|
2001
|
|
|
Horretarako norantza horretan egindako ekintza guztiak batu eta integratzekobeharra planteatu zen, liderraren eginkizuna
|
hizkuntz
politika publikoak izangolukeelarik.
|
|
2006
|
|
|
Zein pauso horretarako? Lehenengoa, marko legal egoki eta eraginkorrean oinarritutako
|
hizkuntza
politika publikoak edukitzea. Bigarrena, diru baliabideak izatea.
|
|
2007
|
|
|
Hiperesteka erreferentzia ez da baliozkoa. Ipar Euskal Herriko
|
hizkuntza
politika publikoaren azken dokumentua 2006ko abenduaren Hizkuntza politika proiektua da.
|
|
|
Lankidetza hori sakonduz eta gauzatuz joan da, batez ere Hizkuntza Politikaren Obragintza Publikoak Euskararen Erakunde Publikoaren (EEP) itxura hartu duenetik, jakinik bere eginkizunetan sartzen direla: 1) euskararen aldeko
|
hizkuntza
politika publikoa eta hitzartua osatzea, zehaztea eta obratzea eta 2) behar diren finantza baliabideak bermatzea, bere egitasmoan dauden ekintzak gauzatzeko. Bere aldetik, Eusko Jaurlaritzako Kultura Sailaren egitura finkatzen duen Dekretuaren arabera, Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzari dagokio Eusko Jaurlaritzak euskararen erabilera normalizatzeko bideratu behar duen politika giltzatu eta jarraitzeka eta, gai horren inguruan, Euskal Autonomia Erkidegoko administrazio publikoek erabili beharreko irizpideak ematea.
|
|
2008
|
|
|
Baina euskara bertze gauza anitzen sinbolo ere bihur daiteke, eta bihurtzen ari zaigu. Errate baterako, Nafarroan dagoeneko hiru aldiz errepikatu den ezgaitasun baten ikurra, euskaltzaleon ezgaitasunarena alegia,
|
hizkuntz
politika publikoa aldatzerakoan, zenbait puntutan Euskararen Legea erreformatzerakoan. Legea gehiengo jakin batek inposatu zuenetik igaro diren hamarkada luzeetan, hiru parada izan ditugu gehiengo hura aldatzeko, eta hiruretan kale.
|
|
|
Oraiko
|
hizkuntza
politika publikoa ibilbide zail eta luze baten emaitza da. Azken lau etapak Eramunek laburtzen ditu:
|
|
|
|
Hizkuntza
politika publikoaren sortzea eta bilakaera euskalgintzaren historiari lotua da Ipar Euskal Herrian. Erramun Baxokek historia horretan parte hartu, aitzindarietatik bat izanez (ikus bere biografia), eta hori buruz asko idatzi du.
|
|
|
|
Hizkuntza
politika publikoaren sortzea eta bilakaera euskalgintzaren historiari lotua da Ipar Euskal Herrian. Erramun Baxokek historia horretan parte hartu, aitzindarietatik bat izanez (ikus bere biografia), eta hori buruz asko idatzi du. deetako hizkuntzak, bizi publikotik kasik baztertuak izanez, familietan gutxi transmititzen direla.
|
|
2009
|
|
|
Esan dezagun garbi: herritarren gogoa eta atxikimendua dira hizkuntza bat indarberritzeko giltzarri nagusia; lege eta
|
hizkuntza
politika publikoaren ondoan, bai noski, baina, bi hauek baino neurri handiagoan, gogoa eta atxikimendua, ezbairik gabe.
|
|
|
Inork okerreko interpretaziorik egin ez dezan, komeni da hemen esatea, nolanahi ere, nahitaezkoa dutela hizkuntza bizikidetzak eta hizkuntza pluraltasunak
|
hizkuntza
politika publiko bat, nahitaezkoak dituela euskarak herri aginteen eskutik bere aldeko politika aktibo eta sustatzaileak, nahitaezkoa duela euskarak bere biziberritze prozesua sendotzeko herri aginteen aitzindaritza, eta ezinbestekoa dela euskara indarberritzeko prozesuan herri aginteek ahaleginari geldialdirik gabe eustea, ahalegin hori etengabe eguneratzea eta, ahal bada, areagotzea....
|
|
2010
|
|
|
2000 euskal herriko hitzarmen Berezia estatuak, akitaniako eskualdeak eta pirinio atlantikoetako departamenduak izenpeturik 2000ko abenduaren 22an, hitzarmen bereziak zeuzkan 10 ataletan lehena" hizkuntza politika" zen. nahiz aurrekontu txikiena zeukan, erran dezakegu euskararen aldeko lehen urrats publikoa zela, lehen
|
hizkuntza
politika publikoaren urratsa.
|
|
|
2004ko uztailaren 9an estatuak, akitaniako eskualdeak, pirinio atlantikoetako departamenduak, herrien sindikatak eta hautetsien kontseiluak hizkuntza politikarako egitura publiko berri bat sortu dute, euskararen erakunde publikoa (eep, Office Public de la Langue Basque). hitzarmen bereziaren ondotik eta lehen aldikoz egitura publiko batek euskararen aldeko politika bere gain hartzen zuen. ...er), alor asko jorratu ditu. horietarik nagusiena euskararen eskola irakaskuntza izan da, parekotasun eredu elebidunean eta murgiltze ereduan haurren kopurua azkarki emendatu da, bereziki lehen hezkuntzan. euskara teknikarien sare bat sortu du herri elkargo eta hiri batzuetan, soldaten erdia bere gain hartuz. kolektibitate publikoen eta euskararen elkarte sustatzaile nagusien bilgunea bilakatu da.
|
hizkuntza
politika publiko berri horretan elkarte nagusiak (euskaltzaindia, Seaska, ikas pedagogia zerbitzua, uda leku, euskal irratiak,...) politika berriaren obragileak bilakatu dira, eramaten zituzten jarduerak hizkuntza politika egitasmoan sartu direlarik lankidetza hitzarmenen bitartez. eepren hizkuntza politika proiektuaren helburua" hiztun osoa" da(" Hiztun osoak helburu, haur eta gaz... euskararen transmisioan eragiteaz gain, eepk hizkuntzaren erabilpena sustatu duela eta ez gazteengan bakarrik.
|
|
|
2004, Euskararen Erakunde Publikoa (EEP) sortu zen, eta Frantziako Estatua bera, Akitania Eskualdea eta Pirinio Atlantikoetako Departamendua bildu ziren bertan, Euskal Kulturaren Aldeko Herri Elkargoarekin eta Ipar Euskal Herriko Hautetsien Biltzarrarekin batera. Ipar Euskal Herrian euskararen aldeko
|
hizkuntza
politika publiko eta kontzertatua garatzea da erakunde bakar eta ofizial horren helburua, euskararen lotura duten zenbait ekintza gauzatzeko beharrezkoak diren finantzazioa ematearekin batera.
|
|
2011
|
|
|
3 Gipuzkoako Foru Aldundiak 2011ko diru sailari eustea aurreikusi du aurreko bi urteetan asko jaitsi da diru sail hori, eta ez du handituko. Bizkaiko Foru Aldundia da 2012rako bere aurrekontuetan diru saila handitzea aurreikusi duen bakarra euro gehiago, %12ko igoera. 4 Eta zer esanik ez Iparralderi buruz, non euskaldun hiztunen galera bizkorra(
|
hizkuntza
politika publiko baztertzailearen ondorioz) anbiziorik gabeko hizkuntza politika batekin paraleloan doan. Enpresa pribatuek euskarazko hedabide berriak sortzen dituzten bitartean, laguntza publikoak oraindik geldialdi berean mantentzen dira eta, aldi berean, botere publiko gehienek ez dituzte kontuan hartzen euskarazko hedabideak beren publizitate kanpaina ordainduetan.Jakitun gara sektorearen etorkizuna gure lanaren baitan dagoela nagusiki.
|
|
|
4 Eta zer esanik ez Iparraldeari buruz, non euskaldun hiztunen galera bizkorra(
|
hizkuntza
politika publiko baztertzailearen ondorioz) anbiziorik gabeko hizkuntza politika batekin paraleloan doan. Enpresa pribatuek euskarazko hedabide berriak sortzen dituzte; eta laguntza publikoak, berriz, oraindik geldialdi berean daude.
|
|
|
4 Eta zer esanik ez Iparralderi buruz, non euskaldun hiztunen galera bizkorra(
|
hizkuntza
politika publiko baztertzailearen ondorioz) anbiziorik gabeko hizkuntza politika batekin paraleloan doan. Enpresa pribatuek euskarazko hedabide berriak sortzen dituzten bitartean, laguntza publikoak oraindik geldialdi berean mantentzen dira eta, aldi berean, botere publiko gehienek ez dituzte kontuan hartzen euskarazko hedabideak beren publizitate kanpaina ordainduetan.
|
|
2012
|
|
|
Lehenik oroitarazi behar da zer den EEP. Botere publikoek 2005ean erabaki zuten EEP sortzea,
|
hizkuntza
politika publikoa eramateko Iparraldean; egitura publikoa da, ez da ez instituzioa ezta administrazioa ere. Hamarkada luzeetan aldarrikatu zuen euskalgintzak egitura publikoa.
|
|
|
Ipar Euskal Herriko gazteriaren argazkia egin ostean, ondorio batzuk atera dituzte egileek, horien artean hauek: gazteria, elkarteak edota kirola eskuduntzan daukaten tokiko elkargoek beren gain har dezatela euskarari tokia ematea, aisialdi eremuetan, hizkuntza teknikarien bitartez;
|
hizkuntza
politika publikoak lagun ditzatela aisialdiak euskalduntzen diharduten eragileak eta molde berezian eragin handia duten egiturak: Uda Leku, euskal hedabideak, kirol elkarteak, festibalak.
|
|
2014
|
|
|
Ipar Euskal Herriko gazteriaren argazkia egin ostean, ondorio batzuk atera zituzten egileek, horien artean: gazteria, elkarteak edota kirola eskuduntzan daukaten tokiko elkargoek beren gain har dezatela euskarari tokia ematea, aisialdi eremuetan, hizkuntza teknikarien bitartez;
|
hizkuntza
politika publikoak lagun ditzatela aisialdiak euskalduntzen diharduten eragileak eta molde berezian eragin handia duten egiturak: Uda Leku, euskal hedabideak, kirol elkarteak, festibalak.
|
|
2015
|
|
|
Aurkeztu den lan dokumentua orain arte eraman den"
|
hizkuntza
politika publikoaren antolaketaren aurkezpen" batekin abiatzen da. Nagusiki, EEPren antolakuntza zehazten du; barne, gaur egungo hamar herri elkargoekin den harremana, partikularki euskara teknikarien bidez.
|
|
|
Azken urteotan
|
hizkuntza
politika publikoaren oinarrian izan da irakaskuntza. Euskararen Erakunde Publikoaren indarrik gehienak hortan emanak izan dira, hizkuntza bizitzeko eta garatzeko beharrezkoak dituen hainbat arlo guti edo batere landu ez direlarik.
|
|
|
Begi bistakoa da eskolak euskara behar duela, eta eskola izan daitekeela berreskualduntzearen motorra,
|
hizkuntza
politika publikoak zeharkakoa izan behar badu ere.
|
|
|
Euskararen biziberritzeari begira positiboki eragitea posible da. Hori frogatu du 10 urtez Iparraldean eraman den
|
hizkuntza
politika publikoak. Bainan prospekzio lanek erakusten digute oraiko erritmoan segituz Iparraldean ez dugula lortuko hizkuntza komunitate sendo eta zabala berrosatzea.
|
|
2016
|
|
|
Ohartarazi du, hala ere, behar direla egitura orokorrak: «Ez dut gutietsi nahi koadro orokor baten beharra, eta, preseski, iduritzen zait Hegoaldeko zein Iparraldeko
|
hizkuntza
politika publikoak lausoegiak direla oraindik». Bestetik, beste prozesu batzuei erreparatzea:
|
|
|
«Bi joera paradoxiko ditugu. Batetik, hiztunen kopurua jaisten ari da belaunaldi helduak desagertuz joan ahala, baina, bestetik, gazte belaunaldietan berreskuratzen ari da,
|
hizkuntza
politika publikoaren lehen eragin egiturazko gisa». Hezkuntzan indar egin behar dela ondorioztatu du.
|
|
|
Askotan lurralde antolamenduan hartzen diren erabakiek
|
hizkuntza
politika publikoek baino eragin handiago dute euskararengan (Gorri, 2017). Ildo horretan, Zalbidek (2016) euskararen presentziaren arabera proposatzen duen udalerrien banaketa oso interesgarria dela esan daiteke.
|
|
|
Frantziako Estatuko lurraldeetako hizkuntzen egoera kezkagarria da, ez baita egiten lege, diru eta langile egokiz hornituriko
|
hizkuntza
politika publiko eraginkorrik.Euskararen Erakunde Publikoaren sortzearekin batera, hizkuntza politika publikoa 2006an egituratzen hasi zen Ipar Euskal Herri mailan, herri mugimenduaren lana osatuz. Bizkitartean, orain arte euskararen salbatzeko bideratu baliabideak eta neurriak ahulegi izan dira; ondorioz, euskal hiztunen kopurua eta euskararen erabilera gero eta apalagoak dira, inkesta soziolinguistikoek agerian eman dituzten datuen arabera.Egoera larri hau iraulezina ez bada ere, baitezpadakoa da hizkuntza politika berri eta ausarta gaurdanik egiten hastea eta, orobat, transmisioan, erabileran, motibazioan eta corpusean positiboki eragitea, edozein hizkuntza osoki berreskuratzeko prozesuak ezinbestekoak dituen alorretan.Hizkuntza politika eraginkor hori zutik ezartzeko, nahitaezkoa da erakunde publiko guztiak (herriak, eskualdeak, Euskal Elkargoa, departamendua, Estatua) engaiatzea eta arduraz jokatzea.Ipar Euskal Herrian erakunde aldaketa gertatuko da 2017ko urtarriletik goiti.
|
|
|
Frantziako Estatuko lurraldeetako hizkuntzen egoera kezkagarria da, ez baita egiten lege, diru eta langile egokiz hornituriko hizkuntza politika publiko eraginkorrik.Euskararen Erakunde Publikoaren sortzearekin batera,
|
hizkuntza
politika publikoa 2006an egituratzen hasi zen Ipar Euskal Herri mailan, herri mugimenduaren lana osatuz. Bizkitartean, orain arte euskararen salbatzeko bideratu baliabideak eta neurriak ahulegi izan dira; ondorioz, euskal hiztunen kopurua eta euskararen erabilera gero eta apalagoak dira, inkesta soziolinguistikoek agerian eman dituzten datuen arabera.Egoera larri hau iraulezina ez bada ere, baitezpadakoa da hizkuntza politika berri eta ausarta gaurdanik egiten hastea eta, orobat, transmisioan, erabileran, motibazioan eta corpusean positiboki eragitea, edozein hizkuntza osoki berreskuratzeko prozesuak ezinbestekoak dituen alorretan.Hizkuntza politika eraginkor hori zutik ezartzeko, nahitaezkoa da erakunde publiko guztiak (herriak, eskualdeak, Euskal Elkargoa, departamendua, Estatua) engaiatzea eta arduraz jokatzea.Ipar Euskal Herrian erakunde aldaketa gertatuko da 2017ko urtarriletik goiti.
|
|
2017
|
|
|
Euskararen egoera salbatzeko,
|
hizkuntza
politika publiko ausartak eta euskalgintzaren terrenoko lan indartsua behar dira, baina hori guzia alferrikakoa litzateke hiztunek berek ez balituzte haien hizkuntz ohiturak aldatzen. Gaur egun ez da euskaldun elebakarrik, ez da gehiago existitzen; denak dira gutxienez elebidunak.
|
|
|
Zergatik orain? Euskararen alde euskal elkarteek aspaldidanik egiten zuten lana kontuan hartuz, 2006an
|
hizkuntza
politika publikoa egituratzen hasi zen Ipar Euskal Herrian eta geroztik Euskararen Erakunde Publikoak politika hori eramaten du. Halarik ere, aitzinamendu batzuk izan badira ere, inkesta soziolinguistikoek euskal hiztunen kopurua eta euskararen erabilera ttipitzen segitzen ari direla erakusten dute.
|
|
|
Ipar Euskal Herrian 2006an hasi zen egituratzen
|
hizkuntza
politika publikoa, nolabait. Berriki arte, ordea, Ipar Euskal Herrian instituzio bakar baten ordez hamar herri elkargo izateak ez zuen laguntzen hizkuntza politika bakarra eta indartsua egiten.
|
|
|
Hiztunen zati erlatiboak behera egiten segitzen duen arren, balio absolutuaren egonkortzea eta belaunaldi gazteenetan ematen den gorakada, eta baita ere gizarteak adierazten duen eredu guztien (murgiltzea edo elebidun parekatua) aldeko eskaera azkarra ikusirik, hasiera batean elkarteetatik eta, ondoren, Iparraldeko
|
hizkuntza
politika publiko gaztearen laguntzarekin eraman diren euskararen aldeko ekintzek beren lehen emaitzak eskaintzen dituzte.
|
|
|
1970eko hamarkadan elkarteek zuten nagusiki euskararen gaia eramaten. urteetan berriz, botere publikoak beren ardurak hartzen hasi ziren, euskara eta euskal kultura 1993ko «Euskal Herria 2010» deituriko prospektiba lanean kontuan hartzearekin, 1997ko Ipar Euskal Herriko antolamendu eta garapen eskemaren baitan hizkuntza antolamendu eskema bat onetsi eta 2000ko Hitzarmen Berezian euskarari buruzko atal bat onartzearekin, eta aldi berean 2004an EEP sortu zen arte,
|
hizkuntza
politika publikoa pixkanaka erakundeetara hedatuz, eztabaida publikoa baita euskararen aldeko kontzientzia soziala eta politikoa piztu ziren.
|
|
|
Frantziako Estatuko lurraldeetako hizkuntzen egoera kezkagarria da, ez baita egiten lege, diru eta langile egokiz hornituriko
|
hizkuntza
politika publiko eraginkorrik.
|
|
|
Euskararen Erakunde Publikoaren sortzearekin batera,
|
hizkuntza
politika publikoa 2006an egituratzen hasi zen Ipar Euskal Herri mailan, herri mugimenduaren lana osatuz. Bizkitartean, orain arte euskararen salbatzeko bideratu baliabideak eta neurriak ahulegi izan dira; ondorioz, euskal hiztunen kopurua eta euskararen erabilera gero eta apalagoak dira, inkesta soziolinguistikoek agerian eman dituzten datuen arabera.
|
|
2018
|
|
|
Euskal Herriko Iparraldeko ikuspegia ere eman nahi izan zaio euskararen lurraldeetako berezitasunen araberako ekarpenak osatuz. Horretarako, Eneko Gorrik, Batzorde Zientifikoko kide den aldetik," Euskararen erronkak" artikulua idatzi du, azpimarratzeko, urte erdia dela soilik Ipar Euskal Herrian
|
hizkuntza
politika publikoaren berregituraketa gertatu dela. Hasi berria den politika publikoaren zereginen banaketa teknikoa baino gehiago, badirudi garrantzia handiagoa duela egilearen iritziz, hizkuntza politikaren lidergo politikoa nork hartuko duen erabakitzea.
|
|
|
euskararen alde egiten dena, egiten ez dena eta euskararengan eragina duten beste politikak ere neurtzea. Gaur egun, Ipar Euskal Herrian, euskararen geroan, beste politika publikoek
|
hizkuntza
politika publikoak baino eragin handiagoa dute. Euskararen alde €1 inbertsitzen den aldi guziz, beste 10€ berreskuratzearen kontra xahutuak dira.
|
|
|
Laburpena. Ipar Euskal Herrian, 2016ko Inkesta soziolinguistikoaren datuak eta Hizkuntzen Kaleerabileraren neurketak aurkeztuak dira
|
hizkuntza
politika publikoaren berregituraketa urte erdi erdian. Urtarrilaren 1ean sortu den Herri elkargoak asentuko ekintza gisa euskararen konpetentzia hartu eta EEPri esleitutako diru laguntza Estatua –Eskualdea– Departamenduaren mailara igo zuen.
|
|
|
Bi elementu azaleratuko ditugu hemen (beste asko ere aipa genitzake): estatutu juridikoa eta
|
hizkuntza
politika publikoa.
|
|
|
Horrek bigarren puntura garamatza: euskararen aldeko
|
hizkuntza
politika publikoa duela 10 urte bakarrik egituratzen hasi zen lurralde mailan, Estatua, eskualdea, departamendua eta herri arteko blokeak Euskararen erakunde publikoa sortu zutenean. Hortik aitzina estrategia bat eta baliabideak definitzen hasi ziren.
|
|
|
Baina, ikastola, uda leku, gau eskola eta oro har karrikan euskararen geroa aldarrikatu dutenei esker, emaitzak izan dira. Lapurdi, Baxe Nafarroa eta Zuberoan,
|
hizkuntza
politika publikoa lehen urratsetan da oraindik, eraikitze eta esperimentazio fasean. Baina, sortu berri den elkargoarekin, berregituraketa bat eta lidergo berriak diseinatuko dira.
|
|
|
familia transmisioa eskasa den lurraldeetan, esperantza iturri da. XXI. mende hasieran eraikitzen hasi den
|
hizkuntza
politika publikoak gazteak eta irakaskuntza lehentasun definitu zituen. Ondoko urteetan, emaitzak orain baino azkarrago sentiaraziko dira.
|
|
|
Iparraldean, tokian tokiko kontsentsu politiko eta instituzionala eraikitzeko gai izan garenez, hasi gara
|
hizkuntza
politika publikoaren emaitzak ikusten. Inkestak egiten direnetik lehen aldiz, eten egin da hiztunen galera.
|
|
|
" Frantziako Errepublikak ez du inolako anbiziorik hizkuntza aniztasunari dagokionez. Hala ere, tokian tokiko kontsentsu politiko eta instituzionala eraikitzeko gai izan garenez, hasi gara
|
hizkuntza
politika publikoaren emaitzak ikusten. Inkestak egiten direnetik lehen aldiz, eten egin da hiztunen galera.
|
|
2021
|
|
|
EAS datumultzo bat da, era eguneratuan eta diakronikoan euskarak jendarte eremu guzietan duen egoeraren berri emaiten duena, euskararen lurralde osoan. Sistema hau ezinbesteko tresna da
|
hizkuntza
politika publikoa egoki kudeatzeko. Informazio iturri interesgarria da herritarrentzat, bereziki sektore espezializatuentzat (ikertzaileentzat ala euskara teknikarientzat)".
|
|
|
Beste batzuek, aldiz, aldeko testuinguruak aprobetxatuz, biziberritzeprozesu bati ekin diote. Haien iraunkortasunari dagokionez optimistagoak gara. tania Berriak eta Occitanie k sortu duten Office public de la langue occitane erakundearekin,
|
hizkuntza
politika publikoak eramaten dituzte. Baina biziberritze prozesuak erronka anitzi aurre behar die:
|
|
|
|
Hizkuntza
politika publiko bat eramateko estatuak, departamenduak eta eskualdeak Euskararen erakunde publikoa (EEP) sortu zuten 2004an (2017an Euskal Hirigune Elkargoa lotu zaio). Egitura publiko horrek urrats garrantzitsuak egin ditu euskararen egoera hobetzeko, euskal elkarteekin hizkuntza politika partekatu bat eramanez.
|
|
|
Hego Euskal Herriaren ondoan izatea biziki lagungarria da euskararen estatusaren alorrean, zuzenki edo zeharka. Euskal Autonomia Erkidegoan
|
hizkuntza
politika publikoa aitzinatuagoa da. Beste Frantziako eskualdeetako hizkuntza gutik aukera hori dute.
|
|
|
38—, eta sail elebiduna 1992an ireki zuten ikastetxe publikoetan. EEPren sorrerak bultzada bat eman zion hasitakoari; ofizialtasuna eman zion, nolabait, ordura arte ez baitzegoen euskararen aldeko
|
hizkuntza
politika publikorako egiturarik. Alta, erakundea ez zuten ezerezetik sortu.
|
|
2022
|
|
|
Hogei urte inguru euskara zerbitzu publikoetan garatuko dela hitzematen dela eta jada bost urte Elkargoaren proiektuetan idatziz jarria izan zela, biharamunen zain. Badira hamazazpi urte
|
hizkuntz
politika publikoa badela. Zortzi hamarkada kontzientziatze eta kanpaina.
|
|
2023
|
|
|
Maddi Bordagaray Uda Lekuko arduradunak, haur eta gazteentzat euskarazko aktibitateak proposatzen dituen egiturak, EEPrekin eta Euskal Elkargoarekin 3 urtez elkarlanean aritu ondoan, ez du oraino zuzenbide komuneko diru-laguntzarik eskuratzen. " Egiazko
|
hizkuntza
politika publiko bat balitz, gaur egun ez genituzke 5 aisialdi zentro euskaldun, baizik eta 22 Hizkuntza politika baikorra balitz, gure langileak gutienez hitzarmen kolektiboak finkatzen duen heinean pagatuko genituzke. Elkarteak ezin dio diru-laguntza eskas horri aurre egin eta aurten 40 urte betetzen baditu ere bere biziraupena kolokan da".
|
|
|
Euskalgintzarentzat: " Egun karrikan bildu gaituzten bi aldarrikapen horietatik haratago,
|
hizkuntza
politika publiko osoa da jokoan dena. Zer etorkizun euskararentzat hizkuntza ikasi, erabili eta transmititu nahi duteneri bidea ez bazaie errexten?" Azken inkesta soziolinguistikoaren emaitzak gogoratuak izan dira:
|
|
|
Hamarkada luzeetan, botere publikoen oztopoen gainetik, bakarrik euskararen aldeko transmisioa eta erabilera bultzatzen ari izan ondotik, 2004an Estatuak, Eskualdeak, Departamenduak eta herriek Euskararen Erakunde Publikoa sortzea erabakitzen zuten.
|
Hizkuntza
politika publikoa eta horretarako tresna instituzionalak plantan jartzeko helburuarekin. Adierazi dute:
|
|
|
" Estatuak, Eskualdeak, Departamenduak eta herriek osatu egitura horren helburua euskararen aldeko hizkuntza politika definitzea eta obratzea zen. 20 urte berantago, inkesta soziolinguistikoek argiki adierazten duten gisan, botere publikoek martxan ezarri
|
hizkuntza
politika publikoak ez du euskararen geroa segurtatzeko neurri egokirik hartu".
|
|
|
Bizkitartean, ez zen baitezpada pertsona arrunt isila, hitza hartzen zuenean baitzekien, ozenegi sekulan aritu gabe, erran beharrekoaren adierazten hastetik buru eta solaskideen arreta atxikiz, horiek edozein izanik ere, ministerioetako ordezkari, hautetsi ala gaitz erraile. Kartsu zebilen, zela Konfederazio sortu berriaren bultzatzen, zela
|
hizkuntz
politika publikoaren oinarriak sustatzen. Politika hori bera akuilatzen ibili zen gero, indarrak eman zion bitartean.
|
|
|
Hiru urteko diru partaidetza izenpetu zuten iaz EEPrekin; hau da, hiru urtez ez zaizkie baliabideak hobetuko. «Egiazko
|
hizkuntza
politika publiko baikor bat balitz, gaur egun ez genituzke bost aisialdi zentro euskaldun izanen, 22 baizik, eta arloko hitzarmen kolektiboak finkatzen duen gutxieneko lansaria emanen genieke gure langileei». 40 urte beteko ditu aurten Uda Lekuk, baina Bordagaraik erran du haren iraupena kolokan dagoela epe laburrean, egoera ekonomikoa dela eta.
|
|
|
Ipar Euskal Herrian euskarak duen egoeraz kezkaturik agertu dira euskalgintza eta zenbait aditu. Azpimarratu dute
|
hizkuntza
politika publikoa berrikusi eta indartu behar dela egoerari buru egiteko. Joan den astean argitaratu zituen VII. Inkesta Soziolinguistikoaren datuak EEP Euskararen Erakunde Publikoak, eta, aitzineko inkestek bezala, euskararen beheranzko joera berretsi dute:
|
|
|
Hala ere, Ipar Euskal Herriko euskalgintzaren iritziz,
|
hizkuntza
politika publiko osoa dago jokoan. Berriki argitaratu diren inkesta soziolinguistikoaren datuek erakusten dute belaunaldirik gazteenetan euskara emeki emeki berreskuratzen ari dela, baina erabilera beheititzen ari da, eta hizkuntza maila gero eta apalagoa da.
|
|
|
Hala ere, Ipar Euskal Herriko euskalgintzaren iritziz,
|
hizkuntza
politika publiko osoa dago jokoan. Berriki argitaratu diren inkesta soziolinguistikoaren datuek erakusten dute belaunaldirik gazteenetan euskara emeki emeki berreskuratzen ari dela, baina erabilera beheititzen ari dela eta hizkuntza maila gero eta apalagoa dela adierazi zuten.
|