|
2006
|
|
|
|
Hizkuntza
minorizatuotako hiztunek, beste gauza asko agian ez ditugu izango... baina pazientzia behintzat, saltzeko adina! Lotsa partitu zuten egunean ere, Sanz jaun (txo) a okupatuta ibiliko zen unibertsitateren batean hitzaldi garrantzitsuren bat ematen, auskalo zein hizkuntzatan.
|
|
2009
|
|
|
hizkuntza minorizatuko hiztunaren soslai psikologiko eta ideologikoa ezagututa —besteak beste, sumisiorako daukan saihestu ezinezko joera ezagututa—, Txillardegiren juzkua erabat zuzena da:
|
hizkuntza
minorizatuko hiztunak elebidun bihurtu ahala, jatorrizko hizkuntzaren gainbehera modu ia matematikoan gertatzen da munduko herri mintzaira gehienen kasuetan. Krisiaren alarma gorria orduan pizten da zinez hiztun herri menderatuentzat.
|
|
|
elebakarrak, hiztun erabakigarriak dira hizkuntzen erabilera zehazteko orduan, bai hizkuntza nagusiaren kasuan, eta bai herri mintzaira diglosikoaren atarramentuan. Bigarren kasura lerratuta, diogun, hizkuntza hegemonikoaren presioa dela medio,
|
hizkuntza
minorizatuaren hiztunak ez daukala bide bat besterik: amore eman, eta estatu hizkuntza ofizialaren aurrean belaunikatu.
|
|
|
Zehazki, zentzu honetan:
|
hizkuntza
minorizatuko hiztunaren soslai psikologiko eta ideologikoa ezagututa —besteak beste, sumisiorako daukan saihestu ezinezko joera ezagututa—, Txillardegiren juzkua erabat zuzena da: hizkuntza minorizatuko hiztunak elebidun bihurtu ahala, jatorrizko hizkuntzaren gainbehera modu ia matematikoan gertatzen da munduko herri mintzaira gehienen kasuetan.
|
|
2011
|
|
|
Hizkuntz identitate diferentea garatzeko, besteak beste, gaitasun ideologikoa eta psikologikoa ondu ditu mendeko hiztunak. Baina, tamalez, euskaldunok tarteko,
|
hizkuntza
minorizatuko hiztunak erraietaraino barneratua dauka honako ezaugarri makur hau: alegia, hizkuntzaren egoera deitoragarria dela medio, egoera menderatu horretan dagoenak ez lukeela hizkuntza akituaren aldeko borroka ideologikorik plazaratu behar.
|
|
|
Horiek horrela, ordezkapenaren zuloan hondoratzen ari den hizkuntzaren atarramentu berbera izango du hizkuntza minorizatuan bizi denak, haren baitako eta haren estatus sozialaren mendeko baita hau. Hizkuntzak erreka jotzen badu, hiztunaren bizitza ere naufragio bertsuak irentsiko du. Oker handirik gabe, beraz, aldez aurretik antzeman dezake
|
hizkuntza
minorizatutako hiztun batek bere etorkizunaren deskalabrua.
|
|
2013
|
|
|
|
Hizkuntza
minorizatuetako hiztunok askotan pizten dugu biziraupen mekanismoa. Nahiz eta, gehienetan, benetako arrisku fisikorik ez dagoen, beldurra senti genezake euskara erabiltzeko orduan.
|
|
2017
|
|
|
Munduko hizkuntza hegemonikoetan haurtzaroan ikasitako hizkuntza bakarrarekin hiltzen dira hiztun gehienak. Baina ez da hori, jakina,
|
hizkuntza
minorizatuetako hiztunen patua.
|
|
|
Euskal elebidunon euskalduntasunak, euskal intelligentsiako kide batzuk salbu, gero eta kalitate eskasagoa dauka, EAEn botere autonomikotik inposatu zaigun erdal elebitasun sozial eta indibiduala dela medio.
|
Hizkuntza
minorizatuan hiztunak galtzen duen gaitasun komunikatiboa, hizkuntza hegemonikoan irabazten du. Botere soziolinguistikoaren prozesuan ere botere banaketaren dialektika sozialak funtzionatzen du:
|