|
2004
|
|
|
Ikus dezagun orain Laura Mintegiren gogoeta gai berberaren ildoan: . Hizkuntza ideologizatzen dutenak ez dira
|
hizkuntza
horretan bizi nahi dutenak, baizik eta berau desagerrarazi nahi duten aurkariak. Hizkuntzen elkarbizitza onartuko balitz, inork ez luke joera politikorik bereganatu behar izango bere hizkuntzan bizi ahal izateko.
|
|
|
Nahi gabe. Norbaitek dioelako
|
hizkuntza
horretan bizitzea ez dela legezkoa. Euskaldunei eskatzea hizkuntza despolitizatzeko, inpudikoa da, lizuna, iraingarria.
|
|
|
Hizkuntza bati, bizi eta iraun ahal izateko, berezko lurralde bat, barruti bat, ezinbestekoa zaio. Hori ez da gehiegizko nahikari bat, nahitaezko baldintza eta oinarria baizik hizkuntza guztientzat; ez da normalizatu
|
hizkuntzarik
hori gabe bizi denik. Oinarri hori ez daiteke bazter, ez estali edo besterena, serioski hizkuntza baten bizia bilatzen baldin bada.
|
|
2007
|
|
|
Horregatik, nekez ulertuko dugu espainiar edo frantses baten nortasun espainiarra edo frantsesa espainierarik edo frantses hizkuntzarik gabe. Espainiarra edo frantsesa izatea
|
hizkuntza
horretan bizitzearekin lotzendugu guk nahigabe ere. , hizkuntza batean bizitzea delako, hizkuntza batenbaitan bizitzea, giza bizitzarik ez dagoelako giza hizkuntzatik at.
|
|
2008
|
|
|
Egoera zenbat eta normalizatuagoa izan, euskara elkarteen premia (eta beste gauza batzuena ere bai) txikiagoa da. Egoera normalizatuetan umeek etxean ikasten dute hizkuntza, helduek kalean eta jendea
|
hizkuntza
horretan bizi da. Hori da Madrilen madrildarrek egiten dutena.
|
|
|
Jakina, hizkuntzaren erabilera behin behinekoa edo aldian aldikoa edo tarteka martekakoa ez denean, gauzak aldatzen hasten dira. Hizkuntza bat modu sistematikoan erabiltzen badugu, batez ere
|
hizkuntza
horretan bizi baldin bagara, eta hizkuntza hori baldin badugu bizitzan egiten ditugun gauzak egiteko darabilgun zorioneko tresna, erne orduan. Orduan gauzak errotik aldatzen hasiak izango direlako.
|
|
2009
|
|
|
elebitasunak bakarrik berma dezakeela hizkuntza askatasuna, elebitasunik gabe ezinezkoa dela hizkuntza askatasuna bermatzea, eta elebakartasunak eragotzi egiten duela hizkuntza askatasuna, erretorika huts bihurtzeraino. Izan ere, inork bere aukerako hizkuntzari uko egingo ez badio, ezinbestekoa baita
|
hizkuntza
horretan bizi ahal izatea, ezinbestekoa inori besteren hizkuntza ez inposatzea, ezinbestekoa inork, ulertzen ez duelako, ez eragoztea inori berak
|
|
2011
|
|
|
Izan ere, afektiboki familia eta bere barnean familia hizkuntza eta norbere garapen emozionala lotuta doazenez, motibazioa ziurtatuta dago. Afektibitatea eta efektibitatea lotuta doaz3 Familian euskara jaso duenak hizkuntza landu (ezagutu),
|
hizkuntza
horretan bizi (erabili) eta hizkuntza hori maite (motibazioa) egingo du. Eredu izan direnengandik jasotako hizkuntzan bizi ahal izan da haurra, gatazkarik gabe gainera.
|
|
|
Era berean, Juan Moscoso Iruñeko alkategaia alboan zuela, Jimenezek euskara izan du hizpide eta Nafarroako hizkuntza ere badenez,
|
hizkuntza
horretan bizitzeko edo lan egiteko eskubidea aitortu die herritarrei.
|
|
|
–Hizkuntza bat galtzea ikaragarrizko galera da
|
hizkuntza
horren baitan bizi direnentzat?.
|
|
|
Euskaraz bizi nahi dut ideia da pentsamendu hori egituratu behar duena. Hizkuntza bat ezagutzeak ez dakar berez
|
hizkuntza
horretan bizitzeko nahia. Gutariko askok atzerriko hizkuntzak ezagutzen ditugu, baina ez dugu horregatik hizkuntza hori erabiliz bizi nahi.
|
|
2012
|
|
|
Oinarrizko giza eskubideak urratzen zaizkigu euskaldunoi. Ez diote hizkuntzari erasotzen,
|
hizkuntza
horretan bizitzeko eskubidea duten pertsonari eta komunitateari baizik.
|
|
2013
|
|
|
Hizkuntza baten bizirik irauteko ahalmena, belaunez belauneko transmisiobermea eta jarraipena batetik, eta hiztun elkarte horren (bertako hiztun talde jakinen) erabilera bestetik, gauza bera dira funtsean.
|
hizkuntza
horren bizirik irauteko ahalmena, belaunez belauneko transmisio bermea eta jarraipena, hartzen dugu erreferentziatzat erabileraren azterketa egiteko. Honako oinarri hau hartzen dugu abiaburu, maila operatiboan:
|
|
2015
|
|
|
Esan bezala, galdera horietatik abiatuta norberak
|
hizkuntza
horren bizi indarra sailka lezake:
|
|
2016
|
|
|
Ondorioz nola komunikatu beste hizkuntza batean gatazka horretaz, faltsu airea ematen dio. Are gehiago aktorea ez bada
|
hizkuntza
horretan bizi, testua ez badu benetan sentitzen eta ulertzen hizkuntzarengatik. Hertsitasunak metatzen hasten dira komunikazio hunkigarri baten lortzeko.
|
|
|
Ez daukagu besterik munduari eskaintzeko. Gure hizkuntza, eta
|
hizkuntza
horretan bizi garen hiztunok orain arte sortu duguna eta hemendik aurrera ere sortu genezakeena. Gaur egungo globalizazio garai likidoetan, kaltegarri ere aldarrikatzen da herrion eta pertsonon alderdi identitarioak harrotzea.
|
|
|
hizkuntza hori erabiltzeko aukera duen komunikazio harreman guztietan hizkuntza hori aukeratzea.
|
Hizkuntza
horretan bizitzea.
|
|
2018
|
|
|
hizkuntza hori erabiltzeko aukera duen komunikazio harreman guztietan, hizkuntza hori aukeratzea.
|
Hizkuntza
horretan bizitzea.
|
|
|
prestigio soziala ematen duelako, antzinako greziarrek timé deitzen zuten hura. Prestigioa ematen dio hizkuntzari eta
|
hizkuntza
horretan bizi den gizarteari; aura bat, alegia, ekonomista batek «lehen mailako irudi» bezala definituko lukeen ospea. Hizkuntza edota kultura bati prestigioa emateko modu gehiago ere badaude, noski, eta hor ibiliko dira urlia eta sandia gure hizkuntza «altxor» bat edo «monumentu» bat dela esanez.
|
|
2019
|
|
|
Lehen taldean leudeke Izaro Andres eta Josune Arakistain, eta bestean legoke Iñigo etxezarreta. Bakoitzaren testuinguruak ezberdinak izanagatik ere, posible duten eremu gehienetan euskaraz aritzen direla onartu dute hiruek elkarrizketetan, eta
|
hizkuntza
horretan bizitzeko ahalegina egiten dutela. Andres eta Arakistainen egunerokoaren zati handi bat euskaraz da, eta erdia etxezarretaren kasuan. egindako elkarrizketan zehar, euskara erabiltzeko jarrera positiboa erakutsi dute hiruek. euskarak etorkizunean izango duen bilakaerarekin, gainera, itxaropentsuak dira.
|
|
|
Hiztun aktiboa edo funtzionala izatea.
|
Hizkuntza
horretan bizitzea.
|
|
2021
|
|
|
Ikuspegi zientifikotik elebidunen burmuina oraindik ilunpetan dagoen arren, zenbait ikerketak proposatu dute, gaitasun linguistikoaz gain, balitekeela horrek zerikusia izatea pazientearen identitatearen eraikuntzarekin, lehen emozioak ama
|
hizkuntza
horretan bizi zituelako: «Pazientea ulertuago sentitzen da bere hizkuntzan mintzatu daitekeenean.
|
|
|
Hainbat emozio eta bizipen hobeto adieraziko ditu bere hizkuntzan. Bai bere ama hizkuntza delako, bai bere burua azaltzeko hitzak errazago aurkituko dituelako, emozioak
|
hizkuntza
horretan bizi izan baitzituen», adierazi du Ozamizek.
|
|
2023
|
|
|
Belaunez belauneko katean gurasoengandik jaso eta modu naturalean hizkuntza, gurean euskara, bere berea eta berezkoa duten hiztunak dira.
|
Hizkuntza
horretan bizi eta pentsatzen duten hiztunak. Dakizkiten gainontzeko hizkuntza guztiekin alderatuta, berezkoa duten hizkuntza hori dute erraztasunik handieneko adierazpide.
|