|
2023
|
|
|
Tributua da legean oinarritutako betebehar edo eginbeharra, azken horrek ordaintze ahalbidearen printzipioa errespetatu behar duela; hortik, ordea, ezin ondoriozta daiteke ekonomia ahalbidea zerga egitatearen karia denik. Argiago esateko, zerga egitatea gauzatzeak ez du tributu betebeharra sortzen, baina gauzatze
|
horrek
Administrazioak tributu prestazioa eskuratzea justifikatzen du, sarrera edo eskuratze hori lortzeko erabili behar diren prozedurak gorabehera. Egin eginean ere, sarrera hori lor daiteke osorik ala zati batezzerga egitatea gauzatzeaz batera, geroago (likidazio egintza burutu ostean), edota aurretiaz (PFEZn bezala, atxikipen eta zatikako ordainketak direla bide).
|
|
|
Tributu araua aplikatzeko gatazkan edota itzurpenaren aurkako klausularen kasuetan (foru arauek erabilitako terminoekin esanda) arau haustea gauzatzen denean, Arabako eta Gipuzkoako TFAOek (eta TLOk) ezarri dutenez, kontrakoa frogatu ezean, ez da erantzukizunetik askatzeko arrazoi bezala onartuko behar besteko arreta jartzea, ezta arauaren zentzuzko interpretazioa ere. Gure aburuz, horrela da tipoaren definiziotik bertatik funtsezko berdintasuna behar delako, betebeharpekoaren kasuaren eta hirugarren baten kasuaren artean azken
|
horri buruzko
administrazio irizpideak aurretiaz argitaratu badira guztion ezagutzarako, aitorpen edo autolikidazioa aurkezteko epea amaitu aurretik.
|
|
|
Arabako eta Gipuzkoako TFAOen 115 artikuluaren arabera, eta Bizkaiko TFAOren 117 artikuluaren ariora, tributu aitorpena agiria da; agiri hori dela bide, betebeharpekoak Tributu administrazioari adierazi edo aitortzen dio tributuak aplikatzeko garrantzia duen edozein egitate burutu duela. Esangura zabalean, autolikidazioa ere aitorpen mota bat da,
|
horren bidez
Administrazioari zerga egitatea gauzatu duenaren berri ematen baitio zergadunak, nahiz eta, horrekin batera, zorra ala itzultzeko edo konpentsatzeko kopurua zehazteko behar diren kalifikazioa eta zenbaketa egin.
|
|
|
Horiek horrela, halako egintzen aurka egiteko ekimena administratuari dagokio egintzaren baliozkotasuna zalantzan jarriz gero. Beste alde batetik, modu
|
horretara
administrazio antolamendura, oro har, eta tributu antolamendura, bereziki, EKren 24 artikuluak aldarrikatutako benetako babes judizialaren konstituzio printzipioa ekarri da. Epaitegi eta auzitegietara jotzeko eskubideaz gain, printzipio hori mamitu behar da administrazio bidean berrikuspen prozedurak ezarriz baldin eta betebeharpekoak aurkeztutako eskakizunei azkar eta berehala erantzun egokia ematen bazaie, eta eztabaida horiek administrazioarekiko auzi jurisdikzioan epaitzeko aukera ezerezean utzi gabe.
|
|
|
Bigarren bidea, borondatezkoa, berraztertze errekurtsoa da eta, azken buruan, erreklamazio ekonomiko administratiboa dugu. Hirugarren bide hori Finantza zuzenbidearen berezitasuna ez ezik, administrazio egintzak berrikusteko biderik erabiliena ere bada;
|
horren bitartez
administrazio bidea agortzen da eta Administrazioarekiko auzi jurisdikziora jotzeko bidea zabaltzen du. Errekurtso horiek aztertzeko, aintzat hartuko ditugu hiru Lurralde Historikoetan aplikatzen diren arautegiak soilik, alderdi askotan lurralde erkidean xedatutakoaren berdina izan arren.
|
|
|
Behin Aurrekontuen Foru araua onetsi eta gero, aurrekontuak betearazteko fasea hasten da eta fase
|
hori
Administrazioari dagokio, aurrerago esan bezala. Hala eta guztiz ere, gerta daiteke ekitaldiaren barruan gastu berriak sortzea, eta Batzar Nagusiek berriro esku hartu behar izatea, hasierako aurrekontuak aldatzeko foru arauak emanda:
|
|
|
Interesduna ebazpena betearazteko emandako egintzekin ados ez dagoenean, betearazpenaren aurkako errekurtsoa aurkeztu ahal izango du. Baieztapen hori ikusita, badirudi ezin dela errekurtsoa erabili Administrazioaren jarduterik ez dagoenean edota ebazpena ez denean betearazi, Administrazioak ebazpena betearazteko egintzak hilabeteko epean jakinarazi behar dituela (TFAOen 244.3 artikulua) dakigun arren, ebazpena
|
hori
Administrazioaren erregistroan sartu denetik aurrera.
|
|
|
Tasaren kasuan, egitate
|
hori
Administrazioaren jarduketa zehatza da, pertsona jakin batentzat onura edo abantaila berezia dakarren edo pertsona hori bereziki ukitzen duen jarduketa (adibidez, obrak egiteko behar den lizentzia Udalak ematea). Kontribuzio berezien kasuan, aldiz, Administrazioaren jarduketak pertsona talde zehatz batzuei dakarkie onura berezia (ulerbidez, kale bateko argiak instalatzen direnean).
|
|
|
Legearen 140.1 artikuluaren e) letran hurrengoa adierazten du: " Koordinazioa,
|
horren arabera
Administrazio Publiko batek, eta bereziki, Estatuko Administrtazio Orokorrak, gai baten ondorioz ukitutako administrazio publiko ezberdinen jarduera koherentea bermatzeko betebeharra izango du emaitza amankomun bat lortzeko, konstituzioak edo antolamendu juridikoak horrela ezarri duenean".
|
|
|
Finantza zaintza zaintza egoera horretatik batetik hasten zen eta egoera
|
hori
Administrazioarekiko Auzibideko Probintzia Auzitegiak adierazi behar zuen, ebazpen baten bidez. Hortaz, zaintza espedientea judizializatzea zekarren. Zaintza espedientea Ogasun Delegatuak hasten zuen, egoeraren berri zuenean, udalaren hartzekodunen batek salatzen zuenean edo herritar batek salatzen zuenean.
|
|
|
AEFJLOren 13 artikuluak zor publikoaren muga —gehiegizko defizitaren prozedurari buruzko protokoloaren arabera zehaztua— ez gainditzeko betebeharra ezartzen du, eta ezin du BPGaren %60 gainditu. Muga
|
hori
Administrazio publikoen artean banatuko da, eta %3koa izango da toki korporazio guztientzat. Ministroen Kontseiluak 2020/02/11ko bileran hartutako erabakiaren bidez, eta AEFJLOren 15 artikuluan ezarritakoarekin bat etorriz, aldirako zor publikoaren helburua finkatu da, eta honela zehazten da toki erakundeen sektorerako:
|
|
|
...istratiboak, zerbitzu publikoen emakidadunek emandako egintzei dagokienez, baldin eta horiei emandako administrazio ahalak erabiltzea badakarte, bai eta emakidadunen beren egintzak ere, jurisdikzio ordena honetan zuzenean errekurritu badaitezke, dagokion legeria sektorialaren arabera. Administrazio publikoen ondare erantzukizuna, jardueraren izaera edo harreman mota edozein izanik ere, eta arrazoi
|
horrengatik
administrazio horiek ezin izango dira auzitara eraman jurisdikzio ordena zibilean edo lan arloko jurisdikzioan, nahiz eta kaltea gertatzean partikularrekin batera egon edo erantzukizun asegurua izan. Legeak berariaz esleitzen dizkion gainerako gaiak.
|
|
|
Bestalde, ekonomiaeta finantza arloko autonomiaren mugekin lotuta, gai klasiko bat planteatzen da, Estatuaren edo erakunde publikoen ondarea beren administratzaileen aurrean babesteari buruzkoa. Defentsa
|
horrek
Administrazio publikoen xedatze botereak mugatzera darama, eta aukera kontrolaren mende ere bai.
|
|
|
" Ezin du ahaztu udalbatza demandatzaileak kontrol horiek administrazio antolaketa publikoaren —Interes orokorren zerbitzura dagoena— Beharrezko batasun eta koordinazioaren ondorio direla. Antolaketa
|
hori
administrazioen sistema batek osatzen du, eta ez horien konkurrentzia hutsak, non koordinazioeta kooperazio printzipioek esanahi berezia duten herri administrazio ororen existentziaren arrazoi bakarra bermatzeko ezinbesteko tresna gisa: interes orokorretarako zerbitzua, eta interes orokor horiek, kasu zehatz honetan —Beste batzuetan bezala—, lurralde antolamendu ekonomiko estuak, gehiegizkoa den heinean, lurralde antolamendu ekonomiko hori" 465.
|
|
|
Ez dugu ahaztu behar, KAren 4/ 1981 Epaiak beren beregi aitortzen duenez, ondarearen babesa kontrolatzeko moduko jarduera dela: "... ekonomiaeta finantzaarloko autonomiaren mugekin lotuta, gai klasiko bat planteatzen da, Estatuaren edo erakunde publikoen ondarea administratzaileen aurrean babesteari buruzkoa, eta defentsa
|
horrek
Administrazio publikoen xedatze botereak mugatzera darama". Argi dago, beraz, ondareari dagokiona ekonomiaeta finatza jardueraren esparruan sartzen dela.
|