|
2006
|
|
|
Aurten, 2007 plana prestatuko da.
|
Hizkuntza
politikarako proiektu berri bat landu behar genuela deliberatu da. Hori ez da gutxi, hitzarmen berezia programa bat baitzen, hizkuntza politika aipatzen zen, baina hizkuntza politikak galdegiten du engaiamendu gehiago, galdegiten du bizi sozialeko arlo guztiak hunkituak izan daitezen, eta hitzarmen berezian ez ginen arras horretan.
|
|
2007
|
|
|
Dirudienez Ipar Euskal Herria gobernatzen duten agintariak ere horretaz ohartu dira. Alabaina, Euskararen Erakunde publikoak 2006ko abenduan aurkeztu duen
|
hizkuntza
politika proiektuetan zera irakur daiteke: "... Horregatik, hizkuntza politika proiektuak erabilpen pribatu eta profesionalen sustatzeko, helduei euskara ikasi eta hobetzeko aukera eskaintzeko xedea finkatzen du erronka." Eta erronka horren lan ildoak zerrendatzen ditu honela:
|
|
|
Alabaina, Euskararen Erakunde publikoak 2006ko abenduan aurkeztu duen hizkuntza politika proiektuetan zera irakur daiteke: "... Horregatik,
|
hizkuntza
politika proiektuak erabilpen pribatu eta profesionalen sustatzeko, helduei euskara ikasi eta hobetzeko aukera eskaintzeko xedea finkatzen du erronka." Eta erronka horren lan ildoak zerrendatzen ditu honela:
|
|
|
EUSKAraren erakunde publikoa (2006, abendua).
|
Hizkuntza
politika proiektua" Hiztun osoak helburu, haur eta gazteak lehentasun", polikopi.
|
|
|
Hiperesteka erreferentzia ez da baliozkoa. Ipar Euskal Herriko hizkuntza politika publikoaren azken dokumentua 2006ko abenduaren
|
Hizkuntza
politika proiektua da.
|
|
|
2006an, argitaratu zuen"
|
hizkuntza
politika proiektua; hiztun osoak helburu, haur eta gazteak lehentasun". 12 erronka nagusi zerrendatuak
|
|
|
— 2006,
|
Hizkuntza
politika proiektua, hiztun osoak helburu, haur eta gazteak lehentasun.
|
|
2008
|
|
|
Lehen artikuluan Euskararen Erakunde Publikoaren (EEPa) 2004ko sorrera aipatzen da" Estatua, lurralde aginteak eta Ipar Euskal Herriko hautetsiak biltzen dituen Interes Publikoko Elkargo" moduan," euskararen aldeko hizkuntza politika baten definitzeko eta plantan jartzeko". Ondorengo urteetako bilakaeraren inguruko datuak ere eskaintzen dira, esate baterako, eredu elebiduna bultzatuz" euskararen eta euskarazko irakaskuntza" plangintza egiteko 2006 urtean
|
hizkuntza
politikaren proiektua onartzea, eta abian jartzea" Hiztun osoak helburu, haur eta gazteak lehentasun" lemarekin. EEPak horrelako epe motzean lehen eta bigarren mailako irakaskuntzan egin duen lana goraipatzekoa da, izan ere, gurasoentzat aukerakoa izanik ere, eskola mota guztietan ikasgelak ireki eta irakasleak kontratatu ditu.
|
|
|
Plan nagusiak eta Iparraldeko
|
Hizkuntza
politika proiektuak elkarren artean badute antzekotasun handia, eta nolazbaiteko ahaidetasuna. Egia da Joshua Fishmanen izpiritua hor dagoela nonbait.
|
|
|
Plan nagusiak eta Iparraldeko
|
Hizkuntza
politika proiektuak elkarren artean badute antzekotasun handia, eta nolazbaiteko ahaidetasuna. Egia da Joshua Fishmanen izpiritua hor dagoela nonbait.
|
|
|
23). Duela gutxi ere Euskararen Erakunde Publikoak (EEP), sortu berri den egitura publikoak, triptiko hori bere printzipio orokorretan erabili du, oinarri teoriko gisa6 Euskararen irakaskuntza eta lehen ikaskuntza EEP ren lehentasunetan sartzen dira, bere
|
hizkuntza
politika proiektuaren lema" Hiztun osoak helburu, haur eta gazteak lehentasun" dela jakinez.
|
|
|
Euskararen irakaskuntza eta lehen ikaskuntza EEP ren lehentasunetan sartzen dira, bere
|
hizkuntza
politika proiektuaren lema" Hiztun osoak helburu, haur eta gazteak lehentasun" dela jakinez.
|
|
|
" Hiztunen kopurua ttipitzen ari da, familia bidezko transmisioak ez du gehiago funtzionatzen eta erabilera Euskal Herriko eskualde guzietan gibelatzen da" (Euskararen Erakunde Publikoa, 2006,
|
Hizkuntza
politika proiektua: 7)
|
|
|
Euskararen Erakunde Publikoa egitura berriaren
|
hizkuntza
politika proiektuan (ikus beherago, V. atalean) irakaskuntza da programazio zehatz bat duen alor bakarra (2005, Euskararen eta euskarazko irakaskuntza Epe luzeko programazioa). Urtero 4/ 6 irakasle postu berri aurreikusten dituzte lehen mailan (20/ 30 orotara), adibidez.
|
|
|
A. Renteriaren aipamen latz horren atzean dena aztertzea lerroalde honen helburua litzateke. Era batez, Euskararen Erakunde Publikoaren (EEP, Office Public de la Langue Basque) eragina zein den ebaluatzeko goizegi da, egitura gaztea baita, jakinez urteak eta urteak behar baitira hizkuntza baten egoera aldatzeko24 2004ko uztailaren 9an sortutako hizkuntza politikarako egitura publikoak 2007an bete du
|
hizkuntza
politikarako proiektuaren lehen urtea.
|
|
|
Hiztun osoak helburu, haur eta gazteak lehentasun. Horra proiektu honen nahikundea, euskararen transmisioaren, erabileraren eta bizkortasunaren alde lan egiten duten eragile guziek bere egiten dutena gaur" esaten da (EEP,
|
Hizkuntza
politika proiektua, 2006: 1).
|
|
|
Proiektuan hori argiki esana da: " Garrantziari dagokionez
|
hizkuntza
politika proiektuaren lehen erronka da motibazioarena, gorago aipatu hamaika erronketan, guztien eta bakoitzaren lorpena baldintzatzen baitu" (2006: 73).
|
|
|
Azken ohar bat. Era orokorragoan, iduri du
|
hizkuntza
politika proiektu horren oinarri teorikoa urria dela.
|
|
|
Esan dugun dena kontuan hartuz, egitura publiko berri hori eta bere
|
hizkuntza
politika proiektua urrats beharrezko eta garrantzitsuak direla agertzen zaigu, baina aldi berean nahikoak ez direla oraino" hizkuntzaren aldaketaren alderantzikatzeko" (ikus I.3). Ikusiz zein den frantsesaren eta euskararen arteko desoreka Ipar Euskal Herrian, badirudi hizkuntza politika proiektua ez dadila behar bezain eraginkorra izango euskararen egoera zinez aldatzeko.
|
|
|
Esan dugun dena kontuan hartuz, egitura publiko berri hori eta bere hizkuntza politika proiektua urrats beharrezko eta garrantzitsuak direla agertzen zaigu, baina aldi berean nahikoak ez direla oraino" hizkuntzaren aldaketaren alderantzikatzeko" (ikus I.3). Ikusiz zein den frantsesaren eta euskararen arteko desoreka Ipar Euskal Herrian, badirudi
|
hizkuntza
politika proiektua ez dadila behar bezain eraginkorra izango euskararen egoera zinez aldatzeko. Hau da bederen gure ikusmoldea.
|
|
|
Esan dugun dena kontuan hartuz, egitura publiko berri hori eta bere
|
hizkuntza
politika proiektua urrats beharrezko eta garrantzitsuak direla agertzen zaigu, baina aldi berean nahikoak ez direla oraino" hizkuntzaren aldaketaren alderantzikatzeko". go trukatuak dira, elkarrenganatzen dituzte, hizkuntza plangintzaren alor desberdinetan.
|
|
2009
|
|
|
Salbuespen pozgarria, euskarak baduela bere lekua herriko etxeetan, (herritar ororen %9, elebidun ororen %28 estrategia eraginkor baten ondorioa baita: Euskal kultur erakundearen" euskara agerian", Euskal Konfederazioaren" euskarari bai" eta orain Euskararen erakunde publikoaren"
|
hizkuntza
politikaren proiektua".
|
|
|
Konfederazioaren" euskarari bai" eta orain Euskararen erakunde publikoaren"
|
hizkuntza
politikaren proiektua".
|
|
|
2004ko abenduan Euskararen erakunde publikoa (EEP) sortu zen tokiko hautetsien eraginez, eta 2006an
|
Hizkuntza
politika proiektua onartua izan zen. Berrikuntza handia izan zen Hezkuntza ministeritzak Kontseilu nagusiarekin sinatu duen hitzarmena euskal irakaskuntza antolatzeko Denbora berean EEPk bere gain hartu zuen 4 Soziolinguistikazko Inkesta eramatea INSEEren lagina erabiliz eta SIADECOren laguntzarekin
|
|
|
2004ko abenduan Euskararen erakunde publikoa (EEP) sortu zen tokiko hautetsien eraginez, eta 2006an
|
Hizkuntza
politika proiektua onartua izan zen. Berrikuntza handia izan zen Hezkuntza ministeritzak Kontseilu nagusiarekin sinatu duen hitzarmena euskal irakaskuntza antolatzeko Denbora berean EEPk bere gain hartu zuen 4 Soziolinguistikazko Inkesta eramatea INSEEren lagina erabiliz eta SIADECOren laguntzarekin. euskarari buruz.
|
|
|
Euskarari buruzko jarrerak eta iritziak oro har baikorrak dira. Bestalde nabari da egokitasun objektibo bat badela, herritarren eta bereziki euskaldunen iritzien eta
|
hizkuntza
politika proiektuaren artean. Baina itxuraz jendeek oro har ez dute argi ikusten Euskararen erakunde publikoaren egitasmoak eta ekintzak beren itxaropenen araberakoa direla.
|
|
|
Euskarari buruzko jarrerak eta iritziak oro har baikorrak dira. Bestalde nabari da egokitasun objektibo bat badela, herritarren eta bereziki euskaldunen iritzien eta
|
hizkuntza
politika proiektuaren artean. Baina itxuraz jendeek oro har ez dute argi ikusten Euskararen erakunde publikoaren egitasmoak eta ekintzak beren itxaropenen araberakoa direla.
|
|
|
Brisson, M eta beste (2006).
|
Hizkuntza
politika proiektua. Baiona, Euskararen erakunde publikoa.
|
|
|
Berrikuntza handia izan zen Hezkuntza ministeritzak Kontseilu nagusiarekin sinatu duen hitzarmena euskal irakaskuntza antolatzeko Denbora berean EEPk bere gain hartu zuen 4 Soziolinguistikazko Inkesta eramatea INSEEren lagina erabiliz eta SIADECOren laguntzarekin. euskarari buruz. Aldi oroz erreferentziatzat hartuko dugu EEPk 2006an definitu zuen"
|
Hizkuntza
politika proiektua", nolazbait euskararen geroa asmatzeko.
|
|
2010
|
|
|
2004ko uztailaren 9an estatuak, akitaniako eskualdeak, pirinio atlantikoetako departamenduak, herrien sindikatak eta hautetsien kontseiluak hizkuntza politikarako egitura publiko berri bat sortu dute, euskararen erakunde publikoa (eep, Office Public de la Langue Basque). hitzarmen bereziaren ondotik eta lehen aldikoz egitura publiko batek euskararen aldeko politika bere gain hartzen zuen. Sei urte iragan dira, 2006ko abenduan eepk bere
|
Hizkuntza
politika proiektua aurkeztu du, egitura azkartu da (3.056.000 euroko aurrekontua 2010ean, 12 langile laster), alor asko jorratu ditu. horietarik nagusiena euskararen eskola irakaskuntza izan da, parekotasun eredu elebidunean eta murgiltze ereduan haurren kopurua azkarki emendatu da, bereziki lehen hezkuntzan. euskara teknikarien sare bat sortu du herri elkargo eta hiri batzuetan, soldaten erdia b... euskararen transmisioan eragiteaz gain, eepk hizkuntzaren erabilpena sustatu duela eta ez gazteengan bakarrik.
|
|
|
2004ko uztailaren 9an estatuak, akitaniako eskualdeak, pirinio atlantikoetako departamenduak, herrien sindikatak eta hautetsien kontseiluak hizkuntza politikarako egitura publiko berri bat sortu dute, euskararen erakunde publikoa (eep, Office Public de la Langue Basque). hitzarmen bereziaren ondotik eta lehen aldikoz egitura publiko batek euskararen aldeko politika bere gain hartzen zuen. ...in hartuz. kolektibitate publikoen eta euskararen elkarte sustatzaile nagusien bilgunea bilakatu da. hizkuntza politika publiko berri horretan elkarte nagusiak (euskaltzaindia, Seaska, ikas pedagogia zerbitzua, uda leku, euskal irratiak,...) politika berriaren obragileak bilakatu dira, eramaten zituzten jarduerak hizkuntza politika egitasmoan sartu direlarik lankidetza hitzarmenen bitartez. eepren
|
hizkuntza
politika proiektuaren helburua" hiztun osoa" da(" Hiztun osoak helburu, haur eta gazteak lehentasun"). argi da" hiztun oso" aren nozioa ideal bat dela ipar euskal herriko kasuan, gauzatuko den errealitatea baino, euskararen gaur egungo egoera kontuan hartzen baldin badugu. hiztun oso izateak inplikatuko luke euskara bizi publikoko alor denetan, baita ere bizi pribatu... euskararen transmisioan eragiteaz gain, eepk hizkuntzaren erabilpena sustatu duela eta ez gazteengan bakarrik.
|
|
|
Hizkuntza zuzenbidea. Testu bilduma euskaraz, Jagon bilduma 5, bilbo, euskaltzaindia. euskararen erakunde publikoa, 2006ko abendua,
|
Hizkuntza
politika proiektua" Hiztun osoak helburu, haur eta gazteak lehentasun", www.mintzaira.fr/fileadmin/documents/documents_ oplb/ hizkuntza_ politika_ proiektua/ 2006_ eep_ oplb_ hizkuntza_ politika_ proiektua.pdf. oharraK
|
|
|
Aurkezten dugun ikerketak euskarari interesatzen zaion irakurle arruntaz gain aginteak ere nahi lituzke argitu, era batez, euskararen aldeko hizkuntzapolitika erabakitzen dutenak bereziki. Ohar gaiten adibidez Euskararen Erakunde Publikoak etorkinen euskalduntzea ez duela landu bere
|
hizkuntza
politika proiektuan.
|
|
|
Reversing language shift, revisited: A 21st century perspective, Eremu urriko hizkuntzak Europa Batuan, Euskaltzaindiaren eragina Euskararen Erakunde Publikoaren
|
hizkuntza
politika proiektuan.
|
|
2012
|
|
|
Sortu eta urtebetera, 2006an,
|
hizkuntza
politika proiektua eratu zuen EEPk eta euskalgintzako sektoreek esan zioten EEPri haien ustez kontuan hartu beharreko asmoak zein ziren. Guk hastapenetik ikusi ditugu gabeziak.
|
|
|
Aurrekontua lehena. 2006ko
|
hizkuntza
politika proiektua ikusten badugu biziki ausarta da, baina hastapenetik genekien aurrekontu harekin egitasmo guztiak garatzea ezinezkoa izango zela. Proiektua eta aurrekontua ez datoz bat.
|
|
|
EEPko administrazio kontseiluan badira hainbat partaide eta horiek denek ontzat eman zuten 2006an EEPko
|
hizkuntza
politika proiektua, irakaskuntza atala barne. Alabaina, gero ez dituzte medioak ematen.
|
|
|
2006ko abenduaren 21ean, Euskararen Erakunde Publikoko administrazio kontseiluak egiazko
|
Hizkuntza
Politika Proiektu baten onarpenarekin, helduen irakaskuntzan diharduten eragileen finantziazioa bermatzeaz gainera, esparruko helburuak, estrategiak, norabideak eta ekintza programak jorratzen hasiko ginela pentsa zitekeen. Alta bada, geroztik diruztatzeko moldeetan nolabaiteko arrazionaltasuna nagusitu den arren, sektorea bere osotasunean sustatzeko dispositiborik ez da oraindik indarrean eman.
|
|
2015
|
|
|
Sindikatuak oraingo politikan ikusten dituen mugetan agertzen dira irakaskuntzaren arloko eskasak. " Euskarazko eskaintza, pixkanaka, eraikitzen ari da; baina proiektu zabal eta handinahia den
|
hizkuntza
politika proiektuaren gauzatzea oraino zinez partziala da", dio txostenean. Irakaskuntzan" eskaintza ez da oraino aski garatua".
|
|
|
Euskararen Erakunde Publikoak ere parte hartu du lan horietan.
|
Hizkuntza
politika proiektua garatzen segitu eta sendotzeko, Hautetsien Kontseiluak partaideei proposatu die Kontratuaren lanketa baliatzea hizkuntza politikan urrats berri bat emateko, Garapen Kontseiluak eta hizkuntza eragileek egin proposamenetan oinarrituz (proiektu deialdia).
|
|
2017
|
|
|
|
Hizkuntza
politika proiektu hura hiztun kopuruaren gainbehera azkarra ematen zen unean kokatu behar da (15.000 galera 1991 eta 2001 artean). Bazituen, hurrenez hurren, helburu nagusi bat eta lehentasunezko itu bat:
|
|
|
Frantziako Estatuak, Akitania Berriko Eskualdeak, Pirinio Atlantikoetako Departamenduak eta Euskal Elkargoak, denak EEPn bildurik, elkarren artean zehazten dute
|
Hizkuntza
Politika Proiektua. Proiektu hau da eraman beharreko politikaren koadro amankomuna.
|
|
|
Lehentasuna ez bada ere, horrek ez du oztopatzen funtseko proiektu deialdi prozeduretan diruztatze eskaerak egitea ardatz hauetako batean, baina orduan
|
hizkuntza
politika proiektuak beste hainbat alorretako proiektuekin lehian aurkitzen dira.
|
|
|
Ipar Euskal Herrian, Frantses Errepublikaren 1995eko dekretu baten bidez onura publikoko establezimendu gisa aitortua da Euskaltzaindia. Bere 2006ko abenduaren 21eko bilkuran, Euskararen Erakunde Publikoaren Administrazio Kontseiluak hori zehaztu zuen bere
|
Hizkuntza
politika proiektuan: «Euskaltzaindiak, hizkuntzaren kalitatea zaindu eta hizkuntza arauak jarri behar dituen erakundeak, funtsezko eragina ukan du hizkuntzari eman behar zaion egokipenean, eta ildo horretatik jarraitzen du.
|
|
|
2 Sánchez Carrión «Txepetx»en «motibazioa/ ezagutza/ erabilera» triptiko horrek («Un> idioma> se> aprende> por> tres> factores> básicos> que> son> la> motivación (Eusk.> motibapena), > la> percepción> (Eusk.> > ezagu tza), > y> el> exercicio> o> uso> (Eusk.> > erabilpena)», in Un> futuro> para> nuestro> pasado: 35) arrakasta handia lortu zuen Euskal Herrian eta oraino ere erabilia da hizkuntza plangintzan (Euskararen Erakunde Publi koak adibidez bere
|
hizkuntza
politika proiektuan), ekintza ezberdin batzuetan. Halere jakin behar da «Txepetx» norbanakoaren hizkuntza jabetzeari eta hizkuntza ikasteari aplikatzen zitzaiela, nahiz ama hizkuntzarenari (lehen hizkuntza), nahiz bigarren hizkuntzarenari.
|
|
2018
|
|
|
Azken Euskal Elkargoaren bilkura orokorrean, euskarari buruzko bi delibero bozkatu dira gehiengo handiz: euskara elkargoaren eremuko lurralde hizkuntza gisa ofizialki aitortzea eta euskararen aldeko
|
hizkuntza
politika proiektua abiaraztea. Egon gira Euskal Konfederazioko Sebastien Castet ordezkariarekin, jakiteko zer balorapen egiten zuen hainbat urtetan euskararen arloan ari den elkarteak.
|
|
|
|
Hizkuntza
politika proiektua
|
|
|
|
Hizkuntza
politika proiektuari buruz, hain zuzen, egokia eta mamitsua iruditzen zaio. Izan ere, gaur egun euskararen alde emaiten ari diren pausuak euskalgintzak urte luzaz egindako lanari esker dela oroitarazi ondoren, eremuka finkatu helburu eta neurri anbiziotsuetaz gain beste hainbat puntu interesgarri bezain garrantzitsuak agertzen direla dokumentuan.
|
|
|
Izan ere, gaur egun euskararen alde emaiten ari diren pausuak euskalgintzak urte luzaz egindako lanari esker dela oroitarazi ondoren, eremuka finkatu helburu eta neurri anbiziotsuetaz gain beste hainbat puntu interesgarri bezain garrantzitsuak agertzen direla dokumentuan. Euskal Konfederazioko kideak azpimarratzen zuen,"
|
hizkuntza
politika proiektua ausarta bada ere, frantses legedian mugatua gelditzen dela". Baliabide juridikoak mobilizatuz gaur egungo blokatzeak gainditzeko nahiarekin Euskal Elkargoak horrelako lan baten abiatzea behar beharrezkoa du.
|
|
|
" Bi delibero horien edukia kontuan hartuz, oinarri sendoa dugu Ipar Euskal Herrian jauzi kualitatibo eta kuantitatiboa emaiteko euskararen aldeko hizkuntza politikan". Orain arte egin bezala
|
hizkuntza
politika proiektua eraikitzen laguntzerakoan, Euskal Konfederazioa elkarlanerako prest da, bakoitza den lekutik eta duen funtzioa gogoan harturik, lan handi horretan denek baitugu zer ekarri eta zer proposatu. " Orain euskara Ipar Euskal Herriko hizkuntza gisa ofizialki aitortua dela, behar eta merezi duen bezalako hizkuntza politika eskain diezaiogun!"
|
|
2021
|
|
|
6
|
Hizkuntza
Politika Proiektua, Euskararen Erakunde Publikoaren Administrazio Kontseiluak onartua 2006ko abenduaren 21an. Proiektua on line eskuragarri dago. https:// politika proiektua.html [Azken kontstulta,].
|
|
|
Ik. Euskararen Erakunde Publikoaren
|
hizkuntza
politika proiektuaren lehen 9 erronkak
|
|
|
Ik. Euskararen Erakunde Publikoaren
|
hizkuntza
politika proiektuaren lehen 3 erronkak eta 8 erronka.
|
|
|
Bi dira Lapurdin, Nafarroa Beherean eta Zuberoan euskararen aldeko hizkuntza politika instituzionala saretzen duten testuak. Lehena,
|
Hizkuntza
Politika Proiektua, Euskararen Erakunde Publikoak adostu zuen, 2006ko abenduan6 Bigarrena, Euskal Hirigune Elkargoak adostu zuen, 2018ko ekainaren 23ko deliberoaren bitartez7 Horien ondoan, lurraldeko hiru udalerrik, Baionak, Miarritzek eta Hendaiak, haien euskara zerbitzua osatu dute eta hizkuntza plan bereziak plantan ezarri dituzte. Euskararen aldeko politika publikoa, beraz, bi hizkuntza politika integral eta herri mailako hiru plan horiek osatzen dute, tokian tokiko iniziatibak ahantzi gabe.
|
|
2022
|
|
|
«Zer zentzu du elkarlanean aritzeak ondoren dirurik ez bada EEPk ontzat ematen dituen eta batera eraikitako proiektuentzat?». Haren hitzetan,
|
hizkuntza
politika proiektua ez da «behar bezala» eramana. 2004an sortu zenetik ez da emendatu erakunde publikoaren aurrekontua.
|