|
2001
|
|
|
Koldo Gorostiaga EHko europarlamentariak eta Gorka Knorr EAko europarlamentari ohiak argi daukate Hizkuntzen Urteak zerikusi gutxi daukala euskara bezalako hizkuntza gutxituekin. " Ekimena Europako Kontseilutik dator eta aurreikusi zuen
|
hizkuntza
gutxituen presentzia, baina Europar Batasuneko erabaki gunetik beto zuzena jarri zuten" dio Gorostiagak, eta azken idatziari ezetza azaltzen du:" Hainbat gauza onargarri zeuden proposamenean, baina hizkuntza gutxituen arrastorik ez. Plenoaren bezperan eztabaida izan genuen, esan ziguten gure emendakinak ez zirela onartuko, talde popularrak eta sozialistak borondate zehatza zeukaten, ez zuten konturatu gabe egin".
|
|
2010
|
|
|
oinarrizKo eKarpen BaT normalizazioraKo ez nuke gehiegi luzatu nahi erakutsiko ditudan bi mapak aurrez azaltzen. ziurtzat jotzen dut irakurleen zati batek izango zuela inoiz esku artean nire liburuetakoren bat (euskaltzaindiak argitaratuak). lan horiek ezagutzen ez dituztenentzat, azaldu behar dut XX. mendeko soziolinguistikan ezinbestekotzat jotzen dudan betebehar baten alde egiten dela, aurkezten ditudan ezagutza mapen bidez; hau da, hizkuntza gutxituaren gizarte ezagutza lurraldetik ahalik eta gertuen kokatzearen alde. normalizazio prozesuetan gai hori funtsezkoa dela uste dut, baina ez naiz azalpenetan luzatuko. hizkuntza politikarik onena gizartera egokien eta modurik hurbilenean egokitzen dena da. horregatik, nire mapak ez dira inolako helburu, baizik eta gero hizkuntzen sustapen neurri egokienak aplikatzeko bitarteko egokiak izatea da asmoa, hizkuntza gizartean zenbateraino sartuta dagoen. horretarako, gaur egungo errealitatera egokitu behar da ohiko hizkuntza kartografia (errealitate hori oso aldakorra baita, gainera); eta kartografia horrek oinarrizko bi ezaugarri hauek izan behar ditu, nire ustez: lurraldera ahalik eta gehien hurbiltzea, eta
|
hizkuntza
gutxituaren presentziari buruz ahalik eta informaziorik zorrotzena ematea. hauxe da, beraz, nire proposamena: tratatu nahi den ingurunea eskualde historiko edo geografiko ez handiegitan banatzea, lurraldearen azterketa xehatua egitea ahalbidetu dezan. gero, ezagutza maila erakutsi ahal izateko, sailkapen soziolinguistiko bat proposatzen dut nire lanetan, hiztunen ehunekoen arabera taula kromatiko bat aplikatuz. ez dugu inoiz ahantzi behar ezagutzaz dihardugula hemen, eta ez erabileraz. normalizazio prozesu ororen xedea —Reversing Language Shift (rlS) tradizio fishmandar jatorrenaren arabera— hizkuntzaren gizarte erabilera osoa lortzea da. baina argi dago horretarako aurretiazko baldintza dela hizkuntza ahoz erabiltzeko gaitasuna izatea. normalizazioak gizartearen erabateko elebitasuna bilatzea arrazoizkoa dela uste dut (are gehiago, gizarte hori elebiduna balitz bezala aurkezten bada ofizialki). horregatik, hizkuntza gutxituaren ahozko ezagutza %90etik gorakoa duten eskualdeak jotzen ditut goreneko kategoriatzat, sailkapen hartan. kopuru hori ia elebitasun baten parekoa litzateke, praktikan, eta zalantzarik gabe, eskualde horietan hizkuntza gutxitua gizarteko komunikaziohizkuntza izatea guztiz lortzea ahalbidetu luke, eta edozein eremutan erabiltzeak ezinbesteko lege betekizuna izan luke.
|
|
2014
|
|
|
Sortu zuten istorio hori, euskara publikoan sartzea, Seaskaren isolatzeko eta diruztatu gabe ito zedin. Ireki dute beste frentea eta egiazkoa, pausatzen baitu zerbitzu publikoaren barnean
|
hizkuntza
gutxituen presentziaren auzia. Errepublika fosilizatua edo sakralizatuaren kontra, edo Errepublikaren estakuruaren parean norberaren eskubidearen espazioa erakuts dezagun, erakuts dezagun ez dela haietan libertaterik baina totalitarismoaren zazpi aurpegietarik bat.
|
|
2017
|
|
|
Lan honek ikus entzunezkoen irisgarritasuna eta itzulpengintza ditu abiapuntu, aukera ematen baitigute
|
hizkuntza
gutxituen presentzia bermatzeko, ikus entzunezkoen esparruan. Entzumen eta ikusmen urritasunen bat duten pertsonei eduki audiobisualetara sarbidea ekarri die irisgarritasunak.
|
|
|
hizkuntzaren transferentzia metodo teknologikoek bide eman digute garai batean pentsaezina zen eduki eta hizkuntza anitzetara. Hala ere, lan honek agerian utziko duenez, horrek guztiak ez du bermatzen
|
hizkuntza
gutxituen presentzia, ez telebistan, ezta zineman ere. Ez dira baliatzen teknologia berrikuntzak, hizkuntza hegemonikoetatik harago, bestelako hizkuntzen mesedetan.
|
|
|
Izan ere, ze hizkuntza politika darabilte estatuek ikus entzunezkoetan hizkuntza aniztasuna bermatzeko? Eta zineman eta telebistan ze neurri/ teknologia abiarazi dira
|
hizkuntza
gutxituen presentzia ahalbidetzeko?
|
|
|
Gure ikerketa proiektuaren hipotesia da ikus entzunezko irisgarritasuna aukera dela
|
hizkuntza
gutxituen presentzia bermatzeko, baita hizkuntza nagusien merkatuetan ere. Bide ematen digute ekoizpen hizkuntza (jatorrizko hizkuntza gutxitua) aitzakia izan ez dadin edukiaren jatorrizko audioa ezkutatzeko.
|
|
|
Bien uztartzetik sortzen da irisgarritasun linguistikoa. Gaur gaurkoz eduki transferentzia hori egiteko teknologiak garatze fasean diren arren,
|
hizkuntza
gutxituen presentzia bermatzeko balio dezaketela irizten diogu, zinema aretoetan emanaldi irisgarriak eskaintzeko teknologiak oraingoz gutxi diren arren, eta EAEn, esaterako, aretoen %21ek bakarrik izan ekipo digitalak (Manias et al, 2017: 137)?.
|
|
2021
|
|
|
Flors Masek baieztatu du hamarkadetan eramandako ikerketek frogatzen dutela hori. «Minorizazio testuinguruetan,
|
hizkuntza
gutxituaren presentzia indartua duten ereduek bakarrik lortzen dute ikasleak benetan elebidun izatea, hau da, hizkuntza menderatzaile eta gutxituan gaitasun baliokidea lortzea».
|
|
2022
|
|
|
Gurean badugu oso gai interesgarria, euskararen presentzia eremu digitalean. Adimen artifizialarekin
|
hizkuntza
gutxituen presentzia eremu digitalean areagotu daiteke. Baina hizkuntzaren presentzia soilak eragin dezake eremu digitala ulertzeko moduan?
|