|
2004
|
|
|
Zer izango eta urte hartan, ikasturtearen bukaeran, Ardanza lehendakariaren deia, nirekin hitz egin nahi zuela. Nik ez nekien zer nahiko ote zuen, ez nuen uste nire berri zuenik, ezta gutxiago ere, eta
|
Hizkuntza
Politikarako ardura nire gain hartuko nuen galdetu zidan. Aho bete hortz geratu nintzen, duda mudak izan nituen, ausardia kontu hori eta, baina azkenean baietz esan nuen.
|
|
|
Ingelesaren pareko gaitasun komunikatiboa opa dio euskarari Hezkuntzaren eremuan
|
Hizkuntza
Politikaren ardura daukan euskaltzale politikoak. Hau da, atzerriko hizkuntza nagusian eskura litekeen trebakuntza maila bera.
|
|
2007
|
|
|
Eusko Jaurlaritzan
|
hizkuntza
politikaren ardura izan dutenek ez diote auziari behar bezalako kemenez heldu. Ez dute jakin izan egitasmoa bideratzen.
|
|
2008
|
|
|
Euskarabidearen sorreratik euskarara bideratutako dirua are gehiago murriztu da, beraz. 1995tik 2001a arte euskararendako dirua izoztuta egon zen; Pedro Pegenautek
|
Hizkuntza
Politikaren ardura hartu zuenean, ordea, murrizketak hasi ziren. 2001ean %4 murriztu zen euskararendako dirua, eta, 2002an, %12.
|
|
|
Hil honen hasieran, Gasteizko gobernuko
|
hizkuntza
politikan ardura bat duen euskaltzale ezagun batek egunkari ezagun batean zera esan zuen: Kontseilua euskara biziberritzeko aingura astuna dela.
|
|
2009
|
|
|
Euskaltzaindiak
|
hizkuntza
politikaren ardura ez du, baina hizkuntza politika horretan lagungarri izan daiteke. Eta lagungarri izan daitekeen neurrian, lagungarri izan nahi du.
|
|
|
Bide horretan barrena, legegintzaldia amaitzeko hilabete gutxi falta zirela, hizkuntzen tratamendurako marko berri bati buruzko lege aurreproiektu bat prestatu zuen Hezkuntza Sailak. Ez zuen, ordea, gobernu barruan adostasunik lortu, ez
|
hizkuntza
politikaren ardura zuen Sailarekin, ezta Gobernua babesten zuten alderdi politikoen artean ere. Aipaturiko lege aurreproiektua ez zen Gobernuaren proposamen izatera iritsi, ez baitzuen Gobernu Batzordearen onarpenik jaso [58].
|
|
2012
|
|
|
EAEko
|
hizkuntza
politikaren ardura Eusko Jaurlaritzako Kultura Sailean kokatuadagoen Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzaren gain gelditzen da. Erakundehorren ardura da, era berean, EAEko erakunde publikoek (foru aldundiek, udalek, EHUk, eta abarrek) hizkuntza eremuan duten eginkizuna bete dezatela zaintzea.
|
|
|
2008tik aurrera Nafarroako
|
hizkuntza
politikaren ardura Euskarabidea Instituto Navarro del Vascuence izeneko erakundearen gain dago, izen horrekinbirbatailatzen baita ordura arte Euskararen Nafar Institutua izandakoa. Lau diraharen lan ildo nagusiak:
|
|
2013
|
|
|
|
Hizkuntza
politikaren ardura izanda ere, neure egiten ditut
|
|
2015
|
|
|
Joan den asteko solasaldiak, aitzineko guziek bezala, beren politikerietan aritzen ikusteko parada eman digu berriz ere"(...)" Euskal Konfederazioak berriz deitzen ditu parlamentari guziak beren alderdikeriak bazterrean utz ditzaten eta elkarrekin lan egin dezaten, hizkuntza politika egokiak ahalbidetuko dituzten hizkuntz lege ausarta eta eraginkorra landu eta bozka dezaten. Anartean, eta koadro juridiko egoki hori finkatu ondoren,
|
hizkuntza
politiken ardura lurraldeen esku utzi behar da".
|
|
2016
|
|
|
Euskal Herrian
|
hizkuntza
politikaren ardura duten hiru instituzioek, 25 urte betetzen dituen Inkesta Soziolinguistikoari dagozkion lanak aurkeztuz, euskarak 1991tik aitzina dituen bilakaeraren gaineko datuak eman zituzten. Gogora ekarri dute 25 urte bete dituen inkestak 16 urtetik gorako biztanleen hizkuntza gaitasuna, euskararen, gaztelaniaren edo frantsesaren ezagutza azken 25 urteetako emaitza adierazgarri batzuk aipatu zituzten; hala nola denbora tarte horretan euskaldunen kopuruak gora egin duela, eta hazkundea 4,7 puntukoa izan dela, batez beste ia 0,5 puntu urteko.
|
|
2017
|
|
|
Harreman hauetan asko dugu ikasteko eta euskalgintzaren ohiko dinamiketan zer dugun egokitu beharra ikusiko dugu. litikoan egon diren aldaketek, baina, aukera egokia ematen dute eragile eta erakunde arteko harremanak beste modu batean antolatzeko.
|
Hizkuntza
politikaren ardura du administrazioak, baina baita gizarte eragileek ere, nazioarteko esperientziak eta ekarpen teorikoek erakutsi dutenez, eta Euskal Herrian frogatu ahal izan dugun bezala. Beraz, funtzio eta ardura banaketa, elkarlana, koordinazioa eta konplizitatea dira hizkuntza politikak aurrera eramateko zoru komunik onena, beti ere, eztabaida eta kritika eraikitzailez hornituta.
|
|
|
Ekain hortan deputatu bozak beharrak direla-eta, EAJko Beñat Arrabit hautagaiak (Euskal Elkargoko
|
hizkuntza
politikaren ardura ere duenak), sahetsean zituela alderdiko bereko beste bi hautagaiak, Jean Tellechea eta Laurent Marlin, EAJren egitasmo berria proposatu du heldu diren bost urteentzat, Euskararen lurralde estatutua, hiru ataletan sailkaturik dagona, Euskal Elkargoaren kudeantzapean, herriek ere haatik beren ildoa segituz. Laburbilduz, euskarak norberaren garapena eta lurralde garapenaren laguntzaile izan behar du, ko-ofizialtasuna eskuratzearen bidean aitzina joz, jadanik diren lege lagungarriak zerrendatuz eta esperimentazio berriak obratuz derogazione zenbaitek ahalbideturik, zerbitzu publikoetan euskaradun gehiago sarraraziz, mugazgaineko partaidetzak ere emendatuz.
|
|
|
Beñat Arrabitek
|
hizkuntza
politikaren ardura
|
|
|
" Abertzale batek behar zuen atsulutuki ukan
|
hizkuntza
politikaren ardura eta eni tokatu zait, eta ene ahal guziez eta gogo onez beteko dut kargu hori" dauku erran Beñat Arrabitek. Badaki postu hori behaztopagarria (edo" casse gueule" berak erran daukun bezala) izan daitekeela bainan ez da lotsa.
|
|
2018
|
|
|
|
Hizkuntza
politikarako ardura utzi zenuelarik 2016an, ez zenuen elkarrizketarik nahi izan. Zergatik?
|
|
|
Lurralde eskala guziak (Estatua, Eskualdea, Departamendua, Herri blokea) EEPren baitan biltzen dira, eta, lehen aldiz,
|
hizkuntza
politikaren ardura duen lehendakari ordea, EEPko lehendakaria ere da.
|
|
|
Etorkizunerako erronka estrategikoa da. Gaurko egunean, lurralde eskala guziak (Estatua, Eskualdea, Departamendua, Herri blokea) EEPren baitan biltzen dira, eta, lehen aldiz, Herri elkargoan
|
hizkuntza
politikaren ardura duen lehendakari ordea, EEPko lehendakaria ere da. Datorren urte erditsurako, berantenez, kolektibitate bakoitzaren zereginak eta haien arteko lankidetza modalitateak definituak izanen dira.
|
|
|
Lehenengo arloa emakumeen eskuetan geratuko da (andereñoak, begiraleak, herri dinamizatzaileak...) eta bigarrena gizonezkoen eskuetan. Euskararen aro berrian gizonezkoek nagusiki hartu dute
|
hizkuntza
politikaren ardura arlo ezberdinetan (hizkuntza plangintzan, kultur plangintzan, hezkuntza arloan, orokorrean politika arloan), (hizkuntza) ekintzaile publiko bilakatuz.
|
|
2019
|
|
|
|
Hizkuntza
politikaren ardura du administrazioak, baina baita gizarte eragileek ere, nazioarteko esperientziak eta ekarpen teorikoek erakutsi dutenez, eta Euskal Herrian frogatu ahal izan dugunez. Funtzio eta ardura banaketa, elkarlana eta konplizitatea dira hizkuntza politikak aurrera eramateko zoru komunik onena, betiere, eztabaida eta kritika eraikitzailez hornituta.
|
|
2021
|
|
|
Mathieu Berge Akitania Berriko kontseilariak, Max Brisson senatariak eta Antton Curut charry EEPko presidente karguaz gain, Eus kal Elkargoan
|
hizkuntza
politikaren ardura duenak, beren ikusmoldea eman dute. Hiruak Euskararen Erakunde Publikoko presidente izanak edo dira, murgiltze sistemaren beharra goi aipatu dute.
|
|
|
Dena den, urtetan zehar, argi ikusi da, pixkanaka pixkanaka, eleaniztasuna (multilingualism) terminoa ikusgarritasuna galtzen joan dela Europako Batzordearen egituretan. Izan ere, 2007tik 2010era arte The Commissioner for Multilingualism (Eleaniztasunaren komisarioa) kargua egon zen, Europar Batasuneko
|
hizkuntza
politikaren ardura izan zuena. Leonard Orban jaunak izan zuen kargu hori.
|
|
|
Lehen izenpetzaileen artean da Donapaleuko (Nafarroa Beherea) Herriko Etxea. Botere aldaketa izan zen 2020ko martxoan, eta, ordutik, Pettan Aizagerrek du euskara biziberritzeko
|
hizkuntza
politikaren ardura: «Orain arte ez da ezer egin; orrialde zuri batetik abiatu gara».
|
|
|
Uste dut
|
hizkuntza
politiketan ardura daukagun instituzioen artean, orokorrean, sintonia dagoela, eta ikusten dut ados jartzeko aukera. Ikusteko dagoena da ea hizkuntza politika ausartak egiten badira —eta hori da gure apustua— zenbateraino oztopatuko den bide judizialetik eta zenbateraino izango garen gai gureari eusteko eta euskarak benetan behar duen arautegi aurrerakoi bat garatzeko.
|
|
2023
|
|
|
Instituzioei dagokionez, EEPz gain, 2017an osatu zen Euskal Hirigune Elkargoak ere badu Ipar Euskal Herri mailako
|
hizkuntza
politikan ardura handia. 2018ko ekainaren 23an Euskara jalgi hadi plazara hizkuntza politika bozkatu zuen, bide beretik" ofizialki" ezagutuz euskara eta gaskoia ere lurralde honetako hizkuntza gisa sinbolikoki bere pisua ukan bazuen ere adierazpenak, ez zen, ordea," ofizialtasuna" aldarrikatzeko eta beraz desobeditzeko urratsa izan.
|