|
2007
|
|
|
Euskal
|
hizkuntz
komunitatea eta hezkuntza elkarreraginean aztertu ondoren, eta puntu honi amaiera emateko, interesgarria iruditzen zaigu" aniztasuna" delakoaz hausnarketa labur bat egitea, kontzeptu hori hezkuntza munduan —baita gurean ere— maiz agertzen baita. " Giza batasunaren" eta" giza aniztasunaren" arteko elkarreragina —eta bi horiekiko hezkuntzaren erantzukizuna— gogora ekarri eta gero, zera dio Morinek:
|
|
|
Jarraian, bada, gure idazlanaren izenburuko hirugarren atalean (euskal hezkuntzaz) azaldutakoa bilduko dugu, oraingoan modu zehatzago eta zabalago batean, hasieratik gogora ekarriz euskararen beraren interes pedagogikoa izan dela berorren erreferentzia nagusia. Horren baitan, lehenik," euskal
|
hizkuntz
komunitatea eta hezkuntza" kontsideratu dugu: euskaldunek edo euskaraz hitz egiten dutenek gertakari antropologiko propioa osatzen dute, edo, bestela esanda, euskal errealitate linguistiko kulturala gizadiaren berezko aniztasunaren fenomeno natural moduko bat da, zeina orokorrean" nazio" bezala ezaugarritu dezakegun.
|
|
|
Horren guztiaren inguruko hausnarketak hiru puntutan aurkeztuko ditugu: 4.1 Euskal
|
hizkuntz
komunitatea eta hezkuntza; 4.2 Euskal lurralde eleanitza eta hezkuntza; eta 4.3 Euskal hezkuntzaren dimentsio etikoa.
|
|
|
4.1 Euskal
|
hizkuntz
komunitatea eta hezkuntza
|
|
|
4.1 Euskal
|
hizkuntz
komunitatea eta hezkuntza 60
|
|
2010
|
|
|
Eta hori, modu batean bederen, erantzun bat zen, alegia, estatuek geroz eta gehiago euren menpekoei espiritualki eskatutakoari emandako erantzun bat, hain zuzen, herri pentsaeratik bizitzaren hainbat alde —estatu pentsaeraren lehentasuna jasan ezin zuten aldeak— ezabatu ziren une batean emandako erantzuna. Hor ere ondorio larriko kontraesanak azaldu ziren, batez ere,
|
hizkuntza
komunitateak eta estatuak oso gutxitan bat etortzetik ondorioztatutako kontraesanak. Eta estatu eraikuntzak, egiaz, gaurdaino bizirik dirauten edo garai bateko botere erlazioen ondorio direnez, orduan ere beraientzat erabakigarria izaten jarraitzen du boterearen printzipioak, bai kanpo bai barne erlazioetarako.
|
|
|
135 Ikus S. Romaine, 1996: 39 Kontzeptu pare hori —"
|
hizkuntza
komunitatea eta hizketa komunitatea" — argigarria da oso ikerketa antropologiko linguistikoak eta ikerketa soziologiko linguistikoak elkarrengandik bereizteko. Bestelako hizkuntzetan ere antzeko kontzeptu pareak ditugu:
|
|
|
Ondoren, komunitate forma horiek giza bizitzaren antolaketarako ezinbestekoak direla adierazi behar dugu, horretarako hizkuntza komunitatearen legearen balio orokorretik abiatuko garelarik.
|
Hizkuntza
komunitatearen eta ama hizkuntzaren arteko interakzioak, orduan, agerian utziko du zein den haren sakoneko esanahia ulertzeko bidea, ze hizkuntz indarren eragiteko formak hizkuntza komunitatearen bizitzeko beharretan oinarritzen dira. Horrekin, bada, posible izango da hizkuntza komunitatea bera bestelako giza komunitate formen artean sailkatzea, baita bere funtzioetatik abiatuz bere bizi legeak ulertzea ere.
|
|
|
Kontua da gure ikuskera biratu behar dugula, eta, horren ondorioz, hizkuntza komunitatea" ama hizkuntza beraren eraginpean erlazionatzen diren gizakien batasun esentzial" bezala zehaztu ahal izango dugula. Hementxe bertan ikusten da, hain zuzen,
|
hizkuntza
komunitateak eta ama hizkuntzak elkarrekiko duten baldintzapena: hizkuntza komunitate bakoitzak mendeetan zehar lantzen du bere hizkuntza, bai, baina hasieratik jasotzen du ere ama hizkuntzaren eragina.
|
|
|
3
|
Hizkuntza
komunitatea eta herria
|
|
|
—ez bakarrik herri bat kanpotik garbien zehazten duen muga— baizik eta baita herri baten barruko edo funtsezko muina ere? W. v. Humboldt da galdera horri modu zorrotzenean erantzun diona; horrexegatik, batez ere bere bi esalditan adierazitako ideiez jabetu behar dugu, horiek egiaz
|
hizkuntza
komunitatearen eta herriaren arteko loturaz inoiz formulatu diren esaldi sakonenetakoak diren heinean. [Horretan, beti ere, zera hartu behar dugu kontuan:
|