|
2000
|
|
|
da, nahiz eta espresio hau bera ere esanahi anitzekoa izan.Egungo zientziagintzan, ez bakarrik dimentsio asko kontuan hartu eta erlazionatu behardira, baizik dimentsio bakoitza ere nahiko modu anitzean edo konplexuan kontsideratubehar da. Omenaldi honetako kontesturako, dimentsio batzuk aukeratuko ditut, adibidemoduan, horretarako
|
hizkuntzarekin
oro har, eta euskararekin bereziki gure kasuan, ondoeta erraz lotzen direlako. Hau adierazteko, egokia iruditzen zait, komunikazio makroteorian?
|
|
|
Hori, berriz ere, modu ezberdinetan uler daiteke: zenbait azpigaiz osatua, alde batetik, eta zenbait ondoko edo gertuko gairekinlotuta, bestetik. Adibidez,
|
hizkuntza
oro har hartuta, honako hauek bereiz daitezkegaiaren barruan: gramatika, pragmatika, estilistika, eta abarreko azpigaiak, edofonetika/ fonologia, morfologia, sintaxia, lexikoa, semantika eta abarreko azpiazpigaiak; bereiz daitezke, baita ere, ondoko gertuko gaiekin zerikusi dutenak: kognizioa, kognizio soziala, logika, errealitatearen irudikapena eta eraikuntza, giza harremanak, giza eraginak, etab. Hizkuntza partikularrekin ere, antzera ikusdaiteke:
|
|
2003
|
|
|
Lan horretan diotenez, nagusien antzera, nerabeek eurek
|
hizkuntzari
oro har eta euskarari bereziki dimentsio desberdinak aitortzen dizkiote: komunikatiboa (beste pertsonekin elkar ulertzeko), lurraldetasunekoa (hizkuntzak muga  funtzioa du), ludikoa (esperientzia jolasgarriak), kulturala (ohiturak, tradizioa, musika, gastronomia), identitarioa (gizakiaren beraren identitatea markatzen du), mitikoa (iragana, historia, etorkizuna), prestigioduna (estatusa markatzeko balio dezake), politikoa (gizarte gatazkekin edo bortxarekin identifikatzen da) eta pragmatikoa (lan bat bilatzeko).
|
|
2007
|
|
|
Errealitatean gizon emakume hori aniztasunean eta diferentzietan aurkezten zaigu, eta hala giza hizkuntza bata ere:
|
hizkuntzaz
oro har hitz egiten bada, orohartasun hori adimenaren abstrkzio bat da, zinez topatu beti hizkuntza singular bat egiten baitugu484 Hizkuntza ikertu, hizkuntzak ikertuz bakarrik egiten da. Humboldt-en proiektua ahalik eta hizkuntza ezberdin gehienen ikerketa izan da.
|
|
2008
|
|
|
Hizkuntza ereduari dagokionez, berrienak euskara batuari so daude (tresna automatikoak horrekin dabiltza hobekien), baina euskalkien eta beste barietate batzuen presentzia ere badago. Beste hizkuntzetako corpusen diseinuan ere, corpusa ‘adierazgarria’ eta ‘orekatua’ lortzea da irizpide nagusia, dela
|
hizkuntza
oro har aztertzeko (erreferentzia corpusetan) dela alderdi edo erabilera arlo jakin bat aztertzeko (corpus berezietan). Horrela ulertuta, baliabide deskriptiboen erabateko gailentasuna dago.
|
|
2009
|
|
|
Tradizioa eta tradizioaren ubideen kontua: arazoa da (eta honek berdin balio du zientziarentzat, artearentzat, poesia edo filosofiarentzat) hizkuntza posible al den tradizioari atxikirik ez bada(
|
hizkuntza
oro har, nahiz hizkera espezifikoa kasu bakoitzean). Posible da guztiz bestela pentsaturiko erlijio bat, Jainko bat?
|
|
2010
|
|
|
Euskararen eta japonieraren artean antzekotasunik izan al litekeen galdetuta, berdintasun gutxi dituztela erantzuten du Goikoleak. Badaude antzekoak diren hitz batzuk, baina oso ezberdinak dira bi
|
hizkuntzak
oro har. Da aditz laguntzaileak, adibidez, gauza berbera esan nahi du bi hizkuntzetan, eta japonierazko tori hitzak txori esan nahi du.Gramatikalki ere antzekotasunak badituzte; izan ere, aditza esaldiaren amaieran jartzen dela dio.
|