|
2000
|
|
|
b)
|
Hizkuntza
plangintza eta normalizazioari dagokionez, Gobernuak eginen dizkion galderei erantzutea.
|
|
2004
|
|
|
Halaxe da. Ñabardurak ñabardura, horietako bat nagusituko da
|
hizkuntza
plangintza eta politiken jardunetan. Horrek ez du esan nahiko noski, halabeharren halabeharrez edo, bi irizpideak osagarriak izan ezin direnik inoiz eta inon.
|
|
2007
|
|
|
|
HIZKUNTZ
PLANGINTZAK ETA EUSKALDUNTZE ALFABETATZEA, ELKARREN OSAGARRI
|
|
2009
|
|
|
Nolanahi ere, BAT Soziolinguistika Aldizkariak eskaini nahi dion zenbaki honetara literatura eta hizkuntzalaritza inguruko liburu produkzioaz gain, hainbat aldizkaritan argitaraturiko artikulu ugariren erreferentziak bildu dira, arreta berezia jarriz hizkuntzalaritza,
|
hizkuntza
plangintza eta soziolinguistika gaiak lantzen dituztenei. Ez dira, horrenbestez, Txillardegik argitaratu dituen artikulu guztiak zerrendatu.
|
|
|
Euskararen inguruan ez da honakoa eskaintzen zaizun lehen omenaldia, izan ere, oso aspaldidanik, 1960 hamarkadan hasita zure lanak hizkuntzalaritzan, literaturan,
|
hizkuntza
plangintzan eta soziolinguistikan ugariak eta aipagarriak dira. Horietako batzuk ahoz eman dituzu, besteak idatziz, irakasle zein ikerlari moduan; kasu batzuetan bakarrik eta besteetan erakunde edo talde ezberdinen kide bezala, BAT Soziolinguistika Aldizkariaren kasuan bezala.
|
|
2010
|
|
|
Proiektu horretan sorreratik jardun izan du. Euskal Filologian lizentziaduna da Bilbao eta
|
hizkuntza
plangintzan eta giza eskubideetan graduondokoak ditu.
|
|
2011
|
|
|
Inondik ere,
|
hizkuntzaren
plangintza eta politika gaietan diharduen adituari eta arituari bitxia egingo zaio Zimmermann-en proposamena. Ez baitzitzaion sekula bururatuko gisako lehentasun irizpiderik egon zitekeenik plangintzaren zer nolakoetan:
|
|
2012
|
|
|
Debako kultur bizitzaren azterketa horiek horrela izanik ere, kultur dimentsioa bazterrean uztea ez zaigu komeni gure iritziz. Lastoa balitz legez baztertu izan da kultur dimentsioa
|
hizkuntza
plangintzan eta, beharbada, lasto horrek badu bazterrean utzi ezin dugun potentzialitatea.
|
|
|
Autore anitzek aipatzen duen moduan, euskalgintza euskararen aldeko ahalegina da, gure garai honetan bereziki euskararen bizi iraupenaren alde egiten duen ahalegina, hain zuzen ere. Ahalegin horrek, noski,
|
hizkuntza
plangintzarekin eta erakunde ofizialekin lotura badu ere, bereziki euskararen aldeko gizartearen eta herriaren mugimenduak ditu oinarri. Polisa, gizartea shock egoeran badago edo shock egoeran sartzen ari bada, euskalgintzak ere, ezinbestean, shock egoeran sartzeko arriskua dauka.
|
|
|
EAEn,
|
hizkuntza
plangintza eta berreskuratutako euskararen aztarna argia agertzen da. Gurasoek orain dela hogei urte baino askoz gehiago pasatzen diete euskara seme alabei, beraiekin euskara erabiliz.
|
|
2015
|
|
|
Fishmanen lanak Euskal Herrian eta batez ere
|
hizkuntz
plangintza eta hizkuntz politikaren arloan izan zuen oihartzuna azpimarratu da aurretik. Fishmanen planteamenduan belaunaldien arteko transmisioa ezinbesteko gakoa zen hizkuntz gutxituen berreskurapen prozesuan (Schwartz, 2010).
|
|
|
Ez da tokia, ez unea bi egile hauen lanetan sakontzeko, biak hamaika hausnarketa utzi dute euskararen egoera eta geroari buruzkoak, eta horietako asko aldizkari honetan jasoak izan dira, baina argi dago euren teoriak eta planteamenduak agertu zirenean (80 eta bereziki 90 hamarkadan) transmisioaren inguruko kezka nabarmen hauspotu zela. Kezka" teoriko" eta enpirikoak ez ezik, esku hartzeari begirako lehentasuna ere bilakatu zen garaiko
|
hizkuntz
plangintza eta hizkuntz politikarentzat.
|
|
|
ikastolen mugimendua (bereziki 1960tik aurrera), helduen alfabetatze eta euskalduntzea (nabarmenki 1965tik aurrera), euskal kantagintza berritzailea (1961tik aurrera) eta bestelako ekimenak. Jardun hauetaz gain,
|
hizkuntz
plangintzan eta hizkuntz politikaren arloan aspaldiko aldarrikapenak erantzuteke zeuden, izan ere XIX. mendearen bukaeran eta XX. mendearen hasieratik hainbat erakunde kezkatuta agertzen ziren euskararen estatusagatik eta, ondorioz, larria jotzen zuten egoerari aurre egiteko modua pentsatu beharra zegoela nabarmentzen zuten (Urla, 1989). Euskal Pizkundea(), Euskaltzaindia (1919) edota Eusko Ikaskuntza (1918) bezalako erakundeak, besteak beste, hainbat hausnarketa eta proposamenen iturburu izan ziren egun" hizkuntz plangintza" edo" hizkuntz politika" bezala izendatzen ditugun kudeaketa tresnak definitu, garatu eta sendotu baino lehen.
|
|
|
Gerra Zibilak eten egingo zuen aipatutako erakundeek abiatutako eztabaida, baina jada egindako lana eta piztutako kezken aztarnak airean iraungo zuten. Denborarekin euskara zerbitzuak eta bestelako zerbitzu publiko, zein pribatuen eraketa etorriko zen eta horrekin batera
|
hizkuntz
plangintza eta hizkuntz politika modu antolatu eta formal batean ulertzeko parada.
|
|
|
Euskaldunak euskaldunekin euskal giro sendoan bizi diren lekuetan, gurasoen hizkuntza belaunez belaun eskuratzen den lekuetan,
|
hizkuntza
plangintzarik eta inolako interbentzio berezi (zenbaitentzat" xelebre") rik gabe diharduten ingurumenetan, horietan dago euskara bizien. Hor du euskarak osasunik hoberena.
|
|
2016
|
|
|
Nik baieztatu dut informazioa biltzea eta
|
hizkuntzaren
plangintza eta biziberritzearen arteko erlazioa zeharkakoa dela (Sallabank 2012). Grabaketak ez dira nahitaez hizkuntza biziberritzeko ideiarekin biltzen edo aztertzen (Sugita 2007; Amery 2009; Childs et al. 2014), eta hizkuntza biziberritzeko mugimenduek ez dituzte, edo ezin dituzte zertan horretarako erabili:
|
|
|
Leku batzuetan, adin talde jakinetan eta zenbait jardungunetan aurrera egin da gure artean, azken hamarkadotan, euskarazko jardunari dago" Euskararen lurraldearen barruko hiru erkidegoetan euskarak izan duen bilakaera askotarikoari so, esan liteke euskararen bilakaera soziala baldintzatzen duten faktoreak direla, beste zenbaiten artean, lege estatusa, herri aginteen
|
hizkuntza
plangintza eta politika, eta herritarren atxikimenduaren neurria, eta, ondorioz, hiru faktore horien arteko loturaren tamaina".
|
|
|
Horrela, hizkuntza politikaren perspektiba instituzionaletik erantzun konkretua emanik dio galdera global horri Patxi Baztarrikak, Eusko Jaurlaritzaren Hizkuntza Politikarako sailburuordeak. Bere hitzetan esanik" euskararen lurraldearen barruko hiru erkidegoetan euskarak izan duen bilakaera askotarikoari so, esan liteke euskararen bilakaera soziala baldintzatzen duten faktoreak direla, beste zenbaiten artean, lege estatusa, herri aginteen
|
hizkuntza
plangintza eta politika, eta herritarren atxikimenduaren neurria, eta, ondorioz, hiru faktore horien arteko loturaren tamaina". (Baztarrika, 2013:
|
|
|
Bigarrenik, hizkuntzaren erabileran eragiten duten aldagai psikologiko eta soziologikoak ondu daitezke, esaterako, hizkuntza batek duen prestigioa (Grenoble, 2013: 797). Prestigioa lortzeko eman beharreko pausoak zailagoak dira, eta
|
Hizkuntza
Plangintza eta Politika (HPP) arloa arduratzen da horretaz.
|
|
2018
|
|
|
Euskaldunak euskaldunekin euskal giro sendoan bizi diren lekuetan, gurasoen hizkuntza belaunez belaun eskuratzen den lekuetan,
|
hizkuntza
plangintzarik eta inolako interbentzio berezi (zenbaitentzat" xelebre") rik gabe diharduten ingurumenetan, horietan dago euskara bizien. Hor du euskarak osasunik hoberena.
|
|
|
|
HIZKUNTZA
PLANGINTZA ETA OSAKIDETZA
|
|
|
Nik erantsiko nuke kultura soziolinguistikoaren oinarrizko printzipio bat ezarri duzula euskararen aldeko borroka leku ideologikoan eta politikoan.
|
Hizkuntza
plangintzan eta glotopolitikan lehentasunik baldin badago, lanaren eremuari zor zaio lehentasun hori. Eta arrazoia begien bistan dago:
|
|
2019
|
|
|
errealitatea beste ikuspuntu batetik begiratzen. errealitateari buruz dudan ikuspuntua, modu horretan zabalago bihurtzen da, osoago, eta askotan mikel zalbideren ikuspuntua besarkatzen edo behintzat ulertzen bukatzen dut, baina ez beti noski. artikulu honen aurreneko paragrafoan deskribatzen nuen belaunaldikoa da mikel zalbide. Belaunaldikoa diot, ez baita bakarra, beste batzuk ere hor daude. dena den soziolinguistikaren alorrean neurri berezikoa da mikel zalbide eta bere iritziak kontu handiz eta kritikoki, lehen deskribatu dudan bezala, hartzeko modukoak dira. estandarizazioaren eta normalizazioaren,
|
hizkuntza
plangintzaren eta estatus plangintzaren hainbat alor ezagutu (eta ezagutzen) ditu: euskara batuaren sorrera eta bilakaera barnetik ezagutzen ditu, euskararen estatus plangintza ere ofizioz ezagutu izan du urte askoan, afizioz ere lan anitz egin du eta egiten du euskararentzat eta euskarari buruz. ofizioz eta afizioz euskaltzale da mikel zalbide, horrezaz gainera soziolinguistikan oso prestatua:
|
|
2020
|
|
|
Laburpena. Ikerketa honetan esploratu egin da
|
hizkuntza
plangintzan eta euskararen erabilera plan estrategikoen diseinuan Gizarte Erantzukizun Korporatiboaren eta management aren zenbait metodologia aplikatuen bideragarritasuna. Asmo horrekin, Gasteizko Udalean Euskararen Erabilera Normalizatzeko Plana bektore gisa erabili da.
|
|
|
EGA aztertzaile eta euskara zuzentzaile ere ibili izan naiz. HIZNET
|
Hizkuntza
Plangintza eta Nazioarteko Ikasketak graduondokoak kurtsatuta dauzkat (titulurik ez). Euskalgintzan, sindikalgintzan eta nazioarteko elkartasunean jardun dut, bereziki internazionalismoan.
|
|
2021
|
|
|
Lan paketeak finkatu ziren: Language & Mobility (Hizkuntza eta Mugikortasuna)/ Migration/ (Migrazioa), Language Planning & Strategy for Europe(
|
Hizkuntza
Plangintza eta Europarako Estrategia), eta Languages & Economy (Hizkuntzak eta Ekonomia). Eusko Jaurlaritzak hartu zuen azken paketearen lidergoa eta ardura.
|
|
|
5
|
Hizkuntza
plangintza eta hizkuntza kudeaketaren gainean Europako adituek egin dituzten azken aurrerapenak ezagutzeko aukera ematen duen plataforma bakarra da.
|
|
2022
|
|
|
Jardunaldietan, bai eragileek, bai instituzioek eskertu egin zuten euskararen erabileraren berri ematen duten horrelako ikerketa zientifikoak egitea. Hizkuntzaren kale erabileraren neurketak diagnosi bat egiten du, hizkuntzaren egoera nolakoa den erakusten du, eta hori behar beharrezkoa da
|
hizkuntza
plangintza eta politika sendoak aurrera eramateko. Gainera, edizio honetan interes berezia zegoela esango nuke, 2006tik zetorren beheranzko joera horri eusten zitzaion kezka zegoelako.
|
|
|
Zer nolako erreakzioak utzi ditu instituzioetako eta eragileetako kideen artean. Jardunaldietan, bai eragileek, bai instituzioek eskertu egin zuten euskararen erabileraren berri ematen duten horrelako ikerketa zientifikoak egitea. Hizkuntzaren kale erabileraren neurketak diagnosi bat egiten du, hizkuntzaren egoera nolakoa den erakusten du, eta hori behar beharrezkoa da
|
hizkuntza
plangintza eta politika sendoak aurrera eramateko. Gainera, edizio honetan interes berezia zegoela esango nuke, 2006tik zetorren beheranzko joera horri eusten zitzaion kezka zegoelako.
|
|
|
Zer nolako erreakzioak utzi ditu instituzioetako eta eragileetako kideen artean. Jardunaldietan, bai eragileek, bai instituzioek eskertu egin zuten euskararen erabileraren berri ematen duten horrelako ikerketa zientifikoak egitea. Hizkuntzaren kale erabileraren neurketak diagnosi bat egiten du, hizkuntzaren egoera nolakoa den erakusten du, eta hori behar beharrezkoa da
|
hizkuntza
plangintza eta politika sendoak aurrera eramateko. Gainera, edizio honetan interes berezia zegoela esango nuke, 2006tik zetorren beheranzko joera horri eusten zitzaion kezka zegoelako.
|
|
2023
|
|
|
Hori da, funtsaren funtsean, Fishman-en physical breathing space edo arnasgunea. Euskaldunak euskaldunekin euskal giro sendoan bizi diren lekuetan, gurasoen hizkuntza belaunez belaun eskuratzen den lekuetan,
|
hizkuntza
plangintzarik eta inolako interbentzio berezi (zenbaitentzat xelebre) rik gabe diharduten ingurumenetan, horietan dago euskara bizien. Hor du euskarak osasunik hoberena».
|
|
|
nazio ikuspegia behar da euskara sustatzeko plangintzan, eta hor badago zertan eragin; baina, aldi berean, tokian tokian lan egin behar da, bertako egoera oinarritzat hartuz, hutsuneak eta aukerak kontuan izanez. Euskararen estatusak eta euskaldunen hizkuntza eskubideek ez dute zonifikazioa onargarri, baina
|
hizkuntza
plangintzaren eta eraginkortasunaren aldetik, ezinbestekoa da tokian tokiko egoerara egokitzea.
|