2006
|
|
Espainia nahiko haurreratua bada
|
hizkuntza
gutxituen ezagupenean, ez da gauza bera gertatzen frantzian non eskualde hizkuntzak jarraian Estatu aferak bilakatzen diren, Deixonne legea egon arren (1951). Jarrera hori urrundik dator, hizkuntza gutxituak, izan dadila euskara, bretoiera, korsikarra ala okzitandarra, frantsesaren etsaiak bezala ikusiak izan baitira, bere garapenerako oztopoak balira gisa.
|
|
Abbé Grégoire en helburua, patois deiturikoak suntsitzeaz gain, frantses hizkuntza unibertsalizatzea zen. Errepublikaren eskolak indar itzelak egin arren, ez da bere helburua erabat betetzera iritxi zeren eskualde askotan elkarteak eta erakundeak borrokatu dira
|
hizkuntza
gutxituak ezagupen ofiziala lortu eta bizirik jarrai dezaten.
|
2008
|
|
|
Hizkuntza
gutxituak ezagupenaren bidean?
|
|
2008ko uztailaren 9az geroztik, frantses Konstituzioak
|
hizkuntza
gutxituen ezagupen ofizialari ate bat ireki dio. Onartutako emendakinak, Konstituzioaren 75.1 artikuluak alegia, dio:
|
|
" hizkuntza gutxituak nazioaren ondarearen zati bat dira". Rachida Dati k (UMP), François Bayrou-k (Modem) eta Jean Jacques Urvoas ek (PS) begi onez ikusi zuten, kontsideratzen baitzuten
|
hizkuntza
gutxituen ezagupenean aurrerapauso bat ematen zela. Hizkuntza gutxituetako ordezkariek harriduraz ez ezik zuhurtziaz hartu zuten bozka hori:
|
|
Gertakizun horiek agerian uzten dute hizkuntza gutxituek oso gai sentikorra osatzen dutela Frantzian. Izan ere, Espainia nahiko aurreratua bada
|
hizkuntza
gutxituen ezagupenean, ez da gauza bera gertatzen Frantzian, non eskualde hizkuntzak jarraian estatu afera bilakatzen diren. Jarrera hori urrundik dator, hizkuntza gutxituak, izan dadila euskara, bretoiera, korsikera ala okzitaniera, frantsesaren etsai gisa ikusiak izan baitira, bere garapenerako oztopo balira bezala.
|
|
Abbe Gregoire ren helburua, patois deiturikoak suntsitzeaz gain, frantses hizkuntza unibertsalizatzea zen. Errepublikaren eskolak indar itzelak egin arren, ez da bere helburua erabat betetzera iritsi, zeren eskualde askotan elkarteak eta erakundeak borrokatu dira
|
hizkuntza
gutxituak ezagupen ofiziala lortu eta bizirik jarrai dezaten. Beraz, Frantziak hizkuntza gutxituak garatzeko politika bati uko egin dio, frantsesaren eta euskararen arteko harreman desorekatua garatzen utziz.
|
|
Bestela esanda, erantzuna, maila batean behintzat, eragile pribatuen esku dago, esan nahi baita, Euskal Konfederazioak 2008ko apirilaren 21ean egin duen moduan,
|
hizkuntza
gutxituen ezagupen ofizialerako plataforma komun bat sortzeaz gain eta gailu juridiko bat sortzea eskatzearekin batera, hizkuntza politika handinahiak bezain eraginkorrak sortzeko asmoz, ezinbestekoa dela ikustea elkarte, enpresa, fundazio ala herritar bakoitzak zer egin dezakeen, bere mailan eta bere baliabideekin, hizkuntza gutxituen transmisioa, ezagutza eta erabilpena bermatzeko.... Bere historian zehar, hori izan da hizkuntza gutxituen indarra, hau da, norberaren ekimenean oinarritzea eta ez beharbada inoiz helduko ez den iraultza bat itxarotean.y
|