|
2010
|
|
|
Kontua da, askoz ere gehiago, herri pentsamenduaren defendatzaileek oinarrizko bezala kontsideratzen duten" giza duintasunaren" printzipioa argitzea: baldin eta
|
hizkuntza
komunitatearen giza legeak agerian uzten badu espirituak giza bizikidetzarako posizio nagusia duela, orduan espero liteke ere bere eraginkortasunak ordena iraunkorra ekarriko duela, zeinek aldi berean forma gizatiarrena eta espiritualena izango duen. Arraza, nazioa eta herria direlakoak kontsideratzerakoan —nola edo hala— naturak, botereak eta espirituak elkarrekin egiten badute topo, orduan posible izango da pentsatzea espirituaren legeak onartzetik gizakiari hobekien dagozkion soluzioak ondorioztatuko direla.
|
|
|
Horixe da, hain zuzen, herriaren kontzeptu alemaniarrak berarekin dakarrena:
|
hizkuntza
komunitatearen giza legea —bizikidetzaren oinarria dela eta— erreferentzia lotesleen eta hautemangarrien bihurtzen da, eta, horrela, aldi berean onartzen da espirituak naturarekiko eta boterearekiko duen lehentasuna.
|
|
|
Hain garrantzi txikikoa al da objektu hori? Kontua da, baina, ezinezkoa dela horrelako komunitate forma bat —zein
|
hizkuntza
komunitatearen giza legearen bidez bere horretan hain tinko ziurtatua dagoen— garrantzi zientifikorik edukiko ez balu bezala alde batera uztea. Konpetentzi arazo bat al dago oinarrian?
|
|
|
Gertaera gehienak —zeinek historiaren ibilbidea, askotan, kontra indarren joko nahasi bihurtzen diguten— ez dira inolaz ere sakoneko puntura iristen, alegia, ez dira hizkuntza komunitatearen lotura historikoa oinarritzen den puntura iristen. Horrela esan daiteke, bada,
|
hizkuntza
komunitatearen giza legearen baitan, zinez, balio orokorreko oinarri bat ziurtatzen dela, zein nahikoa zabaltasun duen gizadi osora iristeko eta nahikoa iraunkortasun duen bizitza historiko kulturalaren balioak etenik gabe sostengatzeko. Baldin eta emaitza historiko hori —ama hizkuntzaren eragiteko moduaren bidez— borondate indibidual ororen aurrean ziurtatua bada, orduan hizkuntza komunitatearen bizitza luzeak eta aniztasun oparoak bestelako abiapuntu batzuk eskaintzen dizkigute, zeini esker ama hizkuntzaren inpultsoek —eta hizkuntza komunitate bezala— jarduera kontziente bat eragin dezaketen.
|
|
|
Zein da orduan kontua?,
|
hizkuntza
komunitatea giza borondatearen bidez eraikitako produktuetako bat dela. Badirudi bizikidetzaren forma asko borondatean oinarritzen direla.
|
|
|
hizkuntza" zuzenean eta egiazki nazioa" da. Horiek berdintzeko azken arrazoia, finean, W. v. Humboldten beste esaldi batean aurkitzen dugu, zein egiaz zaila den baina aldi berean —eta
|
hizkuntza
komunitatearen giza legearen ikuspuntutik— erraz uler daitekeen: " Nazio bat hizkuntza jakin batengatik ezaugarritutako eta osotasun idealarekiko indibidualizatutako gizadiaren forma espiritual bat da" [W. v. Humboldt, GS VI, 125].
|
|
|
Beti ere gure asmoa, horrekin, egiazko hizkuntzaren ikerketa soziologikoaren muinera iristea da. Kontua da, bada,
|
hizkuntza
komunitatearekin giza bizikidetzaren formak —oinarrizko formak— ikerketa linguistikoaren lan esparruan sartzen direla, hain zuzen, W. v. Humboldtek jada ikusi zuen bezala. Ze horrek, finean, ikerketa linguistikoaren objektu zientifiko nagusitzat hartzen zituen" nazio" ezberdinak, orokorrean honela mintzo zelarik:
|