2003
|
|
Komunikabideek goitik behera erasotzen dute euskararen kontra, hizkuntza politikarekin nahastuz, hizkuntzen arteko gatazka sortuz, euskara
|
hizkuntza
gutxituen artean dagoenez gerora begira baliorik ez duela aldarrikatuz. Gasteiztik datorren kadukatutako jakia izango balitz bezala.
|
2006
|
|
. Errepublikak Monarkiapean nagusi ziren joerak indartu ditu. Frantsesa eta
|
hizkuntza
gutxituen arteko harreman desorekatua ez konpontzeaz gain, hizkuntza horien erabilera mugatuz, hizkuntza gutxituen araberako jarrera eta irudi ezkorrak garatu ditu, nazioaren batasunaren eta beharrezkoa zen alfabetizazioren izenean. Patois izendapenak eta horrek daukan karga ezbalorizatzaileak, frantsesaren nagusitasuna areagotu du hizkuntza nazional bakar bat derrigortuz.
|
|
Errepublikak Monarkiapean nagusi ziren joerak indartu ditu. Frantsesa eta
|
hizkuntza
gutxituen arteko harreman desorekatua ez konpontzeaz gain, hizkuntza horien erabilera mugatuz, hizkuntza gutxituen araberako jarrera eta irudi ezkorrak garatu ditu, nazioaren batasunaren eta beharrezkoa zen alfabetizazioren izenean. Patois izendapenak eta horrek daukan karga ezbalorizatzaileak, frantsesaren nagusitasuna areagotu du hizkuntza nazional bakar bat derrigortuz.
|
2008
|
|
Errepublikak monarkiapean nagusi ziren joerak indartu ditu. Frantsesaren eta
|
hizkuntza
gutxituen arteko harreman desorekatua ez konpontzeaz gain, hizkuntza horien erabilpena mugatuz, hizkuntza gutxituen araberako jarrera eta irudi ezkorrak garatu ditu, nazioaren batasunaren eta beharrezkoa zen alfabetizazioren izenean.
|
2009
|
|
19 Euskal Herrian dugu munduko herri eta
|
hizkuntza
gutxituen artean komunitate dinamikoenetako bat. Baina nago indar hori ez dugula baliatu gure esperientzia eraginkorrago egiteko edo antzeko egoeran daudenei gure ezagumendua eskaintzeko.
|
|
Filologoren esanetan,
|
hizkuntza
gutxituen artean katalana da Europako indartsuena. Galiziera ere osasuntsu dagoela esan du, portugaleratik gertu dagoelako.
|
|
Zein litzateke euskararen ekarpena? Eta proposamen anitzen artean, bata, Hitzaren zuhaitza sortzea izan zen eta bestea, Europako
|
hizkuntza
gutxituen arteko foroa egituratzea. Lehenengo egitasmoak Europako eta munduko hizkuntza urritu guztiei lurra eta airea eskainiko dien erakundea sortzea du helmuga, eta bigarrenak, euskararen eredugarritasuna partekatzeko modua eskaintzea.
|
2010
|
|
Hizkuntzarik erabilienen eta
|
hizkuntza
gutxituen arteko oreka proportzionatua lortu ahal izateko, oso tresna edo irizpide eraginkorra (eta beharrezkoa) da subsidiaritatearena. Subsidiaritatearen printzipioaren arabera, menpeko hizkuntzari funtzio esklusiboak eta eraginkorrak ematen zaizkio.
|
|
...in proiektu zehatzetan dihardutenentzat iritzi eta informazio trukerako gune elektroniko bat luke. horrekin batera irakurleen kaptaziorako kanpainak egiteko, lan talde sendoagoa ordaintzeko edo jendaurreko ekitaldiak antolatzeko baliabideak lituzke. ez dirudi bizi ditugun garaiak horretarako aukera handirik uzten dutenik, garai oparoagoetan ere ezinezkoa izan baitzen, baina euskararena baldin bada
|
hizkuntza
gutxituen artean garapen ekonomiko eta juridiko handieneko lurraldea, horretara iritsi genuke.z
|
|
Entzuna da Europako
|
hizkuntza
gutxituen artean euskarak Euskal Autonomia Erkidegoan egindakoa izan dela aurrerapausorik nabarmenena. Ez da M. Zalbide halako esaldi biribilak besterik gabe botatzen dituen horietakoa, berea gauden egoerara nola eta zergatik iritsi garen sakonki aztertzea eta argi azaltzea baita, irakurlearen esku utziz ondorioen balorazioa.
|
2011
|
|
Hiztun kopuruen testuinguru honetan, euskarari begiratu arin bat ematea aski da konturatzeko hizkuntza txikia dela hiztun kopuruei dagokienez. Euskara 3 milioitik behera hiztun dituzten
|
hizkuntza
gutxituen artean kokatzen da. Beraz, ezin dugu esan hiztun aldetik hizkuntza indartsua denik.
|
|
– Euskara 3 milioitik gora hiztun dituzten
|
hizkuntza
gutxituen artean kokatzen da.
|
2013
|
|
Baita hemengo ume eta ez hain umeei hango errealitatea erakusteko ere.
|
Hizkuntza
gutxituen arteko zubiak eraikitzeko, edo hobeto esanda, hango eta hemengo hiztunen artean zubiak eraikitzeko. Kulturen arteko igurtziak egiten ibili gara hangoekin, kulturen arteko zirriak eta laztanak.
|
2014
|
|
Harremanen ekarpena ez litzateke, hala ere, aberaste kultural horretan amaituko. Kultura eta
|
hizkuntza
gutxituen arteko sare trinkoa osatzeak bestelako onurak ere ekarriko lizkiguke. Nazioartean kultura eta hizkuntza erraldoien artean hizkuntza gutxituek leku bat izan dezaten, lobby gisako zerbait osatzea da bidea; bide bakarra.
|
2015
|
|
aragoiera, asturiera, okzitaniera, portugesa, arabiera, amazigera, eta abar. Estatuko
|
hizkuntza
gutxituen artean ere, diskriminazioa barneratua zegoela erakusten duena.
|
2016
|
|
Euskarazko lanen kasuan, Loreak filmak lortu duen guztiagaz, nik uste gora egin duela. Izan ere,
|
hizkuntza
gutxituen artean dagoenez, pelikula horrek lortutakoak laguntza eta bultzada emango dio euskarazko zinemari, eta oso ondo datorkio! Gure kasuan, ostera, gaztelaniazko zinemaren barruan sartzen gara, beste zinemagile asko bezala.
|
2018
|
|
Lan bat egin behar dute eta gero elkartrukatuko dute. Beraz, hizkuntza gutxituak aldarrikatzea da helburua, baina batez ere
|
hizkuntza
gutxituen artean elkarlana sustatzea.Duela bederatzi urte jaio zen. Zer nolako egitasmoak egin dituzue. Etxarri Aranatzen sortu zenean Txikiak Handi manifestua jaio zen.
|
2019
|
|
Nagusitasuna duten hizkuntzetako hiztunak ez baitira behartuak elebidun bilakatzera, eta ez da kasualitatea". Gizaki guzientzat eskubideen bermatzea bideratzeko, hizkuntza nagusi eta
|
hizkuntza
gutituen arteko ezberdintze horren desagertzea aterabidetzat dauka irakasleak. Frantzian, legediaren funtsezko aldaketaren beharra azpimarratu du.
|
|
proposatzen diren neurriek ez diete erantzuten euskararen premiei.Klima larrialdiaz bezala mintza gintezke hizkuntza larrialdiaz. Globalizazioak eta diruaren eta negozioaren munduak kalte ekologiko handia egiten dute baita
|
hizkuntza
gutxituen artean ere. Beste balio batzuk dira nagusi, eta badirudi euskarak ez daukala lekurik eremu lehiakor eta gupidagabe horretan.
|
|
Ethnologue erakundearen arabera, munduan 7.111 hizkuntza daude; milioi bat hiztun baino gehiago dituzten hizkuntzak 407 omen dira eta 100.000 eta milioi bat hiztun artekoak, 977 (hauen artean kokatzen du euskara, 750.000 hiztun ematen dizkiolarik, alegia, 16 urtetik gorako hiztunei dagokien kopurua). Euskara, beraz, munduko hizkuntzen artean 400 posizioen artean koka daiteke,
|
hizkuntza
gutxituen artean horrenbeste hiztun berri dituenik ia ez baitago. Honek esan nahi du gure hizkuntza, zalantza izpirik gabe, hiztun gehien dituzten munduko hizkuntzen %10aren barruan dagoela!
|
2020
|
|
Bestalde, EIEk goian aipaturiko Frantziako
|
hizkuntza
gutxituen arteko bultzaturiko harreman hura ere bertan behera geratu zen jarraipenik gabe, eta CEDROrekiko lotura ere amilduz joan da. CE DRO, Centro Español de Derechos de Reproducción deituriko agentziaren fundatzaileetariko bat izan zen EIE Franco osteko garaian eta, berez, postu bat bagenuen haren zuzendaritzan ere idazleentzako mota ezberdinetako laguntzak bideratzen laguntzeko.
|
2021
|
|
«Euskarazko funtzionamendua izango du, eta ulertzen ez dutenei tresnak emango dizkie, eta eroso sentiaraziko ditu». Euskara izango da nagusi bai kanpo komunikazioari dagokionez —kartelak eta sare sozialetako argitalpenak, esaterako, euskara hutsean helaraziko dira, hizkuntza gutxituetan eginiko ekitaldienenak salbu—, bai barneko komunikazioan ere —langileen arteko harremanetan, adibidez—
|
Hizkuntza
gutxituen arteko «zubiak» eraikitzeko asmoa dute, hiztun horiek euskarara erakartzeko: «Esfortzu berezia egingo dugu ongietorriak senti daitezen».
|
2023
|
|
Hizkuntza ekologia eta
|
hizkuntza
gutxituen arteko elkartasunez egiten genuen berba 2019ko Tximintx komunitateko gogoeta prozesuan. Egia da, kasu honi dagokionez, Marikobasok ez duela pauso propiorik egin.
|
|
|
Hizkuntza
gutxituen artean bada ezaugarri komunik, baina baita ezberdintzen dituzten elementuak ere. Ruiz de Angulok keinu hizkuntzaren inguruan dauden «mito batzuk» deseraiki zituen:
|
|
Uste dut hortik abiatu behar dugula. Seguru aski, Europako
|
hizkuntza
gutxituen artean horrelako hizkuntza gutxituen aldeko biziberritzearen aldeko mugimendu sozial gutxi dago. Hemen egin dena ikaragarria izan da, baina mugatua ere bada.
|