|
2021
|
|
|
Denak bat datoz:
|
hizkuntza
gutxituan murgilduta egoteak ez dakar, inolaz ere, hizkuntza hegemonikoa galtzea; alderantziz, ikasleen elebitasuna —edo eleaniztasuna— bermatzen du.
|
|
|
etxekoa eta eskolakoa menperatzen dituzte. Argumentu horrek
|
hizkuntza
gutxituen murgiltze ereduak zilegi egiteko balio izan zuen, haren ustez. «Erreferentzia izan zen Quebeceko eskola Euskal Herrian argudio gisa balio zuelako, haur elebidunak egitea posible zela frogatzen zuelako».
|
|
|
Egoera zertan den ulertzeko, komeni da joan den maiatzetik hona iragandako gertakariak gogoan hartzea. Maiatzaren 21ean okertu zen dena, Frantziako Konstituzio Kontseiluak
|
hizkuntza
gutxituen murgiltze irakaskuntzari legezko koadro bat ematea xede zuen Molac legea hustu zuenean. Frantziako Konstituzioaren 2 artikuluan oinarrituta, hizkuntza gutxituen murgiltze irakaskuntza konstituzioaren kontrakoa zela ebatzi zuen, bai irakaskuntza publikoan, bai itunpekoan.
|
|
|
Maiatzaren 21ean okertu zen dena, Frantziako Konstituzio Kontseiluak hizkuntza gutxituen murgiltze irakaskuntzari legezko koadro bat ematea xede zuen Molac legea hustu zuenean. Frantziako Konstituzioaren 2 artikuluan oinarrituta,
|
hizkuntza
gutxituen murgiltze irakaskuntza konstituzioaren kontrakoa zela ebatzi zuen, bai irakaskuntza publikoan, bai itunpekoan. Beste gisan erranda, de facto antikonstituzional bilakatu zituen ikastolak, eta baita azken urteetan irakaskuntza publikoan abiatu diren euskara hutsezko esperimentazioak ere.
|
|
|
«Ezer baino hobeki da; beraz, hartuko dugu; baina ongi idatzia izan da», adierazi du Molacek. Hau da,
|
hizkuntza
gutxituen murgiltze irakaskuntza argiki baimendu du zirkularrak. Horrek kendu egingo lituzke azken urteetan administratiboki izan diren oztopoak.
|
|
2022
|
|
|
Frantziako Konstituzio Kontseiluaren ekaineko erabakitik espero zen.
|
Hizkuntza
gutxituen murgiltze irakaskuntza «posible» dela dio, frantsesaren eta hizkuntza gutxituaren «maila bereko ezagutza» bermatzen baditu. Azterketen gaia ere aipatzen du, baxoan ikasgai batzuk hizkuntza gutxituan pasatzeko aukera izanen dela erranez; 2017ko zirkularrean ez bezala, ez dago brebetaren aipamenik.
|
|
|
«Funtsezko» bi artikulu bertan behera utzi zituela azpimarratu dute txostengileek:
|
hizkuntza
gutxituen murgiltze eredua Frantziako Hezkuntza Kodean integratzen zuen 4 artikulua, eta estatu zibileko dokumentuetan' ñ' eta halako zeinu diakritikoak onartzen zituen 9 artikulua. Hiru txostengileek zehazten dute murgiltzea dela elebitasunera iristeko irakasmolderik «eraginkorrena», eta erabaki horrekin, hezkuntza publikoan ez ezik, itunpekoetan ere debekatzen dutela hizkuntza gutxituak murgiltze ereduan irakastea.
|
|
|
hizkuntza gutxituen murgiltze eredua Frantziako Hezkuntza Kodean integratzen zuen 4 artikulua, eta estatu zibileko dokumentuetan' ñ' eta halako zeinu diakritikoak onartzen zituen 9 artikulua. Hiru txostengileek zehazten dute murgiltzea dela elebitasunera iristeko irakasmolderik «eraginkorrena», eta erabaki horrekin, hezkuntza publikoan ez ezik, itunpekoetan ere debekatzen dutela
|
hizkuntza
gutxituak murgiltze ereduan irakastea. Horiek horrela, NBEren arabera, «tratu ezberdina» du Frantziak, hizkuntza gutxituetan ala inglesez egiten diren irakaskuntzen artean.
|
|
2023
|
|
|
Hainbesteko aniztasuna duen estatu batean, adostutako gutxieneko batzuk ezarri lirateke, ikasle guztiei beren autonomia erkidegoko berezko hizkuntzak edo hizkuntza ofizialak menperatzea eta atzerriko hizkuntza bat edo bi jakitea bermatzeko. Frogatuta dago katalana edo euskara bezalako
|
hizkuntza
gutxituetan murgiltzea arrakastatsua izan dela elebitasuna lortzeko, ingeles maila egokiari kalterik egin gabe. Murgiltze horrek asteko eskola ordutegiaren% 80 eskatzen du gutxienez, bestela ez baita lortzen bi hizkuntza propioetan gaitasun kognitibo akademikoak ahalbidetzen duen atalase maila.
|