|
2005
|
|
|
Hizkuntzaren normalizazioa atzera ezinezko egoera batean utzi luketen urratsak eman al daitezke
|
hizkuntz
politika ausartago batekin bakarrik. Are gehiago, eman al daitezke gaurko egoera politikoan?
|
|
2008
|
|
|
Azken urteetako ekimenak soilik aipatuz, hor ditugu Bai Euskarari, Herriko Etxeetako Hitzarmenak edota Batera mobilizazioa, egoera sakon aldatu eta baldintza berriak sortu dituzten dinamika sozial eta politikoak. Parisen zerbait mugitzekotan bada, Frantziako Legebiltzarrean euskara aipatzen bada, euskaltzaleak mobilizaturik egon behar dira, beren mezua plazaratzen, berdintasuna aldarrikatzen, herritarren atxikimendua hedatzen eta azkartzen,
|
hizkuntza
politika ausarta eskatzen eta diputatu/ senadoreak presiopean atxikitzen.
|
|
2009
|
|
|
Hain zuzen horiek dira hizkuntza politikaren norabide nagusi batzu. Itxuraz herritarrak prest dira
|
hizkuntza
politika ausart batean parte hartzeko.
|
|
2012
|
|
|
Ez naiz ausartzen hori baino gehiago egongo den esaten, baina goia jo duela inondik inora. Azkeneko urteetan behea jo duena hizkuntza politika izan da,
|
hizkuntza
politika ausartagoekin eta abarrekin, berriro gora egiteko aldagai guztiak daude.
|
|
2013
|
|
|
Gure udalerria euskararen arnasgunea da, zorionez; beraz, lehenik eta behin ezinbestekoa zaigu dagokigun aitortza ofiziala aldarrikatzea. Horrekin batera, gune hauen erabateko normalizaziorako beharrezko ditugun
|
hizkuntza
politika ausartak garatzeko baliabideak exijitzea dagokigu, legea bera ere beharren neurrira egokituz.
|
|
|
Bergaran euskara nagusi denez,
|
hizkuntza
politika ausart eta aurrerakoiak garatzeko baldintzak daude. Udalerri euskaldunok lege babesa eta baliabideak behar ditugu aurrerapauso sendoak eman ahal izateko.
|
|
2014
|
|
|
Arnasguneetako instituzioak
|
hizkuntza
politika ausartagoak egiteko ahalmendu.
|
|
2015
|
|
|
Eusko Jaurlaritzak eta jende euskaldunak egindako lanak berebiziko garrantzia izan zuten gaur egun dugun egoeran, hamaika aldiz esan zuten moduan, egoera asko hobetu baita. Honen harira, funtsezkoa izango da euskaldunek eta Eusko Jaurlaritzak lan egiten jarraitzea, eta azken honen kasuan, biztanleria aktibatuko duen
|
hizkuntza
politika ausartak abian jartzea. Edonola ere, beraien hitzetan, euskaldun guztiek euskaraz hitz egiteko gogoa eta beharra darie, eta erabilera sustatu eta bermatu beharra dagoela argi dago, orain eskuetan ez dugun paradigma berritzaileren batekin.
|
|
|
Hamaika aldiz esan zuten moduan egoera asko hobetu baita. Honen harira, funtsezkoa izango da euskaldunek eta Eusko Jaurlaritzak lan egiten jarraitzea, eta azken honen kasuan, biztanleria aktibatuko duen
|
hizkuntza
politika ausartak abian jartzea. Edonola ere, beraien hitzetan, euskaldun guztiek euskaraz hitz egiteko gogoa eta beharra darie, eta erabilera sustatu eta bermatu beharra dagoela argi dago, orain eskuetan ez dugun paradigma berritzaileren batekin.
|
|
2016
|
|
|
|
Hizkuntza
politika ausarta ala hizkuntza komunitate indartsua?
|
|
|
Galdera tranpa bat da hori, ezer izatekotan. Gehienok erantzungo genuke
|
hizkuntza
politika ausarta eta komunitate indartsua. Biak.
|
|
|
Uztahitzan'' Uzta Hitzan hitzan dago uzta''. Uztaritzek herritar guzien hizkuntza eskubideak bermatzeko
|
hizkuntza
politika ausart bat plantan ezartzeko engaiamendua hartu du. Hirugarren edizio hunentzat praktika gogoetari egin zaio eta ekimenak izanen dira azaroaren 22tik 26ra.
|
|
2017
|
|
|
Euskararen ezagutzaren eta erabileraren artean halako aldea zerk eragiten duen ikertzerakoan, faktore asko izan behar direla kontuan ondorioztatu dute bi teknikariek: " Euskararen aldeko
|
hizkuntza
politika ausartak eta eraginkorrak ez dira nahikoa, euskarari eustea ahalbideratzen duen ekosistema osoak huts egiten baldin badu. Argi dago euskara sustatzeko hizkuntza politiketan orain arte kontuan hartu diren faktoreez gain, euskaraz naturaltasunez hitz egitea ahalbideratzen duen ekosistema osoa dela zaindu beharrekoa.
|
|
|
Izenak berak erakusten duen bezala, askatasun anitz uzten du. Enpresetan bada egitekoa, eta bo rondatea ukanez gero,
|
hizkuntza
politika ausarta garatzen ahal da. Horretan lagun tzen ahal ditu Bai Euskarari Ziurtagiriaren entitate pribatuak, bide orri bat proposa tuz, euskara normalizatzeko pausoak eman ditzaten9.
|
|
|
Beraz,
|
hizkuntza
politika ausart bat, legearen bermea eta gizartearen babesa eta konpromisoa, denak batera, baitezpadakoak dira euskararen biziraupen, biziberritze eta garapenerako.
|
|
2018
|
|
|
Euskal Konfederazioarentzat" hartua izan den erabakia begi onez hartu dugu, lehen aldia delakoz Ipar Euskal Herri mailako instituzio batek bozkatzen duela euskara lurralde huntan ezagutua izan dadin". " Bestalde, delibero horrek Euskal Elkargoak euskararen aldeko
|
hizkuntza
politika ausarta eramaiteko duen borondatea berresten eta sendotzen du nolazpait" zion Euskal Konfederazioak.
|
|
|
Eremu pribatuan etxeko hormen artean bizirautera beharturik zegoen hizkuntza plaza publikoaren erdigunean kokatu du, hautetsien gehiengo zabalaren sostenguarekin, gainera. Erabaki honek, Euskal Elkargoari bere lurraldeko hizkuntzak sustatzeko
|
hizkuntza
politika ausarta zehaztu eta egikaritzeko zilegitasuna ematen dio.Gaur hizkuntza politikaren kudeaketa Euskararen Erakunde Publikoaren esku da, prefetaren zaintza zorrotzaren pean. Beirazko sabaia hauste aldera, Euskal Elkargoak lurraldean hizkuntza politika garatzeko eskuduntza osoa eta dagozkion baliabideak eskuratu behar lituzke.
|
|
2019
|
|
|
UEMAk beti aldarrikatu eta egin izan du euskararen aldeko
|
hizkuntza
politika ausarta. Azken urteotan, hizkuntza politika hori adostasunez bideratzeko lan handia egin da.
|
|
2020
|
|
|
Uzta Hitzan, hitzan dago uzta Uztaritzek herritar guzien hizkuntza eskubideak bermatzeko
|
hizkuntza
politika ausart bat xutik emaiten du. Uzta Hitzan ek ekimenak eskaintzen ditu egitarau aberats batekin.
|
|
2021
|
|
|
Sarritan aipatu izan dugu euskararen inguruko hizkuntza politikak egitean eremu euskaldunetan eduki ditugun gabezietako bat izan dela erlaxazioa, eta pentsatu izan dugula, naturalki euskaraz bizi izan garenez, ez dagoela arazorik, ezta hizkuntza politikak egin beharrik ere. Datu hauek autokritika egitera behartu behar gaituzte, eta konturatzera arnasguneetan ere ezinbestekoak direla
|
hizkuntza
politika ausartak.
|
|
|
Garbi dugu immigrazioa ez dela ezeren erruduna. Kanpotik datorrenak ikusten du euskara ez dela beharrezkoa, eta, hori hala izan ez dadin,
|
hizkuntza
politika ausartak behar ditugu, euskara lehen lerroan jarriko dutenak eta euskara beharrezko egingo dutenak. Ikusi dugu bitartekoak jarriz gero —bai ekonomikoak eta bai pertsonalak— kanpotik datorrenak euskararekiko jarrera proaktiboa izaten duela normalean.
|
|
|
Lehengora itzultzea litzateke, eta hizkuntza politika aurrerakoi horiek lege babesik gabe uztea. Ikusten dugu
|
hizkuntza
politika ausartak, aurrerakoiak eta euskara benetan lehenesten dutenak egiten diren momentuan epaileak sartzen direla hizkuntza politika horiek baloratzera eta, are, hizkuntza politikak egitera. Hori oso larria da.
|
|
|
Uste dut hizkuntza politiketan ardura daukagun instituzioen artean, orokorrean, sintonia dagoela, eta ikusten dut ados jartzeko aukera. Ikusteko dagoena da ea
|
hizkuntza
politika ausartak egiten badira —eta hori da gure apustua— zenbateraino oztopatuko den bide judizialetik eta zenbateraino izango garen gai gureari eusteko eta euskarak benetan behar duen arautegi aurrerakoi bat garatzeko.
|
|
|
Bide gurutzean gaude: edo bizitza publikoaren arlo guzietan euskara berreskuratzeko
|
hizkuntza
politika ausarta ematen da zinez abian, euskalgintza eta Herriko Etxea elkar lanean juntaturik, edo orain bezala segitzen dugu eta euskararen agonia luzatu baizik ez dugu eginen.
|
|
|
Herriko Etxerako aurkezten diren hautagaiei, larrialdi linguistikoari erantzun dezaten engaiamendu argi eta publikoa eskatzen diegu Ziburun euskararen aldeko
|
hizkuntza
politika ausarta plantan emateko, 4 printzipio nagusi hauetan oinarritua:
|
|
2022
|
|
|
●
|
Hizkuntza
politika ausartagoa eta eraginkorragoa behar dugu, euskara lan hizkuntza izatea erraztuko eta ahalbidetuko duena, euskaraz zerbitzu ematea eta lan egitea lagunduko eta babestuko duena, eta hori bermatu eta blindatu lege, arau, baliabide eta abarren bidez, batez ere eremu euskaldunenetan eta euskaraz bizi nahi duten herritarren borondatean oinarrituta, badagoelako horretarako gogoa.... Beharrezkoa da konpromiso eta adostasun politikoa, baina gaur egun daukaguna baino irmoagoa eta eraginkorragoa.
|
|
|
Baldin eta Euskaraldiak aitzakia bezala funtzionatuko balu,
|
hizkuntza
politika ausartagoak ez hartzeko eta politikariek beren ardurak hobeki ez betetzeko, zinez, albo kalte larria izango litzateke. Aitzitik, politikariak zirikatzeko balioko balu, Kataluniako proçesarekin gertatukoaren antzera, azkenaldian izan dugun euskararen aldeko dinamika eraginkorrena bilakatuko litzateke.
|
|
|
Behar dugu lege bat hemen egiten duguna babestuko duena, eta edozein ministrori gibel egiteko aukera kenduko diona.
|
Hizkuntza
politika ausart bat eramateko neurriak behar ditugu; ez bakarrik irakaskuntzan, baita bizitza sozialean ere.
|
|
|
Lan munduan aurrerantzean ere euskara sustatzeko,
|
hizkuntza
politika ausartagoa eta eraginkorragoa «behar beharrezkoa» dela uste dute Baldak eta Salaberriak, eta horiek enpresetan ere «oso garbi» definitu behar direla, tokiko hizkuntzan eta erdaretan beteko diren funtzioak adostuz. Politika horrek ahalbidetu, erraztu eta bermatu du euskara lan hizkuntza izatea eta enpresetan euskara zerbitzua ematea.
|
|
2023
|
|
|
Halere, harrotasun hori" konformismoarekin" ez nahasteko azpimarratu du Balantzategik eta erakundeek euskararen normalizazioan duten" ardura garrantzitsua" ekarri du gogora: " Herritarren ahaleginaz batera,
|
hizkuntza
politika ausartagoa eta inbertsioak egin behar dituzte". Bien bitartean, orain arte bezala, Korrikak jasoko duen dirua euskararen normalizaziora bideratuko da Euskal Herri osoan.
|
|
|
Bestalde erakundeek euskararen normalizazioan duten ardura garrantzitsua da. Herritarren ahaleginaz batera,
|
hizkuntza
politika ausartagoa eta inbertsioak egin behar dituzte. Bien bitartean, orain arte bezala, Korrikak jasoko duen dirua Euskal
|
|
|
Erronka horiei aurre egiteko, hizkuntza politiketan «jauzi handi bat» egiteko premia dagoela adierazi du Kontseiluak: «Inkesta soziolinguistikoek erakutsi dute euskararen normalizaziorako, erabilera erosorako eta biziberritze prozesurako baldintzak sortuko dituzten
|
hizkuntza
politika ausarten norabidean jauzia egiteko garaia dela; hizkuntza eskubideen alde, herritarren berdintasunaren alde, gizarte justiziaren eta kohesioaren alde: euskaraz bizi nahi dutenen alde».
|
|
|
Bakoitzak pagatu behar izan duelarik, hor izan dira dudak. Bagenekien eta badakigu, diru mailan ez dela
|
hizkuntza
politika ausart bat eramateko aski. EEPk zentralizatu ditu diru laguntza guziak, zepo horretan ere erori gara garai batean.
|