Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 6

2007
‎tatu egiten du; munduari buruz baieztatu ez du ezer egiten. Ez da, beraz, munduaren interpretazio, ulerkuntza bat, baina bai munduaren antolaketa bat, hizkuntzaren mundu irudia, ikuskera. Mundu ikuskera hori abiapuntua da hausnarketarako:
‎Kontua da, Whorf-ek kontzeptu hori espresuki txuliatu egin gura izan duela nonbait: world view edo esamolde ohikoak, eskura zeuzkanak, ekidin eta, bera hizkuntzako munduaren irudiaz mintzo da («picture of the universe»). Alemanian orobat, mundu ikuskeraren tesia bi Mundu Gerren artean eta ondoren neohumboldtarrengan ikusi ohi da errepresentatua.
‎Humboldt-en mundu ikuspegi edo ikuskerari (Weltansicht) pasiboegia iritzirik (egia da Humboldt-en ezagutza eskema kantiarrean badaukala pasibotasun une bat, sentsibilitateari dagokionez), Weisgerber-ek izendapen hori mundu iruditan (Weltbild) aldatu du, hemen berak irudia (Bild) dinamikoki munduaren «iruditze», irudi bihurtze aktibo bezala enfatizatuz: hizkuntzan mundua irudi bihurtzen da; mundua irudi, forma, hizkuntzan bilakatzen da, hots, hizkuntzak bihurtzen du forma, irudi.
2010
‎Energeiaren lehen dimentsioak oinarria ematen digu ezagutzera, alegia, hizkuntza komunitateak bat egiten duela partekatutako ama hizkuntzaren mundu irudiarekin. Horrek zera esan nahi du:
‎hizkuntza komunitateak gehiegizko ebidentziaz aurresuposatzen dira pentsamendu soziologikoan. Hizkuntza errealismoak —bizitzaren hainbat esparrutan— ama hizkuntzaren mundu irudia ebidentetzat eta aurretikotzat hartzen duelako, orduan ere berak badu joera hizkuntza komunitatearen aurrebaldintza —nola edo hala—" naturaltasunean" oinarritzeko. Eta horrek zera suposatzen du:
‎berak, Humboldt eraberrituz," hizkuntzalaritza energetikoa" bideratu nahi du, hain zuzen, ohiko" linguistika estrukturalista" nahikoa iruditzen ez zaiolako. Hizkuntzalaritza horren oinarrian" hizkuntzaren mundu irudia"(" Weltbild einer Sprache") kontzeptua dago, zeinekin
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia