeratzen ditugu, eta aukeraketa horretan hizkuntza gaitasunak ere eragiten duela uste dugu. Enpresan, aldiz, lanpostuak markatzen ditu lan harreman gehienak eta
|
horrek
asko zailtzen du euskaldunen trinkotzea.
|
|
2014
|
|
|
Tarteko zenbaki horretatik behera 14 item aurkitzen dira, eta kontuan izanda 20 galdera daudela blokean,
|
hori
asko da.
|
|
2015
|
|
|
Zerbait itsusia, ederra, baliagarria, baztertzailea edo dena delakoa den ustea. Euskara oso zaila da, hizkera asko aldatzen da herri batetik bestera, eta
|
horrek
asko zailtzen du... horrelako ideiak edo erabat aurkakoak edukitzeak eragin zuzena du jarreran. Ziurrenik hizkuntza bati buruz nik informazio edo ezagutza handia baldin badut, zailagoa izango da kontrako jarrera izatea.
|
|
|
Hor euskara dakigunok daukagu giltza, besteek egiten dutenaz arduratu bai, baina geuk geurean, behintzat.
|
Horretan
asko daukagu ikasteko katalanengandik, haiek ere guk bezala hizkuntza mendekotasuna egunero praktikatzen baitute. Zergatik egiten zaigu, bada, horren zaila euskarari eustea euskaldun hartzaileekin, hau da, hitz egiteko gai ez direnekin edo gai sentitzen ez direnekin, edo are euskaraz mintzatzeko gogorik ez dutenekin?
|
|
2016
|
|
|
Guztira 151 elkarrizketa direla, oso nekeza da aldagai bakoitzaren aldaera bakoitzaren kopuru adierazgarriak izatea. Eta
|
horrek
asko mugatzen du behar bezalako ondorioak ateratzea.
|
|
|
Ez batean ez bestean.
|
Horregatik
asko eta asko euskaldun bezala agertzea nahiago dute. Euskaldun besterik ez.
|
|
|
Aldaketa
|
horretaz
askotan egin dut berba lankide askorekin, eta esan behar dut funtsean azalpen berdintsua darabilgula: euskararen indar normatiboaren galera aipatzen dugu, euskara gero eta hautazkoagoa delarik, ikasleek ez dutela harreman formaletatik at euskara hautatzeko inongo beharrik, ezta premiarik.Ezarri genuke premia hori unibertsitate curriculumean?
|
|
2017
|
|
|
Jendearen identitatean hautsi ez den tarte hori izatea nahiko garrantzitsua da// gure aurreko belaunaldiekin gure arbasoekin lotura bat dugula sentitzen dugunontzat eta horrenbestez nahiko filosofikoa da eta ez nau asko kezkatzen egunerokoan baina hala ere em de facto lotura
|
hori
askoz baliotsuagoa da hautsi gabe baldin badago hautsita badago baino Man uhartean gertatu bezala adibidez (G15, 60). 7 baliteke Gaeltacht eremuko hizkera idealizatuta egotea baina, hala ere, hiztun berri askori beren aukeretatik kanpo dagoela edo ezin iritsizkoa dela iruditzen zaie. hiztun berri askok Gaeltacht eremuko hizkeraren mailara iristeko ahaleginei buruz hitz egiten dutenean, adierazten...
|
|
2018
|
|
|
Hauen egitekoa zen ahobiziei bidea erraztea, euskarazko komunikaziorako gutxieneko baldintzak sorraraziz. Bide
|
horretan
asko aurreratu da, baina ez nahi adina.
|
|
2019
|
|
|
Arnasgunetik kanpora (unibertsitateak dauden hirietan, campusean bertan etab.) babes-leku euskaldunak behar dira. bizi izatea erakargarriago izango da2 zoriontasunaren gai
|
hori
asko zabaltzen ari da gizarte mailan, unibertsitatean (berariazko ikasketak sortzen ari dira horren gainean) eta maila politikoan (uaen" minister for happiness" postua sortu zen 2016an aljazeera 2016). hori esanda, beste hau ere erantsi behar dut: txostenean mikel zalbidek aipatzen dituen erronka demolinguistikoa eta sozioekonomikoa are funtsezkoago dira agian. umerik gabe ez dago etorkizunik eta arnasgunean gelditzeko bitarteko materialik (lanik etab.) ez baldin badago alferrik dira gainerakoak. osaera soziokultural berriak (eta, oro har, gaur egungo bizimoduak) gazteak arnasguneetatik ateratzea eskatuko (dagoeneko eskatzen) du maiz. arnasgunetik kanpora (unibertsitateak dauden hirietan, campusean bertan etab.) babes-leku euskaldunak behar dira (kafe antzokia bezalakoak, etab.) horregatik:
|
|
|
Beste zenbait elementurekin batean (ez haien aurretik eta ez haien ondoan) lehentasun osokoa da eta, beraz, lehentasunezko trataera zor zaio. arnasguneei, eguneroko euskal jarduna nagusi deneko ingurumen geoterritorialei, bizirik eutsi behar zaie kosta ala kosta. Bizirik eutsi eta, kikek argi dioenez, plano geofisikoan zein soziofuntzionalean zabaldu.
|
hori gabe
askoz zailagoa izango da euskarari XXI. mendean bizirik eustea; are zailago indarberritzea eta, guztietan zailenik, eguneroko mintzabide arrunt gisa galdurik dagoen ingurumenetan euskara berpiztea, espezialistek revernacularization diotena4 Bizirik dagoenari bizirik eustea, errazagoa izateaz gainera, etekin hobekoa da askoz. Funtsezkoa da, horregatik arnasguneen lehentasuna begien bistan izatea.
|
|
|
Aurreko hamarkadetan bezala, gainera, testuinguru politikoari lotutako abestiak egiten jarraituko dute musikariek. Areago, hamarkada
|
horretan
asko hazi ziren kantuetako aldarrikapenak (del Amo 2016, 109). Garaiko komunitate kontrakulturalaren beste oinarrietako bat hori izango baita:
|
|
2020
|
|
|
Erakunde publikoek erabat egiten dute beren komunikazioa ele bitan, eta
|
horrek
asko lagundu du euskarak balio komunikatiboa irabazten. Beren lanarekin eta medioekin besteentzako eredugarri bilakatu dira.
|
|
|
Pasartearen hasieran erabilitako esaera zaharrari tiraka, izena bera bezain garrantzitsua da irudia, izana bera baldintzatzen baitu. Koronabirusaren krisiak
|
hori
asko nabarmendu du.
|
|
2021
|
|
|
Euskararen gaitasunarekin hasteko, aipatu behar da EuskarAbentura hasi aurretik, oro har, parte hartzaileek gaitasun altua zeukatela eta gaitasun
|
hori
askoren kasuan igo egin dela EuskarAbenturaren eraginez, datu aitortuen arabera. Hain zuzen ere, 2018ko espedizioa amaitu eta urte erdira egindako galdetegiaren arabera, parte hartzaileen% 48ren gaitasuna igo egin da (maila ezberdinean),% 45ena mantendu eta% 7rena jaitsi.
|
|
2022
|
|
|
Are, irudi
|
hori
asko indartzen dute asoziazioetan gailendu diren euskal hiztunaren irudi prototipikoak: euskal hiztunak abertzaleak dira gehiengoaren gogoan, baita atseginak eta arduratsuak.
|