|
2008
|
|
|
Alderantziz Kanadan 1970ko"
|
hizkuntza
ofizialen legean", administrazio federaleko elebitasuna helburu baikor bezala agertzen da, bi hizkuntzak, frantsesa eta ingelesa hein juridiko berean ezarriz, Quebecez kanpoko frantsesdunen onetan. Molde berean 1982ko euskararen legeak ere elebitasuna helburutzat hartzen du, euskararen aitzinarazteko ezinbesteko bidea baita.
|
|
|
Bestalde, hizkuntza taldeen prestigioak onurak edo kalteak izan ditzake estatu eleaniztunen barruko hizkuntza komunitateei ematen zaien estatusa babesten duten hizkuntza legeak hartzearen bidez (Bourhis, 1984; Ricento eta Burnaby, 1998). 1969an maila federalean
|
Hizkuntza
Ofizialen Legea hartzeak eta New Brunswicken Elebitasun Ofizialaren Legea hartzeak Kanadako frantses/ ingeles elebitasuna babestu zuen. Lege horiek Kanada osoko gutxiengo frankofonoen estatusa eta babes instituzionala hobetu zuten, hamarkadetan zehar lege probintzialek komunitate horien bizindarra ahuldu ondoren (Fraser, 2006; Bourhis, 1994b; Bourhis eta Marshall, 1999).
|
|
|
Thériaultek dioenez (1994, 2007), Quebecetik kanpoko frantses hiztunak eta Quebec barruko ingeles hiztunak gutxiengo nazionalengandik desberdinak dira, baina baita gutxiengo etnokulturalengandik ere (Kymlickak adierazitako moduan, 1995). Hala ere, Konfederazio Akordioaren jatorrian zeuden kanadar frantsesek eta kanadar ingelesek osatutako bi" herrialde fundatzaileen" zati dira, eta orain 1969ko
|
Hizkuntza
Ofizialen Legean babestutako" hizkuntzagutxiengo ofizialak" dira. Hala ere," bi herrialde fundatzaile" nozioak zentzua galdu du Kanadan azken bi hamarkadetan; izan ere, immigrazioa, kultura aniztasuna eta eleaniztasuna gailendu dira Kanadako hirigune handietan.
|
|
|
Joera ideologikoak zenbait eratakoak izan daitezke; continuum ideologikoaren mutur batean pluralismoaren ideologia topa dezakegu eta continuumaren beste muturrean ideologia" etnizista" (Bourhis eta beste batzuk, 2007). Pluralismo ideologiak esan nahi du gehiengo menderatzaileak aintzat hartzen duela bere inguruneko gutxiengoen bereizgarritasun linguistiko eta kulturalei eustea, eta prest dagoela estatuaren erakunde eta jardute batzuk aldatzeko bere inguruneko hizkuntza gutxiengoen beharrak ere barne hartzeko (esaterako,
|
Hizkuntza
Ofizialen Lege kanadarra, 1969). Gizalegezko ideologiaren ezaugarrietako bat da estatu politika ofizialak ez dituela gutxiengoen hizkuntzak babesten eta ez diela laguntzen.
|
|
2022
|
|
|
Bestalde, Quebeceko hizkuntza plangintza Kanadako 1969ko
|
Hizkuntza
Ofizialen Legea baino lehentxeago egin zen, zeinaren helburua kanadar frankofonoek maila federalean zituzten desberdintasunak murriztea baitzen3 Kanadako eta Quebeceko ekonomian, azken horretan gehienak frantses hiztunak izan arren, anglofonoak ziren nagusi; izan ere, historian zehar, lehenengoak nekazaritzan aritu ziren eta bigarrenak merkataritzan (Heller 1978: 589).
|
|
|
KANADAKO GOBERNUA (2013), Lan hizkuntza
|
Hizkuntza
Ofizialen Legeari lotuta ez dauden Quebeceko jurisdikzio federaleko sektore pribatuko enpresetan. Https://www.ic.gc.ca/eic/ site/ 113.nsf/fra/h_07359.html [azken kontsulta:
|
|
|
KANADAKO KOMUNEN GANBERA (2021), C Lege Proiektua.
|
Hizkuntza
Ofizialen Legea aldatzeko legea, Sektore Pribatuko Enpresa Federaletan Frantsesa Erabiltzeko Legea aldarrikatzekoa eta beste lege batzuk aldatzekoa. Joly jaunak aurkeztua. https://www.parl.ca/DocumentViewer/ fr/ 44/ projet loi/ C/ premiere lecture [azken kontsulta:
|
|
|
2
|
Hizkuntza
ofizialaren legea (1974).
|
|
|
Kanadako Gobernuak diruz lagundutako enpresa handien kasuak, hala nola Air Canada edo Canadian National Railway (CN), orain dela gutxi iritsi dira titularretara frantsesa ez erabiltzeagatik (Ferreyra 2021, Arsenault 2022). Hori konpontzeko, Kanadako Gobernu Federalaren mailan, 2021ean C Lege Proiektua aurkeztu zen, Kanadako hizkuntza ofizialen arteko funtsezko berdintasuna lortzeko Legeak (Kanadako Komunen Ganbera, 2021) proposatzen duena,
|
Hizkuntza
Ofizialen Legea modernizatzeko (L.R.C. 1985, ch. 31, GC 1985).
|
|
|
1969ko irailaren 7an
|
Hizkuntza
Ofizialen Legea indarrean sartzea beste une garrantzitsu bat izan zen Kanadako eraikuntza nazionalaren proiektuan, gobernu federalaren zerbitzuak frantsesez eta ingelesez erabiltzeko aukera eman baitzuen herrialde osoan, 37 zenbakiek halakorik justifikatzen zuten tokietan behintzat. Gobernu zentralarentzat, helburua hizkuntzaren arloan aurrea hartzea zen, hain zuzen ere Quebeceko alderdi autonomista, subiranista eta independentisten aldarrikapenekin bat egiten zuten quebectarrak gero eta ugariagoak ziren momentu batean, eta Elebitasunari eta Bikulturalismoari buruzko Laurendeau Dunton Batzordea (B&B Batzordea,) bere lan ikaragarriarekin jarraitzen ari zenean herrialdearen errealitate linguistikoaren deskribapena egiteko helburuarekin.
|