|
2001
|
|
|
Sail eztabaidagarria da, beharbada, aurkezten dugun hau, ispilua ez baita aise eta usu agertzen idazle bion poesia lanetan eta bai, aldiz, ipuingintzan.
|
Horregatik
Atxaga eta Sarrionandiaren poesia lanak aztertu ditugu bertan, baina inon baino gehiago aipatuko da hitz lauzko lana. Poesian gutxi agertzen bada ispilua, zergatik aipatzen dugu, ba?
|
|
2002
|
|
|
Obra esperimentala denez, ez da harritzekoa autore inplizituak ohar batean amaiera desberdinak iradokitzea edo narratzailea" mutuen hirian" bizi dela jakinaraztea. Isiltasunaren poetika
|
horrek
Atxagak 1978an argitaratu zuen Etiopia poemarioan izan zuen adierazpenik beteena, kritikariek euskal poesia modernoaren kanontzat hartu duten testuan.
|
|
2015
|
|
|
Gai
|
horretan
Atxagaren alde batetik, eta Izagirre eta Saizarbitoriaren bestetik, iritziak ez datoz bat. Halaxe dio Izagirrek euskal klasikoen inguruan.
|
|
|
Deigarria da nola argudiatze
|
horretan
Atxagak poesia prosarekiko azpimaila batean ipintzen zuen. Poesiarekin lotzen zituen gaztetako saiakera literario goiztiarrak, prosa konplexuagoa dela azpimarratzen zuen(" poemagintzaren ugaritasuna prosaren zailtasunean ere bilatu behar dela"), hizkuntza ez garatu edo ez oraindik literario batentzat errazagoa dela poesia idaztea...
|
|
|
Poesian, antza, nahiko ondo zegoen egoera 1980 hartan, baina nobeletan oraindik herren. Potten ere agertu zuen ideia
|
hori
Atxagak Kritiko literarioen aideplano konplexuaz eta beste zenbait arazo xelebrezen ikusi dugunez. Oh!
|
|
|
" Azpitik talde indartsuenaren haizea dabil hauspotzen dirudunena etab planteamendu hori, bai, hor dator gure anai burjesa".
|
Horren aurrean
Atxagak, Ustelako manifestu fundazional haren ildotik, literaturaren autonomia aldarrikatzen du. " Literaturan, lehenengo gauza literatura egitea da (jauna jauna, zenbat aldiz)".
|
|
|
Horretaz aparte, argitaletxe egitasmoaren inguruko arazoak esplikatzen zituzten. Elioten itzulpena argitaratzeko zailtasunak ikusita zenbaki editoriala lortu ezinik jarraitzen zuten argitaletxea sortzearen ideia alde batera uztea erabaki zuten, eta
|
horren ordez
Atxagaren lehen poema liburua, Etiopia, argitaratzea auto edizio modukoan. Ekainaren bigarren asterako salgai egotekoa zela eta 200 pezetako prezioa izango zuela.
|
|
|
Jakina, inork pentsa lezake Saizarbitoriak izenik eman gabe aipatzen duen idazle
|
hori
Atxaga dela, edo bera ez bada ere asteasuarraren praktika literarioa kritikatzeko aipatzen duela. Izan ere, Atxaga kontraesan batean egokitu dela dio Apalategik, euskarazko obra originalak espainierara berak itzultzen dituelarik108," Atxagaren mezu literarioaren hartzailea bikoitza" (1998, 72) dela, hots, euskal irakurlea eta espainiar esparruko irakurlea.
|
|
2017
|
|
|
Bestetik, nazioarterako sarbide hori euskal literaturarentzat ia esklusiboki espainiar literatur sisteman zeharrekoa izanik, Atxagak meneko agertu behar izan du espainiar literatur sistemak Euskal Herriari nazio izaera ukatzeko tradizionalki erakutsitako jarreraren aurrean, ate horiek ireki zekizkion bere burua nabarmen espainolizatuz, modu zuzen bezain familiarrean esanda. Uste dut gorago garatu dudan Obabakoak en gaineko irakurketak ezinbestez bultzatzen nauela debate
|
horretan
Atxagaren alde egiteko, arestiko kritiken desegokitasuna seinalatuz.
|
|
|
Honela azaldu du Gabilondok Obabakoak ek izan zuen arrakastaren giltzarria: " euskal komunitatea esentzia magiko berri baten inguruan ardazturik itxuratu zuen Euskal Herria" beste" exotiko modura aurkeztu zen." 75 Argudioari jarraituz, Obabakoak eko exotismoa hainbestetan aipaturiko giro errural mitiko magiko
|
hori
Atxagak nahita eginiko aukera litzateke metropolietako merkatu moderno eta sofistikatuek bere literatura eros zezaten. Atxagaren arrakastak aldez aurretik eginiko kalkulu horri jarraitu ziolako iradokizunaren aurrean, susmagarria iruditzen zait, batetik, Atxagak aukeran beste proiektu akaso jatorrago batzuk izan zitzakeelako ideia kalkuluaren iradokizunetik eratorria, bazterrean utziko zituenak arrakasta berme nahikorik ez zielako ikusten; bestetik, hain argi ikusi izana gerora etorriko zen tamainako arrakastaren gakoa giro errural mitiko magikoaren aukera horretan egongo zela; eta azkenik, hain goizik, hain lehenagotik gauza izana aukera horrek etorkizunean ekarri zion etekina aurreikusteko.76 Hamar urteko epean euskaraz idatziz idaz75 Gabilondo, Before Babel, 245 or.
|