|
2003
|
|
|
Eginbidean zuen nobelaren lehen kapitulu biak Eusko Jaurlaritzako bekadeialdi batera bialdu zituen, non epai-mahaiak erabaki zuen beka F. Krutwig-i ematea. Erabaki
|
horrek
asko nahigabetu zuen gure biografiatua eta, bere euskarazko literaturgintzari berak uste zuen estimaziorik ematen ez zitzaiola ta, bidean zeukan elaberri luzeori gaztelaniaz garatzea erabaki zuen. Haserre hori, azalekoa barik, sakonekoa zen agian:
|
|
|
Egoera erosoago horretan, Sorbonako unibertsitatean matrikulatu zen zientzia adarrean; zientzia zehatzak, matematika eta fisika ikasten zuen denbora berean frantses hizkuntza ere sakontzen zuela.7 Sorbonan Cambridge eko antzeko ikasketa sistema ei zegoen, ikasketa gidatua eta nork bere kabuz lan egin beharrekoa.
|
Horrek
asko lagundu ei zion, gero atzera Madrila bihurtu zenean Espainian lizentziatura abantailaz atera ahal iza5 Baliteke frantses ikasten Gernikako agustinoen ikastetxean hasi izana.
|
|
2005
|
|
|
Ahiztaren atzamarra bere bihotzeko zaurian teink egiten sentitzen dau orain Emiliak. Hori zauri hori haragibarritzen eukan Emiliak, guztiz haragibarrituta esango eukean, baina bihotzeko haragiaz,
|
horrezaz
asko dakienek dinoen bezala, eskakizun handiko tentsino egoeratan, behin zauritutako bihotza ez da harrezkero horren haragitsu. Urte batzuk lehenagoko jazoera haragi bizian agertzen jako barriro be.
|
|
2007
|
|
|
Zelan sentiduten ziran adierazteko be erabilten eben pinturea. Duda barik, pentsetan hasita,
|
horrek
asko erraztuko ebazan hartu emonak.
|
|
|
Gehienetan galdera ikurra baino ez itxi arren. Eta
|
hori
askotan egin zeinkean gauzarik gorena izan daiteke. Eta pozik zoaz.
|
|
2009
|
|
|
Umeen ahultasunak, helduen sendotasunaren aldean, tratamendu bereziak eskatu ditu kasu batzuetan. Antzina seinen heriotza kopurua nahiko handia zen, eta
|
horrek
asko larritzen zituen gurasoak, gaixotasunen aurrean. Beste gaitz batzuk, ostera, heldutasunean arriskutsuagoak dira seintzaroan baino.
|
|
2011
|
|
|
An egon san, Torresarrien egon san antxiñe indde, arripilloa bakarrik, baia ondo indde, ta Torresarra gero jausi in sen. Torresarran aspidxe san Paradako Landa, ixena, basue. Gero euen Mugarrigane,
|
ori
askok estakidxe: Egon nas Paradako landan.
|
|
|
Alde batetik kostaldeko eta itsasadarreko arrantza; bestetik, azken mendeetan merkataritza ontzietara Busturitik joan izan dan jente ugaria. Batez be 1936ko gerratearen ostean, nekazaritza, abeltzaintza eta artzaintzatik joakera handia gertatu zan edo merkataritza ontzietara edo Ameriketara, nahiz mobimentu
|
hori
askoz lehenagotik hasita egon, bai Busturian, bai hurreko kosta herrietan. Busturiarren amesak batzuk edo besteak zirala, azken baten itsasoa izan da azken mendeetan bizibidea topetako Busturitik gehien jarraitu dan bidea.
|
|
2012
|
|
|
Kumak arotzak eginikoak zñ' an, egurrezkoak, eta balantziñe eukien; ama eskuakaz beste zeregin batzuetan ebilen bitartean, kadereagaz eragiteko modukoak. Zumitzezko moisesa bere baegoan, ziezkoa, baina
|
hori
askoz be txikerragoa zan. Koltxoiak lastozkoak ziran eta ganean izarak ipinten jakozan.
|
|
|
Oilaskoak, arrautzak eta indaba tolosanea saltzen ziran plazan ondoen eta prezio altuenean. Patatea, frutea, indaba gorria eta zuria, sasoiko jeneroa... bere ondo saltzen ziran, baina
|
horretarikoa
askok eukienez, beti merketxuago. Plazarako jenerorik onena aukeratzen zan, hori izaten zalako askorentzat dirua irabazteko era bakarra.
|
|
2015
|
|
|
Nomenklatura arazoak gorabehera, atzean dagoen eztabaida, neurri batean behintzat, literatur sistema eta literatura nazionalari buruzko kontzepzioari dagokio. Horren inguruan gehiago luzatu zen Gabilondo aipatu liburuan (1719) eta ez da lan honen helburua eztabaidan sakontzea baina aipa dezagun behinik behin, kontzepzio
|
horrek
asko izaten duela gehienetan (Potten eta Estibalitz Ezkerra kasu) ikusmolde hegoaldezentristatik; hots, mugimendu kontzeptuala espainieraz idazten duten idazleak euskal literaturan sartzeko egiten dela funtsean. Ikustea besterik ez dago Potten aipatzen ziren erdaraz idazten zuten euskal idazleak espainieraz idazten zutenak zirela, eta Ezkerrak idatzitako eskuliburuan frantsesez (eta zer esanik ez ingelesez) idazten duten idazleen tartea nabarmenki murritza dela espainieraz idazten dutenen aldean.
|
|
|
Lur ekook espainolistatzat eta komunistatzat hartzen gintuzten eta arrazoi askorik gabe egia esan. Guk Arestiren zama generaman gainean eta
|
horrek
asko markatzen gintuen. " Sui generis" ginen gu komunistak, bueno," nostri generis" esan nuke; eta espainolistak, inondik ere ez.
|
|
|
Urak lurpetik doazanean, ez dakizu zein dan hartzean daben bidea. Nik krisialdi horretan
|
hori
asko sufridu neban eta horregaitik erabagi neban urtetea.
|
|
|
goizeko zazpiretan jagiten gintzazan, garbiketak egin, gero kapilara joan, han otoitzak egin, gero hitzalditxo bat emoten euskun zuzendariak, gero mezea, eta meza ostean, gimnasia geunkan, hogei minutukoa beste seminarioetan ez zan hori egiten, nahi hotz, nahi bero, eta beti mangutsik.
|
Hori
asko jagoten zan, beharrezkoa zala osasunerako eta. Gero armozau eta goiz guztia klaseak emoten errekreoagaz.
|
|
2017
|
|
|
Kontua da, hainbeste langileri ordaintzeko asko saldu beharra egoala eta hemengo bezeroekin bakarrik ez zala nahikoa. Gainera, herrietan batez be, dendak esklusibea eskatzen eben eta
|
horrek
asko mugatzen ginduzan. Guk erropa onak egiten genduzan, kalidadekoak.
|
|
2019
|
|
|
Berdintasunaren Feminismoak indarkeria batik bat gizarte egituren ondorio bat dela dio, eta
|
horrek
askotan, indarkeria sinbolikoari bidea egiteaz gain, indarkeria egoerak sorbidean jartzen dituela. Beraz, emakumeenganako indarkeria gutxituz berdintasun handiagoa lortuko litzateke.
|
|
2021
|
|
|
Lehenik eta behin, pareta bat bertan behera bota banu bezala gero irakaskuntza prozesuaz gozatzeko. Beste gai batzuekin ikasleak motibatuago egoten dira eta
|
horrek
asko markatzen du gai baten abiapuntua. Literaturarekin, egia esan, zerotik hasi beharrean hasten naizela iruditzen zait.
|
|
|
Kontra egiteko bada ere, kontra egitea irakaslearekin bidaiatzea da, eta bidaiarik gabeko ikaskuntzarik ez dago. Ikasleen feedback
|
hori
asko gustatzen zait". (LIR2)
|
|
|
|
Horri buruz
asko hitz egiteaz gainera, asko exijitzen zaio nerabeen jarrerari. Galdetutako protagonisten artean, jarrera aktiboa, parte hartzailea, irekia eta kritikoa da gehien errepikatzen diren terminoak:
|
|
|
" Gure sasoian ere, ni neu oso gutxi irakurtzekoa nintzen, ez bazan derrigortuta eta horrela, eta gerora egin naiz irakurle. Badakit ze genero gustatzen zaidan, ze mundutan ibili, ze obratan ibili, eta
|
horrek
asko lagundu nau. Ikasleei beti esaten diet haien genero literarioa topatu behar dutela, non mugitu, edo ze autore jarraitu.
|
|
|
Ikasleek ere horren lekukotza ematen dute, eta azaltzen dutenaren bidetik, literaturarekiko esperientzia oso desberdin bizi dute izandako irakaslearen arabera, eta
|
horrek
asko markatzen duela adierazten dute (LI6, LI7, LI9).
|
|
|
dioenez, diziplina edo jakintza arloa kontzeptu zabalagoa da, eta, horregatik, HHn zein LHn ez da horrelako arazorik egoten horiek proposamen diziplinanitzetan integratzeko. BHn, aldiz, ikasgaiaren esparrua hertsiagoa dela esan izan da arestian, eta
|
horrek
asko zailtzen du, ondorioz, ikasgaien arteko lankidetza horrelako metodologiei begira. Hartara, gaur gaurkoz, Euskal Herrian ikasgaiak desagerraraztea edota, nolabait, haustea zaila den arren, euren mugak zabalduko eta lausotuko dituen ikuspegi batera iragan behar dela defendatzen du, eta, bere ustetan, hor literaturaren didaktikari aukera interesgarriak zabaltzen zaizkio.
|
|
|
" Nik ere nahi dut dastatu, nik ere nahi dut". Nahi ala ez ereduaren bitartez asko ikasten da, nik
|
horretan
asko sinesten dut". (BIR1)
|
|
|
Batzuetan irakurri ere ez.
|
Horregatik
askori ez zaizkie gustatzen tertuliak, gehiago azterketak, azterketak eginda daudelako, erantzunak hor daude eta kito". (MIR1)
|
|
|
Gugana etorten zan, galoiak boltsikoan sartuta, eta geugaz kantetan eban Boga boga. Kanta
|
hori
asko gustetan jakon, eta baita Ikusi mendizaleak be. Gaintzako Iñaki Dorronsorok mosu gitarrea joten eban, eta harexen laguntasunagaz kantetan genduzan kantak, geure artean.
|
|
|
Ugala ez jakon heltzen garrian lotzeko lekura. Aidean ginoazala, hegazkintxo
|
hori
asko mobitzen zan, eta bildur handia pasau genduan. Jose Mariri itzelezko izualdia sartu jakon, eta haren ostiotsak abioia geratzeko esaten!
|
|
|
Behar batzuk gizonezkoek egitekoak ziran eta beste batzuk, andrazkoek egin beharrekoak.
|
Horretaz
asko konturatzen nintzan, ze gurasoakandik etorten zan bereiztasuna.
|
|
2023
|
|
|
Arratzuko kasuan Gernikan. Oraindino be ohikoa da hiletak eleizan egitea, gorpu eta guzti, pandemiaren ostean
|
hori
asko mehaztu bada be. Hildakoari agur egiteko eta haren ondokoei babesa emoteko balio dau ekitaldi horrek.
|