|
2004
|
|
|
Gutxiengoen hizkuntza era biltzeari uztea bultzatzen duten eragile soziologikoen artean menpekotasun politikoa, ekonomikoa eta kulturala izaten dira nagusi. Hizkuntza batek gizartean izan dezakeen estatusa eta beraren hedatzea
|
hizkuntza
horretaz mintzatzen den gizataldearen kopurua, boterea eta emankortasun politiko, ekonomiko eta kulturalaren araberakoa izaten da. Zalantzarik gabe, eragile hauen artean, gizataldearen estatusak hiztun kopuruak baino garrantzi handiagoa izaten du.
|
|
|
gain, Nafarroako lurraldeak baditu mendi garaiak ere, haran meharrak ez gu txiago. Izan liteke Euskal Herriaren kasuan ere, hitz hori, «euskararen herria», alegia, hitz egokia ez izatea, zeren, zentzu hertsian,
|
hizkuntza
hori mintzatzen den herriari bakarrik aplikatu bailitzaioke. Baina horrelako hitzak zen tzu zabalagoan ere hartu ezinik ez dago eta, Euskal Herriaren kasuan, hitz ho nek euskaraz egiten den eta egin zen herria adieraziko luke.
|
|
2005
|
|
|
Hogeita lau bat urterekin hasia nintzen errusiera ikasten eta geroztik beti ahalegintzen nintzen errusiera hobetzen. Zaragozan eta gero Innsbrucken izan nituen lagunak
|
hizkuntza
horretan mintzatzeko.
|
|
2010
|
|
|
Europarrek, beste hizkuntzak konprenitzeko bezain ondo ikasi lituzkete. Beste
|
hizkuntza
hori mintzatzeko gauza izan ez arren, batak bestearen hizkuntza eta kultura entenditzea nahikoa litzateke harremanak sostengatzeko.
|
|
2011
|
|
|
talde soziolinguistikoak eta hizkuntz funtzioak?, Jazten, 1 zenbakia, 1989, 17 or. Hizkuntza baten estatus soziala begiz jotzeko ariketan honako faktoreok kontuan hartzea gomendatzen digu Agurtzane Elorduik: . Hizkuntza batek gizartean izan dezakeen estatusa,
|
hizkuntza
horretan mintzatzen den gizataldearen kopurua, boterea eta emankortasun politiko, ekonomiko eta kulturalaren araberakoa izaten da?. –Mailalako hizkuntza desagertzea:
|
|
2012
|
|
|
Ez dakit non irakurri dudan Mexikon, Tabascoko estatuan, zoque deituriko hizkuntza betiko galtzera doala.
|
Hizkuntza
hori mintzatzen dakiten bi agure besterik ez da geratzen, eta biak daude haserretuta. Ez diote elkarri hitzik luzatzen eta laster hilko dira.
|
|
2013
|
|
|
Hori oso ohikoa da. Hizkuntza batean elkar ezagutu dutenek jarraitzen dute
|
hizkuntza
horretan mintzatzen, baina, aldi berean, ez zaie ongi iruditzen katalanez ikasten saiatzen ari den pertsona batekin katalanez ez egitea. Beste batzuetan gertatu izan zait hamabost minutu pertsona batekin katalanez aritu ondoren, nongoa naizen galdetzea eta Bilbokoa naizela erantzutean pertsona hori automatikoki erdarara pasatzea.
|
|
2014
|
|
|
Beste datu bat: juduak izan arren, ez zekiten yiddish ez (Trotskik espresuki ematen digu datua, ik. beherago) bere familiako eta inguruko beste judu asko familian eta lagunartean arrunki
|
hizkuntza
horretan mintzatzen ziren arren. Berriz diogu, Trotskiren umetako etxean, ukrainar errusieraz?
|
|
|
Duela urte asko irakurri eta nire memorian gorde nuen aipu zehazgabe baten arabera, gutun batean horrela erantzuten dio behin Ukrainatik idazten dion alderdikide bati: idatz diezaiola ukraineraz arazorik gabe, tamalez
|
hizkuntza
horretan mintzatzeko gai ez bada ere, arazorik gabe ulertzen duela. Kasu honetan ezin dut erreferentzia zehatzik eskaini, baina nire memoriak garbi gorde zuen datu hori.
|
|
2021
|
|
|
Orain, esnatzen denean, atzarrien mundura guztiz itzuli bitartean, gargaraz eginiko
|
hizkuntza
horretan mintzatzen da:
|
|
|
Badu bere hizkuntza, Frantzian Euskaldunek bezala. Bainan badakit 1975ean Laoseko Gobernu berriak debekatu zuela
|
hizkuntza
horren mintzatzea. Ainitz gaztigatuak izan ziren, preso eremanak, zeren segitu baitzuten, lehen bezala, Lao theung beren hizkuntzan mintzatzen.
|
|
2023
|
|
|
Guztiz kontrakoa gertatzen zaio: «Nire herrian ingelesez ulertzen dute elkar, baina nire sorterria den ingurura baldin banoa, ez didate ulertuko
|
hizkuntza
horretan mintzatzen banaiz».
|