|
2007
|
|
|
Nire iritziz, azterketa, analisi eta asmoetatik haratago joan beharra dago.
|
Hizkuntza
nagusiek ez dute lo hartu. Real Academia Española erakundeak, etsenplurako, CREA (Corpus de Referencia del Español Actual) lantzen dihardu 1997tik hona.
|
|
2009
|
|
|
Irlanda (1968), Gales (1988), Bretainia (1999)? Alde batetik, historia luzeko akademia handien parekoak dira, hizkuntza handiek bezala norbere hizkuntzaren normatibizazio beharrei erantzuten dietelako; baina, beste aldetik, oso bestelako erakundeak dira,
|
hizkuntza
nagusiek ez dauzkaten arazoei eta beharrei aurre egin behar dietelako.
|
|
2010
|
|
|
Jakina da arrazoizkoena agian hizkuntza nagusia erabiltzea izango zela. errazagoa izango zitzaigun denoi, denok erdaraz hitz egingo bagenu. baina orduan ez ginateke geu izango, geu izan nahi dugu ordea eta ez beste zerbait. gutxiengotua den hizkuntza batek esplikatu beharra izaten du bere izanaren zergatia, zergatik den azaldu behar du, arrazoitu. baina hizkuntza nagusi baten kasuan ez da sekula galdera hori egiten: zergatik hitz egiten duzu gaztelaniaz edo frantsesez?.
|
hizkuntza
nagusiak ez du justifikazio beharrik, hizkuntza hauen eguneroko erabilerak justifikatzen baitu bere erabilera. gutxiengotua denak berriz bai. izaten jarraitzeko arrazoiak eskatzen zaizkio hizkuntza nagusiak dituen bezala, logika, argumentu arrazionalak, erabilerak edo hizkuntza baten praktikak indartzen dituen arrazoiak. gizartean maila ahulena duen hizkuntza erabiltzen duen hiztunari motibazioak...
|
|
|
EAJk eta PSEk ika mika izan dute berriz ere euskara
|
hizkuntza
nagusia ez izateko eta Euskal Herria errealitate politikoa ez erabiltzeko proposatutako erreformaren inguruan.
|
|
2011
|
|
|
Munduan 10.000 hizkuntza daude14, eta estatuak, berriz, 200 bakarrik. Gutxi izango dira gutxiengo nazionalik gabeko estatuak, alegia, estatuaren
|
hizkuntza
nagusia ez beste bat egiten duten nazio ugari dago estatuen barruan. Halaber, estatu guztietan daude hizkuntza bat baino gehiago egiten dituzten hiztunak, estatuarenaz gain, euren nazio propiokoa ere egiten dutelako.
|
|
|
|
Hizkuntza
nagusia ez da kaltetua ateratzen iraupen programetan, hizkuntza handiaren presentzia eta erabilera eskolan bermatua egon ohi delako (Baker, 2006), bai hedabideetan izan ohi duen erabileragatik, edo baita merkataritzan nagusi izan ohi delako ere.
|
|
|
Hizkuntza gutxituen ezaugarri nagusietakoa izaten da hizkuntzaren erabilera esparruak mugatuak izaten dituztela, alegia, normalean gizartearen edo komunitatearen esparru gutxi batzuetan bakarrik erabiltzen direla hizkuntza horiek, adibidez, etxeko testuinguruan bakarrik, edo kasu positiboagoetan, eskolaren testuinguruan ere bai. Aldiz,
|
hizkuntza
nagusiek ez dute halako mugarik izaten, eta erabilera esparru denak edo ia denak izaten dituzte bereganatuta: familia, eskola, aisialdia, lan mundua, merkataritza edo hedabideak, batzuk aipatzearren.
|
|
|
–
|
Hizkuntza
nagusia ez da kaltetua ateratzen iraupen programetan, hizkuntza handiaren presentzia eta erabilera eskolan bermatua egon ohi delako.
|
|
2013
|
|
|
Alemaniera ikastea ere zaila da oso irregularra baita. Euskararen arazoa da
|
hizkuntza
nagusia ez izatea. Horrela izan balitz errazagoa zitekeen euskara ikastea.Herri mugimendua aipatu diguzu lehen.
|
|
2016
|
|
|
Jende batekin haserretzen naiz. Egia da jende asko bizi dela, eta
|
hizkuntza
nagusia ez dakit zein dela, eta kalean arabiera, urdua edo gaztelania entzuten dela.
|
|
|
Herria zena hiri izateraino handitzearekin aldatu zen komunitatea eta" erdara pixkana pixkana nagusitzen" ikusi zuen. Elosegiren arabera, XX. mendeko lehen hamarraldiaren bukaera iritsi zenean, dagoeneko
|
hizkuntza
nagusia ez zen euskara Irungo kaleetan. " Lopetegi horren lekuko primerakoa izan zen.
|
|
2018
|
|
|
Batzuek garrantzi handiagoa ematen diete hurbileko funtzioak betetzen dituzten esparruei, baina gehienek pisu handia onartzen diote lan munduari, eta gehienek onartzen dute euskararen normalizazioa multifaktoriala dela.
|
Hizkuntza
nagusiak ez dira arlo hurbilenetatik desagertzen hasten," goi mailakoetatik" baino. Izan ere, arlo horiek besteengan eragin handiagoa dute alderantziz baino.
|
|
|
Eta hara non gertatzen den paradoxa:
|
hizkuntza
nagusian ez dira inolaz ere onartzen hizkuntza gutxituan onartzen diren akats eta trakeskeriak. Alegia, nagusitasun egoeran dagoen hizkuntzak bere sendotasunari eusteko ez du hizkuntza trakets erabiltzea onartzen, eta ahulezia egoeran dagoen hizkuntzak, berriz, egoera hori gainditzeko eta hobetzeko hizkuntza trakets erabiltzea onartzen du eta bultzatzen du.
|
|
|
Sors: «Agerian geratu da euskaldunen ia erdien hizkuntza gaitasuna, kultura eta bizi
|
hizkuntza
nagusia ez dela euskara, euskararen gutxitasun egoera».Musikaren kontsumoari dagokionez ere badira aldeak adinaren arabera. Zenbat eta gazteago, orduan eta handiagoa da musikarako joera.
|
|
|
Horregatik, Urrutiak itzultzaile bat izendatu zuen, testigu gehienek ez zekitelako gaztelaniaz6 Lezaman jaio baina ondoan dagoen Inoson bizi zen Joseph Guineari («inteligente en ambas lenguas») tokatu zitzaion itzultzaile aritzea. Nahiz eta
|
hizkuntza
nagusia ez izan, eskolara joandakoek, mandazainek edo errege bide ondoan bizi zirenek gaztelaniaz zekiten halabeharrez. Benetan, oso kontuan hartzekoa da elebitasuna uste izan dugun baino hedatuago egon zela.
|
|
|
euskaldunen %42k esaten dute hori dela euskaraz ez irakurtzeko arrazoi nagusia. Horrek, zoritxarrez, agerian uzten du euskaldunen ia erdiaren hizkuntza gaitasuna, kultura eta bizi
|
hizkuntza
nagusia ez dela euskara, euskararen gutxitasun egoera. Beraz, defizit inportante bat dugu hor, neurri batean normala den defizita:
|
|
2019
|
|
|
" hizkuntzen arteko harremana botere borroka bezala hartuz gero, posible al da konpartimentazio hori?
|
hizkuntza
nagusiak ez al ditu ahaleginak egingo euskarak dituen eremuetan sartzeko, ez al da hori gertatzen ari gaur egun telebista internet, kultura erreferentziak, etab. horien eraginez eremu intimoenetan ere eragiten dutela?
|
|
2020
|
|
|
Hizkuntzaren inguruko hausnarketa orokorra egiteko ere balioko du... Bai, noski. Azken batean, arnasguneetan naturaltasunez euskaraz aritzen garela uste badugu ere, hainbat esparrutan gure
|
hizkuntza
nagusia ez da euskara. Hornitzaileen fakturak zein hizkuntzatan jasotzen ditugun, telefonoa edota ordenagailua zein hizkuntzatan konfiguratuta dauzkagun, filmak zein hizkuntzatan ikusten ditugun, euskarazko hedabideak ala erdarazkoak gailentzen zaizkigun egunerokoan, kontsumitzaile gisa euskara errespetatzen duten ekoizleak lehenesten ote ditugun eta abar luzeaz hausnar dezakegu, eta oraindik ere emateko pauso asko geratzen zaizkigula ohartu.
|
|
2022
|
|
|
Arazotxo bat badu, horratio. Inguruko
|
hizkuntza
nagusietan ez da erabilia hitz hori. " Rapporteur" darabilte ingelesez eta frantsesez, eta idatziz jasotzen den txostenari" story"," histoire" edo" report" esaten diote.
|