|
2003
|
|
|
euskara. Nortasunaren kudeaketa, herrigintzaren kudeaketa gure artean,
|
hizkuntzaren
kudeaketa da. " Hizkuntza bakarrera behartzen gaituzte denok, eta haren ildotik datoz historia bakarra eta pentsakera bakarra18".
|
|
2006
|
|
|
Diskurtso Teoriak, Diskurtso Teoriak eta Hizkuntzaren Didaktika, Hizkuntzaren Eskurapena: Ahozkoa eta Idatzizkoa, Irakaskuntza Eleanitza, Euskal Herriko Egoera Soziolinguistikoa, Hizkuntzen Didaktikarako Metodologia eta Lanabesak, eta Testu Generoen Karakterizazioa izeneko beste zazpi irakasgai, hauek ere derrigorrezkoak. c)
|
Hizkuntzen
Kudeaketan Aditu titulazioan, lizentziatura mailakoa izan gabe, zenbait kreditu bete daitezke, derrigorrezkoak batzuk eta hautazkoak beste batzuk.
|
|
|
Bost alor nagusi aipa daitezke: 1) soziolinguistika esleitua eta
|
hizkuntzen
kudeaketa, 2) gatazka diglosikoen dinamika soziolinguistikoen azterketa, 3) hizkuntza komunitatearen barruan suertatzen diren aldaketa soziolinguistikoen analisia, 4) kreolizazio gertaeren eta kreoloen ikerketa eta 5) hizkuntzen arteko harremanen azterketa migrazio egoeretan.
|
|
|
1 Soziolinguistika esleitua eta
|
hizkuntzen
kudeaketa. Adibidez, hizkuntza politiken tipologiak osatzen dira zenbait irizpideren arabera baita ere politika horiek ebaluatu eta norabide berriak proposatu.
|
|
2008
|
|
|
–
|
Hizkuntzen
kudeaketa: LanguagePriority eta AddLanguage.
|
|
2009
|
|
|
Gure hizkuntza politika horretan oinarritzen da, enpresak zer parametroren baitan funtzionatzen duen eta bere lan ildoak zein helbururen arabera definitzen dituen antzeman eta gu horretara hurbiltzen gara. Oraingoz, enpresa munduan,
|
hizkuntzen
kudeaketa aurreratuena hizkuntz gutxituen normalizazio prozesuekin lotuta dago, baina munduan enpresak gero eta globalagoak diren heinean, inpresioa daukat, hizkuntzen kudeaketa hori enpresen eginkizun inportante bihurtuko dela. Txina edo Alemaniara erostera joanez gero, ingelesez erosi daiteke, baina saltzera doanak hobe du txinera edo alemana jakitea.Gu garatzen ari garen estrategia eta biltzen ari garen jakinduria hori akaso esportagarria izango da.
|
|
|
Gure hizkuntza politika horretan oinarritzen da, enpresak zer parametroren baitan funtzionatzen duen eta bere lan ildoak zein helbururen arabera definitzen dituen antzeman eta gu horretara hurbiltzen gara. Oraingoz, enpresa munduan, hizkuntzen kudeaketa aurreratuena hizkuntz gutxituen normalizazio prozesuekin lotuta dago, baina munduan enpresak gero eta globalagoak diren heinean, inpresioa daukat,
|
hizkuntzen
kudeaketa hori enpresen eginkizun inportante bihurtuko dela. Txina edo Alemaniara erostera joanez gero, ingelesez erosi daiteke, baina saltzera doanak hobe du txinera edo alemana jakitea.Gu garatzen ari garen estrategia eta biltzen ari garen jakinduria hori akaso esportagarria izango da.
|
|
|
2007 hasieran sortu zen Hizkuntza Plangintzarako Departamentuko burua da Irizar. Berak azaldu digu nola ari den antolatzen Kutxa
|
hizkuntzen
kudeaketa. Azalpen ugari eman ondoren hala esan digu:
|
|
|
Kontua da Kutxan gaztelaniak hartutako tokia euskarak (ere) berreskuratzeko plan sistematikorik ez dela izan. Urte luzeetan gora beherak izan ditu
|
hizkuntza
kudeaketak, batzuetan bultzada gehiagoz eta besteetan gutxiagoz. Horregatik dio Irizarrek Kutxak garai berezia bizi duela, hizkuntza kudeaketa enpresako lan ildo bilakatu delako.
|
|
|
Urte luzeetan gora beherak izan ditu hizkuntza kudeaketak, batzuetan bultzada gehiagoz eta besteetan gutxiagoz. Horregatik dio Irizarrek Kutxak garai berezia bizi duela,
|
hizkuntza
kudeaketa enpresako lan ildo bilakatu delako.
|
|
|
Hirugarren ardatzak dio baliabideak jarri behar direla eleanitza den enpresa kudeatzeko. Laugarren ardatza
|
hizkuntzen
kudeaketa enpresan txertatzea da. Hots, enpresei sinetsarazi behar zaie hizkuntza kudeaketa onak era bateko edo besteko etekina emango diola enpresari.
|
|
|
Laugarren ardatza hizkuntzen kudeaketa enpresan txertatzea da. Hots, enpresei sinetsarazi behar zaie
|
hizkuntza
kudeaketa onak era bateko edo besteko etekina emango diola enpresari. Euskararen normalizazioa ez da gauzatuko" euskara gure kulturaren eta nortasunaren zati da" moduko diskurtsoarekin.
|
|
|
Enpresari, enpresariari, zuzendaritzari... Dena delakoari sinetsarazi behar zaio
|
hizkuntzen
kudeaketak gure kasuan bereziki euskara txertatzeak emaitzaren bat emango diola enpresari, etekinen bat aterako diola. Enpresariak irribarre egingo du euskararen ez dakit nolako maila lortua duela adierazten duen ziurtagiria jasotzen badu, zenbat eta kalitate ziurtagiri gehiago hobeto.
|
|
|
" Bai litekeena, baina ez diat gogorik hipoteka gaztelaniaz negoziatzen hasteko". Euskara saldu behar zaiola enpresari,
|
hizkuntzen
kudeaketa enpresaren logikaren arabera landu behar dela.
|
|
|
Bi enpresek prezio berean eta baldintza beretan eskaini badiogu produktua edo zerbitzua erosleari, hizkuntzaren bidez hurbiltzea plusa izango da beti.
|
Hizkuntza
kudeaketak garrantzia du eta euskaldunok, nahiz eta gure ahuleziez asko hitz egiten dugun, horretaz zerbait erakutsi dezakegu".
|
|
|
Hizkuntzak ez jakiteak Europako ekonomian duen eragina aztertu zuten. Enpresen %11k aitortu zuen negozio aukerak galdu zituztela oztopo soziokulturalengatik, enpresa erdiek ez zeukaten hizkuntza estrategiarik eta
|
hizkuntza
kudeaketaren gaian gaizkien agertzen ziren enpresak britainiarrak ziren. Azken horiek elebakarrak ziren eta merkatu berrien aurrean (Txina, Errusia, Brasil...) arazoak zituzten.
|
|
|
2.182 langileak txekiarrak, eslovakiarrak eta poloniarrak dira, besteak beste. LINEE proiektuaren(
|
Hizkuntza
Kudeaketa Europa Erdialdeko enpresa multinazionaletan) arduradunak azaldu zuen nola nekez altxatzen duen burua txekierak alemanaren eta ingelesaren aurrean. Gogoratu dezagun txekierak 12 milioi hiztun dituela eta hizkuntza ofiziala dela Txekian.
|
|
|
49 gaztelaniaz egin zituzten eta bi ele bitan. Aranbarrik hainbat elementu nabarmendu zituen
|
hizkuntzen
kudeaketa azaltzeko.
|
|
|
|
Hizkuntza
kudeaketa enpresan izeneko mintegia, Elgoibarko (Gipuzkoa) Erreminta Makina Institutuak (IMH) antolatuta. Hamabost hitzaldi eta mahai ingurua.
|
|
|
plangintza eta auto ebaluaketa ahalbidetu ditzala, gero kanpo ebaluazioaren parametro beretan. Horrela, Bikain bihurtuko litzateke
|
hizkuntzaren
kudeaketa osorako tresna, enpresen mesederako.
|
|
|
Gorago aipatu dut nola Kutxak hau guztia egiteko dituen motiboetan bat garrantzitsua den gizartetik bueltan datorkion ospe korporatiboa. Eta esan behar dut azken boladan errekonozimendu ugari etorri zaigula
|
hizkuntzaren
kudeaketan egiten ari garen lanarengatik.
|
|
|
Kutxako
|
Hizkuntza
Kudeaketaren arduraduna
|
|
|
Kutxak bi ziurtagiri ditu
|
hizkuntza
kudeaketarekin lotuak: Bai euskarari eta Bikain.
|
|
|
Eragin on horren ondoan, ordea, aipatu behar da Bai euskarari ziurtagiriak duen ahulezia metodologikoa, behintzat Kutxa bezalako enpresa handi baten kasuan.
|
Hizkuntzen
kudeaketari egiten zaion neurketa oso arina da eta ez du inongo ondoriorik, ekonomikoetatik aparte.
|
|
|
Bestela esanda, enpresak hizkuntzen mesedetan jartzea baino, helburuak behar du izan hizkuntzak jartzea enpresaren mesedetan. Hori lortzen bada, eta lor daiteke, gogotsu ekingo dio enpresak
|
hizkuntzen
kudeaketa normalizatuari.
|
|
|
Enpresak hizkuntzen mesedetan jartzea baino, helburuak behar du izan hizkuntzak jartzea enpresaren mesedetan. Hori lortzen bada, eta lor daiteke, gogotsu ekingo dio enpresak
|
hizkuntzen
kudeaketa normalizatuari. hortik bai datorkigu ospe korporatiboa, hau da, gizarteak digun estimua. Gizartearen itxaropenak asebetetzea eta ahal bada gainditzea, horra hor gizartearekiko erantzukizunez jokatzea.
|
|
|
Euskararen normalizazioan kasu eredugarri izan direnen praktika onak ezagutarazi nahi ditugu eta horiekin eredu baliagarriak eman euskara plan bat martxan duenari edo jarri nahi duenari. Hausnarketa egiteko ideiak eta adibideak eman nahi dizkiogu, eta lagundu nahi diogu erakundeen
|
hizkuntza
kudeaketarako baliagarri diren praktiken gainean hausnartzen eta erakundeetan euskara normalizatzeko klabeetan sakontzen. Horrek esan nahi du, kasu bakoitzaren barruan, zutabe edo giltza horiek identifikatzen eta ardazten saiatu behar dugula.
|
|
|
Euskaren eta beste
|
hizkuntzen
kudeaketaren inguruko kontuak IMHren kudeaketan eta Ingurumen, Kalitate eta prebentzioko sistemetan eta sistemekin batera koordinatua egoteko.
|
|
|
2 Euskaren eta beste
|
hizkuntzen
kudeaketaren inguruko kontuak IMHren kudeaketan eta Ingurumen, Kalitate eta prebentzioko sistemetan eta sistemekin batera koordinatua egoteko.
|
|
|
4
|
Hizkuntzen
kudeaketaren inguruan egiten den guztia dokumentatzeko, izan ere, prozedura, inprimaki eta dokumentuen bidez gorpuztua dago, beraz, badago sistemaren bidez auditatu eta ziurtagiriak lortzea.
|
|
|
IMHk Goazen parte horren bidez,
|
hizkuntzen
kudeaketarekin zerikusia daukaten kontu guztiak kudeatzen ditu, hala nola: itzulpen eskaerak, desadostasunak, iradokizunak, hobekuntzak, proposamenak... Erakundearen moldeari jarraitu zaio honetan ere, tailerreko, mantenu orokorreko eta Informatiko kontuetarako ere parte sistema erabiltzen baita.
|
|
|
Egindako ibilbide horri buruz azalpen gehiago nahi duenak, BAT aldizkariko artikulu honetaz gain, Goazen 5 urteko bideoa (http://
|
hizkuntzen
kudeaketa), eta Soziolinguistika Klusterraren liburuxka ere (Soziolinguistika Klusterra: Euskararen normalizazio kasu aurreratuak saileko" IMHren kasu aurreratua", Andoain, 2008) aztertu ditzake bidea zer nolakoa izan den argitzeko.
|
|
|
• Euspen: prozesu giltzarriak behar bezala gara daitezen lagungarriak diren gainontzekoak biltzen ditu bere baitan, hala nola, administrazio orokorra,
|
hizkuntzen
kudeaketa, mantentze lanak, kalitate sistema, informazioaren teknologiak...
|
|
|
Ahize AEK hizkuntza aholkularitzak IMHko euskara plana garatzeko 7 programa zehatz hauen gaineko metodologia landu zuen: erabilera, Erakundeko elementuak euskalduntzea bezain garrantzitsua da, gainerako prozesu eta ekipoetako helburuak lortzen laguntzea, eta, horretarako, prozesu horietan
|
hizkuntzen
kudeaketa egoki batek helburuak lortzeko izan zezakeen palanka efektua beti hartu da kontuan, planeko helburuak edota ekintzak deskribatzean. ezagutza, motibazioa, erakundetzea, jarraipena, finantzazioa eta komunikazioa.
|
|
|
Erakundetzeko programaren baitan, zuzendaritzak hizkuntza politika onartu zuenean, IMHn euskararen eta
|
hizkuntzen
kudeaketari leku bat, etxe bat, eraiki nahi ziotenei, planaren etxea egonkortzeko zimendua jartzeaz gain, zutabeak, hormak eta teilatua eman zizkien, izan ere, IMHren euskara planeko emaitzak egonkortu eta atzera bueltarik egon ez zedin, ezinbesteko faktorea izan da erakundeak politika hori onartu izana.
|
|
|
IMHk betidanik izan du argi kudeaketa planak euskaren normalizazioan eragiteaz gain, IMHri bere helburu operatiboetan arrakasta lortzen lagundu behar ziola. Hau da, erakundeko elementuak euskalduntzea bezain garrantzitsua da, gainerako prozesu eta ekipoetako helburuak lortzen laguntzea, eta, horretarako, prozesu horietan
|
hizkuntzen
kudeaketa egoki batek helburuak lortzeko izan zezakeen palanka efektua beti hartu da kontuan, planeko helburuak edota ekintzak deskribatzean.
|
|
|
Horien guztien atzean, arestian esan bezala, IMHn bertan zein sektorean euskararen kudeaketaren bidez emaitzak hobetzea izan da. Erakundearen
|
hizkuntzen
kudeaketan emaitza kuantitatiboak eta kualitatiboak lortzeari begira garatu ditugu, adibidez, honako jardunak:
|
|
|
Giza baliabideetako teknikari arduradun guztiekin eta beren zuzendari taldearekin euskara planaren misio, bisio, helburu, neurri eta abarrak aztertu eta adostuko dira.
|
Hizkuntzen
kudeaketari buruzko diskurtsoa landuko da horretarako.
|
|
|
Bigarrenik, ekolingustika kontzeptu teorikoa izan genuen hizpide eta konkretuki enpresen deslokalizazio prozesuetan hizkuntza aniztasunaren kudeaketarekin erlazionatu genuen. Hirugarrenik,
|
hizkuntza
kudeaketa balio erantsiaren ideiarekin lotu genuen, balio ekonomiko zein sozialarekin.
|
|
|
2006ko irailean Euskara Patronatuak Elegune sortu zuen, enpresei
|
hizkuntzen
kudeaketan lagunentzako gune teknikoa. Orduan, lankidetza hitzarmena egin zuten Emun kooperatibarekin, eta hitzarmen horren bidez Emunek azpiegitura teknikoa jarriko zuen.
|
|
|
Bestalde, hizkuntza plangintza publikotik eratorritako eginbeharren ondoan, komenigarria da enpresek beren buruari
|
hizkuntza
kudeaketa aurreratu bat garatzeko helburua ezartzea. Izan ere, arlo sozio-ekonomikoan indartsu ez den hizkuntza ahulezia orokorrera kondenaturiko hizkuntza denez gero, lehentasunezkoa da euskarak arlo horretan gaur egun duen presentzia areagotzea.
|
|
|
Bestalde,
|
hizkuntza
kudeaketa lanbide dutenentzat, bilakabide hauek desafio itzel eta inoiz ezagutu gabea ekarri dute. Soziolinguistikaren aspaldiko galderei erantzun berriak eman beharrean gaude.
|
|
|
Patxi Baztarrikak ondo asmatu du erantzuna non bilatu: Europar Batasunean, mundu mailako liderra bihurtu baita
|
hizkuntza
kudeaketan joan diren hamarraldiotan; Espainian bertan, hizkuntza gutxituak indarrez sartu baitira erakundeetan; Euskal Herrian, euskarak ederki erakusten baitu nola iraun dezakeen uharte linguistiko batek guztiz bestelako indoeuropar hizkuntzek inguraturik.
|
|
|
Segurutik izango da zer hobeturik Osakidetzako
|
hizkuntza
kudeaketan, baina norabide guztietan dago zer hobetua, zalantzarik gabe. Ez nuke esango urteen joanean euskararen erabilerari berari ere mesedegarri bainoago kaltegarri izan zaion baldarkeriarik gertatuko ez zenik, eta bidean zenbait profesional modu desegokian kalteturik geldituko ez zenik.
|
|
|
Arazoak modu egokian konponduko badira, nahitaezkoa da errealitatea norberaren bestelako komenentzien arabera deskribatzeari uko egitea. Hau guztia diogu, entzundakoak entzunda, dirudienez zenbaitzuek ahaztu egiten dutelako, Osakidetzako
|
hizkuntza
kudeaketaz dihardugula, ezin ahaztuzkoa behar lukeen gauza bat: osasun zerbitzu publikoetako arazoa ez da gaztelaniari lekua egitea edo gaztelania babestea, baizik eta euskararen erabilerari gaur egun oraindik ez daukan leku egokia egitea, gaztelaniarenaren ondoan?
|
|
|
Osasun zerbitzu publikoa gaztelaniaz baliatu nahi duen herritarrak ez dauka horretarako inolako trabarik ez eragozpenik, zorionez; zoritxarrez, ordea, praktikan, gaur oraindik herritarraren eskubide eta interesen ikuspegitik oinarrizkoak eta lehentasunezkoak diren esparruetako gune askotan (pediatrian, familia medikuarenean...) hala nahi duenari ez zaio bermatzen euskarazko zerbitzurik. Hori da arazoa,
|
hizkuntza
kudeaketari dagokionez. Gaztelaniak, zorionez, ez dauka zaintzaile beharrik osasun zerbitzuetan; euskarak, aldiz, bultzada behar du, herritar guztien eskubideak egiazki errespetatzea baldin badugu helburu.
|
|
|
1
|
Hizkuntza
kudeaketa Europako erakunde politikoetan: Europako Kontseiluaren" Eskualdeetako edo Eremu urriko Hizkuntzen Europako Gutuna", eta Europar Batasuna
|
|
|
Identitate kontuetan, jada zaharkituak eta garaiz kanpo geratu dira baztertzaileak diren ikuspegiak oro, eta neurri berean geratuko dira zaharkituak eta garaiz kanpo hizkuntza eta identitate pluraltasunari bizkarra erakusten dioten politika publikoak. Europa aurreratu eta modernoaren osasuna neurtzeko termometro nagusien artean, lekua hartzen ari da
|
hizkuntza
kudeaketaren termometroa, askok nahi baino astiroago bada ere.
|
|
|
Bi dira Europa mailako gaur egungo hizkuntza politikari begirada bat ematerakoan arretaz behatu beharreko arloak, Europa osatzen duten herrialde bakoitzeko hizkuntza politikak aztertzearen kalterik gabe: Eskualdeetako edo Eremu urriko Hizkuntzen Europako Gutuna (aurrerantzean Hizkuntzen Euroituna deituko duguna) eta Europar Batasunaren
|
hizkuntza
kudeaketa.
|
|
|
Europar Batasuneko erakundeen
|
hizkuntza
kudeaketak baditu bi ezaugarri nabarmen: batetik, hogeita zazpi Estatuetako estatu hizkuntza ofizial guztiak direla aldi berean europar erakundeetako hizkuntza ofizialak (estatu hizkuntza direlako, hain zuzen ere), eta haiekin batera baita galesera ere; bestetik, hizkuntza ofizialak laneko hizkuntza ere badirela.
|
|
|
Europar Batasuneko erakundeen
|
hizkuntza
kudeaketari dagokionez, beldur gara ez dela batere arrazoizkoa" 23 hizkuntza ofizial= 23 lan hizkuntza" formula eta, ondorioz, ezta ere" guztia, dokumentu guztiak, hizkuntza ofizial eta laneko guztietara" itzuli beharraren paradigma. Badakit, bai, ez dela konponbide erraza duen kontua, eta zaila dela urteetan zehar hilezkorrak bailiran onartu ditugun egiak goizetik gauera esentzien aldaretik lurtarron zoru gainera jaitsi eta kolokan jartzea.
|
|
|
Zein baldintzatan? Etab.
|
Hizkuntzaren
kudeaketaren (management) alorrean oso kontuan hartzen dira baldintza horiek. Analisi lexikometrikoan eta diskurtso analisian ere funtsezkoa da galdera horiei erantzutea analisiaren testuingurua egoki finkatzeko eta ikerketatik sortzen diren datuak ondo interpretatzeko.
|
|
|
Bistan da, beraz, soziolinguistikaren alorra zabala dela:
|
hizkuntzaren
kudeaketa, plangintzatik hasi eta diskurtsoaren analisi lexikometrikoraino, hizkuntza irudikapenen azterketatik pasatuz. Hemen zabaltasun horren isla saiatu gara jasotzen, eta alor ez hain ezagunak aurkezten.j
|
|
2010
|
|
|
Azken egun hauetan, Aldundiaren lanak aitorpen zehatzak izan ditu,
|
hizkuntza
kudeaketaren esparruan Bikain ziurtagiri bi gehiago jaso baititu. Zehazki, Ogasun eta Finantza Departamentuko Erakundeekiko Konpromisoen eta Udalentzako Laguntzaren Zerbitzuak goi mailako Bikain ziurtagiria eskuratu du, eta Haur eta Gazteen Zuzendaritzak, berriz, erdi mailakoa.
|
|
|
Duela ez hainbeste, euskara militanteak enpresetan" bazterrak nahasten" ibili ziren. Orain enpresari azkarrek
|
hizkuntza
kudeaketa kontuan hartzen omen dute, bezeroak zer eskatu hura emateko. Aurten, IMHren mintegira Maquelsa eta Konica Minolta enpresak hurbildu ziren.Elgoibarko (Gipuzkoa) Makina Erremintako Institutuak (IMH) bostgarren aldiz antolatu zituen Hizkuntza kudeaketa enpresan jardunaldiak urriaren 21ean.
|
|
|
Orain enpresari azkarrek hizkuntza kudeaketa kontuan hartzen omen dute, bezeroak zer eskatu hura emateko. Aurten, IMHren mintegira Maquelsa eta Konica Minolta enpresak hurbildu ziren.Elgoibarko (Gipuzkoa) Makina Erremintako Institutuak (IMH) bostgarren aldiz antolatu zituen
|
Hizkuntza
kudeaketa enpresan jardunaldiak urriaren 21ean. Hamabi hitzaldi eta mahai ingurua izan ziren, horien artean hainbat enpresatako praktika onak erakutsi zizkiguten.
|
|
|
Orain, aholkularitzak daude enpresetan euskara planak kudeatzeko. Maquelsa edo Konica Minolta moduko enpresak Elgoibarra hurbiltzen hasi dira
|
hizkuntza
kudeaketa errentagarri dela jakinda.
|
|
|
Mahai inguruan Sagarna eta Montorioz gain, Galder Lasuen aritu zen. Moderatzaileak galdetu zuen ea nola lortu enpresetan
|
hizkuntza
kudeaketa txertatzea. Hona hitz gutxitan esandakoak:
|
|
|
Montoriok itzultzaileen eta enpresen artean zubigintza egiteko borondatea agertu eta elkarlanerako gonbitea luzatu zuen.
|
Hizkuntza
kudeaketan pausoak eman baditugu ere, Montorioren ustez oraindik" itzul dezatela!" esaldiak existitzen du. Gakoa zer, nork, noiz, non, norekin eta zertarako itzuli galdetzea da; beharraren neurriko irtenbideak bilatzea, alegia.
|
|
|
Bigarren saioko ideia nagusiak"
|
Hizkuntza
kudeaketa enpresetan globalizazio aroan: lau enpresetan dinamikak, ikuspegia eta posizio berriak" artikuluan biltzen dituzte Daniel Hermosillak, Juan Jose Arrospidek eta MariaJose Azurmendik.
|
|
|
3 Lan munduari buruz ere (Kongresuko bigarren saioan landutako eremua) aipamen txiki bat egin nahi dut,
|
Hizkuntza
Kudeaketa enpresetan, Globalizazio aroan izeneko artikuluan Daniel Hermosilla irakasleak esaten dituenak erabiliz. Erakargarriak, benetan, esaten dituenak, lan munduan lortu direnak ikusiz, eta lortu daitezkeenak proposatzen direnak kontuan hartuz.
|
|
|
Dena gogora ekartzea sintesi batean ezinezkoa denez, FAGOR Taldean normalizazioaren bidean egindakoari eta lorpenei labur erreparatuz, honako hauek azpimarra ditzakegu: ...kooperatiban euskararen alde egitea gizartearekiko konpromisoa itzultzea zela ikusi zuten hasieratik, berau betetzeko balio zehatzen identifikazioa, balioen eguneratzea eta horiek praktikara eramatea ezinbestekoak izan ziren ekimen sistematikoen bidez; normalizazioaren bidean emandako pausuak modernitatea eta berritasunarekiko lotura bilatu dute; elebitasuna eta elebidunak uztartu dituzte etengabe
|
hizkuntza
kudeaketa jardunarekin; lan munduan hizkuntzaren garapenak izan duen eragina, bertan barruan langileen gogobetetzean islatu da eta gizarteari begira ondorengo belaunaldien aldeko mugimendua sustatu eta berarekin lerrokatzeko asmoa erakutsi dute; euskararen inguruan garatu, partekatu eta hitzartutako balioekin aktibo eraginkor baten jabe sentitzeak argudioz betetako kontzientzia garatu dute; norma...
|
|
|
...Kooperatiban euskararen alde egitea gizartearekiko konpromisoa itzultzea zela ikusi zuten hasieratik, berau betetzeko balio zehatzen identifikazioa, balioen eguneratzea eta horiek praktikara eramatea ezinbestekoak izan ziren ekimen sistematikoen bidez; normalizazioaren bidean emandako pausuak modernitatea eta berritasunarekiko lotura bilatu dute; elebitasuna eta elebidunak uztartu dituzte etengabe
|
hizkuntza
kudeaketa jardunarekin.
|
|
|
Laburbilduz, globalizazio aro honetan, beharbada, mugatzat jotzen ditugun hesiak, aukeratzat hartzen hasi ditugu nahi bada aurrera egin, eta espero ez duguna edo irudikatzen ez duguna uste baino egingarriagoa izan daiteke irekitzen den paradigma berrian. Enpresetan
|
hizkuntza
kudeaketarako irizpide berriak identifikatzea beharrezkoa jotzen dute. Erabateko konfiantzatik abiatuta balio berriak eraiki beste hizkuntzekin parekotasuna irabazteko prestigioaren bidetik.
|
|
|
Erabateko konfiantzatik abiatuta balio berriak eraiki beste hizkuntzekin parekotasuna irabazteko prestigioaren bidetik.
|
Hizkuntza
kudeaketa ekologikoa bideratzeko profil berriak irudikatzen dituzte. Jarduera hizkuntza eta lan hizkuntza bereizten hasi ote den hausnarketa zabalik dute.
|
|
|
KUTXAren esperientziak" esportagarri" egiten dituen bi ezaugarri nagusi ditu: euskara/ gaztelania elebitasunetik abiatzen bada ere, eleaniztasunera dago bideratuta (euskara, gaztelania, galego, katalana);
|
hizkuntza
kudeaketak behar duen diskurtsoaren lanketa zuzendu da aldagai teknikoetara, enpresahelburuen bila, hizkuntzen alde identitarioa/ ideologikoa kontuan izan gabe. Horrela, eleaniztun izatera derrigortuta dagoen enpresa globalak baluke zer ikasia normalizazio prozesu honetan mamitutako esperientziarekin.
|
|
|
" KUTXAren esperientzia
|
hizkuntza
kudeaketan, testuinguru globalizatu batean" komunikazioa Mikel Irizarrek aurkeztu zuen.
|
|
|
KUTXAren esperientziak" esportagarri" egiten dituen bi ezaugarri nagusi ditu: euskara/ gaztelania elebitasunetik abiatzen bada ere, eleaniztasunera dago bideratuta (euskara, gaztelania, galego, katalana);
|
hizkuntza
kudeaketak behar duen diskurtsoaren lanketa zuzendu da aldagai teknikoetara, enpresa helburuen bila, hizkuntzen alde identitarioa/ ideologikoa kontuan izan gabe. Horrela, eleaniztun izatera derrigortuta dagoen enpresa globalak baluke zer ikasia normalizazio prozesu honetan mamitutako esperientziarekin.
|
|
|
KUTXAren
|
hizkuntza
kudeaketa elebitasunera bidean abiatu zen XX mendearen lehen zatian. Ibilbide horretan urrats nabarmenak egin ditu erakundeak elebitasunera bidean, bereziki idatzizko euskarrietan eta giza baliabideen kudeaketan.
|
|
|
Azken hamarkada honetan gertatu da, halaber,
|
hizkuntza
kudeaketan oso eraginkorra izaten ari den beste prozesu bat: Gipuzkoako lan taldearen ordezkapena.
|
|
|
Egoera hau aldatzeko, KUTXAk 2007an sortu zuen Hizkuntza Plangintza zeritzon saila, eta Mikel Irizar jarri zuten ardura horretan. Harrezkero, 2008an onartu zuen historian lehen aldiz hizkuntza plan bat (Hizkuntza Plana), eta urte berean aurkeztu zen
|
hizkuntza
kudeaketaren kalitatea neurtzen duen BIKAIN ebaluazio berrira eta, zilarrezko ziurtagiria erdietsita, lehen finantza erakundea da maila horretara iritsi dena.
|
|
|
Hau ezinbesteko baldintza da normalizazioaren ikuspuntutik: hizkuntzen egoera normalizatzeko lehenik eta behin
|
hizkuntzen
kudeaketa bera normalizatu behar da.
|
|
|
Ideia hauetan oinarritutako diskurtso guztiz teknikoak ahalbidetu du KUTXAn
|
hizkuntza
kudeaketa kokatzea enpresaren kudeaketa arruntaren ardatzean, eta helburu orokorren mesedetan. KUTXAn hizkuntzak kudeatzeko formulatu diren argudioak guztiz balekoak izan daitezke normalizazio arazorik ez duten hizkuntzen kudeaketarako ere.
|
|
|
Ideia hauetan oinarritutako diskurtso guztiz teknikoak ahalbidetu du KUTXAn hizkuntza kudeaketa kokatzea enpresaren kudeaketa arruntaren ardatzean, eta helburu orokorren mesedetan. KUTXAn hizkuntzak kudeatzeko formulatu diren argudioak guztiz balekoak izan daitezke normalizazio arazorik ez duten
|
hizkuntzen
kudeaketarako ere.
|
|
|
|
Hizkuntzen
kudeaketaren erakundetze prozesuarekin batera, lehen urratsak eman dira hizkuntza berrien tokia zehazteko enpresaren jardueran eta kanaletan. Kanpora begira, irizpide nagusia finkatu da:
|
|
|
Mundu globalizatua ez doala hizkuntza bakarra erabiltzeko eredurantz (lingua francak sortzen badira, horien erabilera esparru mugatuak izango ditu).
|
Hizkuntzen
kudeaketarako sortu den jakinduria ingurune elebidunetan parametro teknikotan planteatzera eramaten gaituen neurrian, urte luzetan ikasitakoa orokortzeko bidean egon gintezke eta horrek aurrean jartzen gaitu munduan.
|
|
|
Amaitzeko, esan daiteke mundu globalizatua ez doala hizkuntza bakarra erabiltzeko eredurantz (lingua francak sortzen badira, horien erabilera esparru mugatuak izango ditu).
|
Hizkuntzen
kudeaketarako sortu den jakinduria ingurune elebidunetan parametro teknikotan planteatzera eramaten gaituen neurrian, urte luzetan ikasitakoa orokortzeko bidean egon gintezke eta horrek aurrean jartzen gaitu munduan. Kutxan egindako bidea zalantzarik gabe erreferente lagungarri dugu.
|
|
|
Enpresen
|
hizkuntza
kudeaketarako ekolinguistikaren printzipioa onuragarria izan daitekeela azaldu zuten ponentzian. Globalizazioaren aro honetan hizkuntza gutxituek bizi duten egoeraren diagnostiko laburra egin eta ekolinguistika zer den azaldu zuten.
|
|
|
Globalizazioaren aro honetan hizkuntza gutxituek bizi duten egoeraren diagnostiko laburra egin eta ekolinguistika zer den azaldu zuten. Ondoren, enpresen gizarte erantzukizuna ardatz modura hartuz, hizkuntzen garapen iraunkorraren kontzeptua enpresen
|
hizkuntza
kudeaketan txertatzeko arrazoiak eta bideak azaldu ziren. Bukaeran, nazioartekotuta dauden enpresei begirako jarraibide eta aholku teoriko praktiko aurkeztu ziren.
|
|
|
Beraz, ekolinguistikaren ikuspegitik, nazioartekotutako enpresen kasuan helburua litzateke enpresen nazioarteko interbentzioak ez kaltetzea lekuan lekuko ekosistema soziolinguistikoa. Alegia, hizkuntza guztien biziraupenaren aldeko eragile positibo modura joka dezatela,
|
hizkuntzen
kudeaketa iraunkorra bultzatuko duten politikak garatuz.
|
|
|
Enpresen kudeaketa eta
|
hizkuntzen
kudeaketa elkarren eskutik joan behar dute. Enpresak hizkuntza komunitateak dira eta hizkuntzek funtzio zehatzak betetzen dituzte enpresetan.
|
|
|
Enpresen kudeaketa eta
|
hizkuntzen
kudeaketa elkarren eskutik joan behar dute. Enpresak hizkuntza komunitateak dira eta hizkuntzek funtzio zehatzak betetzen dituzte enpresetan.
|
|
|
Nazioartekotutako enpresetan
|
hizkuntza
kudeaketa iraunkorra interesgarria da. Enpresek etorkizuna irabazten dute apustua sendoak eginez (inbertsioen bitartez), epe laburreko etekin azkarra baino harago begiratzen baitute.
|
|
|
Baina hizkuntzaren" kontsumo" aktiboarekin lerrotuta (hizkuntza erabiltzeaz gain, bere hizkuntza behar partikularrak asetzeko erakundean eragiten saiatzen direnak) subjektu asko dago, eta erdiko posiziotan gelditu den laginaren joera da aktiboa izatera. Honek eramaten gaitu pentsatzera erakundeetan kidetasuna indartu daitekeela
|
hizkuntza
kudeaketaren bitartez gizarte sarea zaintzen bada. Hau ez bada egiten, langileen aldetik joera dago ikusle bezala jokatzeko edo erakundearekin uztarketatik urruntzeko, hau da, langileak bere lana eta ardura behar bezala beteko du baina bestelako aspektuetan modu pasiboan jokatuz.
|
|
|
Hau ez bada egiten, langileen aldetik joera dago ikusle bezala jokatzeko edo erakundearekin uztarketatik urruntzeko, hau da, langileak bere lana eta ardura behar bezala beteko du baina bestelako aspektuetan modu pasiboan jokatuz. Hizkuntzaren ikuspegitik aktibo izateak ondorio negatiboak izan ditzakeela aurre ikus daiteke,
|
hizkuntza
kudeaketa ez badago egituratuta enpresan. Honen isla da emaitzetan langileen inprobisatzeko joera, Sintesiari begiratu bat emanez, mundializazio aro honetan hizkuntzen bilakaera oinarri teoriko berriaz janzten ari dela uler daiteke.
|
|
|
Argi dago hizkuntzen nazioartekotze eta globalizazioaren aro honetan estetika berri bat datorrela. Lanaren estetikak
|
hizkuntza
kudeaketan isla izango du. Zergatik estetika?.
|
|
|
Marraztutako testuinguru berri honetan kokatu behar dugu
|
hizkuntza
kudeaketaren nazioartekotzea, onartuz estetikaren kultura langileak eta erakunde guztiak ere bustitzen ari dela. Marko honetan aukera berriak sortzen ari dira, eta sortuko dira zalantzarik gabe, hizkuntzak baitira aproposak esperientzi berriak, sentsazio berriak eta bizigarriak langileei gerturatzeko edo bideratzeko.
|
|
|
Eta gaur egun, hori gabe erakunderik ez dago. Beraz,
|
hizkuntza
kudeaketak zein paper bete behar duen mugatuta datorkigu. Hizkuntza kudeaketa erakundetzea edo erakunde barruko uztarketa lerro estrategiko gisa hartu behar da eta ondorioz, landu behar da.
|
|
|
Beraz, hizkuntza kudeaketak zein paper bete behar duen mugatuta datorkigu.
|
Hizkuntza
kudeaketa erakundetzea edo erakunde barruko uztarketa lerro estrategiko gisa hartu behar da eta ondorioz, landu behar da. Baina hau ere ez litzateke nahikoa arrakasta izateko.
|
|
|
|
HIZKUNTZA
KUDEAKETA ENPRESETAN
|
|
|
Eusko Ikaskuntzaren XVII. Kongresuko (Gasteizen, 2009ko azaroaren 18, 19 eta 20an) GLOBALIZAZIO atalean, Soziolinguistikako Klusterrak" Hizkuntzen Ekologia eta Garapen Iraunkorra" izeneko mahai ingurua antolatu zuen azaroaren 20an. Mahai inguru honetan, eta" Euskal enpresen esperientziak
|
hizkuntza
kudeaketan, testuinguru globalizatu batean" izenburupean, lau komunikazio aurkeztu ziren FAGOR, KUTXA, EMUN eta IMHren (Instituto Makina Herramienta) eskutik.
|
|
|
|
Hizkuntza
kudeaketaren ikuspegitik, lau erakunde hauetan ematen ari den dinamika, garatzen ari diren ikuspegiak eta hartzen ari diren posizioak baliagarriak eta lagungarriak izan daitezke irudikatzeko etorkizuneko bideak, areagotzen ari den globalizazio testuinguru zabalean.
|
|
|
Lan munduan
|
hizkuntza
kudeaketa Euskara Planen inguruan garatu da, nagusiki pertsonak trebatuz, erabilera sustatuz, hizkuntza eskakizunak ezarriz eta kudeatuz, itzulpenak sustatuz, irudi korporatiboa garatuz, emozioen kudeaketan trebatuz (coaching eta motibazioa landuz), prozesuak eta prozedurak sortuz eta kudeatuz, e.a.
|
|
|
Hauek guztiak nahikoa ez eta ikuspuntu, erreferentzi edo irizpide berrietatik azterketa eraberrituta dator enpresa mundutik, lan mundutik. Erakundeen esparruak
|
hizkuntza
kudeaketa mailan ezaugarri partikularrak ditu, enpresaren mundukoarekin bat egin behar dutenak. Honek ikuspegi berezia eta bereizita garatzera eramango gaitu, garapen teoriko berriak, marko kontzeptual espezifiko berriak, esku hartze desberdinak, helburu berriekin... Honi esker, seguruenik, hizkuntza kudeaketak bidean argibide berriak edo desberdinak aurkitzera eraman gaitu.
|
|
|
Erakundeen esparruak hizkuntza kudeaketa mailan ezaugarri partikularrak ditu, enpresaren mundukoarekin bat egin behar dutenak. Honek ikuspegi berezia eta bereizita garatzera eramango gaitu, garapen teoriko berriak, marko kontzeptual espezifiko berriak, esku hartze desberdinak, helburu berriekin... Honi esker, seguruenik,
|
hizkuntza
kudeaketak bidean argibide berriak edo desberdinak aurkitzera eraman gaitu. Errealitate partikular horien eraikuntza sozialean, hau da, enpresa bakoitzaren egituraketa sozial berrian, oraindik ez ditugun erantzunak topatuko ditugu bilatzen asmatuko bagenu.
|
|
|
Erakunde bakoitzak aurkeztutakoa era laburrean eta sintetikoan azaldu aurretik, esperientziak ondo kokatzeko, komeni da argitzea Kongresuan ezarritako
|
hizkuntza
kudeaketaren testuingurua, hau da, globalizazioarena edo mundializazioarena.
|
|
|
Beraz, hiru aspektu hauei kasu egin diegu esperientzi bakoitzean proposatzen digutena ondo ulertzeko. Batetik
|
hizkuntza
kudeaketa dugu (formula berrien bitartez garatzen ari den zerbait ia garatu gabeko esparru batean), bestetik hizkuntza kudeaketa erakundeetan (honek dakarren beharra hizkuntzen garapena modu berrien bitartez ulertzeko) eta azkenik, globalizazio prozesu batean (helburu ekonomiko nagusi batekin abiarazten den prozesua, ondoren beste esparruetara zabalduz).
|
|
|
Beraz, hiru aspektu hauei kasu egin diegu esperientzi bakoitzean proposatzen digutena ondo ulertzeko. Batetik hizkuntza kudeaketa dugu (formula berrien bitartez garatzen ari den zerbait ia garatu gabeko esparru batean), bestetik
|
hizkuntza
kudeaketa erakundeetan (honek dakarren beharra hizkuntzen garapena modu berrien bitartez ulertzeko) eta azkenik, globalizazio prozesu batean (helburu ekonomiko nagusi batekin abiarazten den prozesua, ondoren beste esparruetara zabalduz).
|
|
|
Bereziki berritzaile eta interesgarria da enpresaren alorrean Mikel Irizarrek egiten duen lana eta proposatzen dituen ideiak. Bat aldizkariaren 65 zenbakian" Hizkuntzak enpresaren kulturan" artikulua publikatu zuen, eta bertan
|
hizkuntzen
kudeaketa enpresen esparru estrategikoa dela adierazten du.f
|
|
2011
|
|
|
Bigarren arrisku bat, berriz, hizkuntza aniztasunaren tratamenduan legokeen arriskua litzateke. Beste kide batek azaltzen duenez, bideratzen ari diren hainbat esparrutan nahaste borrastea antzematen ari da hizkuntza aniztasunaren tratamenduan. garatzen ari den hizkuntza aniztasunaren zenbait diskurtsotan aniztasunaren trataera kanpotik datozen
|
hizkuntzen
kudeaketarako eta bioaniztasunarekin lotzen ari da, eta hor diskurtso bitxiak sortzen ari dira biodibertsitatearekin lotuta.
|