2015
|
|
Laburpena. Haur eta gazteen hizkuntza ohiturei begira
|
hizkuntza
sozializazioaren ikuspegiak laguntzen digu testuingurua ulertzen eta norabidea ikusten. Norabide horretan herri mailan zuzeneko eragile izan daitezkeenik lan egin behar da eta hizkuntza ohituretan eragitea helburu duten erakundeek elkarlanean aritu lukete benetan eraginkorrak izatera begira.
|
|
— Plangintza gehienak haur nahiko txikiak dituzten gurasoei zuzendutakoak dira (0 urte) eta
|
hizkuntza
sozializazioaren ikuspegitik hori oso mugatua da.
|
|
Haur eta gazteen hizkuntza ohiturei begira
|
hizkuntza
sozializazioaren ikuspegiak laguntzen digu testuingurua ulertzen eta norabidea ikusten. Norabide horretan herri mailan zuzeneko eragile izan daitezkeenekin lan egin behar da eta hizkuntza ohituretan eragitea helburu duten erakundeek elkarlanean aritu lukete benetan eraginkorrak izatera begira.
|
2017
|
|
Gurasoak eta hizkuntza sozializazioa
|
hizkuntza
sozializazioaren ikuspegia biziki baliagarria izan zaigu guraso horien hizkuntzahautua ulertzeko.
|
|
Hizkuntza sozializazioa heldu aroan eta adinkideen eragina guraso erdaldunak ere hizkuntza sozializazioaren xede dira. izan ere," euskal munduarekin" harreman sareak eta" bizitzeko moduak" partekatzen dituzte. hainbat tokitan gertatzen diren elkarrekintzek guraso hauen hizkuntza sozializazioa dakarte, balioetan, atxikimenduetan, jarreretan, praktiketan, eta abar. helduen arteko elkarrekintzek ezagutza eta botere asimetria dituzte ezaugarritzat, aktibitate eta identitate berrietan sozializatzen garenean (ochs & Schieffelin, 2008: 11).
|
hizkuntza
sozializazioaren ikuspegi dinamiko batek erakusten digu hizkuntza gaitasuna, hautuak eta ideologiak hiztunaren bizitzan zehar aldatzen direla, harreman sareak, egoerak eta aukerak aldatzen diren heinean (kasares, 2014: 4041)". hala, bizitzan zehar eragina izaten ahal dute askotariko hizkuntza sozializazio esperientziek, hautu batzuen mesederako eta bertzeen kalterako (ochs & Schieffelin, 2008:
|
|
Urko Ikardo Enparan – Ikastoletako guraso erdaldunak eta euskararen jarraipena Lapurdiko kostaldean euskarazko murgiltze ereduaren aldeko hautua azaltzeko arrazoi instrumentalek pisu nabarmena dute: ...e jakin baten ezaugarrietara modulatzea gure diskurtsoa. galdekatutako gurasoei jarri dizkieten eragozpenen artean aipagarriak dira euskarazko irakaskuntza lerratze politiko batekin identifikatzen dituztenak. nahiz eta elkarrizketatu ditugun guraso gehienak sozializatuak eta erakarriak izan diren, bikotekideen eta lagunen aldetik, mundu asoziatiboan edo kultur ekitaldietan parte hartuta, eta abar,
|
hizkuntza
sozializazioaren ikuspegitik baieztatzen ahal dugu ez direla aktore pasibo izan: haiek ere parte hartu dute aktiboki prozesu horretan (kasares, 2014:
|
2021
|
|
|
Hizkuntza
sozializazioaren ikuspegia txertatuz gero, zera dio ikerketak: «Adinarekin batera ikasleek euren sozializazioan aurrera egin ahala, gizartearen eragina indar handiagoz sartzen da eskolako ingurunean, baita hizkuntzak erabiltzeko gizarte arau inplizituak ere».
|
2022
|
|
|
Hizkuntza
sozializazioaren ikuspegia, beraz, bat dator EKEren emaitzak adin taldeka aztertzeko gure jomugarekin. Izan ere, Euskal Herriko (EH) kaleetan behatu diren hiztunak egoera historiko zein eskarmentu oso ezberdinetatik elikatu dira, egin duten bizitza bidearen arabera:
|
2023
|
|
|
Hizkuntza
sozializazioaren ikuspegiak modu konplexuagoan problematizatzen ditu familian eta familiatik kanpoko gertatzen diren" hizkuntza transmisio" prozesuak. Hasteko eta behin, argitu behar da sozializazioa ez dela ez etxera edota eskolara mugatzen den prozesu bat, eta ezta ere haurtzarora mugatzen den bilakabide bat; kontrara, askotariko elkarrekintza egoeretan eta bizialdi osoan gertatzen den prozesua da sozializazioa.
|
|
|
Hizkuntza
sozializazioaren ikuspegian, gurasoen hizkuntza gaitasuna ez da ezinbesteko baldintza haurrak hizkuntza hori ikasi eta bere egin dezaten. Martinez de Lunak dioen moduan, lehen hizkuntza eta familiako hizkuntza erdararen bat duten haurren kasuan, posible da haurrek eskolan euskara ikasi eta erabiltzea, izan ere," ikaslearen hizkuntza sozializazioa bideratu duten familiak zein gizarte hurbilak eragin handia dute ikaslearen eskolako euskararen erabileran" (Martinez de Luna 2013, 131).
|
|
Bestalde, transmisioaren ikuspegiarekin konparatuta, haurren papera beste modu batera teorizatzen da
|
hizkuntza
sozializazioaren ikuspegian: haurrak ez dira helduek transmisitutakoaren jasotzaile hutsak; aitzitik, haurrek eragin handia izan dezakete helduen zein beste haurren hizkuntza erabileretan eta jarreretan, bai familia esparruan, eta baita handik kanpoko askotariko esparruetan ere.
|