2007
|
|
Agur, kaixo eta antzeko esapideak (horietariko hitz batzuk maizago esaten dira erdaraz euskaraz baino), erdaraz erabiltzen direnean, asteko gogaideen eta asteburuko parrandakideen arteko ezaugarri eta bereizgarri bat dira, chelia, kaloa edo argota bezala. Hori ote da
|
hizkuntza
nazional bat? " Euskararen etsaiak" erdaraz salatzen ematen dugun denboraren erdia euskara ikasten, hobetzen eta lantzen emanen bagenu, erabat normalizaturik legoke aspaldidanik.
|
|
Horren haritik, eta Humboldt gogoratuz, zera dio Menzek: " Hizkuntza bat ez da inoiz gizabanako batena bakarrik, baizik eta beti eta aldi berean
|
hizkuntza
nazional bat. [...] Nazioaren baitan bakarrik da posible gizakiaren izatea eta formazioa" 215 Horrela, bada, eta euskararen perspektibatik, euskal hezkuntzaz aritzeak ezinbestean garamatza" euskal hezkuntza nazional" bat aldarrikatzera, zeinak egiaz euskal komunitate linguistikoa —bai talde mailan bai banako mailan— zaindu, sendotu eta hobetu lukeen.
|
2008
|
|
Honezkero atzendu samarra geratuko zitzaigun noski guk begiz jota dugun Kymlicka ren kultura adigaia, baina gogora dezagun definizio haren muina zertan den berriro ere: lehenik eta behin, gizarte nazional batek bere bizimodua eratzeko baliatzen duen kulturaz ari gara gu, gizarte horren nazio zerumuga estatuaren eremuan egituraturik dagoenez; eta, bigarrenik, kultura eredu horrek
|
hizkuntza
nazional bat du ardatz, hizkuntza horixe bera delako gizarte nazional osoaren erreferentzia eta esperientzia sozial eta kulturalak barruti nazional batera errenditzen dituena.
|
2010
|
|
XX. mendeko lehenengo hamarkadetako abertzaletasuna arras noraezean ibili zen hizkuntza alorrean. Tradizio mintzatu edo idatzian oinarrituriko
|
hizkuntza
nazional bat proposatu beharrean, hiperbizkaiera garbizale bat sortu zen, eginezina, beste edozein euskalki baino zailagoa bizkaitarrentzat ere. Hizkuntzaren senaren oso kontra, gainera, euskaldunak erdarazko hitzak hartu eta integratu izan ohi dituelako historian zehar, hitz latino, arabiar, espainol, gaskoi zein frantsesez beterik dagoen hiztegian.
|
2011
|
|
KulTurArTEKoTASunA komunitate katalanerako sarrerako atea hizkuntzaren erabilera efektiboa denez, eta ez erlijioa, etnia, ezta estatuak sustatutako
|
hizkuntza
nazional bat egoteak dakarren erabiltzeko beharra ere, duela urteak generalitateko hainbat hezkuntza departamentuk kultura arteko eredua hartzea erabaki zuten. eredu horrekin, hiztun bakoitzari bere hizkuntzan egiten zaio, posible den heinean, eta katalana ikasteko ahal diren erraztasun guztiak ematen zaizkio. horrela, ikasle etorkinen katalanaren ezagutza indartzeko, Ciuren gobernuen garaian TAe... hizkuntza eta immigrazioa, arabiera, txinera, soninkera eta mandinkera, berberera, fula eta wolofera, punjabera, errumaniera, ukrainera eta tagaloa.
|
2012
|
|
Juan Aranzadik apuntatzen duenez (288), Erdi Aroko Ahaide Nagusien artekobandokideen gerretatik noblezia landatar berri bat sortzen da euskal Errenazimentuan, zeinak ez duen
|
hizkuntza
nazional bat behar (euskara), baina dena den, berma edotazilegitze diskurtso bat behar duen Gaztelako gortean bere interesak defenditu etaKarlos V.aren monarkia espainiar berrian parte hartzeko, bai bere burokrazian zeinbere proiektu inperialista berrietan (Amerikak eta Flandes Napoli). Horretarako, euskaldunen kaparetasun unibertsalaren teoria hedatuko du noblezia euskaldunhorrek.
|
2013
|
|
Koofizialtasuna defendatzeko bi alderdi hauek darabiltzaten argudioak kritikatzen ditu eta hauxe proposatzen du: ez du derrigorrezkotzat jotzen hizkuntza ofizialik egotea; bai ordea,
|
hizkuntza
nazional bat, eta hizkuntza eskubideen legezko babesa beste guztientzat. Posizio beretsua agertu du Salvador Cardus soziologoak.
|
2017
|
|
17. Euskaldunen erabilera ez doa aurrera, ez gizartean hegemonikoa izan nahiko lukeen
|
hizkuntza
nazional baten erritmoan, behintzat. Eta, agian, hori da benetako arazoa.
|
|
Demagun euskaldunon kasua: ñabardurak ñabardura, euskalduntasun etnikoaren antzutasunak piztu digu euskaltzaleoi euskalduntasun nazionalari atxikitzeko kontzientzia, euskara
|
hizkuntza
nazional baten normalizazio erritmoan txertatzeko beharra17, ideologia politiko euskaltzalean ardaztutako praxi linguistikoa gauzatzeko bulkada18 Euskal estatuaren premia, eta estatu tresnak aldarrikatzea, besteak beste, aipatutako jauzi horixe egitea da funtsean.
|
2018
|
|
Eskolaz gain, prentsa funtsezkoa izan zen. Thiessen iritziz,
|
hizkuntza
nazional bat sortzen edo berriz sortzen da, hizkuntza horretan egunkari bat (gutxienez) baldin badago.
|
2020
|
|
Gure hizkuntzaren tamainarekin alderatuta, oso oso ondo gaude. Turkiaren aurretik gaude, 80 milioi hiztun dituen
|
hizkuntza
nazional bat da.
|