|
2017
|
|
|
Egindako lehen esperimentuaren eta telebisten bigarren audio kanalen neurketa emaitzek bide ematen digute ikerketa lerro horretan sakontzeko, hizkuntza bat baino gehiago aldi berean transmititzea egingarri dela erakutsi baitu teknologia digitalak. Hala, teknologiaren beraren erabilgarritasuna neurtzea garrantzitsua den bezala, sinetsita gaude ikus entzunezko irisgarritasunak balio duela
|
hizkuntza
gutxituek aukera izan dezaten hizkuntza hegemonikoak nagusi diren merkatuetan ikustarazteko, jatorrizko audioa ezkutatu gabe. Ez baitugu ahaztu behar Europan gehien ikusten diren 20 filmetik 18 ingelesez, frantsesez, alemanez edo espainolez direla (Glocal Cinema, 2015).
|
|
2019
|
|
|
Iraultza digitalaren hasieran, Crystal ek dioenez (2008), Ingelesa zen errege, aipatutako aldaketa guztiek ingelesa zutelako oinarri. Baina internetek izaera gero eta hizkuntzanitzagoa lortu izan du, eta hori izan da bere sorreratik gertatutako aldaketarik nabarmenena. hala, autore askok Iktengan
|
hizkuntza
gutxituentzako aukera ikusi dute. Adibidez, Anjel Lertxundik bere" hitz Beste" Berria egunkariko atalean 2005ean jada adierazi zuen internetek euskararentzat duen garrantzia (Berria, 2005).
|
|
|
Oro har, zaila da hizkuntza gutxituak software itxietan aurkitzea. hori hala izatearen arrazoia hizkuntzak ezartzearen erantzukizuna soilik programaren administratzaileek dutela da. eta halako programen fabrikatzaileek beren itzulpenak bideragarriak diren erabakitzeko irizpide ekonomiko edota, batzuetan, politikoak, erabili ohi dituzte (Más, 2003). Másen (2003) aburuz, software irekian, aldiz,
|
hizkuntza
gutxituek aukera gehiago dute, bereziki programen itzulpenak erabiltzaileek egin nahiz parteka ditzaketelako. eta, are gehiago, programa itzultzearen ordez, erabiltzaileek programa moldatu dezakete. horren adibide da euskalbar internet bilatzaile libreetarako plugin a ². haren bidez, erabiltzaileek euskal hiztegiak web orriekin integratuta kontsulta ditzakete erraztasunez.... Gainera, software irekien izaerari jarraiki, dohakoa da, Juanan pereira irakasleak sortu zuen, eta beste erabiltzaileek plug inaren garapenean lagundu izan dute. hortaz, argi dago software librean hizkuntza gutxituek aukera dutela, eta, aipatutakoaren froga, ikus dezagun software libre eta itxien arteko konparazioaren bidez, ea euskarak presentzia bera duen bi modeloetan. horretarako, kategoriaka sailkatu dira software itxi eta ireki garrantzitsuenak interneteko erabiltzaileen iritzien arabera, eta ea programa bakoitza euskaraz dagoen adierazi da (gris argia):
|
|
|
Másen (2003) aburuz, software irekian, aldiz, hizkuntza gutxituek aukera gehiago dute, bereziki programen itzulpenak erabiltzaileek egin nahiz parteka ditzaketelako. eta, are gehiago, programa itzultzearen ordez, erabiltzaileek programa moldatu dezakete. horren adibide da euskalbar internet bilatzaile libreetarako plugin a ². haren bidez, erabiltzaileek euskal hiztegiak web orriekin integratuta kontsulta ditzakete erraztasunez. Gainera, software irekien izaerari jarraiki, dohakoa da, Juanan pereira irakasleak sortu zuen, eta beste erabiltzaileek plug inaren garapenean lagundu izan dute. hortaz, argi dago software librean
|
hizkuntza
gutxituek aukera dutela, eta, aipatutakoaren froga, ikus dezagun software libre eta itxien arteko konparazioaren bidez, ea euskarak presentzia bera duen bi modeloetan. horretarako, kategoriaka sailkatu dira software itxi eta ireki garrantzitsuenak interneteko erabiltzaileen iritzien arabera, eta ea programa bakoitza euskaraz dagoen adierazi da (gris argia):
|
|
|
Lanean ez da zehazki aipatu, baina, adibidez, interneten gero eta garrantzi handiagoa dute eragileek (influencer delekoak), eta euskarak euskal halako eragile digital gehiago behar ditu, oraindik egiteke dagoen bidearen eta agertzen ari diren erronka berrien adierazgarri. Batek daki aro digitalak nora eramango duen gizartea eta zertara egokitu diren hizkuntzak, baina baliabide langaren gainetik dauden
|
hizkuntza
gutxituek aukerak izango dituzte bertan. eta euskararen erabileraren aferan eragiteko konponbidea Ikten bidezko sustapenean balego? •
|
|
2023
|
|
|
Software librearen bidez garatutako sistema baten bidez jardutearen garrantzia nabarmendu zuten atzoko agerraldian. Izan ere,
|
hizkuntza
gutxituek aukera gehiago dituzte bide hori aukeratuta. Eta hizkuntza asko egiten ari dira hautua.
|