|
2002
|
|
|
Euskal Herriko egoera berezia da oso, eta Euskal Herri integratua lortzea da bete gabe dagoen erronka nagusia. Alegia, herri bakarra, gizarte bakarra, ezbi
|
hizkuntza
komunitate ezberdinez osaturikoa. Esan nahi baita, gure gizartearenaniztasuna benetakoa izango da, noiz eta gizartekide orok bi hizkuntzetan gai direnean:
|
|
2007
|
|
|
Horren haritik, bestela, euskal gizataldea ezaugarritzeko euskal hizkuntzak betetzen duen papera azpimarratu behar dugu: egia baldin bada —aipatu berri ditugun Humboldten hitzetan ikusi bezala— gizadia naturalki
|
hizkuntz
komunitate ezberdinetan errealizatzen eta banatzen dela, orduan komunitate horien artean —eta ondorio guztiekin— onartu dugu ere euskaldunek osatzen dutena. Horrela, bada, euskarari —bestelako" ama hizkuntzei" bezalaxe— errealitatearen ulermena ahalbidetzeko eta baldintzatzeko gaitasuna aitortu zaio, hain justu, aipatutako Ortega Gasset, Pagliaro edota Gipper eta Schmitter autoreen hitzen zentzu berean210 Euskal hezkuntzari loturiko sozializazioa eta enkulturazioa, beraz, ezin izango dira gauzatu euskarari bereziki so egin gabe, ze, Chamizok eta Deweyk orokorrean esandakoak gurera ekarriz211, prozesu horiek bestela errealizatzeko posibilitaterik gabe geratuko lirateke.
|
|
2009
|
|
|
Horrenbestez, erdaldunek ez dituzte Euskararen Herrian hizkuntz eskubide mugagabeak, euskaldunok ez ditugun bezalaxe, beren
|
hizkuntz
komunitate ezberdinetan. Printzipio hori elkarrekikoa da, joan etorrikoa.
|
|
2010
|
|
|
...a jende guztiarengan. gizarte baten elkartasun eta elkarbizitzarako, hirugarren bidea ikusi zen egokien bezala gure herrirako lege hau proposatzerakoan. beste aukera guztiak hizkuntza bati bestearengan nagusitasuna aitortzera datoz. bai gizarte osora begira, elebitasun diglosiko edo pasiboaren kasuan, bai barruti zehatzetan hizkuntza bakoitza nagusi bihurtuz bere lurralde mugetan. kasu guzti hauek
|
hizkuntza
komunitate ezberdinen banaketa eta zatiketa areagotuko lukete. beraz, elebitasun osoaren aukera zen egokiena gizarte integratu eta batu bat eraikitzeko, baita bi hizkuntzen garapenari aukerak irekitzeko ere.
|
|
|
|
Hizkuntz
komunitate ezberdinak, bada, kultur komunitate bezala ere kontsideratu behar ditugu, ze haietako bakoitzari ondare kultural jakin bat dagokio, zein —modu askotan— hizkuntzan islatzen den130.
|
|
|
naturan, borondatean eta espirituan. Indar horien presentziaren arabera —askotan ere elkarri lotuta agertzen direnak— posible zaigu
|
hizkuntz
komunitate ezberdinen legitimazioa eta giza balioa estimatzea. Horrenbestez, bada, zera ondorioztatzen dugu, baldin eta hizkuntza komunitatea ikuspuntu horretatik begiratzen badugu:
|
|
|
Hizkuntza ikerketaren eta arraza teoriaren arteko konfrontazio bizian argi eta garbi geratu da, bai, hizkuntza zirkuluek ez dutela inolaz ere bat egiten edonolako arrazen sailkapenekin, baina baita ere —horretaz gain— jatorriaren inguruko egiazko gertaerak ezin daitezkeela hizkuntza komunitateekiko erlazio kausal batean kontsideratu. Hori ederki asko ikusten dugu, batetik, antzeko jatorria dugun gizakiok
|
hizkuntza
komunitate ezberdinetan aurki gaitezkeela egiaztatzerakoan, eta, bestetik, jatorri komuna ere hizkuntza komunitatearen bidez zehazten dela atzematerakoan, ze ama hizkuntzaren esparruak funtsezko esanahia du bizitzaren eta ezkontzaren zirkulurako. Ukipen guztietan erabakigarria den ezberdintasuna, baina, honetan datza:
|
|
2014
|
|
|
Jean Baptiste Coyos Etxebarnek Soziolinguistika eskuliburuan aipatu bezala" munduko hizkuntzak, beraz, ez dira isolatuak, ukipenean dira" (Coyos, 2005: 135). Aurrerago honela jarraitzen du;"
|
hizkuntza
komunitate ezberdinetako hiztunak elkarrekin komunikatzeko gai ez baldin badira, elkarrekiko harremanik ez da. Hiztun talde bakoitzak bere bizitza osoa bere hizkuntzan egiten du osoki eta beste taldeak berean.
|
|
2021
|
|
|
Hasteko, Araceli Diaz de Lezanak Network for Promoting Linguistic Diversity erakundearen sorrera eta bilakaera azaldu digu, bere 20 urteurrena aitzakiatzat hartuz. Euskal Herriak maila ezberdinetan du partaidetza NPLD n, izan ere, Eusko Jaurlaritza eta Nafarroako Foru Gobernuaz gain Soziolinguistika Klusterra kidea ere badelako Europako
|
hizkuntza
komunitate ezberdinak saretu eta eskualde mailako politiketan eragitea xede duen erakunde horretan.
|
|
|
Hau honela, egileak Espainiako Estatuak azken urteetan egindako bidea ebaluatzen du. Bestalde, Battitu Coyosek" Frantziar Estatuko hizkuntzen egoera gaur egun" zein den deskribatzen du, Frantziako lurraldearen parte diren
|
hizkuntza
komunitate ezberdinetako egoera zein den azaltzen laguntzen duten datu esanguratsu batzuk partekatuz. hizkuntza egoeraren bilakaera azken hamarkadetan" artikulua duzue irakurgarri. Groenlandiako egoera hizkuntzen biziberritzerako interesgarria delakoan, nazio honen bilakaera historikoa eta soziolinguistikoa nolakoa izan den azaltzen dute bi egileek.
|
|
2023
|
|
|
Hori dela eta, garrantzitsua da hizkuntza gutxituen biziberritzean lan egitea eta, hori da, hain zuzen ere, HIGAren helburua eta, hala, horrek erakusten du horrelako proiektuek duten garrantzia. HIGA hizkuntza gutxituetako hiztun gazteen topaketa da, hizkuntza gutxituen biziberritzea eta mundu zabaleko
|
hizkuntza
komunitate ezberdinen arteko sare lana helburu duena. 2023ko uztailean egitasmo honen 4 edizioa egin da Gasteizen, eta, antolatutako 5 eguneko programazioaren baitan, komunitate ezberdinetako kideek hizkuntzen biziberritzearen zein hizkuntza aktibismoaren alorrean formatzeko aukera izan dute, bai eta haien errealitatea partekatzeko zein besteena ezagutzekoa ere.
|
|
|
Kultura eta ondarea babestea lan ildo hartuta, eta hizkuntza gutxituen etorkizuna bermatzeko asmoz, gakoa da belaunaldi berriek euren jatorrizko hizkuntzak biziberritu nahi izatea. Bide horretan, HIGA
|
hizkuntza
komunitate ezberdinen arteko elkarlana sustatzeko espazioa da.
|
|
|
Beraz, kultura eta ondarea babestea lan ildo hartuta, eta hizkuntza gutxituen etorkizuna bermatzeko asmoz, gakoa da belaunaldi berriek euren jatorrizko hizkuntzak biziberritu nahi izatea. Bide horretan, HIGA
|
hizkuntza
komunitate ezberdinen arteko elkarlana sustatzeko espazioa da, partaideek esperientzia eta ezagutzak partekatzeko eta lankidetza sareak osatzeko aukera izan dezaten. Hain zuzen ere, ezinbestekoa da hizkuntza politikak, plangintzak eta ekimenak gazteekin batera edo gazteengandik gertu egitea eta orain arte helduenak izandako ardurak eurekin partekatu nahiz eurek dituzten kezkak mahai gainean jartzea (Hernandez et al. 2020).
|
|
|
Topaketak, hizkuntza gutxituen biziberritzean trebatzeaz gain,
|
hizkuntza
komunitate ezberdinen arteko sare lana sustatzea du xede. Hori horrela, partaideek elkar ezagutzeko, euren arteko giro atsegina sustatzeko eta hartu emanerako espazioak sortzeko, topaketaren lehenengo egunean zehar hainbat ordu eskaini zitzaizkion talde dinamikei.
|
|
|
a. Hartu emanerako espazioen dinamizazioa: Topaketak, hizkuntza gutxituen biziberritzean trebatzeaz gain,
|
hizkuntza
komunitate ezberdinen arteko sare lana sustatzea du xede. Hori horrela, partaideek elkar ezagutzeko, euren arteko giro atsegina sustatzeko eta hartu emanerako espazioak sortzeko, topaketaren lehenengo egunean zehar hainbat ordu eskaini zitzaizkion talde dinamikei.
|
|
|
Hori horrela, partaideek elkar ezagutzeko, euren arteko giro atsegina sustatzeko eta hartu emanerako espazioak sortzeko, topaketaren lehenengo egunean zehar hainbat ordu eskaini zitzaizkion talde dinamikei. Aurkezpen eta elkar ezagutza dinamikez gain,
|
hizkuntza
komunitate ezberdinen aurkezpenari ere eskaini zitzaion tartea.
|
|
|
Horren helburua zera izan da:
|
hizkuntza
komunitate ezberdinetako kideen arteko elkarlanean oinarritutako proiektu txikien garapena. HIGA!
|