|
2000
|
|
|
Nazioarteaz harat, euskararen egoeraz arduratuta ageri zen Z. ARGIA. Mitxele naren esanari eta euskaldunek
|
hizkuntzarekiko
zuten jarrerari jartzen zien arreta.
|
|
2002
|
|
|
Ikaslearen informazioak ahalik eta gehien lortzeko balio digu. Bere historia, zailtasunak, interesak eta
|
hizkuntzarekiko
duen jarrera; beraz, informazio horiabiapuntu, programazioa bere beharrei egokituko diegu.
|
|
2009
|
|
|
Aipaturikoa ez ezik Unescoren bederatzi eremuen argitan erabakigarria da, halaber, hiztunek
|
hizkuntzarekiko
duten jarrera eta atxikimendua. Horretan ere aldeak daude euskararen hiru lurraldeen artean, batez ere euskal hiztun ez diren herritarrei dagokienez.
|
|
2010
|
|
|
Oso garrantzitsua iruditzen zaigu ikasleek
|
hizkuntzekiko
dituzten jarrera onak lantzea eta sustatzea, uste dugulako horrek ikasketa prozesuan eragin handia duela.
|
|
|
• Oso garrantzitsua iruditzen zaigu ikasleek
|
hizkuntzekiko
dituzten jarrera onak lantzea eta sustatzea, uste dugulako horrek ikasketa prozesuan eragin handia duela. Hainbat jarduera egiten ditugu dagoeneko, baina hasieratik egiten dituzten gogoetak gero eta sakonagoak izan daitezen, hizkuntzekiko harremana gero eta kontzienteago eta koherenteagoa izan dadin... jarraipen sistematikoa diseinatu behar dugu.
|
|
|
Arau honen arabera, enpresa globalizatu orok langile elebidunak edo eleaniztunak ditu bere helburuak erdiesteko, eta langile horiek modu planifikatuan kokatu ditu egituraren gune estrategikoetan. Dena den, erakundeen barneko bezeroak (bertakoa) konpainiarekiko atxikimenduan —eta, beraz, motibazioan— eragin handia izango du goi zuzendaritzak bere
|
hizkuntzarekiko
duen jarrerak. Kasuotan, protokoloak zehaztu behar izaten dira hizkuntza bakoitzaren funtzioa eta erabilera zehazteko.
|
|
2011
|
|
|
Utilitarismoaren eragin indarra hizkuntz hautuan: . Guatemalako maiek beren
|
hizkuntzarekiko
duten jarrera oro har ezkorra da, ez baitute uste beren hizkuntza baliagarria zaienik. Horregatik, hainbat eta hainbat guraso gazte elebidunek ez diete beren seme alabei maia hizkuntza irakasten eta espainieraz besterik ez diete hitz egiten.
|
|
|
Ikasleek euren jatorrizko kultura eta
|
hizkuntzekiko
dituzten jarrerak zein diren identifikatzea izan daiteke eskolak eman ditzakeen aurreneko pausoetako bat. Abiapuntu interesgarria izan daiteke jakitea ea ikasleek nola bizi eta irudikatzen dituzten euren jatorrizko kultura eta hizkuntzak.
|
|
2012
|
|
|
Horretaz jabetuta, Bourhis, Giles eta Rosenthal ek dimentsio subjektibo horiaztertzeko zuten grina galde sorta berri batean, subjective vitality questionnaire, gauzatu zuten (Bourhis et al., 1981). Gizarteak
|
hizkuntzaz
dituen jarrerak aztertuzdimentsio subjektibo hori antzemateko modu posibleetako bat da eta hori egingodugu hurrengo lerroetan.
|
|
|
Posizio hori
|
hizkuntzarekiko
duen jarreran barnebiltzen da argien. Laburlaburrean esateko:
|
|
|
Posizio hori
|
hizkuntzarekiko
duen jarreran barnebiltzen da argien. Laburlaburrean esateko:
|
|
2015
|
|
|
Franco diktadorea hil zenean, ordea, Espainiar Konstituzioari eta Autonomia Estatutuei zegokien eleaniztasuna bermatuko zuten oinarri juridikoak diseinatzea (Agirreazkunaga, 1998), eta nahiz eta pertsona ororen arteko berdintasuna aldarrikatzen duten Auzitegi Konstituzionalak (STC 82/ 1986) eta Konstituzioak berak, Konstituzioko 3.1 artikuluak gaztelania ezagutzeko beharra zehazten du. Testuinguru honetan, gaztelania hiztun diren hizkuntzalari batzuk ere Espainiak beste
|
hizkuntzekiko
duen jarrera salatzen dute irmoki, tartean, Moreno Cabrerak (2008).
|
|
2016
|
|
|
Bi autore horiek hainbat adibide eman dute frogatzeko, batzuetan pertsonek esaten dutela hizkuntza bat ez dakitela benetan badakitenean eta erabili ere erabiltzen dutenean. Jokabide horren arrazoiak asko izan daitezke; pertsona horiek beren
|
hizkuntzari buruz
dituzten jarrerengatik eta autogorrotoagatik gertatu ohi dira maiz horrelakoak. Modu horretan," zer egiten duzu x egoeran?" galdetzen bazait erantzungo dudana ez da benetan" zer egiten dudan" baizik eta" zer uste dudan egiten dudala" edo/ eta" zer gustatuko litzaidakeen egitea", edo, are gehiago, ikertzailearen presentziagatik (Labov ek aztertu zuen behatzailearen paradigmaren eraginez)" gizarteak zer eskatuko lidakeen egitea?" edo zehazkiago (telefonoz ez bada egiten inkesta baizik zuzenean)" behatzaile honek, dituen ezaugarriekin, zer nolako erantzuna gogoko izango du?", azken kasu honetan partez enpatiak bultzaturik.
|
|
2018
|
|
|
Ikerketa horretan aztertu dena euskarak azken hogeita bost urteotan irabazi dituen 200 mila hiztun berrien gaia izan da. Informazio orokorra biltzeaz gain, euskararen hiztun berri horien bizipenak,
|
hizkuntzarekiko
dituzten jarrerak eta euskaraz aritzeko sortzen zaizkien aukerak eta zailtasunak aztertu dituzte. Jakin da, esate baterako, hiztun horietako askok euskaraz hitz egiteko erraztasunik izan ez arren (gaitasun mailako mugak), edo jatorrizko euskaldunekin (etxean ikasi dutenak) hitz egiteko aukera handirik izan ez arren, euskaraz egin, hitz egiten dutela.
|
|
2020
|
|
|
Hizkuntza ohiturez haratago, gehiago ere aipatu du: «batzuetan ez da soilik ohitura kontua,
|
hizkuntzarekiko
dugun jarrera ere bada». Egin dezagun bada euskaraz gehiago, gehiagorekin eta gehiagotan, baita abenduaren 4tik aitzinera ere.
|
|
|
«Batzuetan ez da soilik ohitura kontua,
|
hizkuntzarekiko
dugun jarrera ere bada»
|
|
2021
|
|
|
Era berean, bertako
|
hizkuntzekiko
dituzten jarreretara lehen hurbilketa bat egin dugu, jakinik oraindik are gehiago dagoela galdetzeko, begiratzeko eta zaintzeko.
|
|
|
Horrez gain, hiztun oso bihurtzen gaituzten beste alderdi batzuei ere erreparatu diegu: norbere hizkuntzarekiko eta beste
|
hizkuntzekiko
ditugun jarrerei eta atxikimenduari, hiztunekiko dugun begiruneari, hizkuntzaren estatusari eta hizkuntzekiko motibazioari. Are gehiago, gure ikasleek euskara eta euskal kultura sustatzeko eragile aktibo izateko kontzientzia eta erantzukizuna hartzea nahi dugu (Imaz eta Ipiña, 2020).
|
|
2022
|
|
|
Adituen azalpenetara joz gero, askotariko ideiak eman izan dira soziolinguistika eurentzako zer den galdetu zaienean, ez baita erraza definizio zehatzik ematea. ...Izan ere, Amonarrizek (2019) dioen bezala, soziolinguistikaren eta hizkuntzaren soziologiaren arteko bereizketa egin litzateke; lehenak, hizkuntzalaritzaren adarretako bati egiten dio erreferentzia eta gizartearen eta hizkuntzaren elkarreraginak hizkuntzan sortzen dituen ondorioez arduratzen da, hala nola, dialektoez, erregistroez, etab.; bigarrena, aldiz, gizarteaz arduratzen da, hau da, hiztunek
|
hizkuntzekiko
dituzten jarrerez, gizarte psikologiaz, etab. Hala ere, Amonarrizek (2019) aipatu moduan, bada soziolinguistika terminoa zentzu zabalagoan ulertzeko eta erabiltzeko joera eta, horren arabera, aurretik aipatutako bi adierez gain, psikolinguistika, hizkuntzaren historia, jarrera pertsonalak, etab. ere bilduko lituzke terminoak.
|
|
2023
|
|
|
Euskal Herrian ere eraikitze prozesuan bete betean dauden belaunaldi horiei buruzko ikerketak izan dira nagusi, Rachel Hoare egileak Bretainiako hizkuntza jarrera eta identitateei buruzko ikerketan adierazi zuen antzeko arrazoiagatik (Hoare, 2001): " Dowiango kasuaren azterketak(...) erakutsi du zaharkitze egoeretan dauden hizkuntzak hitz egiten diren eskualdeetan bizi diren gazteek
|
hizkuntzarekiko
duten jarrerek eragin handia dutela hizkuntza horrek eskualde horretan izango duen etorkizunean".
|
|
|
Hizkuntza gutxituko hedabideak eratzean, erronketako bat corpus plangintza da, alegia, hitz eta erregistro berriak sortzea.... Estatus plangintzari dagokionean, telebista edo irrati bat ez da nahikoa familiako transmisio hizkuntza aldatzeko, baina, kontsumitzaileek
|
hizkuntzarekiko
duten jarrera eta pertzepzioa aldatzeko gai izan daitezke.
|
|
|
Estatus plangintzari dagokionean, telebista edo irrati bat ez da nahikoa familiako transmisio hizkuntza aldatzeko. Hala ere, kontsumitzaileek
|
hizkuntzarekiko
duten jarrera eta pertzepzioa aldatzeko gai izan daitezke, lehenago eremu itxi edo bakandu bateko hizkuntzatzat zutena esfera publikoan kokatzen baitute (Ó Laoire 2000, 152). Hizkuntza gutxituen komunitateek esfera publiko aktibo bat behar dute" heldutasun" politikoa lortzeko, eta hedabideek horretan lagundu dezakete (Cormack 1998, 45).
|